Eunomii
de Filio
impía
Jiña.
qiii prius tumultuabatitur, ita fibi conci- j pióvov ù s t Uo cjccvticlv pUt^n^\<rou[ W Ì& fy '
liavit» u t non modo in contrariam fenten- / » e 0 \ ~ v r_ /° ' / «
. r ■ • ; U X 0TUPQ.S OLVTOO J tpflOVS T » S Obfflfe&ai yiVtcFfaj.
tiam tranuennt, verum etiam Eunomio ™ t / r \ t < ,
cfeinceps teftimonium pietatis ultro perhi- y à § xvopcoiov Taf r ia r d i Tov Xio'v ou ¿tóyov
buerint. Non enim Iblum in his quas ha- (jb'o.fjLas 'o r oTs l^ipci^pytìoi SbyfixTituv t^apet- I
buit Concionibus, nunquam deprehenfus rt ■ ; \ t, \ \ . \ »
eft di (limile m Patri Filium a (Ter ere : Im- * ftf,. *AA* ^ i ^ t o v t x s y ^ x s v o t i
n o vero fimilem fecundum Scripturas, Jt»)pu*r]eiy èrapp>j<7ia£e7t). * to fjd p iv i ofboiov xaTcì ¥ ^
predicare fe libere profeffus eft. Similem 0tWay oó /z s p sg Uto' tiro? ù s ^ X a a x p v ifiix v X ty a v
quidem fecundum lubftantiam neutiquam * ■ w . m , f \- \ < \
àdmittebat : ejufdem impietatis effe dicens, Bjgg W * ov W ovticui \ t y u v T o friaT & tov T io?,
fimilem fecundum fubftantiam dic'ere Fi- %ctt fin o/ioto'Qc.'rov (ppov¿tv xaTcl T tò s ju ovoytvt! ©e£
lium Patri : & non fimillimum profiteri l r . « I >. • tv,. r • 10 rZB&s tov c L m oo dfs y, t y„w v>\x.o't(-g i nlìc c r è p a . a* ‘ZBf,9<r'n ‘ *2 juxta rationes unigenito F1I10 convenien- - t gj , ' J j , „
tes ad Patrem qui fine paffione genuit. x o v& $ \o y> u $ . * fióyov 3 tov xXìipov ol'-ra SléQtjacey,
Neque vero clerum dumtaxat ita aftecit: ctAAo. x a ì 7C<zvS)ifiov oX lco ixxXt}<ricw, Tot otÙTct
verum etiam univerfum Ecclefia; popu- ®' . '* » , | v H H M 1
l um, cum haec differuiffet, ingenti admi- yXvKu Scto/iec x a ì <n>-
ratione tum fapientias > tum pietatis fu®. x a ì ¿CotCeias eiAxiiatfro. g£ 00 % tov EòSb'~
pcrculit. Qu^obT?™ E u d o a p sW m p . ^ J L g ^bnSioyicL
dum gavifus exclamavit : Defenlio mea ^ ~ \ , / ./ k , !
apud eos quir me interrogant, h i c eft. avax^youjjy aoTTi éw . actt ^poTov a y é t - 4
E t populus applaufit EudoXio, quod bene peq t& 7rA>i06<, ¿5 i!iT xct) xaTot Ksiipòv t Iio iip p v
atque opportune facrae ffripturae yerba ¿ yei7r'y7D5 y f i n v ; . '
pronuntiaffet.
2. A it impius Philoftorgius» De© invi- 2 * O 7* 0 J b o fiG v s ovtos, Evvo/itov Tov S ’è o q v -
fum Eunomium fefto Theophaniorum die, 2o 7» K5^i I t t i t p o n i l o E v fb jr iu ÌM/iMy>pYicroi\ T u n \ n -
juffu Eudoxii, fermonem ad populum ha- f a Tì1g T £ v ©eorpxvelonv e o p rn i ò n ’pxt&in$t
buiffe, in quo impia eorum dottrina aper- » > \ tv ~ 1 ’ '
tiffime deretta eft. Nam & Jofephum de- ^ S ™ f g g f ^
te f ta n d i illi, p o ftr ineffabilem partum coi- y jfiv o u T o q . Tov r e y & g laxrycp^oi Y& T& ^ y .T it p i j
viffe eum Virgirie àufi funt dicere. E t t 2«? ¿<p^«joy x^ofpoeioty, a u o x n le tv w nétpeJtKscoi
multo adhuc impudentius, Filium Patris % j n x p ^ iv a ' x a 1 to v 'Xtov x i c u ì ’i'ìspov Ty r i a rp o s
fervum ac miniftrum, Spiritum item, Filii, ibyAoy x a l vm /ìp tT h u y x a ì r x a l t 0 n titu p u i t J . e
pronuntiare non dubitarunt. Porro genus ‘T <0(i, Cpo&pov o v tìv ny> u Z 70 X e y e tv . \<n <fè yL d o -
dicendi quo illi tunc ufi funt, à panegy- ~ T
7, r - o ' L r • TDii» cp^tcns O# TOVTOlSf *liy>f}0&<X>JS V a ^ 7 i5
nca venuftate alienum fu it: & obfcuritate > N | ^ r ? \ n ,
ac fuperfluitate. verborum , & vocabulo- f T n ì K X p r ^ ^ * ' f à f o X o y p , £
rum impurorum ufu tumidum : ad ingra- 50 p v ifix 'm i (f xa.Qct.pav (&Qp-Xp?itnf tts T o a rn ^ n ig z u o v
tum ac ridiculum & confufum charatterem x a l xa^ygAagoy x a ì ' n r x ^ . f f i m v ¿ tìc $ àyQ’M vm
pertinens : mentis eorum caliginem ac per- « / • \ \ ~ • • ~ , » ,
turbationem, infliflamque ipfis à Deopoe- ^ ™ ^ " s y ,o ;p o ' x a ‘
nam perfpicue declarans. t o SioG X cL o ìs c ÌÌè ixìu^m VV
V a l e s i i A n n o t â t i o n e s .
1 ’fi, »li fXp'itipyvttJ Scribendum eft, ni fallor, ìbp>n-
yo n n , id eft, in concionibus quas Eunomius habuit adClè-
rum Conftantinopolitanum, ut iè ab hsereièos crimine
apud illos purgaret. Certe Philoftorgius paulo ante tefta-
tuseft, Eunòmium Apologeticum live defenlìonem fuse
fidei ac doétrinx coram Clero urbis R e g i* inftituille.
slf tXjnViejiciv è fóva/A»©- tu KàtyetVTitUTroXtu^ xXijpoi xcc&fse(,
& c . Et lùec eft fortafle Apologia qua tantopere gloriabatur
.Eunomius, ut refcrt Gregorius Nyflènus in libro primo
contra Eunomium.
2 Ta [An-nt offitaorj Hunc locum mutilum cflè Afteri-
fcus ipfe fatis indicat. Nos vero ex Manufcripto .codice
Samuclis Bocharti hanc lacunam fupplevimus h o c ’modo;
to jxiirm oj/zoiov team r»i» vmec» a •si&tnt'n' ttrvt 'ù$ fìXcurtpu-
(Aixv Visjar uhm , oyjoto» xd]* oinetv Xiytm tu ira/tqi, $>c. Id
eft, Similem autem fecundum fuèjlantiam neutiquam admit-
tebat, ejufdem impiotai is effe affir mans,fimilemfecundum fub-
ftantiam dicere Filium Patri, & non fimillimum profiteri ju x ta
rationes unigenito Filio convenientes ad Patrem qui fine
paffione genuit. Q u x fi cui fortafle obfcura elTe videbun-
tur, is legat expo fit ionem fidei Eunomii, quam nuper edi-
di in Annotationibus ad librum m Hiftori* Ecclefia-
ftic * Socratis pag. »74. & c . Sed verba ipla Eunomii
prxftat bic adferibere, prout illa interpretati fumusj
quippe q u x non mediocrem lucem allatura fint huic loco.
Hunt Filium Dei & unigenitum Deum agnofeimus: folum
fimilem Patri 06 pneipuam fimilitudinem & propriam ac
peculiarem fignficationem, non ut Patrem Patri: neque
enim duo funt Patret. N<>b ut Filium Filio: quippe cum
I non fint, duo Flit. Neque ut ingenitum ingenito. Unni enim
ingeni 'tus eft, Deus fcilicet omn/potens, & «nus Filius, uni-
genitus feilieet. Sed fimilem, ut Filium Patri, quippe qui
imago f i t & figillum orrmis operaiionis ac virtutis paterne,
figillum omnium operimi ac fermonum & confiliorum Fa-
tris. ' ; ti£| ijgÉ ' • ' \
,3 n^omjiapgci In editione Génevenfi à Librari is , ut
opinor, omifla ¿rat vox Aaj^s, quam nos ex Manufcriptis
excmplaribus noftris hic fupplevimus.
4 Toìj ìfAi hsnxe/vovòiv] Scribenduni eft ¿»etxgjtrevoir, ut
legitur in Manufcripto codice Samuelis Bocharti. Verba
funt Pauli Apoftoli ex epiftola prima ad Corinthios cap. 9.
qui bus ufu serat Eudoxiiis Conftantinopolitanus Epifcopus,
cum Apologiam Eunomii in Ecclefia audiiilet. Quo aud
ito , uni verfus populus qui adcrat, plaudens accia ma vi t:
bene Se commode diétum illüd Apoftoli ab Eudoxio pro-
latum effe fignificans. Sic enim interpretanda funt verba
illa Philoftorgiij.T«» ¿,«wdx)®- xffimK quemadmo*
dum Lucas Holftenius ad latus fui codicis adnoravit.
y Ktu m 7nrtv//,cc & viS tpJötgo» hpuiro AtyttvJ Veram hu-
jus loci emendationem nobis indicavit codex Samuclis
Bocharti, in quo ita ieribitur. ve miu/Ao. t S biS, (boSt-
ghv oóJÌy ipu vn Xsytiv. Optimc, fi vocem imam addideris
hoc modo, n&j to w -0/** tgpv t S ìuS, <p.oGifov oóSiv ip um
xéyw. Id eft, Sed & Spiritum fanilum Filii opus dicere ne-
quaquam reformidarunt. Certe hoc fuifle dogma Eunomii,
docet ejufdem expofitio jam à nobis citata. Sed nihil
addendum cft. Supplendum dumtaxat ¿?n ns»ov voca-
bulum quod prxceflìt, ùrtiglrlu/ >£ XZMr.
3 • " O t i
3. O ti (£ / TOVS ttoMoüs in o à vo v ç E vvo/ilap ¿ 5. Eudoxius poft multas laudes in E u-Eudoxius
fióvov ovS'ev m v n e t y t to ítgyo í 0»j m poúveiv E v í i - nomium congeftas, non modo nihil eorum Euno~
mm WÊÊÊÈÊËÊm :__m mWiÈ*MÊÊÊ. qquuæîe pprroommiiíieerraattjj ppeerrffiicceerree in animu_m_ im T “.
£10$ , a\A<ì xqìxètvov e a n ^ e íp e i n e id è tv , y ^ y - ty ^
r»y t í xaQouptaìv ’Aétib , x¡ t I c c d t ’Atifxv\vcA ex-
' 0eW u T ro ow fiy va .a ^, 1 ets t o £ o lx o v o filx i npóoyjq- «
¡xa, T o èxQiajJtov x iiT o is x a .7 n,pv9fii(^cov x al àOeAij-
Toy. g<p’ 015,0 Exjvófuos (¿ a p ta s d v tfx c d v , óvùt'npov
1 f d p ò n t ’D ì'- a iZT£9<rc<.7m A ifi7iavei y a v T o is x a l T
Ku^ixoy ) npcSfgc. ptsv X o y n s , tiv o 0 ^ y ^ .fjL fixm %
x a ì rsrpòs tío ) sauToJ w r ^ í í t t I i v K a .v n a .h - I0 & ad patriara fuam Cappadociam Te re-
xicut a.(pixvt¡Totf. cepit.
duxit : Immo vero perfuadere illi conatus4
eft, ut depofitiofli A c t ii, & Ariminenfis
fidei expofitioni fubfcriberet i difpcnfationis
fpecie illegitimum atque involuntarium fa-
cinus eis exeufans. Qiiibus Eunomius graviter
commotus, neutrum præftare voluir.
Sed & Cyzicum ipfi dimifit, primo qui-
dem verbis, poftea-vero etiam per literas:
4 . 0 *n x x t E v v o fila xivtjQeis 0 ’Axaxtos g<p* a 4 . Acacius adverfus Eunomium commo- ^ ^
Kvfizov xcLTtm eariaxoans, «rtw^aCaMet x, tovs oUSL eo Pphcopus Cyzici conftitu tus
— 1 c ’ tsI z ' * ~ ' ' fl fl' ruiffet, Eudoxium quoque fimul cum eò
E v *> V ov> a s M M P p g f criminatus eft, quod abfque communi con-
‘Aema xe^poToy»jxo'(^.i t<jri<rxo7n v y xvèpot t o ix m v 15 fenfu difcipulum Aetii Epifcopum ordina-
Í\S )¿ 7x a \ o v T a v 7r§òi t I i o ciípeo-iv o ^ v p p e T n g d m v viffet: virum qui ferventiffimo in harefim
M i - C z S r Q lm u Q a , ¿ ^-¡,'0« i s ‘° m U B I Ì M I M contenderei.
~ ^ ^ ' 1 ' n > >. Tantumque perfecit caluranns, ut Conftan.
TO.S Si a&A.a.5 r f a s t t m » , ( a U m ^ o , o* A»- tiusaures ei accomraodans, Eunomium Anti-
•no^e'qt itonjfftXcC^ T Euyo^tuoy. Xj y vy vó 'tg L , ochiam evocaret. Qui cum eo veniffet, juflìt
eli "¿7n \ o y í a .v xeXélíei xa^tgijyoq <rt¿üoítx^ JIcJtm 20 eum Conftantius in fynodali judicio exami-
— è v e ì 3 Ü W m . 9 xaríoapat ¡ K t Ì , B3CT CaU&m d¡Cere- Sí d curm fy nod^ aca
WmmKm r • S * . / wmmtmll il cufatorem requirerec.nullus ufptam apparuir.
| | M 0 T Axaxtos W e iA i a t r a i ^ x a i Acacius enim metu perculfusj quippe qui
$ h ó p u ^ tv ex fiovy\s r aepos (¿a.<ri\ta. Os^efQoXjñs f . exiftimaverat fola apud imperatorem calumÌXQpov
aìpYK^v ^ x p a .T o s‘ eT$ w T a v t i s t 0 /3a 0w- n>a inimicum à fepenitus oppreffum iri ; in
tolÌov (riyavTUV. iiò ¿ o Kav<pc¿VTios t x v t o ì fia.Qcùvi 25 a^c* ^mo filentio permanfit; qu® cum div
Tm voiat T t t ’Axaxioy e^gy, eos X T tt^Q y ifio - diciffet Conftantius, Acacium fuipettqm
ctwM laZmo, SS r fi-m, ¡ B 1 aa-mvùa, oi- habüit’ utPÓte B f " ilmultatem
V n \ cv 1 > v » tv » quam ex morum probitate accufationem inqììozcwpov'
x a ì j a T j ov cLorov u s T itìiay goraya- n- ir r r n- j í
. ^ , , - , ,P Itituiflet. Eumque confeltim ad Ecclefiam
W j m m j t & M W g m f m f a m revertí julSt, proemia Pegotii diíqui-
Viopdpos T T arpoitupdpav Q^opy/aaiv. | 30fitionem majori fynodo refervans.
f . j * Z m S i K M ju r . * Siculo«ffifiq, i V ’!« - ¿ H « dum Conftantius animo volveret,
X u ü j v a j á v * .™ m is a-urúT f 3¿ euntperfertur de j uliatli rebelÍtone.
Tcq. o au77xa t í t tari Kav<px,v,n v ü 7to \tv tGá - Stacim ergo iter arripuit Conftantinopolim.
V a l e s i i A n n o t a t i o n e s.
Theodorit.
l, z . c. ult:
l Eie to ri?? oì^giio/AÌaf G i & % r i Hunc locutn Gotho*
frèdus non inrellexit. Cujus iiiterpVetacionem Lucas Holftenius
in margine fui codicis ita crnendavit. Conniventi
a titulo nefarium ipforum & involuntarium faclum obtefens,
vel cohoneftans. Verum hanc interpretationem pro-
arc non poifum. Nam conniventia vitio verri folet ;
quippe qua: argumentum fit negligenti*. Contra vero
otyvofum femper in laude ponitun & quidem jure inerito,
cum fit conjuntta prudenti*. Quamobrein Philoftorgius
ait hoc loco, Eudoxium, qui non fincere neque
ex animo, led per fraudem ac fimulationem, Ariminenfis
fidei formula & Aerii' condemnation! fubfcripierat,
id faöum olxpyo/uuti fpecie pra-texuifle. Quod quidem
Philoftorgius fupra quoque notavit in libro, 4 . iub fi-
nem, ubi de Aetii depofitione loquitur, oò ràv ¿p%h>loót-
•m» Ufftoiv issnonfüifHCfAtyeui r j j ^Jzapioij, iXset qpj ctbrom T
ile, roc /¿¿Ms» Taf tP/yuri/.octn x$»moÓvttoy. rm ulty xaì rqv
yva/joio [AtTuGhtfftyTiuv, réiy J« m» àtf^ómoy nfufyv oùyyo-
fuixf p%[*av t&fofflpaTilfóy'ruy. Idem diu poftea fecerunt
Acepbali: Qui cum duas in feftas di vili effent Alexandria,
in Gai’anitas & Theodofianos, poftea inter ie reconciliati
unitatem fecere, quam fpèciofo oiSyw/^iàs titulo
prstexcbant. Verum adverfus hanc Acephalorum unitatem
egregium librum (cripilt Eulogius Epifcopus Ale-,
xandrinus, in quo qu*nam effet oeconomia feu- difpenfa-
tio Ecclefiaftica, & quot ejus ìpecies eflentv accurate ob-
fervavit, ut videre eft in Bibliotbeca Pbotii cap. 227.
Primum igitur notat Eulogius, non omnibus promifeue
licere ofovo/*iei leu difpeniàtione uti, led iis dumtaxat
qui miniftri funt ac difpenlàtores myilerioriim Dei, pr*-
fidibus fcilicet Ecclefix. Peinde notar, nunquam locum
;efle ceconomi* leu difpenfationi, nifi f i Iva prorfus atque
illibata permanente fidei do&rina. His pofitis, Eulogius
triplex diftinguit genus cecouomix Ecclefiaftic*.
Primum conlìftit in rebus. Secundum in nominibus ac
verbis. Tertium in perfonis. H * c Eulogius in fupra-
diélo libro fufius perfequitur. Verum Inrerpres, vir alio-
qui dodus & de literis optimc meritus, pulcherrimum
8c utililfimum Traflatum interpretatione fua penitus ob-
feuravit. olxoyof*iooy enim incamationem ubique fere inter-
pretatus eft: quo nihil fingi potéft abfiirdius. Quod cum
ego ante annos triginta & amplius Franciico Fiorenti,
d o d o imprimis Jurifconfulto indicalfem, id ille in Ìbùs
Juris Canonici commentario« rerulir, & Prxfationeni in-
regram de difpenfatiónibus Ecdefiafticis ex ilio Eulogfi
loco concinnavit.* Me à quo illùd acceperat, ne nominato
quidem.
2 ZìiXvi In Manufcripto codice Bocharti
ieribitur AseSj. Sed parum réfert utro modo
fcribatur hoc verbum. V o x autem procul dubio' ,
corrigenda eft hoc modo: tcS l\vppt7n?ecT<f . Similis
error fiepius tìccurrit in his libris, qui ex eo profloxir,
quod veteres < adferibere folebant ad latus liter*, non autem
fiibfcribere, ut nunc facimus.
V a r i o r u m .
a TJpotmavhiujvmyu d[’ ctinì^ Ka.i th*Kw^i>^8v ] Male Vale- I inimicitias cum Eudoxio' exercuerunt, ut riarratur cap. i . .
fius vocem de Eudoxio. intellexit : N cum enim fit 1 hujus libri. W. Lowth.
numeri pluralis, de Clero Cyziceno exponenda e ft, qui |
T om . HI. - T 1 1