6 x t L U C Ì E H O L S T E N I I D I S S E R T A T I C I T E R T I A ,
ib o , fi ex variis q u * fub finem hujus Epiftols Interpres nobis fólum imperveftigabiìem affirmat, ¿»¿e tù a-nextf
peccat, unum adhuc addidero- *»■« xptfàotnr « xa.6‘ ¡¡(Zeit fopa/zen, Sed etiam cunitisfiì
Alexander, ut hxreticorum curiofitatem freno inje&o periorìbus virtutibus. Accedat ex Latims Ambrofius, !ib. i:
compefcat, ùsósuoip filiì, five, exiftendi mod uni ut d ix i, de fide cap. y. Mibi imponìbile eft generationis Jcire fecre-
7M<rt) rìj .j^outìÌ <póvi imperveftigabiìem afferit : neque r i i turn. Mens deficit, vòx fitet, non mea tantum, fed & Angelorä>
XoyxSp <pónt compreljpndere poflè, quomodo Pater rum.
genuit Verbum. In utroque hallucinatur novus noftcr Qui locus 8c ir e opportune filentii admonet, ut decuriò
Interpres. Primum quidem quod w V jJm w <pótnp, de qua d ffertationis ftadio lampada aliis tradam.
fuperius egi. naiuram mortalem reddidit. Neque cnim tara x j r o b l e m a t i s lo c o , ièquenti congreffu examinandum
anguftis limitibus creata natura circumfcribenda, cura 8c *0 j f propono locum M. Aurelii Antonini Imp. 8t Philoib-
Angeli fint f iw n ì five creati, quos tamen mortales cum phi. is 3. commatc lib. 11. de propria ivita refte infiitulàniori
Theologorum parte haudquaquam appellaverira. enda, contemptura rerum omnium fucilem effe ait, animò-
Ncque mclius in fecundo membro à r£p AoyxSp (pumi, na- ièmper prompto & parato ad difccd.ndumè corpore, a io -
tura Humana rationifque particeps explicatur. Nifi quis do promptitudo ifta proficifcatur à certo judicio: xäto
» fooTp Interpretern reddidiflè exiftimet. Sane ad na- iJ/ìAÌi» mtgu^ip, ¿ 5 0/ X&mccsoì. Quibus verbis cum <piAsturam
to» XoyxSv etiam Angelos, & quidem precipuo <n<pófe.-n<i Imperator S 3. Martyrum in morte pro Chriftò
jure pertinere quis dubitet? Quibus tamen seque ac ho- oppetenda alacritatem & ‘conftantiam perftringat, velim
minibus, divina: generationis arcanum ignotum & ineflà- enucleatius difquiri quid verba ifta xx-m tyiXr,v •mcpufe.fy*
bile effe, teftatur etiam ipfe Alexander fuperius pag. 1 1 , fibi velini.
Unigeniti fubfifttntia, inquit, non folum Evangeliftarum fo- io Habita Rom se’ in Academia Bafiliana, anno 1636. audi-
lertiam, fed .fort qffis etiam Angelorum intelleäum fuperat. entibus Eminent ifllmis Card inalibus,
Sed quod nofter in dubio relinquere videtur, id cxteri Patres
difertim & conftanter affirmant. Et nunc quidem ex F r a n c i s c o B a r b e r i n o .
C rx c is unus mihi Eufebius teftimonio dicundo adfit. Is
lib. i . Thcol. Eccl- cap. 1 2. Unigeniti generationem non & .........................B r a n c a c c i o . ,
DIS SERTAT ICI T E R T IA ,
DE S Y N E S I O ,
E T D E F U G A
EPISCOPATUS
1 ex divini Platonis effato, Eminent ini mi Cardinales,
omnis oratio rebus ipfis de quibus inftitui,tur
cognatione quadam atque affioriate refpondere
debet ,• accuratiflìma fane atque omnibus itìgcnii
àrtifque luminibus p iö a hodierno die mihi afte-
30 quidem civitatis populique erga fe ftudium affedhimque
fenda effet: q u * fublimi quadam gravitate nativas illas
Platonis gratias atque omnes Poetarum veneres conjun-
geret: C .ni de Synefio, Philofophorum onmium, uno
Platone exccpto, e'oquentiffimo apud vos differere ex hoc
locò ftatuei im. Quo in munere cura non tam mese vo-
luntati, qtiam neceffitati temporis atque aliorum imperio 40
obtempérant! um fuerir, fupplebit veftra humanitas, quid-
quid extemporali differtationi aut ingenti mei imbecillita;,
aurperplexa obfcurioris aigumcnti difficultas negarit.Quin
potius ipfum hujus loci inftîtutum veniam mihi apud vos
impetrabir, quod non tam copioiàm 8c ad oftentationem
Academicam compofitam orationem, quam pianura ac
familiare differendi genus requirit : prefertin? ubi res per-
fpcóìu difficiles, ab ultima antiquitatis memoria in lucem
ufumque revocantur.
Ncque enim mihi animus eft, eloquentiffimi juxta ac S °
làpientiffimi Philofophi laudes pertexere, aut orationis
accuratiffim* virtutes perièqui, aut reconditam philofo-
phandi rationem in lucem protrahere. Sed unum dum-
taxat ex epiftola cv. locum nodo lane difficili impeditum
expendendum, 8c fi tantum fperare liceat,expediendum pro-
ponam: Ubiille caufas exponit,cur Epifcopatum Ptolemai-
dis, ad quem civitatis iftius votis poftulabatur, nequaquam
fibi fubeundum exiftimet. Huncego locum dum.difcutere
inftituo, illud fummopcie à vebis contenda, ut cum fum-
morum hominum fententia mihi convellenda fit, sequum
anirmim & folitam benevolentiam ad me audiendum, &
ad totam hanc controverfiam dijudicandara afteratis. Ita
ad estera ejufdem argumenti perfequenda fiduciam addetis.
Nunc ut futur* Diflèrtationi viam aperiam, facemque
preluceam, cujus duétum deinde fequamur, opere pretium
erit ipfam Synefii epiftolam accuratius expendere, de
qua tota h*c nobis fufçepta eft Dilceptatiò. Ubi primum
fe, à Ptolemaidenfibus ad Èpifcopale munus poftulatura
intellexit, rei novitate perculfus, prolixe Evoptio fratti fuo
fe rib it, caufafque aperit ob quas oblatum Epifcopi mu- 70
bus nequaquam fibi recipicndum judicct. E t principio
predicar, qui propemodüm divinum honorem indigno
fibi conferre voluerant. eo quod philofophi munus aliqua
cum laude haftenus eum fubftinuiffe perfpexiflet. Sed
dum ipfe & oneris oblati magnitudinem, & Juas vires
humeroíque expendit, multas ob caulas id fibi declinan-
dum exiftimat. Primo, quod cum vira omnis in feria Sc
ludiera ipfi divifa eilet, feria quidem, 8c prefertim re-
rum divinarum ftudia, privado 8c fecreto quodam in ocio
traö a re t: ludiera autem, ut pote natura QtlMmiyfzoy,
publice atque in omnium conipedlu. Cum Epifcopale
munus contraria omnia poftulet: fcificet ut reruro. divinarum
ftudia in propatulo traÄentur, ludiera autem o-
mittantur penitus, ut pqte homine facris addi61o plane
indigna: quippe qui Dei imaginem vicemque gerit. Hsec
prima quafi prelufio. Accedit fecundo natura fzicritpfav-
7>$, & ingenium ab omni non tantum civilium, fed &
privatarum rerum cura plane abhorrens; cum Epifcopo
uni omnium cu r* & iollicitudincs fuftinend*. Addit de-
inde, facrum illud munus penitus á philofophi* fiudio
8c rerum confideratione abhorrere. Harc enim per quie-
tam contemplationem animum á corporis confortio ab-
ducere, 8c ab affeébibus corporeis expurgare, 8c fecundum
folam méntem operari ftudet. Cura autem Epifcopalis,
non folum contemplationis munus impedir, fed animum
' curis negotiifque immergit, adeoque divinx aur* parti-
culam obruit, 8c quafi extinguit. Quarto loco natura fe
ad peccandum proclivem, 8c confcientia non fatis firma
effe dicit. cum Epifcopum ab omni macula 8c peccato
purum liberumque effe oporteat, quippe cui alios á pec-
60 catorum fordibus expurgandi munus incumbir. Subjun-
g it deinde caufam fonticam, conjugii 8c rci uxorix.quod
conjugemrite 8c liberum q u * rendó rum. cauíá duéiam, nec
deiererepublice,neque clanculuní cumea con iu e fce re vellet
Sed omnium tandem graviflVmam caufam hanc adfert,
quod ipfe Platonic* Philoiophi* preceptis imbutus, á
prxcipuis aliquot fidei Chriftian* capitibus diffentiret;
eafqúe opiniones ita animo fixas effe ait, ut licet diffi-
mujare pacis fie concordi* caufä, dimitiere tarnen, aut
mutare eaidem nolir. Dogmata autem przcipue tria ,-pro-
pqnit. Primum, animam praexifterc, neque corpori-jam
formato immitti. Alteium, de . .....5s-y...... xnundi xterni tate, queumt '
D E S Y N E S I O , E T D E ]
tit rnteriturum .aliquando crederet, neutiquam adduci poterai.
Tertium de mortuorum reiurretSfione, quam myfti-
cum 8c arcanum aliquem fenfum recondere, nec cuiià
vulgo accipiendam effe aflèrit. '
H * c rationunf fummà, in qua nihil fe fimulare, nihil
fingere, Deum hominefque teftatur. H * c fratri, h * c a-
*nicis, h * c Theophilo Alexandria Patriarch*, qui vele&i-
onem ratam habuerat, nota effe aflèrit. Ideoque Eccle-
jfia ftic * hifto ri* Soriptores Evagrius & Nicephorus, c *-
terique antiqùorum qui de Synefio mentionem feeere, 1
hujus Epiftol* verbis perfuafi, Synefium femipaganum
ad Epifcopi munus acceflìffe affirmant. Cumque e ste re
virtutes, qu * hominem omnibus numeris abfolutum red-
aerc poffent, in eo elucerent, noti' oì^rofzix» ab Ecclefia
ordinatum fuiflè fcribuntj ea fpc, fore ut ad tantum vir-
tutum cumulum, v e r * quoque Religionis vertex & colophon
accederei: neque earn fpem eos fefelliffe, H s c ,
inquam, veterum omnium, h * c recentium fententia. A
qua magnus ille 8c -incomparabili* Ecclefiafticorum An-
nalium parens fibi di feedendum pùtavit, qui ad annum Chri-
quadringentefimum decimum, maximo errore eos labi
pronunciati qui ferio ifta à Synefio inculcata fuiffe pu-
tant: Sed arte h s c ad declinandum Epifcopi muiius ab
eo produéìa, ut porrenfofis conteftationibus Theophilum
- c'udcFet, Cui fententix ftabiliendx fummus vir duopo tif-
fimum argumenta affert. Primum quidem, quod non
folum abfurdum, fèd etiam ab omni Ecclefiaftica difcipli-
na8c Chriftiana pietate fit alienum, Theophilum, virum pi-
ìllimum. 8c acerrimum Chriftian* ' Religionis vindicem,
non folum per Baptifmi lavacrum ad Fidelium numerum, !
fód etiam per manus impofitioneni ad Ecdefi* regimen
admittere voluifle hominem Chriftian * Religionis dogma-
tibus non acquieicentem. Qui enim Baptifmi gratia illuminare
poterai hominem Gentilium efrorum tenebra*
obftinata pervicacia defendentem ? Aut qui veritatis viam
aliis oftenderet, qui faliàrum opinionum devia feitaba-
tur ? Alterum deinde telum ab ipfb Synefio p e tit, qui
epiftola undecima ad Ecclefi* fu * Presbyteros fcripta.
difertis^verbis teftatur, fe Epifcopi OnUS ÙlcéuFYl p&fAtj XCCl
fMìgvjxìi, tetis viribus & omnibus machinis declinajfel Iis y
verbis hafee artes 8c contèftationum machinas ait intelli-
g i. Sane ea excellentis virtutis natura eft atque vis, ut
iplendidiffim* lucis inftar, q u * prxcelfa in fpecula reful-
ger, omnium animos ad fe convertat» omniumque favo-
rem blando quodam 8c occulto illicio fibi conciliet. Ego
vero ample&or 8c exofculor quidem magni viri affe&um,
qui omnem caliginis nebulam difpellere ftudet,, q u * clarif-
fimam Synefii ramam offufeare, q u * Theophili g lo r i* o f-
fiw r e , q u * Ecclefiaftic® difciplin* fplendorem, 8c candi-
didos piiffimi fieculi mores denigrare videbatur. Sed mul- 5
ta funt p r o fe to , q u * à recepra antiquiorum fententia in
novam hanc difeedere me nequaquam patiuntur. Nam
ìpfa Synefii verba adeo quidem perfpicua funt, adeo certa
8c m a n i f e f t a u t qua ratione in dubiura vocari poflìnt,
piane non videam. Conteftationes vero adeo fanftis ac
religiofis verbis funt concept*, ut qui iis ludere, aut eludere
alios voluerit, eum 8c cònfcientiam fidemque proflif
1 u •fr .ver*tatem* Deumque veritatis prsfidem ludibrio
abuifle jure merito credas, Scribit fratri, atque in ejus
finum internos animi motus fenfufque effundir. Publi- i
cani hanc conteftationem eflè cupit, ut apud Deum ho-
minefque culpa caréat, fi res male eveniffet. Nolo, inquit,
ementiri dogmata : hac Deumy h ie homines tefior. Veritas
Deo ajfinis eft, apud quern criminis expers omnis ejfe cupie.
E t quis non fèrio 8c ex animo eum loqui exiftimet?
Neque vero una hac tantum Epiftola, fed 8c aliis in
locis teftatur, fe ad Epifcopatum acceflìffe, nullis Ecclefi®
dogmatibus -imbutum , nulla fàcrarum literarum cognitio-
ne inftru&um; quinimo extra Ecclefiam, 8c quidem alie-
nis dogmatibus mnutritum. Epiftola 13 . ad Petr urn Pres- 1
b y t e rum , ovyyvaf/jii //,)» tv ore, tyxXrifzx h/ zu, 'Jn
w One sihm ret Xoyuc >nu ©sS tsj, tìUrar ¿v^iAsc&s. Mih
i quidem condonandum, fed veftra culpa tribuendum, quod
me divinarum fcripturarum imperitum, car urn Jem peri 1 is
untepojitiftis. ^ Et ^Epiftola 66. ad Theophilum : »j« ¡zn Up
am mppvfo cviTfatpia rv% tip s * reTs /igjij, isrt liPh, fzot f&fii-
xzt mXKcf. /ztf&.fix.iPctj, 7rtpvmp ¡tira y.pvlm reo ¡yereiXipv.
Ego vero neque is multo tempore facris legibus inftitutus
f u m , nec multa admodum adbuc me didiciffe par eft, qui fu -
feriori anno Epifcoporum numero necdum eram adfcriptus.
E t in fine Epiftol* 67. ejufdem Theophili precibus fe commendar
, quandqquidem propriis ipflus votis precibufque
numen haudquaquam refpondebat: pi^exìtApcr 7¿X/zcty,
in quit, on urjpaietd? c i du g n a t e , inór$o<p<&‘ J^xxXìjoictf,
ecy>yr,p vnpcf,v iy[zti&>, iyfyu/zl/j ®iS. Ob pro»
jeelam temerìtatem meam, quod homo peccatis ir retit us, extra
'Ecclefiam educatus, alio d i f ciplina genere inftitutus, ad
altare Dei accedere non dubitaverim. Sed ut hx c compen-
difaciam, illud puto longe cfficaciffimum fore argumen-
tuoir-fi cx aliis Synefii locis -plane convincam, eum jam j
? U G A E P I S C O P A T U S . 613
non folnm Chriftianum, fed etiam Epifcopum, Platonicam
lllam de anima: origine & priexiftentia fententiam reti-
ninlfe. Sane prminrn hymnum i Chriftiano fcriptum e .
dnumque teflatur fa cro ia n fii Trinitatis mylierium, qnoa
ODlcuns quidem rerborum invoiucris adumbrat potiu,
quam defcribitt ua tamen exprimit, ut per timid* orati-
oms nebulam in facra quadam caligine animus Chriilianu,
raciie agnofcatur. Nam Deum Patrem, ccirecsvret
£l,lu.m ff^s. totam v e ro Trinitatem, v>wZpou!-
o <oop ecXxetp appellat.
tu '3 Ver° 3 “ * , ^,e ^un3an* mentis origine ex intellefiu-
alibus mundis dedufta, atque in materiam delapfa fub-
jungit, pura puta funt Platonica, 8c cum Origenis dogmate
plane confentiunt. Nam mens univerfi totum hoc uni-
vcrfum animat, volvitque: inde jam quafi particul* qu*-
dam divif*,^ali* ftellis, a li* Angelis attribuì* : <5 *«.}
ptnopt, ¿¡<r/za x %,i»y tl pS7D ■. Alia deorfum vertenti
vmculo terrenam fortita eft for mam, ubi Authoris & pai
o r*nt,s Jut obl,t*> tenebrofam haufit oblivionem. Ut catera
' S K s E <l ^ j P*atonicis verbis fenfuque de anima reditu
ad Deum _ibidem fu b jun gu n tu r ,^ > ii5 autem, five defcen-
lus ejus in corpus, quin «o&ormfap fupponat, nemo vel
° j r I.0 on'ca. Phdofophia veriatus dubitaverit. Defè-
cundo hymno fimilia producere licet, quem Authoris jam
Chriftiani feetum effe, facrofan&x Trinitatis eXoyx, mul-
to clan o r priori ilia, fatis fuperque indicat.Gui deinde fucce-
dit feries mentium, Angelorum, Heroum, dxmonum, hb-
minum: quam Pythagoricam 8c Platonicam catenam ex uno
Hierodedifcere facile eft. Quod autem fub finem eiushym-
I» m Deum rogar. . « M ^
Ne mentis alas aggravet terra noxa: nonne Platonicam
w\iyppyùu> jnnuit, & ilium ’¿n n Xtt/zSm, in quo anima óv-
^ “ ^ 5, divinitus exul & errans, juxta Em-
pedodem Pythagoreum, mifere verfatur ? Tertium vero
hymnum.jam facris initiatum 8c Epifcopum fe fcripfiffe,
nifi me omnia fallunt, liquido hifce verfibus iudicat : tifo
e yvptp oXipàpupi», ¿Xiyqmtex in7 aw, XiGouc, ion aw Oisrlw
lipnnoXictc, hoim bn{ztXofztpeu>. Refpice & animam
languentem, deficientem in tua Libya, in tuis venetandis
¡.0 facris, fanBis precibus mtentam. Nam ItpirmXùtp facer-
dotium hie lignificare nemo credo negaverit, qui Poetas
Mufarum Sacerdotes fzunmXHi, 8c Jovis Sacerdote* ali-
ciibi 'A/ztpmXiss, peculiari nomine diftos non ignorat,
Quin etiam nomine hnfztXtùcf tùjftr, non lolas preces
fed univerfum Epifcopi munus non hoc folum loco, fed
etiam Epiftola decima tcrtia, quinquagefima ièptima, 8c
centefima vigefima prima, 8c alibi Syneiius compleftitur.
Atque hoc ipfo in hymno, ut taceam
nm u^upssi, ex Chaldxorum Theurgia petitos, ilia ani-
0 marum divifio in ¿»A*»? & xXttofznM/, an non Platonis atque
Origenis fe&atorem ywn&b.™ oftendit? Quid enim
anima ¿xA<ni$ , nifi ea q u * conftanter in divino amore 8c
fummi boni contemplatione perfiftit, neque ad inferior»
^ lnch"natione vergir? Hafce animas, GtSr
omefoof, Deorum ajfeclas vocant Platonici : de quibus Procium
videreeft^ eleménto Theologico c lx x x v . Altera autem
ilia xXtrofztpt), five inclinatior eft, q u * relidfa ftarione
c *le fti mortale corpus fubiit, in quo tanquam in tenebro-
fo carcere poenas luit. Hunc erroreni Origenis palmari-
um nota vit damnavitque quinta Synodus; ex qua multa
mjhi proferre liceret ad hujus dogroatis confirmationem,
mil tempore firnuI 8c veftra patientià abuti verererr utium
dumtaxat locu-m lib. 2.<afe< ttp$p, ex d ifti C o n c iliiaéfis
afferam, cum Synefii verbis oppido quam conièntientem.
v inquit Origenes, impphsau. rS xtcXS, xoù r ? tMxlu
G&™XivxfZt>l tinxrppvrw xxt Xnfr&SrKf, xxl xipttm, ^
ro osAayoSwcq xtci rip ivvfyor fifa. Anima defiuens à bono
O» inclinata ad malum, f it jamentum, & efferatur, digit-
que ut obbrutefcat, vitam aquatilem. Ad poftremum hoc
alludens Synefius, hoc ipfo hymno, homines ìtipiis Home-
rico epirheto appellat: ¿5 dìó^ts^ to? ipapòf Jpuod
animas humore perfufas habeant, ut ait Porphyrius Hbro
de antro Nympharum. Idem de myftica 8c arcana re-
furreéfione, cxteriique PJatonicis dogmatis, ex riifdem
hymnis probarem, nifi hx c jam abunde ad fidem facien-
dam ftifficere exiftiroarem.
Sed hie mihi nefcio quis aurem vellicat, Ecquid tand
em, inquit, graviffimo Baronii argumento re/pondes?
Qua conicientia Ptolémaideniès hominem to t erroribus
imbutum ad Ecclefi* regimen vocaruntj aut quo animo
Theophiius vocatum ordinare non dubitavit ?. Itane tandem
Apoftolorum precepta, Conciliorum Ganones, Ecclefi*
decreta, ftatuta Patrum penitus conculcare aufus
eft? Nonne audierat Paulum pracipientem Timotheo «.¡j
*to<pvrop, Non neophytum, ne inflatus in judicium incidat
& laqueum diabolii An ignorabat Apoftolicum Canonem
oétuagefimum : r *| tirixsV ptov <n&<nX9iviu dj /Sxdlu&l,.
ru ov Sing.dp lot amp' ccòrù E x
ethmea feu gentili vita converfum & baptizatum, non a-
5 1Hum Epiftopun eligere, Cui rationem adjunxeroat;