Het gewigt is 3 w. 2 k. Is van Zs.
Over de Andriesguldens handelden wij reeds vroeger onder Karel den Stouten
(die aan deze muntsoort het aanzijn gaf). Men zie verder de Bijlage letter F.
Groebe zegt van deze muntsoort het volgende, t. a. p. hi. 79: »Zijn nog
u gemunt [onder Karel den Stouten] Bourgondische of Andries Guldens, ook
» Guldens metter kruyoe, zoodanig benaamd naar de verbeelding, den heiligen
» met het kruis, uit tweelaurierstokken bestaande, ook het. Bourgondische kruis
»geheeten (1). Zij werden bevolen te slaan [sic] ten jare 1466, naar luid van
// een extract uit de Instructie van den BaurgondiscAen gulden te mmten te
» DortrecAt, welke last in deze woorden is vervât : » Premièrement est ordonné
«estre faict un florin dor, appelle florin de Bourgoigne, quy sera à dix neuf
n karats dor fin — de soixante douze de taille au marcq de Troies —-'quy aura
//cours pour quarante groz de Ja monnoye blanche cy apz. déclarée (2).//
//Nadat deze geldspeeie ook door de opvolgers van Philips was gedaan mun-
// ten [sic î] gelastte, onder dezen, Koning Philips, hetgeen hier nog dient ver-
z/meld te worden, bij zijne ordonnantie van 4 Junij 1567, te slaan, eenen
// nieuwen Gouden Gulden, en dien te noemen Gouden Gulden van Bourgondien,
//van gelijke verbeelding als de oude. Deze moest zijn van 75 stukken in het
//mark, ieder dus van 2 eng. 4J azen, ter gehalte van 18 kar. 6 gr.; hij stelde
// voorts deszelfs waarde o p /1 .1 4 (3).
//In de eerst daarop volgende evaluatie, die van 1572, vindt men den zelven
//gulden gesteld tot 74f stukken in het mark, met bijvoeging van onzen slage,
(1) St. Andries is de patroon of beschennheilige der Gulden-Yliesorde, omdat die Orde,
ingesteld te Brügge den 11 Januarij 1429, gevestigd is in 1430, den 30 November, den
feestdag van dien Kruisgezant.
(2) Pergam. H. S. Yergelijk ook h e t l e n , bl. 47. Karel de Stonte gelastte de voort-
zetting van dezen muntslag bij zijne Ordonnantie uit Brassel, 13 October 1467, tevens
met dien der halve [zie het door ons medegedeelde m Brabmd, bl. 164]. Een jtijrn Bmrg.
Gulden, in 1487 voorkomende, dertien stuivers hooger dan de gewone, is er in geenen
deele toe te betrekken. [Zie dezen in ons Erabwid m Limburg, PI. XYHL, N‘ 8.]
(3) Geldersch Plakaathoelc, D. I. bl. 843; Plue. v. Br at and, D. II , bl. 469. De
»erbeeiding echter verschilt van de andere daarin, dat de Heilige Andries van ter zijde
wordt gezien.
//en een halven stuiver minder in prijs, dan de oude; sedert wordt dit verschil
//niet meer waargenomen en de benaming van oude en nieuwe dikwijls te za-
//mengevoegd. :
ii In het algemeen worden de oude en nieuwe Andnes guldens bepaald tot 74
//stukken in het mark, elk van 2 eng. 5 azen, ter gehalte, de oude van 18
//car. 11 gr. (1);, de nieuwe tot 18 car. 4 gr. (2). Br bestaan ook mi
» dere deelen.
In Zuid-Nederland
1499 . . . . /1 .9 1579d . . . /2 .4
1522 . . . . . //1.12 1581 . . »2.9
f l.13 1590 s . »2.11
1526 ‘ . . . tl-9 1607 . . »2.14
1539a . . . . //1;10 1609 . . »2.17
1539k . . . . «1.9i 1611 (3) . »2.18
1548 . . . . / / l .l l Sedert op dien prijs gebleven.
1552 ...................... # 1.12 In Noord-Nederland:
1559 . . . . //1.13 1586 . . »2.9
1572 . . . . //1.15i (2.13
1573 . . . . //1.15 1594 . . <2.11
1574 . . . . ii 1.16 [2.9
1575 . . . . i i 2 1596 . . . . »2.11
1576* . . . . "2 1603 . . »2.15
1576b . . . . //1.181 1606 . . »2.16
1577 . . . - »2.2 f2.18
1579* 1 • • . »2.3 1608 . . . ; <2.17
1579b . . . • »2.5 [2.16
1579° . . . . » 2.3f 1610 . . V . »2.19
Vervolgens op dien prijs gebleven.
(1) Plac. * v. Viaanderen, D. III, bl. 549. Op het gewigt van 74 stukken in het
mark stond dit geldstuk ook in 1499.
(2) Plac. v. Viaanderen, D. HI, bl. 550.
(3) Hier wordt nitdrukkelijk gesproken van die, welke sedert 1567 waren geslagen.