
' il " ì ' ■
i i '
If ff
ffi'M I I I ' :
f l
fff
: :
M .
r ' I i . .
ä :
Iff ’
f.
;f
î ^9'8.
( i ; Refol.
der Staat.
Gener.
6 Nov.
1698. fol.
M Ra fo I.
derStaaten
van Holl.
17 Oft-
1698. fol.
551. en
2 Dec.
1698. fol.
673-
(3)Refol.
der Staat.
Gener.
2 Dec.
(4)Refof.
derStaaten
Gener.
jD e c .
1Ö98.
foJ. 66ç,
(5) Refol.
derStaaten
Gener.
17 Oft.
iÄ98.fol.
5SI-
(6) Refol.
der ilad
Amft.
S Nov.
d e M c y c r y v an ’sH c r to g c n b o f c h ,! ic c Und
van K u y k , d e B a r om iy v a n B r e d a , he t
M a rk g ra a f fc h a p v au B e r g c n o p z o o in , en
v o o r c s in a lle ( 1 ) d e lan d en in ’ c g cm c cn
b e z c c tC D , u y c a a nm e rk in g e d c c z c r o n g e m
e en e d ic r c c v e rb o o d e n . H e c f to o k cn van
a lle rh an d e m o u cw y n ( i ) , m id s dat c cn e
g ro o c e in cn ig c c k o o rn v e r f i in d c , w ie rd t
e v e n a ls h e t fty fz e lm a a k e n (3 ) o p g e f c h o r c ,
cn m o e f ten de h e lra cn d e r ro uw e k e tc ls
o n d e r d c b ew a a r in g van d e B u rg cmccfters
o f W c ch o u d e r s der fted en g e f te ld w o rd e n .
E n d ew y l d o o r d c o n v e rw a c h te fty g e r in g
d er g r a a n cn , v e e lv u ld ig e r e c h c sg c d in g 'en ,cn
ic h a a d e ly k c b a n k b rc e k in g cn u y t k r a c h te
d e r v o o rh e cn g d lo o t e n e v o o r k o o p c n alom
v o o r v i c lc n , g a v c n z y o p den v o o r f la g der
g em a g tig d en v a n H o lla n d o o k cen p la k a a t in
’ t l ic h c , w a a rb y d c b e ta a lin g d e r v o o rh e e u
w a a r ly k g ed aan e v o o r k o o p in g en C ^ J W’ Stdr
g e r e g e ld , en v o o rcs ied er g e la f tg c e n g r a a n ,
dan ’ c g en e h y w e e z c n l y k b e z a c , h c c z y
v o o r z ie h o f z y n c n m e efter (s) te v e rk o o -
pen . D c M a g iftra a t v an Am fte rd am iu
’ c b y z o n d e r liec d o o r d e h o p lu y d e n der
b u r g c r y e ied er in z y n e w y k hec in v o o r ra ad
z y n d e g raan o p lc h r y v e n , v e rb o o d c hec
z e l v e aan icm a n d , d an d ie h e t in z y n e ne-
r in g o f . e y g e n g e b r u y k n o o d ig h a d , te
( 6 ) v e r k o o p e n , o f me t e en ige fch e ep en me t
g raan g e la a d e u , z o n d e r d e v e r le e n d e v er -
lo f b r ie v c n d e r B u rg em e e fte r e n , tnlTchen
de ( 7 ) w a c h th u y z c n o p d e r fte d c b o om en
g c h c ld , o p v e rb eu rce v an d e I c h u y c en
’t k o o r n , ce k om e n . N ie t te g e n ü a a n d e
d e e z e g o e d e v o o r z o r g z o o w a s h e t g raan
im m id d e ls n o g al h o o g e r in p r y s g e f t e y -
g e r d , to c z o o zw a a rd ru k k cn d e n la ft d er
b c h o c ft ig e in w o o n e r s , dac d e R e g e c rd c r s
d icr v o lk r y k e ftad h add en la a ten a fk o n d ig c n ,
ho e i c d e r , z u lk s b e g e c ren d e , m cc den
v e e r tie n d e n v an S la g tm a an d d e s v o o r le e d
en ja a r s , h e t ro g g c b r o o d to t e en eu en e e nen
h a lv e n f tu y v e r o n d e r d e z e t t in g k o n d e
b e k om e n , mids d ie z ie h (8 ) ro t dac c y n d
e , b y e en en d e r W y km e c f t e r e n v an z y n e
w y k v c r v o c g c n d e , v a n d en z e lv e n z o o
i v e e le lo o d je n s a f v o r d e r d e , a ls h y b ro o -
i d e n , in e ene w e e k , n a ar g e la n g v an
' z y n g c z in , v an n o o d en h a d , om v o o r
I ieder die r lo o d je n s reu v o o r ic h r e e v e p r y z e
j c cn ro g g c b r o o d van z e s p o n d en b y d e n b a k -
; k e r z y u e r w y k c tc b e k om e n , w e lk e d ie
I b ro o d io ö d je n s w e d e r w e e k ly k s d es z a tu r -
; dags m o rgen s van a ch t co t e en u u re o p hcc
ra a d h u y s in d e kam e r v an d e G em a g t ig d e n
der k l e y n c z a a k e n b y L am b e r t L e p e lt a k ,
a ls d a a r to e z y n d e ( 9 ) g em a g t ig d , tc g en
g e r e ed g e ld k o n d en v e rw i f le le n . T e r g e -
d achcenfs v a n d e e z e r e c h t v a d e r ly k e z o r -
g e w o r d e n d e e z e to enm a a ls om g ed e e ld e
b r o o d lo o d je n s in d e p en n in g k a flen d e r lie f-
h e b b eren , a ls lo u te re n o o d f tu k k c n b ew a a r d ,
cu d o o r m y d a a rom o o k a lh ie r in g e la ft.
(7) Refol.
‘1er ftad
Amft.
7 Nov.
1698.
(8) Be.
kendma-
king in
dato 8
Nov.iöpS.
S f r '
II. Iluk,
JÖ98. pag.
299.
D e e z c b ro o d lo o d jen s h e t z y ro n d , h e t z y v ie r k a n t , v o e ren o p d e e en e z v d e tuiTchen tw ep
le eu w e n h e t g e k r o o n d e w ap e n fch ild v an A m i le r d am , en o p d e andere z y d e h e t g e ta l v an d e w v k
a lw a a r z y z y n u y rg ed e e ld a h , b y v o o r b e e ld , h ec v o ir g a a n S e in d e T ^ ^ ^ *
3a W y k .
M a a r g e l y k d e v o e d z a am f t e fp y z e n ,
in e en o n g e z o n d lig h a am , v e r v a n h e t te
v e r f t e r k e n , in te g c n d e e l aan d e qu aad e la p p
e n z e l f t o t e en v o e d z e l v e r f t r e k t c n , z o o
g a f d e e z e w e e r g a lo o z e v o o r z o r g d e r reg e e-
r in g e aan d e g ie r ig a a rd s , d ro n k a a rd s , cn
d ie rg e ly k e p e r fo o n e n in s g e ly k s e en en vo e c
om ZOO h e y l z a am h u lpm id d e l to c v o e d z e l
v a n hu n n e a fg o d ifc h e h a rcs to g ten re d o cn
v e r f t r e k k e n . W a n t b e h a lv e n dac v c r l c h e y .
d e n e w e lg e g o e d e bu rg er s z ie h niec fch a am -
d en v an o o k e en ige d c e z e r lo o d je n s d o o r a n d
e ren t c la a t en h a a le n , z o o w a a r en ’ e r and
eren d i e , in d e p la a ts v an m c t ied e r Joodje
ile ch t s eeu r o g g e b r o o d te b e k om e n , v o o r
v e r fc h e y d e n c lo o d je n s e en e n k e l w i t r e -
b r o o d , o f in d e k om e n y e n an de ren n o o d -
z a a k ly k e n n o o d d ru fr , j a , ’ c g en e n o g arg e r
w a s ,in d e k r o e g e n en d r in kw in k e is ,v v y n ,h ie r
b r a n d ew y n o f an de ren fte r k en d ran k k o g -
t e n , w ie r w a a rd en d e aldus b c k om c n e lo o d je
n s te gen b ro o d b y d e b a k k e r s v e r ru y ld e n .
T o t ftu y c in g c v an z o o o n g e r e g e ld w a n g e -
b r u y k g a f dan d e M a g ift r a a t c e n c n ade re
b e k cn d ra a a k iu g d en t ie n d en v a u W in t e r ,
m a au d in ’c lic h t . W a a r b y h y d en bafc.
k e r e a
k c r c n h e t g e e v cn v an w i t t c b r o o d , o f he r
o n tfan g e n v an me er dan e en lo o d je v o o r ccn
ro g g c b r o o d v a n z e s p o n d en v e rb o o d , o p
v c rb e u r t e , v o o r d e e e r fte m a a l, v an b in n
en z e s ma and en n ie t te m o o g e n b a k k e n ,
cn h e t b ccaa len v a n h o n d e rd g u ld e n v o o r
je d e r q u a a ly k o n t fa n g e l o o d j e , cn v o o r de
tw e c d em a a l v o o r a lty d v an h u n n e n e e r in g
(i)Europ. ( i ) v e r v a lle n te w e e z e n . O p g e ly k e bo e-
M e r k u r , j g w ie r d t n ie t a lle en h e t o n t fa n g e n d e r g e-
“Ä a g - b r o o d lo o d je n s aan d c k om e n y k r a a -
m e r s o n t z e g d , h e t v e rp a n d en en h e t naa-
m a a k en d e r z e l v e z e e r f c h e r p ly k v e r b o o d
e n , m a a r , to c w e e r in g v a n a lle fn o o d be-
d r o g , ie d e r g e la f t g e en e lo o d je n s d an in e y -
g a u p e r z o o n , b y d en W y k m e e f t e r z y n e r
w y k t e ha alen . A ld u s is d c o n v c rm o o -
g en d e g em e e n te o p z o o v e rm o o g e n d c w y s •
b y g e fp ro n g e n cn u y c ha aren d ru k g e r c d ;
dan w e y n i g z o u d e h e t g eb a a t h e b b en d e
ma ag d o o r ’ t v e r z o rg e n v a n fp y s t c v e r -
w a rm e n , t e rw y l hcc o v e r ig e v an ’c l ig h a am ,
b y ’c v e r flap p e n d e r b e u r ie , v a n k o u d e a ls
v e r f ty td e , w a a rom d e M a g ift r a a t o o k in
d it o p z ig t z y n e m ild d a ad ige hand o p e n d
e , en o n d c r d e o n v c rm o o g e n d e in w o o n
e rs d usd aanige n o o d te k e n s , n a ar g e la
n g v an e lk s h u y s g e z in , lie c u y td e e le n ,
w a a ro p h e t u y t d e r ftad s z o o O u d e - a ls
N ie u w e z y d f c h e t u r fh u y z e n d en n o o d ig
e n b ran d v o o r d en w in t e r k o n d e b e k o -
1 6 9 8 .
D e uytgedeelde turfmerken waaren van k o p e r , en beftempeld o p d e eene zyde in ’ t midden
met een O . A . e nH . betekenende Ouàezydfch Arm Huys. Waarrondom nog lo t byfchrifc ftaat:
ü U W e Z y d s c h T U R F H U Y S .
V a n g e e n m in d e r e g e v o lg e n , d an d it 1
m i s g ew a s , z o u d e hec k in d e r lo o s a f f t e r v e n |
v a n d en S p a a n fch e n K o n in g , m id s h em '
w e c r e en e z e e r g e v a a r ly k e k r a n k te o v e r -
v i e l , in die ja a r v o o r g a n f ch E u ro p a g e w
e e f t z y n . E n h o ew e l h y z ie h e e r lan g
d o o r ’ c g e b r u y k e n ( z ) v a n d en w o r t e lC h i -
na e en ig e r ma a re h e r fte ld e , z o o m a ak ten
d e A fg e z a n t e n d ie r h o v c n ,w e lk e n r e c h c t o t
z o o g r o o t c e rv e n is v e rm e en d cn t e h e b b e n ,
fe d e r t g e e n e k le y n e b ew e e g in g e n . D e
M a r k g r a a f v an H a r k o u r t , A f g c z a n tw e g e u s
V r a n k r y k t e M a d r i c , d eed a ida a r z e e r g r o o -
re g e ld fp iilin g e n en h ie ld t a lom e en z o o
h a r tw in n en d g e d r a g , dac niec a lle en ( 3 )
v e e len v a n d en g em e e n en ad e l e e n c g eu c -
g e n h c y d v o o r d ie k r o o n e b e g o f ten o p t c v a t t
e n , maar he r g em e e n e v o l k ,a l l e d e v o o r h
e en o n tfan g e n e b e le e d ig in g en v e rg e c te n -
d e , z ie h n ie t o n t z a g v an lang leeve
& Negot. Koning van Vrankryk lan g s ftra a t te ro c -
Comte* a l s z y n A f g e z a n t d es z e l f s k r y g s b e n -
d'Harrach d en en fch e ep en tc g en d e M o o r e n v an A f r i-
I4L Sp a an fch en K o n in g ten o n d e r ftan d
h a d a an g eb oo den . D e D u y c fch e r s in re g en -
d e e l raakren b y d e Sp an ja a rd s d a g e ly k s
m e e r en m e e r in k le y n a c h t in g e . z o o om
d u t d c G r a a v in P e r lip s , d o o r d e K o n in g in
( b e y d e n v an D u y c ic h c 2 c b o o r t c ) cu d eu
i m ^Deel.
(i)Mcm.
& Ne.tot.
Secr. du
Corate
d’Harrach
tom. II,
Päß- H-
(î)Mem.
& Negot.
Secr. du
Comte
d'Hairich
tom II.
pag. 86.
(4) Mem.
A dm i r a n t v a n K a f t i lië o n d e r f t e u n d , z ie h
o n n o em e ly k e ( y ) fc h a t t e n ten k o f t e d es
r y k s v e r g a d e rd e , en z y g e z am e n t ly k hec
ro e r d e r re g e e r in g e me c u y r f lu y t in g e d e r Comte
o v e r ig e S p a n ja a rd e n in hand en h a d d e n , als
o o k w c l v o o rn a am e ly k om d e o n b e g r y p - pag. 199.
l y k e t r a a g h e y d d e s K e y z e r s in d e z o o la n g
v e r z o g t e t ic n d u y z e n d ( ö ) D u y t f c h e r s re
d o e n o v e r fte e k e n . E n h o ew c l d e G r a a f s ec r.du°*
v an H a r ra c h aan d en K a rd in a a l ( 7 ) P o r - Comte
to ca r r e r o e y n d e l y k b e k e n d m a a k r e ,d a c d e tom!l?.'^
K e y z e r in d e o v e r v o c r iu g d e r v e r z o g t e P*e- iß-
h u lp b en d en had b c w i l l ig d , z o o v o n d t die &^n Î|ol
th a n s w e y n ig e n in g a n g b y c en cn K e r k - Secret.du
v o o g d ,d i e nu u y t h a a t ( 8 ) van den A dm i r a n t d S L h
v an K a f t i lië en d c g em e ld e G r a a v in n e m c t tom.11.
d c ft r e n g d e r K o n in g in n e , d ie v a n d en [ g f i Ä .
A a r t s h c r to g , te g e l y k v e r la a ten h ad . D e &Negot.’
Fran fch e A f g e z a n t b e tu y g d e OndertuiTchen
d a t z y n M e e f te r d es z e l f t e r f r e c h t o p d e d’Harrach
S p a a n fch e K r o o n o n b e tw if tb a a r a c h t t e ,d e s p g 'J s ) .
de b c f li i l in g in ’t v e rk la a r en v an e e n e n e r f -
gen a am aan hec r e c b tv a a rd ig o o rd e e l d es
S p a an fch en K o n in g s m e t v o l le g e r u f th e y d
o v e r lie c , re m c c r , d e w y l h y in fta a t w a s (giMem;
o m , ZO O ’e r jem an d a an tw y f e ld e ,d a tm e c
ta c h r ig d u y z e n d g ew a p e n d e g e tu y g e n ( 9 ) ?omte‘^“
te k ö n n en b c w y z c n . E n g e e n w o n d e r ; d’Harrach
w a n t men r u ll t c te B r c f t cn iu d c an de re
M m m z e s -
ff/lh iff
iv