S æ c . abunde docet Joannes Evangelica, de ilio o7i o v x ìjk, ctùmpxw? TratSiuo-oti ’icoctvvvjs ó él’cty/é-
IV . ita fcribens: Unigenitus Filius qui eft in Aiçtj?, y p k tp a v t h a s c l v tS. o fcovoytvtis 'Y iò s ,
18. ^ atr*s* N am cum Divinus magifter o - £ ^ JCQ \7 n v t b n<x.7ç*o?. nrçftvo&pfyjos y c tç
ilendcrc vellet, Pattern ac Filium duas res J Ä S u u u L «, W o W a o s , ¿MÌA»» iy ó x y f a .
effe à fe mutuo infeparabiles, hunc in fìnu - _ ! <r tv' . - . _r . . 5 dbo, Toy inl c r• o' ^ xcu' Toy »T-v*i o'y , »m/ «gr.
Patns elle dixit. Tarn vero quod Verbum , » , ~ x ~ \ , , , \
. . .... ctuTov w TB»? x.oA7rois Toy llarp o ? ¿»yoxtctoiy. aM x
D e i inter res ex ninno creatas non contmea- , ss» ~ , r , ,t , ,
tur, idem Joannes teftatur cum ait, Omnia ™ o '™ d jK w H W f c s
per ipfum facfca effe. Propriam enim ejus Toü ©êo<F V <ruo<t£ASpietTcq} Tia.v'fgL h clvtov yty>-
Joan. cap. hypoftafim declaravit dicens: In principio vtvct\ o avfos (pvjtnv ’law»}?. ^ IhoTÇOTnv avTov
” I ® erat Verbum, & Verbum erat apud Deum, I 0 ^ „ ' j f o 'x ^ S ¿ t o V c i ^ ï î , £ A oW Ó
& D e u s e r a t Verbum. Omnia per ipium » , * \ « v . t * » / ,
fafta funt: & fine ipfo fa&um eft nihil 0 W M « J P t H T ®*ov> $ w oAf l^?, vrav-
quod fadum eft. Nam f i ’ omnia per ipfum & ¿V ctvro eyevelo, x, %j>e)s clvtS 1 lyivtio y jg ey 1
fàd a fune, quomodo is qui rebus radis $ ^opyg#, & yctç ttclv^ ¿V glvtb \yvnto, t o ? 0
præftitit ut effent, ipfe aliquando non exti- ~ ' . \ » ' »
fit 1 Verbum enim g J facit, nequaquam ™ ~ " Ï
ejufdem effe1 naturae cum rebus fadis intel- *5 Wi % ' r ’7t<£* 0 To ™>Wî toi? ygyo^oia t
ligitur. Qpippe cum ipfum quidem effet clvtHs woy <póo-eas f*J* avros pt w gy k p y y,
in principio : cunda vero per illud fad a TO'y7Ct ^ ^ auTy gygre-ro, )à g j Qf)c óW y «07OÌMfint
& ex nihilo condita. Porro id quod , , \ ,v ~ ~ /
eft, contrarium effe videtur & longe diver- W f i ^ ^ 0 1 ?
fum ab illis quæ fada funt ex nihilo. Nam to oy, xcti ct^eçjjxos otpo&gp.. to pd# yct§, pteJctgb
illud quidem declarat nullum efle interval- 20 ilaTpò? xctl 'Yiotf yiVy Wixvvoiv eTycq Q^g.qy\pux,J
lum inter Patrem & Filiura, cum animus ¿ ¿ . » ^ t 5 w
ne fimplici quidem cogitatione fingere pòi- ~ ^ \ » v ^
fit ullam inter utrumque diftantiam. E x ni- X** aijvapö/jus. To ' j eß y x oy7»y èvpuüpyucftop
hilo vero creari mundum, recentiorem in- Toy xooptov, ygaTggjcy é^ « t» ? 'vl^îroçaaîûJ? x a l
dicat ac nuperam fubftanti* originem, cum tzg^oxpa/Tov T lev yivtoiVy t\hjzso T y YloiTpoç CkLcp y
univeria hu.j{u. fmod„i effen. ti.a m tàv P a• tr: ex Tavc cue-, „ c„ r / >. pB c \ _____/ » .» 1 1 Ywd TtaUTtov ¿tAtitpoTOov T u o ToicLUTUu ycnaxnv» p u t - pennt per Filium. Cum igitur D ivin i Verbi <r ^ ^
effentiam longiffime, & ultra omnem cogita* xpòy S tcopnovcf too ©«od A o y> v t o I to , * x a i z
tionem eorum q u * genita funt pofitam con- ,\j& jpaupov ty i s T Y J yivvv]ToSv 2d&voicL$ 0 élÌActCgtemplaretur
piiiEmus Joannes^ generatronem w w a i r 5 x a j .
ejus & faduram dicere noluit, fadorem ul* ' ^ c , . x, ~ \
dem verbis quibus ea quæ fad a funt defi- ¡jjR ei7^E,v > h'ot Tró»? 1 optcqot^o 1? ouAActbou? t o 3
gnare minime aufus. Non quod Verbum 50 rm>ioiw to is yty v o p â p o iç ovopiaocq ToApcnoTL$f o v x o it
fit ingenitum : folus enim Pater ingenitus eft: ¿ygyyjj-ro? ÌéaÌ* gy yetg k ym ^ T O V 0 flaTÌig' 4ctAA* 4
fed quia folertiflìmam Evangèliftarum, ipib- », ~ ^ «./» n* . * v a >J E
rumque adeo Angelorum comprehenfionem »
tr.anfcendit unigeniti Filii inexplicabilis fub- W » K S t^A » ^ « ? 'Oa^gxMW gçiv » y » 5*
fiftentia. Quare inter pios meo quidem ju - ygvot;? ©goef lawMfWjM 'x jm ç a a i s . e li 6&j<reÇ£s 6
dicio cenfendus non eft, qui ultra ifta ali- * A o y i ( o f ^ s Ty p igy&c Tourray e7r?p<s)T«y 71
quid inquirere præfumit ; non aufcultans ^7 ^ , j ì > / ~ ^ / /
i A ; 3. id quod feriptum e ft: Altiora te ne quæ- t o A ^ t o ? , ^ to ety^xooy tb ,^ <ra
11 • fieris, & fublimiora te ne fcruteris. Nam fi f i * f y i T u , x c ti ¿-^ jjA o tb ^ <ra ^ìj g ^ g ^ t ^ e< yetg
V a l é s i i A n no t a t i o n e s .
1 ’e ^ vì-to ¿¿ì » à j4j3»iv ] Duas poftremæ voces defunt
in editione Roberti Srephani & in Bafilienfi [& in codice
Re gio J. Pini.3 Habentur tamen in codice Leonis Allatii,
& in verlione Epiphanii Scholaftici. Sed & Chriflophor-
fonus eas in libris fuis repererat, ut ex interprétât ione ejus
apparet.
2 K*ì vsrtpciïço» tkç tZv jìwiito» S'ucioutc ] Scribcndum
puto $>n™* per fimplex ». atque ita legiffe videtur Epi-
phanius, qui fic vertit : Et creaturarum univerfam intelli-
gtntìam tranfeendentem. fC o n je à u ram meam confirma-
v it mihi poftea codex Regius J. Pini, in quo ita plane feriptum
inveni ut conjeceram.J Pro vznpéàpo», in editione Ba-
filienfi legitur vzrtge/Mt' &. in codice Allattano, reótius
u t opinor.
3 OiJ[‘ ovTìTmSuTì] In MS. codice Henrici Savilii
& in editione Bafilienfi fcribitur ò/*oì»^o»s, minus re â e ,
ut equidem fentio. Certe Camerarius qui editionem Ba-
lilienfem Latine interpretatus e f t , ¿/Aoçovtxâ'i legit, ut ex
interpretatione ejus apparet. Sic enim vertit, ne eorun-
detn quidem elementorum complexione in voce facientis aut
faéìorutn uti aufus. f i n Regio item codice j . Pini icri-
ptum inveni Hujus autem loci iàtis obicuri
nic eft fenfus. Joannes EvangeJifta, cum originem Filii
Dei vellet exponere, eam à rerum creatarum pro d u z io ne
longe diftinxit*. cavitqué diligentiflime, ne in declaranda
Filii eiTetjtia, iifdem verbis uteretur, quibus rerum creatarum
orìgmem expofuit. Nam in declaranda quidem Filii
elfentia, ufus eft verbo erat. Iti exponenda autem origine
rerum creatarum dixit Ifiynv, id eft fa lla funt. Subji-
c it deinde Alexander, ovpc, ov ¿tfivv/ims ¡¡v tv ys ¿tyivtvrn* ó
?m-nip. Id eft, N o n quod Filius Dei non fit genitus. Unum
enim eft ingenitum, Pater feilieet. Quas quidem Alexan-
dri verba benigne intelligenda funt hoc modo; Non quod
Filius Dei principium originis fuse non habeat. Habet
enim re vera principium originis, Patrem ex quo genitus
eft. Sed quia nullum habet principium temporis, quippe
qui ab omni aeternitate genitus fit ex Patre, ¿¿góvcug km
ùpomTfvToii u t Groeci dicunt, id eft, fine ullo tempore ac
medio.
4 'AAA' ov a J&houc{ ¡A tm ra v ] Hunc locum correxi ex
duobus manuferiptis codicibus, Allatii & Savilii, in quibus
ita legitur ¿AA* ov tSs Ei5«tyj<A<swv, jmgeo. &
kccÌ ¿yjtAa>» Kctmàityioii. Quibus conièntit Bafilienfis E-
d itio , nifi quod ¡¡¡onr/Atm. habet vitiofe feriptum pro
ifyur/jtjiiiiK. Adverbium quoque, quod ièquitur hmptxtKeim,
mutavi io ùstpsKtiyu, fcquutus fcripturam codicis Allatia-
ni & Bafilienfis Editionic.
F f 'TxtptKMco] ‘Evixtiru codcx Regius J. Pini.]
6 ’Evnètìk ckk otfAM XoytOjoft/ltovi ] Hunc etiam lòcum
emendavi ex fupradiétis codicibus Allatii àc Savilii, f & ex
Regio codice J. Pini,] quibus adftipulatur editio Bafilien-
iis., nifi quod . 7bA/*<5vtk$ habet, non isA^SvTe?. Epipha-
nius tamed Scbolafticus in plurali numero legiffe videtur
ìoyt%fii*lteo$ tsÙs «A panfett. Fin codice regio J. Pini totus
hic locus ita fcribitur: «« tònim » omc oI/aui A o^ ep irv
T»? f/>. r, *W. T» TSAf6«v3«i.3
¡r e p a y
t n p m vrbAAeSy vi y v tò a is, x) T o v m v k c r v jx tJ iT a s x o - rritiferum kliartim rènim 'coartitio ^juíe'há'c S a c
AoG a r ip a v i x é x p v ^ o tf r i t o ÒLvOpavrivlco v q l ^ Ó A ^ i v . ^n^er^°{‘es fu h t, huiiiaha ifrCntis ca- IV .
»*r i »& ,, mM n\ *í»\ <\y , & »vw/ iA> na h/ f c ,- a*, u IluSn» BApvoltñolu,i:n ,c ue'aw hq*uáde i oWetilu&s Hm5n viidfiir, lCtr-u
ov ?y x »xcuog, 59 gm M p h w ctytipaT ñv y x etveGvi hec auris audiVit, ndc 'rn có'r 'ftòiniflh adÁ
v ito iptùccr&t 0 ©co? 7oi? e tycLV arnv c lv to v ’ etAAót j fcendeVuht ^üas priéparavit Deus diligenti-
Xct) tc¿ ctqpoL tyi)tv 0 ©io? Ta f ’AG^cgl/i 2tyQpiìi- f e : cujuirti°di. fetfà'm funt ftella, qüás
. > r» . \ »/- »/ * & . ~ \ DeuS Ab^ahamó dicit hort potfé riurherari :
crou (ivi d u u c to jz L i' x o i 677, etpipcov j c tA c t o r a v x c ti «r ;ilnrl. a »»n. J t è m » l i ■ Ü
, » ~ ^ / » v a ' j - n lim a : Arenafn rharis & gTO s lS IuyfaeEcclus. 1.
tfoty>vct$ weTy, (pyrn, n s ì%«icaQpivieri ; Tra? àv tte- quis dinumeràbit? Qllomodo Divini Verbi
^ j,ip y x a a x T o tí? r l w J? ©gy Ao^l» •vlWfàciiy, gjt- ¿ffen'tiam cüriofiús irivèftigaìe cjlii’fpiam po-
70? et pòi ( jm A o fu A ix v j 2J ^ 0g<nj À^O&ì? m fjx L y o i j to L De qua
\ _ 2 - \ -v. / ^ . ' X a * m ptopneticus Tpíriras ita d íc it: Geríératjone'mifai. <*.
t o r t s a w r t x o y ^ i m v f t * Q v fo i' T t t n ygygcty | | | qùis eharrabit ? E t S em tó i; noftVr to-
a t/ry n s hviyvìoiTocj j l e i x&! ctÙ7o? 0 Q a n ì g vipiavì tius tòilndi cohibirías Beneficio ' ¿bilrirí¿ens,
1 èùtpytTÓùi 70ti?l ' irdìiTGov T5? / d p xo&ptà x iò v c tsy hlijus fei ríptitíam taücjuarrí óríu^ áb illiá re-
2. \ mc< ^ ftioVferè ftiiduit i 'òmnibus dtiid'érti ìbfis fut
Ti v T se u tovtosv y v a o iv c tw m v ^m iQ o p ricru cQ ra j aatsi t- t r à - uì ì t à i m i ì ì m w w m ^ 7 pra naturam effe dicehs ìftiid anirtiò com^
girTTOudbum* 7ra.cn (tip o ù u c lv to ìs a<pv&ixov eìyoq Ag- 1 5 ptehéndéte; foli vèbó P à r i còmpe'tbre D iet?
x stT ttA v p ^ iy , pio va 5 Taf flc tTt) àVÀxét'o&cq Y®* .hujtls hiyfteVii peirteptìòHem. k em ò M att. ,1
r í a ) tocf 3 &0T b¿T ti to u tv /¿osUeiti eihnoiv. o ò S lls ihqiiit, ÜbVít qüis fít Fíliüs f>ráteri7 ‘
\ »/ ü i l i t <v ' n - » t i - - ¡SB¡É Patrenl, te neríio hoVit Pácrem bráterquam
y a g i y m m ( ¿ 1 ,0 T ío s , M y u « t f , o I h t n ? R liu í. Q u j dfe te | g f f l P i t r é á W / W f -
X, TOV n< tT e& L o v h i s e y y a et pi)1 9 *T ios. y Bitrot, Arcan lim rhéüríi b ilii & ’meis. Qüod
xctl Toy n ctTg ^c o \f^ j\ Aé¡yetv, To p tu q itX o v (Xou 20^ ° extrerfi« délhenl:i¿ fit, Filium Dw ex
3 lpu>\ 3 xot! Toi? eptois. oTi ^ fi& v ta £ i$ . t o eP o v x ^on e^ tant!bds ópináfi, ciim id quoti
« \ \ , ^ ~ . . . . ¡ f _ ék ndn extantibus fadtlíh èft,tèrripòràlem ha-
4 Tw r io v y ' V » * * <PP°>™, 4 H | beat éfferítiáhi, res'ípfá ihdicat, lícet ftupi-
5 r i t o n rgJ& oA lu* s ctvioQev h tíx i/v T a jf To g^ o v x ov- d i iftí iníániám vociim fiiárurrí non intélli-
7wy> x^y ¿ y v o a tn v o¡ clvqv¡toi r i t o t v ¡$ cpm v jí d ù r a t é an^* I ^ U(Í ouiin, Non erat, iñ tempore
mttm ™ « H ü i l H i — H | “ *» m W ! • * a . _j , , , A, . A t li verum elt omnia per ipfum fa&a effe,
U i/i j' v\ c u a to s 7m 2d£<¡fiptaL'Tt. et . toiviuj a Ammmsg tmo cj Wonimtaít utique &», avum &» t1e mpus, &» frpa-
T m . v f o h c tv T tí y ey tve vc tjf to A o v om ¿ d i c a a v tium omne, & illud aliquando, • in quibüs
^ Jtcfc< &]&<pipiáLl& x<ti T o 7tort i i o 9 oís t o non fuiffe rcperitUr, per ipfurtt fatftà effe. E t
o v x lu z (¡vtHTMTcq, h clvT S gygyg70. itoti tcS s óÚk quomodo abfurduríi ñon fit, euríi qui tèttipo-
k r7ti9ctvovi t i) X P °va$ i cucovclí ¿ £»/>{#?, gy oís t o jo r a & fécula ac tempeftates condidit, in qui-
yx ijy ovpi7ve(pvpTct\ , TniviooLv^c j ctuToy ^tdtb pivi illud, Non erat, corífufum eft, ipfum ali»
^ étyotj Agyety ; 6 kha.v¿vjTov yxg xot} itá ó v s k p idQ ià s quando non extitiffe dicere? E ft énim alieh
í v Ae»,, r'o, a h o , w o í , M u f à - "um à ‘enfu’ omniclue Plenum infatia’ eum
t » / ~ qui alicujus rei au&or fít, eadem re pofteriyeveqzpov
Agyety t u s Oxety» y e v e o ia s . <©if9>iyetToti _ m /-v • r
x , x ~ , f> . , o otem attirmare. Quippe juxta illorum fenyx
§ w u u t o v s t v i s Ttx oAct h fM & p y > m s toó $ 5 tentjam, fpatium temporis quo dicunt Fili-
©god Qocpicts Cy .éivo to ^ o p c p i p u tj o v o) fleten ¿t» am D ei non extitiffe ex Patre, prjeceífit
y iy iW c d r tj to v iov ¿TÍO T y riotT^o?* *v|/&/<fb¿tgy)js fapièntiam Dei Omniurn rerum co'nditri-
V a l e s t i A n n o t a t i o n e s .
I ntevTOv tu» tv x^Tf/joi Kuvcti ] Poft h i c verba Jacobus
Sirmundus in editione fua quatuor has voces addidit
touì jiny op vs <pi)/4t ^jtjs»A»ì, nefeio quos icquutus codices.
Certe in noftris exemplaribus, Se in Bafilienfi editione
non habentur, & Scholium potius redolent cujüfdam viri
doéti, qui ad latus libri fui id notaverat, per cölumnas
iignificari divinos Apoftolos. Certe in Epiftola Pauli ad
Galatas, Petrus Sc Jacobus dicuntur columns fui ile Eccle-
fiae. Porro initio hujus periodi fcribérìdum ? ^ Zittii ò
ouvip, id eft , ffhtocirca Servai or no f t er See.
a Tv> «£& tdvtu» yv3tn»J in codice Léònis Allatii Se in
editione Bafilienfi fcriptum eft aé&i Tvónv, re&ius ni fal-
lor. Neque aliter legit Epiphanius Scholafticus. Sic enim
vertit hlìnc locum. Nam & ipfe fervuto* praftaVe voléns
omnibus »in héc thundo columnis, hujus notitikm ab eis exo-
nerare feftinavit.
3 KccÌ toìì ì/Jt3~i 3 Jacobus Sirmundus in editiohè fua
cxpunxit luec verba. Certe non habentur in codicé Leonis
Allatii, Se fuperfiua videntur hqc loco. Porro lòcus'
ifte defumptus eft ex capite 24. Efaiie. Ubi Hieronymus
notat verba illa: Et dixi: fecretum meummihi: /ecre-
tum meum mihi : non haberi in Septuaginta, fed ex Theo-
dotionis tranftatione ab Origene addita eftè. Procopius-
autem Gazxus ex interpretatione Symmachi fuppleta efle
dicit;
4 Xpo»mn» tfòt tu» iza&Zobiiv. Optime in editione Bafilicn-
ii [& in Regio codice J. Pini3 legitur py-wnis Subauditur
autem ino». In codice Savilii fcriptum eft tuÓtIuj euts-
Goto» > vitiofe quidem, fed ita ut v ere le&ionis veftigia
ferventur. Pro voce es&Goto« in codice Leoois Allatii habetur
onupfy». In altero, vero codice Re gio, [ J . feilieet
Pini3 cujuS variìintes leéliones Robertus Stephanus ad calcerai
editiofìi? fuse nbtavit, legitur ardo-ßm» pefliralé. Quam
tamen virìofìffimam leftionem Sirmundus in editione fua
amplexus eft.
f AÒTÓjt» htKfOTKt 7» eme Ätov3 Jacobus Sirmundus
hunc locum ita edidit: «¿tjj^ìv ¿ti»»Otu\ eie too 1% osto
'¿»tu ». Et totum locum fic. interpretatus eft. JjUtod v e ro
extrema fit dementia Filium e x .hon extantibus ortum
exiftimare, atque in tempore proJuclum, nuli dem patet, hoc
eft ex noti extantibus, & c . Verum com nulli codices ita
fcriptum habeant, vulgatam leöionem mutare nefas duco.
Quöd fi cònjeéturam noftram licét proporiere, exi-
ftimo delenda effe hsec vérba 7» 1% one ¿»tüv, quae Scholii
loco' ad marginerai adferipta, : poftca in textum tranflata
funt. Porro Epiphanius Scholafticus hunc locum ita ver-
tt’t. Non reor ignorare fapientes, quia vefaniim eft fdpere
e x non exiftentibus failum Filium, cum utique habtat temporale
principium quod oftenditur ex non exiftentibus fa-
blum. Unde apparet Epiphanium legiffe xgoriKK» t^fi» tur
as&£otov 70 cm o»tu ».
6 'AAavMjrov y»V,3 1° codice Leonrs Aliati? fcriptum
eft èttóim», quod magis probo. Atque ita legit, Épipha-
nius Scholafticus. Sic enim vertit. Siuluirti eft enim, &
omni peccato plenum 8cc.
iltT