pif|rs
M O M O R D I T L A P ID EM .
H r B E E T OP D E N STEEN.
Zinfpcclende op den onbezonncn aardc der honden, welken zieh niet könnende wreekcn op
denwerper, uyc domrae wiaakzugt te vcrgeeffch op den geworpen Ileen byten. Voorts Ilaac
nog op den voorgrond ;
B R U X E L L A A G A L L O F R U S T R A IG N E T E N T A T A
U, a u g u s t i M D C V C .
■BRUSSEL TE V E R G E E F S CH D E N 2 V AN O O G S TM A A N D lip f
DO O R DE F R A N C O I Z E N M E T VUUR
B E P R O E FD .
De andere zyde vcrbeeldt bet herbouwde Bruflel, in dc gedaante van ccnen jongen Fenix, ’t
gene uyt de aflchc der verbrande gebouwen te fchooner herbooren wordt, als het randfchrift behelligt
:
C O M B U S T A i n t e g r i o r e x s u r g o , m d c i v c .
V E R B R A N D Z Y N D E V E R R T S I K TE ONGE S CHON-
D E N E R , 1696.
Staande alle dceze, en verfcheydene andere
gemaakte beweegingen van Koning
Willcmsbcnden, was de Hertog van Villeroy
in zyne betrokke legerplaats by Deynze
, tuflchen de Schelde en L e y e , met zyn
onderhoorig legcr onbeweegelyk blyven
Jcggen, wiens flinker vleugel zieh längs
den iaatftgemelden ftroom, en de rechter
naar Kruyshouten, derd’half uur van Ou-
denaarde, indiervoege uytftrekte, dat hy
gemakly k ten kofte der armeVlaamiogen hcc
noodige voeder voor de paarden kon bekomen,
en zyne benden voor geen kleyn
gedeelte,ftaande decs veldtogt,in ’svyands
land doen beftaan. Zulks Koning Willem
ziende niets voordeeligs voor’c overige van
den veldtogt uyt te voeren , den zesen-
twintigften van Oogftmaand het leger verliet,
over Mechelen naar’ c Loo trok, en
de afgezakte Duytfche hulpbendcn onder
(i)Enrop. ’t bevel van den Landgraaf van Heflcn
iriuk', zondt. Alwaar dc
1696. ’ Maarfchalk van ChoifeuI den zelfden voet
p2g*44- hleldcjwanc onmoogelyk vindende ( i ) van
de Duytfchers achter hunne beichanfingen,
onder den Prins Lodewyk van Baden,op
te flaan, vcrnoegde hy z ieh, over den Ryn
zynde gekomen, onder het doen van verfcheydene
beweegingen , zync benden in
’s vyands land re doen beftaan, en uuhier nu-
daar het veldgewas verteercndc,aldus den
veldtogt re eyndigen. In Katalonje, alwaar
den eerften van Zomermaand eene
ftrenge ontmoeting tuflchen eenige Franiche
en Spaanfche (x) ruyterbenden was
voorgevallen, en de Hertog van Vendôme
over hec Franfche leger hec gezag voerde,
wicrdc mede niec hoofdzaaklyks verricht,
mids de Spaanfchen zieh achter hunne beichanfingen
te OftalrikCa) gedekt hielden
, en de Françoizen des op de zelven
geen voordeel könnende behaalen,
hunne benden ccn koften der Spaanfche
ingezcetenen , even gelyk aan den R yn
en in Nederland, deeden beftaan, ’c gene
aanleyding rot het in ’ t lichc geeven
van deezen gedenkpenning heefc gegee-
ven.
Het
Het koplluk des Franfchen Konings Ilaat op de voorzyde, en daar rondom in den rand dees
tytel:
L U D O V I C U S M A G N U S , R E X C H R I S T IA N I S S IM U S .
L O D EW T K d e GROOT E , A L L E R CH R I S T E L T K S T E
KONING.
Op de tegenzyde ziet tnen den Franfchen O o r lo g sg o d , in zync betrokke legerplaats naaft ecii
graazend paard, g eru lllyk uytruftenj nevens dit randfchrift:
m a r s i n H O S T I L I S E D E N S , M D C X C V I .
MA R S I N 'S V T A N D S L A N D G E L E G E R D , I6 p 6 .
( i ) Europ.
Merkur,
I.ftuk,
r6p6. pig.'
333-
(3) Europ,
Mcrk.
Il.ftu k ,
J696. pig.
8S.
Die zonderling gedrag der Franfche legers
ftrekte niec zoo^eer om hec vyandlyke
land tc bederven, dan wel om den
Hertog van Savoije van de belangen der
overige Bondgenooten af tefcheuren. V oor-
lang had Koning Lodcwyk aanallehoven,
als (*) gemeld is , hec aangaan van eenen
vreede voorgeflaagen, en in der daadzyne
verarmdc onderdaanen hadden dien nu
meet dan ooic van nooden. Onder alle
zyne vyanden was de Hertog van Savoije
dezwakftc, doch door zoo veele verbondene
moogendhcdcnonderfchraagdwel het
meeft te vreezeu, mids Vrankryk aan die
zyde ’c minft gefterkt, des ook aan dien
oord ook wcl ‘ t meeft voor eencn inval
bloot lag. Een vreede mec dicn Prins,
hoe dier gekogt, fchcen dan a a n ’t Franfche
ryk voordeelig, zulks Koning Lodcwyk
hem i n ’t geheym lict aanbiedcn, van
(i)Europ. nietalleen Pignerol cn alles ( i ) , wac hy
II ftuk ftaande dc kryg gewonnen had, te willen
1696. pag. wedergeeven; maar tot meerdcr bcveftiging
*3- des verbonds den Hcrtog van Bourgondie
zyncn kleynzoon mec Maria Adclhcyde
oudftc Dochter van den Hertog van Savoije
te doen trouwcn. Decze aanbiedingen
waaren grooter dan die Prins zieh zoude
hebben durven belooven , en dierhalven
bequaam om hem in zyne bcloften, die
hy mcc de overige Bondgenooten zoo
plechtiglyk had ingegaan,te doen wankclen.
De onecr cn ’ c verwyd uoghtans van zoo
n i l DccL
ligtvaardig dc geftaafde verbindteniflcn te
verbreeken,uytkragte van welken hy zoo
onnoemelyke geldlommen van de Verce-
nigdc Geweften cn andere Bondgenooten
cotuogtoe getrokken had, fcheenen dierhalven
hem alleen van ’c aangaan der aan-
geboodene voorwaardcn tc weerhouden.
Maar Vrankryk zoo ryk vau uytvindingen,
vondc ftraks eenen bequaamen middclweg
uyc ; want hec voerde op den gemelden
voec zoo in Katalonje, Duytfchland,
als in de Spaanfche Nederlanden den
oorlog maar verweerender w y s , en wendde
zyne grootfte krygsmagtcn tegen den
Hertog van Savoije. Zulks dc Maarfchalk
van KaciuacaldenvyfcieDden(x)vauBloey-
maand mec hec Franfchc legcr in Piemont
trok, en federt zoo ver doordrong, dathy lö'A p^s-
den tweeden van Zomermaand zieh te Ri-
valce,omtrent twee uuren van Turin,hoofdftad
van Savoije, bevondt. En hoewel des
zelfs Hertog, in den fchyn vau zieh te willen
verweeren .''de boomen lict verhouwen,de
huyfiicdcn beval zieh re wapenen, en de
hulpbenden der (3) Bondgenooten. als om
aan den ingedrongen vyand hec hoofd te n.ftuk!
biedcn, uyc zyne fteden en ftcrkten trok, 1696, pag.
zoo viel ’er echter niec vyandlyks voor , * '
beyden de legers bleeveu tot ieders verwondcring
bedryveloos leggen, totdat de
afkondiging van cenen onderlingen getrof- (4I Europ.
fcn ftilftand van (4) wapenen voor dertig
dagen het ceheyra ontknoopte. Welke fe- 1696. p’ag.
dcrt *7-
rrfÄPKJis;')!;
■7; :iL|