S/e c . nes Divina gratia deftituti, facile ab hoftibus
IV . capiuntur, & ludibrio iifdem eile folent.
His auditis, omnes uno confenfu milites h i e
dixerunt : N e dubites, Imperator, Jieve Imperium
noftrum velut improbum refugias.
Imperabis enim Chriftianis hominibus & qui
in pia difciplina funt educati. Nam qui inter
nos aetate funt prove&iores, ipfum Con-
ftantinum do&orem habuerunt. Qui autem
ilios proxime fequuntur, à Conftantio in-
ftituti funt. Hujus vero nuper mortui breve
Imperii tempus fu i t , nec fatis idoneum ad
labem in .deceptorum hominum mentibus
al tins defigendam.
C A P U T I I .
D e reditn beati Athanafii.
H is verbis dele&atus Imperator, dein-
ceps tra&are ccepit de falutc rei-
publics, & quo modo exercitum incolumem
ex hoftili folo poflet reducere. Ne c vero
longa deliberatione èi opus fuit : fed ex
pietatis feminibus uberes ftatim frubtus
percepit. Extemplo enim Deus providen-
tiam fuam oftendit, & praefentem folvit 2
difficultatem. R e x enim Periàrum de Imperio
Joviani certior fa ö u s , legatos ad eum
m i i ì t , acluros de pace. Cibaria deinde
mißt militibus, & forum rerum venalium
in folitudine eis parari juifir. Triginta igi-
inducu tur annorum paftus inducias Tovianus, fai- 2
cum Perfis. . ,
vum atque incolumem ex holhco reduxit
exercitum. Porro fimul atque fines Imperii
fui ingreflus eft, primam omnium legem
tulit qua & Epifcopos ab exilio re-
verti jubebat , & Ecclefias iis reftitui
mandabat qui Nicaenam fidem inviolatam ^
fervaffent. Scripfit etiam litcras ad Atha-
nafium egregium ilium Nicsfen* fidei de-
fenforem, petens ut accuratam de Divinis
rebus inftitutionem ad fe perfcriberet. H ie
igitur congregatis Epifcopis q ui doärina
excellere videbantur , refcripfit ToViano , 3
fuadens ut fidem Nicasas olim expofitam,
tanquam Apoftolicae do&rinae confentien-
tem fervaret. Cujus quidem epiftolae ex-
emplum , ledorum utilitari profpiciens ,
hie apponam.
Toi* ru s Beias 7rpoyoías yvyjfeya/j^oty éj¿Aarot ¿
e ti^ cp to i to u 7nAefiiots yewoovTccf. ryta v kxotj-
OOCVtSS t Aojoev Ot 9pO.Tiatct]y KClVilV kfif,IJCgtV
f*A otSbHurys cd ßctataGo, juìiSì rlco Àfiele&ty ccç
0 ¿yys y\yt¡tona.v. XymcuaSv yàg ßaariAGb-
<n¡s, %, 1 iMx.QYipa.<riv QjotÇém eicuieOpccfiMav. oí fe j
09 ii/íiv ytpcúrípoiy x} £ Kmça.v'nvts SìSbcox.ct-
A io í cltcaAclvovlv* oí 5 yjcT gvlm&í, f Kwçwfliu
fx e rnA x y ^ y t s t s 3 V T tO y ea t t s , o A Í -
y>S TAS WflOVÍctS 0 XMOSy ¿ ¡K&VQS Olí SÍ tÓiS
efylTia.'TYl/jfyjOis ófiípvcroij tico Aa&lco.
K E f c A A A I O N B '.
T iw T « g x a v o iW 7 0 S k y í s ’a Qclvoloís.
jn n < 701/701$ y ¿freís ó ßcctiAbüs toas Aoy>ist g£y-
5 Aébe70 AOltOV 7* T XOlVaSv Q»TYltÁoiíy X,
otcqs ex tu s 7roAefcia.s ctttAfjuLvrov ccmyciy>i rU¿
CfpcLTjccv, yx. ¡Sbvdi] J ßüAeufutTav 7toA\ay, ¿M .*
T t (\>oiQe!tcLS <r7np/¿oí'tt)V itpvyues t é s K^porotíí.
/0 ^ U 7 \xs. r oUeícev eSetfy <zz& [ ¿ y¡Qu z v o ta iv
,0 oám QeoSi X) r 0 ou to f£ ¿U u eAvoiv t>i»
'P ' t i t s ^ao-iAeíar o Ylepauv fiepicL^xces /3aoiA¿l]$,
TCpíaQ&s ctTrgTEiAev V íS^ ' ùp'wv\s 7rpí(r£exiov/$¿ovs.
a ¿700 tpofpcLS 701 s <jpo.Ttc6ta>is e^ÍTcefii^/Q/1 % ky>- a
CLVTOIS ¿9 t i¡ Ipiifcep yt¡>éc3& 'ZB&oi'ígcfy, t& c c -
5 YMTvÚtUS QUV <T7r0vS)¿S 7TOlÍ¡!TO¿pdpOS, eppQflí-
vlco t i t o qpcvnkv % t iís 7totejuícts l^éQciM. 7lUpcLV- 2,
7i Se tv s V7C GLvty ßcHriAwofitevqs yt¡$ ’Ç)
Tcpattoi ey p o c^ e tópeov ¿ t é s *Sh<MQ7Ctí3 ¡m v e A Ö w
ex. tY ié e f y ú í t s O ^ y p & o O i^ L y x cq 70¿$ exxA
o ^ rolbO w oti Tiapelyuayfe. t o is t i c o 09 N ix o tto t TCitvt
C tJ & t èT 7iptix.offtv kxlyiçc/i70V. h b 7reçEiAe 3 X) <zbç)s b
AQsLvccaioy ixeívo v , to v t o ú ia v n z ç ^ f^ y c y r
ta V y 3 y& c<pwctj cLvtcS o^SgtlCStAcw t i c o k x .& G ìi 3
t é e x t B e im îl<TitoxctÂ{çty. c o Sey to u s I a h o y i f ia - c
5 t e p o v s t e7ncntÓ7m v k y & y e s , k v t e y p a -^ r i c o 09
N ix ou ç t exteQeïoocv 7A71V CpuActuíem <©^t)(5t.AaÍKj a s
t o is ^ r a ç o A ix o i i ovfcGciuwoocv Jb/otaour. o p S Í i ju
3 *S 'I'W ’¿hwAiiVy TÁs t ¿ 9tev^0fjcémy rzs&ponQy-
¿ fyjo s ¿xpeÁeícts.
t Mc&incf*n tu<n&tsi ] Io Mariufcripto codlce Savilii,
& io editione Bafilienfi legitur ny&hfw.™ wre&i«s.
1 T 5s mXtfjjm Verbum Igf&cA«. non convenit
huic loco. Reilituendum itaque mihi Vfdetur
Clerte Interpretes hunc locum ita verterunt,. quafi leeif-
len t tfypxy*. &
3 rpctffiM etórS TrctgxxxxSp] £In códice Regio & ] in
editione Bafilieníi legitur ygctQwM, «¡ urupa^Xü,. Quod
mihi quiden? videtur elegantjus.
A R I o R U M.
a E « * v p f a m s ynmAruit ittm p -jter j Ait tarnen
Amm. Marcellinus, exercitum, dum rediret, cibi & potus
iilopia preflum. lib. aj-. cap. 7 . W. Lowth.
b ’E^rpiAi ’Afopunay-} Hsc.EpiftoIa injuria tem-
porum difperiit.
C 'o f t r» i iXXoyt^uTTp^ T tmimoTiup Hinc colligit
Pagi ad ann. 363. n. 7 . Literas fequentes in Synodo
Alexandrias ab Athanafio coa fta icriptas fu ille; cui ien-
tenti* adftipulatur Libdlus Synodicus: adverfus conje-
.^uram Valefii, qui in No t. ad caput fequens fufpicatur
I.piftolam iftam feriptam Antiochis,quo una cum aliquot
epifcopis fe contulerat Athanaiius, u t Jowanum faluta-
ret. W. Lm th . 4 ■
K E $ A -
k e h a a i o n v .
* ' Emqn\)i 0x.niix.yi gjs toï ’iaSiati»
ypaxpüozx. m e } •? t t Í í s s j s j i a g j c r y ¿ y ¡ » ’A 0a -
retenoué
Ti l i A c tG e ç c t tq % 0iÁctvQpcú 7nt<¿ ta y hm i t ì i 5
Avywrcp IoJoictvol^ AÜctveterios oí AoittdI
^ i 7P.ox.07tdi, 01 éAôoytes ex tBÇjcrcû'its TtoLynxay tcJy
t Ai yvTcis xj ©>j€ctiiîbs ^ AiGum eonoxo'taiv-
Ttpeotsoco SeofiiAei ßccotAei 0 tAo.fca.0iis <Z3Çjctxpe<ris
3, Xf Titeos t yç^ylm. ¿ ra s p ctAjjôaTî x,
C A P U T I I I .
Epißola Sj/nodica de fide ad Jovìanum íptpf
[cripta a faniïo Athanafio.
Re l i g i o s i s s i m o & clementiftimo, v iatori
Augufto J-oviano, Athanafius &
reliqui Epifcopi qui venerunt ex perfona
omnium Epifcoporum Aigypti-, Thebai*
d o s , ae Libyarum. Digna eft religiofo
. Principe cupiditas difeendi, & defiderium
•' J » \ ^ ~ ( B M . w, H | rerum caileftium. Ita enim &c cor rnum
~ mM ^ Bi habeS i manu D e i> & multis
o tM » 5j t o , d c A n o a m ; •rai- annorum curriculis pacate gubernaturus es.
fico r gas &o<nQto.as fiaOìuv ytap Àftm ^ t* xslQqAi- Quando igitur .pietas tua fidem Ecclefiae
xas exxAAcricts otiTviy b\j^cciqAeroty]es eon t a t a tcS eatholicae ex nobis diicere v o lu it, aélis
K vtACdy eQsAeùoo¿¡léce iràvtay pca.^Aovy t t i 5 eam °h rem Deo gratiis, prse jcliquis
jmtépay o/ncAo-yA^oocv ¿9 Nixautf, tcitiv ^jàofxn\- omn/bus eam quae Nica?s olim à
<to) ¥ M : W W m uD i. 7S M H B a W m Patribf Pro®u1^ » ' a religioni- tute fugr
5» gerendam efle deerevimus. Hanc enim
Sæ c .
IV .
Afiiv pcey T fo ix iA a s e7teQaAvjGctyy o tt f[À ìtcÙoÒa/j&p
3 Tti Apeiccyìj capeen}' ctiTioi àlè y ty o y c to iv 3 o ù péatas x¡
quidam cum repudiaffent, nobis quidem
variis mpdis jnfidiati funt, propterea quod
b ifriefickrav t ? w QoAixa éxxAjjoi«. b a pé¿ kAxdìls 20 A rianæ, hrærefi ^audquaquam affèntiremus s
WHflKSi • « v / ~ -r \ , m Ecclefiam autem catholieam, hærefim
i, datSxs M T Kupm w w I w X<HV>v y n i , & fchifmata invexerunt. A c vera quidem
0 cmçy, Ttojït \sLve<tAxey x, e x r B e*av y p a rp a v y t - & pia fides in Servatorem noftrum Jefum
y a 7xopcevY\ t e x) ccyceynraoKOpcevA. o v to c o ta y a ç x¡ Chriftum omnibus manifefta e ft, quæ ex
4 U ¡ a y to t t i A e i a 9e v r e s è fic tp ru pA o u v , ¿ yZv kya.AÓ~ P^V.Í?1S P ^ P ^ j 15 * cognofeitur & legitur.
■ * \ y Tr i <v\ » \ „ 1° llta enim «de Sancti martvrio confumc
w t e s s w o , KveMf. ‘ w w a Sì w » w ra s íw - z , raat¡ funtj & nunc ¡„ Domino requiefeunt.
7TUVT0S aQAclQaSí e¡ fiA TroyA&cc 7way alpenxay 7tup- Manfiflet autem perpetuo illæfa, nifi hæaoroiAo
xf tocút Ico ItÓAponny. "Apuos yeep t i $ ¿ oí reticorum quorundam improbitas eam cora
B l i H H ¿ B H wt M ™mP",e aufa ■ ■ eni® & K
> ~ y } i " , T i , tores illius eam labefadare, & ímpietatem^ím
n a x t tp tn u , <P«.moiTes eg Qoc ¡n ejus locura introduce« ftuduerunt, afle -i» »
V á l e s i i A n n o t a t í o n e s .
I EotçbAi] tniyejïxitj Barônius ad annum Chrifti 3Ó3. cap,
132 . hanc epiftolam ab Athanafio icriptam efle exiilimat
Alexandria: in Synodo Epifcoporum- totius Ægypti, quös
Athanaiius, accepto Joviani Iraperatoris e d iä o , fiatim
Alexandrian! evocaverat. Quæ quidem conjeftura admo-
dum probabilis eft. Suipicor tarnen hanc epiftolam fcri-
ptam effe ab Athanalio Antiochiæ, quo una cum aliquot
Epiicopis Ægypti ac Libya: fe contulerat, ut Jovianum
Imperatorem iliic falutarct. Cumque Imperator Jovia-
ous regulam fidei ab ilio & à reliquis Epiicopis flagîtaf-
lè t, ut teftatur Gregorius Nazianzenus in oratione funebri
de laudibus Athanalii, Athanafius collatione habita
cum Epifcopis Ægypti ac Libya: qui ipfum comitabantur,
epiftolam de fide fcripfit ad Jovianum. Conjedturam no-
ftram confirmât titulas ipfius epiftplx, qui fie habet, ’AóayxT/
3- tifa ot Aovxm tmoxosmi, oi tx Gfärmtc-j 7mit
uttb 7?s Afyvii7», & c . Id eft, Athanafius & reliqui
■Epifcopi qui venerunt e x perfona omnium Epifcoporum Æ-
mt[> &c. Sic enim interpretanda fiint hæc verba. Male
Chriftophorfonus ita v ertit, Athanafius & reliqui Epifee• ,
P‘> nomine omnium Ægypti, Tbèbdidis & Libya Epifcoporum,
in unum convenerunt. Quæ Chriftophorlbni in-
terpretatio impofuifle videtur Baronio. Arqui non hoc
dicic Theodoritus, Epifcopos illos in unum convenillè.
Neque enim in Grseco eft oi mpttâ-ôpns.fed tantum « *A-
%>7is. Quo verbo fignificatur, Epifcopos illos qqi cum
Athanafio erant, mifios fuifle ab univerfis Epifcopis Æ-
I S 7pd ac Libyas, ut prò Athanafio teftimonium reddé-
rent apud Imperatorera Jovianum. Etenim Ariani qui
! Alexandri* degebant, legatos luos mi/èrant Antiochiam,
qui Athanafium coram Joviano Principe accuiàrent, ut
conftat ex libello precum eorumdem Arianorum, qui
editus eft in fecundo tomo operum Athanafii. Ad eos
> igitur- refutandos, Epifcopi vÈgypti quofdam ex fuo numero
Antiochiam miferunt» qui prò Athanafio teftimo-
nium dicerent coram Joviano.
x KapJfap ìfoii] In codice f Regio & ] Savilii & in edi-i
tione Balìlienfi legitur ytis,. quomodo etiam legit Epipha-
nius Scholafticus. Apud Athanafium tamen fcribitur i%ns.
Pofterior autem pars hiajus periodi in vulgatis Athanafii
editipnibus defideratur: Eamque Baronius adjediam elle
exiftimat ab Ariano quopiam, qui Athanafium irridere
vellet tanquam falfum vatem. Neque enim Imperium
Joviani d ia ftetit. Mihi tamen nihil hic adulterinum ac
fuppofitum vitìetur. Ne c vituperandus idcirco eft Athanafius,
fi Jovianus non to t annos in principatu v ix i t ,
quot Athanafius eum vivere opraverat.
3 AIpinas sì} %t<ryjB'mv] Forte icribendum eft iiMptnàs,
id eft, divifionis ac difeidii in Eccfeiia Catholica Authores
fuerant.
4 0/ uytos TiXtiofyyTitf] Verri etiam poteft in hac enim
baptizati fanSi, & c . Nani rtAuoSi»«t.eft baptizari, v t mo-
nui in Annotationibus Eulcbianis pag. 662. not. 7,
V A R I O R U M.
a Oi «A?»*7jsJ Putat Valelìus his verbis jndicari Atha-
•lahum & alios Epifcopos Antiochiam veniile», ut Jovia-
coram fe fifterent, atque ibi Epiftolam fcripfillè: ièd
npparet ex pracedenti capite, ubi ait Theodoritus Atha-
ftafium con gre gale Epifcopos dottrina prteftantiores,
p um Athanafium non loco movifie, lèd Alexandrite ubi
unc crat ftetifiè. Nam illud oi IaJÓptss non ad Athana-
um refer tur, fed ad illud d Aetwù ìitioxopros, qui Icilicet
Alexandriam acciti fe contulerunt. Ecquid, quæfo, opus
ut Epifcopi adirent Imperatorem, fi lireris cum eoadiu-
ri erant ? C l. Patres Benediclini Monito in hanc Epiftolam,
qua exftat apud Athanaf. Voi. II. p. 780.
b H’ y?/ ¿Anfis 3 ^pud Athanafium legitur i [ tv filo
¿AjjSv,; yfij íótrsQs si’s top K ó&top wisïç.
c ’E/usipip^j Kut su/mi? up i msi$ ileAxop,í^¡p nctpnf apud
Athanaf.
ovtaVf