I I 'III t !:
i 8i N E D E R L A N D S C H E
Dc Zweedfche kroon is op dc tegenzyde onder die randfchrift verbeeld:
C A R O L U S P O S T F A T A R E V I X I T .
K A R E L H E R L E E F T N A A Z TN E DOOD .
Mids de nieuwe Koning even als dc overleedc insgelyks K A R E L genaamd was. Vooitsilaar,
opdcn voorgrond, ondcr de verbeeldc kroon:
A D E O D A T O P A T R E P A T R IÆ , D i e 14 D E C e m b r i s ißp/.
DE V A D E R D E S V A D E R L A N D S V AN GOD G E G E E F E N Z TNDE ,
D E N 14 DAG V A N W I N T E R M A A N D 1^97.
(I'jEurop.
Mftrkur.
I.- ftuk ,
1697.
pig. 190-
( i ) Europ.
Merkur.
I. ftuk,
1697. pag.
18Ö.
s i ü r '
l.ftok.
1697. pag.
3M.
Om den vreedehandel, die ren geftel-
dcn dage des naamiddags ten halfvier uuren
door de aankomft van den Zweedichen
Afgezant geopeud vvierdc, en toc naa ( i )
zeven uuren voor de eerfte maal duurdc,
mec de wapenen in Nederland te onderfteunen,
maakten de Franfche benden vroeg-
tyds zeer grootc beweegingen op haare
grenzen, en floegen op den zeftienden van
Bloeimaand hcc beleg voor A a th , ’c gene in
Hcncgouwe gelegen en met veelvuldige
vcftingwerken door de Françoizen verfterkt
was, voor dat z y het by den Nieu-
ineegfchen vreede aan den Koning van Spanje
weder inruymden. Debezettingiu tegen-
decl was vry zw a k , vericheydene der ße-
velhebbcren afweezig, cn voerde dc Graaf
v anRocux, uyc den huyze van Croy ,die
ftedevoogd (x) der ftad was, daar binnen
het bevel. Wiens Gemaalin, midsgaders
verfcheydene andere vrouwen van aanzicn, |
mcc verlof van den Maarfchalk van Katinar, -
aan wien het beleyd van ’ c beleg coever- !
trouwd was, den tweeentwintigftcn van
Bloeimaand die ftad verlieren , alswanneer
’s avonds ten acht uuren, längs twee kanten,
de loopgraaven voor de BrufTelfche poort
wierden(3)geopend. OndertuiTchen was de
Koning van Engeland onder gelcyde van
vyftien oorlogfcheepen in Holland en federt
over Breda den vierentwintigften in ’r verbonde
leger, omtrent honderdduyzend man
fterk, ondcr een drievoudig loflen van alle
hec gefchut tcBois-Scigneur-Ifaac gekomen,
van waar het naar Sint Quiotyn-Lennich
opbrak. De Sellche, Hanoverfche en andere
Duytfche benden, ten getale van omtrent
elfduyzend man, kreegen op. den zelfden
tyd bevel om naar Nederland a f tc zakken
en zieh by ’c (4) verbonde leger re voegen,
om gezamenlyk te zien o f ’er middcl
was van de plaats rc behouden. Maar de
belegeraars hadden zieh zoo vaft begraaven,
en wierden door twee legers ondcr
de Maarfchalken van Bouflers, en V illeroy
zoo wel gedekt, dat daar toe, zonder
een zigtbaar gevaar tc ondergaan en
BruiTel aan eene twcede bombardeering
bloot tcftellen, geene kans was; des trok
het eene gedeelte van ’t verbonde leger onder
den Koning van Engeland naar Gem-
blours, en ’r andere onder ’t beleyd van den
Keurvorft van Beijere (y) weder te rug naar
Deynze. Zulks dc belegeraars buyten
vrees dc aanvcchtiogcn konden voortzec-
ten. Sederc den zevenentwintigften hadden
z y reeds de ftad begonnen te befchieten
, midsgaders ’s nachts voor den eerftca
van Zomermaand eene merklyke walbreuk
in d c lialvemaan van Brabant, vervolgens
eene menigte takkeboflen in de gragt gefmeeten
, CU door de ingeworpene bombcu
de fluysjdie ’c water van den Dender op-
hieldt,verbrokcn ; waar door den volgenden
dag maar drie voeten waters in de
gragc was. Invoege, die den vyfden
’smorgens genoegzaam gcvuld, en alles
toc den algemeencn ftorm vaardig zynde,
de beiegerden omtrenc twee uuren ’s middags
om cc handelen den trom roerden,
volgens den inhoud van ’cgctroffen verdrag,
twee dagen (6) laater die ftad inruymden,cn
met alle tekenen van ecr längs de gemaakte
walbreuk naar Dendcrmonde coogen, De
gedachtenis van hot winnen van Aarh
wordc op deezen penning bewaard.
(4) Europ.
Merk.
I. «u k,
1697. p»g;
313.
I. ftuk,
1697. pag.
3M.
+ -
Het kopftuk vin den Franfchen Koning, ’ t gene op dc voorzyde gefteld Is, wordt ln den
rand omvangen doot deezen tytel :
L U D O V I C U S M A G N U S , R E X C H R I S T IA N I S S IM U S .
L O D EWT K D E GROOTE , J L L E R CH R I S T E L T K S T E KONING.
Op de tegenzyde pknt een oud gewapend krygsknecht een Franfch vaandel, naaft den ver-
baasdcn Siroomgod dc Dender» onder die randfchrift:
T E N E R A G A L L I S P A T E N S .
DE D E N D E R VOOR D E F R A N C O I Z E N G EOP END.
Zinfpeelcnde op den ftand der gewönne ftad , we lk e aan dien ftroom is gelegen. V o o it s ftaat
op den voorgrond :
A T H A C A P T A , M D C X C V I I .
A A T H IN G E N O OM E N , 1697.
(6) Europ.
Merkur.
I. ftuk,
1697. png.
3’-y.
De Franiche Koning dc wÜTe tydingvan
het overgaan deczer ftad hebbende ontfangen,
beval den AartsbüTchop van Parys
deswege den Hemel te danken, en becuygde
in deu brief der aanfchryvinge , hoe
hem zoo gelukkig begin van den veldtogt
hoope gaf, dac God, in geval zyne vyanden
blecven volharden, iu de voorwaar-
den te verwerpen, welke hy hen, uytbe-
(I) Europ. geercc om de ruft aan Europa weer t e ( i )
Merk, geevcn , had aangebooden, niet zQude
l'69?pag. naalaaten over zyne wapenen de zeegenin-
3^0. gen, waarmede hy zc tot nogtoe opge-
hoopt had, in ’ c vervolg uyc te IVorren.
Onder de aangeboodene cn hiervoor reeds
gemelde voorwaardcn was gcene van dc
minften, dat hy den Prins van Oranje
voor wettig Koning van Engeland, Schot-
lyEurop. land en lerland moeft ( i ) erkennen. En
hoewcl de Franfchc Koning in den aanvang
1697. pag. deezes krygs en in ’c gezigt van geheel Eu-
ropa op de allerplegtigftc wys verklaard had
nimmer vreede le zullen maaken,dan naa hy
Koning Jakob in zyne rykenzoude herfteld
hebben,zoo waaren alchausdie tyden veranderd,
Koning Willem, niettegenftaande
hec overlyden zyner Gemaalinnc, in ’c rüstig
bezic dier ryken, en de Franfche onderdaanen
in geenen ftaat langer om dc lasten
van eenen oorlog te onderfchraagcn ;
dien hun Koning tegens alle de zamen-
gezwoorene Vorften van Europa zoo rocm-
ryk toc nogtoe had ftaande gehouden. H y
moeft dierhalven aan den cyd toegecvcu,
en eenen vreede, tot welken prys hec ook
waar, fluyten, om, den Spaanfchen Koning
van de tegenwoordige bondgenooten
ontzet hebbende , dus eensdeels de verzogte
erfverklaaring van den Aartshcrtog
te verhinderen, andersdecls zieh in ftaat tc
ftellen om, ftaande de vreede aan dat H of,
de als voor de deur ftaande erfvolging ten
zynen voordeeletebekuypen. Dceze zytrcd
gelchiedde nogthans geenszins, even als o f
hy aan zyne voorheen gedaane belofccnnîct
meer wasindachrig,maar enkelly k om de belangen
van den gevlugten Koning, willens
voor eenigen körten cyd flechts uyc hec oog
verliezende , by gunftiger tydsgeftalrc met
tc raccr naadruks weder te onderfchraagcn.
Het ftondt dierhalven aan Koning Jakob
v ry OndertuiTchen op zulke middelen be-
1 A a a a. dacht
■ ■
r ë r .
I: