f e i " . , ; : ,
1" I r- >
( ^ .
! " f e
t i
i
. L i
: 1
L fe
t t i i l l i - '" " « t e
, ^ f e iL r a f f f e l i
s ' Ä
( t ) Europ.
Merkur,
ll.r tu k ,
1708. pag.
71.
( i ) Eutop.
Merk,
l.ß u k ,
1708. pag.
287.
¿ Ä '
Il.ftuk,
1708. pag.
69.
Bloeimaand byeen geraakte, onaangezicn
hy beflooten had Tortoza te belegeren.
Dccze flad echter vondc zieh niec voor deu
rvvaalfden van Zomermaand, by gebrek
van ’ t noodigc, berend, raids vier oorlogfcheepen
der Bondgenooten,op de hoogte
van Kambriis omtrent ( i ) hondcrdvyftig
Franiche vragtlchcepen, welken uyt de
havens van Provence de noodige levens-
midclelen voor dc belegeraars dier ftad
moeften brengen, onder geleyde van vier
oorloglcheepen haddeu ontmoet, en des
met hulp van eenige galeijen dc meeften
der zelven nevens ccnen der geleyders veroverd,
en te Barcelona opgebragt. Zulks
om in dit ongeval ce voorzien de Hertog
van Orleans zyn zilverwerk lict fmelccn
en tot geld munten, midsgaders (1) alle de
graancn, die men alom vinden kon, opfchryven,
en die nevens alle het groot en kleyn
vee geweldigcrhand naar ’c Jeger voor
Tortoza voeren. Twee dagen, naa dic
ftad berend was, waaren de omfchanfm-
gen voltrokken, de getneenfchap tuiTchen
alle de ftandplaatfen, niet tegenftaande de
moeijelykheyd van ’c Geweft, voltrokken,
en wierden den twintigften de loopgraaven
tegens dc fterkte der Karmeliecen
eu het bolwerk van dc Zeepoorc, midsgaders
nog eene valfche aan 'c bovenfte van
dc Ebro geopend, zulks die van binnen
hcc eyland beneden de ftad, naa.de werken
te hebben laacen (3) fpringen, als hen
nu onnut zyndc geworden »verlieten, beftaande
de bezetting vau Tortoza uyt acht
Bataillons, driehonderd ruyters en zesduyzend
gewapende landzaaten. En hoewel
de beiegerden zoonu zoodan vcr-
fcheydene uytvallen deeden om den voorcgang
der aangelegde bcukeryen te ftrcm-
men, zoo was 'er echter den vierden van
Hooimaand eene, den volgenden dag nog
ecn tweede in ftaac gebragc, en de nader-
niflTen zclfs by ondergraavinge tot aan den
voet van dc voorfchuynte des bedekten
wegs io den daarop volgenden nacht voorc-
gezer, Zulks die van binnen door ’c op-
fchieten van vuurpylcn (4) huncn nood re
kennen gavcn. Euzekerkiyk eenc bomb,
den negenden ’savonds in hec kruythuys
der ftad zynde gevallen , deed her zelven
en verlcheydcnedaarrondom ftaande huyzen
opvlicgcn, ’t gene den volgenden dag
van ’ c verliezen des bedekten wegs ge-
volgd wierdc. Die van binnen dus ge-
prangd roerden dien zelfden avond nog dc
crom om ce handelen, en floorcn op den
volgenden hcc verdrag der overgaave, uyc
kragte van 'c welke de bezetting mct alle
tekenen van eer den vyftienden (5-) medc-
neemendezes ftukken kanon cn twee mortieren,
naar Barcelona uyc die ftad trok.
De gedachtenis van het winnen cener flad,
waarmede dc veldtogt deezes jaars alhier
een eynde nam, wordc op dcezen penning
bewaard.
11. liuk,
no8. pag.
65,
i lÄ"
II ftuk,
1708, pag.
66.
Binnen dit omfchrift ilaat des Franfchen Konings kopfluk op <ïe voorzyde;
L U D O V I C U S M A G N U S , R E X C H R I S T IA N I S S IM U S .
L O D EWY K D E GROOTE, A L L E R CH R I S T E L
Y K S T E KONJNG.
Op dc tegenzyde ziet men de gewönne ilad in de gedaante eener nederige vrouwe, ^ie den
flcutcl haarer poorten aan den Hertog van Orleans overgecft , welke met zyncn fiinkeien
VÇCC
L " ....f
voet de waterkruyk van de nevens leggende Ebro vertrapt. Het om- cn cpfcLiifi luydt al- tyo
dus; ^
A U X I L IO R U M P R .J E S T A N T IA D E R T O S A C A P T A , XI
J U L I I M D C C V I I I .
TO R TO Z A , DOOR DE DE F T IGE K R A G T D E R H U L P B E N D
E N , g e w o n n e n D E N II F A N
HO O IMA A N D 1708.
(i) Europ.
Merk.
Il.ftuk,
ï 7o8. pag.
131.
(i) Europ.
Merkur,
ll.ftu k ,
J708.
P»?' 167.
(î)Europ.
Merkur.
ll.ftuk,
»708. pag.
Dit verlies tc land zou deste fmartlykcr
geweeft z yn , zoo hec door eene overwinninge
tc water niec ruym gcboec was.
Wane der Bondgenooten oorlogsvloot,
naa de Koninglyke Bruyd en cen gedeelte
der uyt Italic gebragte benden in Katalonie
te hebben ontfcheept, was den ( i ) achtften
van Oogftmaand weder c’ zeyl gegaan
naar Sardaigne, cn verfcheen, naa tien o f
twaalf dagen zeylens,voor des zeifshoofd-'
ftad Kagli ari, waar omtrent ftraks eenig
Volk aan land trade. Verfcheydene ver-
maanbrievcD , om zieh aan Koning Karel te
oiiderwerpen, wierden voorts alom door
land geftrooid en , dewyl ’er geen antwoord
op de gedaane opeyfching uyt de
ftad kwaiD, met deu uyterften Ipoed hec
noodige kanon en de mortieren ontfcheept
om daarmede de opgccy fchte ftad te befchieten.
Doch dic was niet zoodra door de
verbaasde ftedelingen gemerkt, o f zy
opendcn der ftads poorten en ftelden zieh
benevcns het gehecle eyland onder hetge-
bicdvan Koning Karel. De hierdoor vcr-
fchrikte en o p ’ t floc geweeke Ondcrko-
ning ziende zoo zeldzaame omkcering en
gcene hulp uyc Spanje te gemoet, bcflooc
ook hec nog in zyn gewcld liebbcnde flo t,
onder maakcn van ccn eerlyk verdrag,
over te geeven. ’c Gene den dertienden
(z) gefchiedde , wordende hy en zyn gevolg
, volgens dc door hem bcdongenc
voorwaardcn, door der ßondgcaootcn
oorlogsvloot te Valencia o f Kartagena aan
land gczct. Van waar het de verbonde
fcheepsmagt , ziende den ondernomcn
aanflag op Sardaigne zoow e l gelukc, het
naar Minorka,het klcynfte der ßaliarifche
eylandcn, wendde , alwaar ondcr den
Hoofdbevelhebber Stanhope den veertienden
van Herfftmaand aanftonds vieren-
tvvintighonderd foldaaten te land ftapten,
welken ccne algemeene genegenheyd ondcr
’c landvolk toc Koning Karel ontdekten,
die dan ook aanftonds van de (3) afgcvor-
dcrdc onderwerping der op het platte land
woonende opgezeetenen gcvolgd wierdc.
Om Porcmahon, dc hoofdftad des eylands,
tc- dckken had de aidaar in bezctcing-
leggendc manfchap zekere befchanfing
langs de flad en haven opgeworpen, die
door vier toorens en even zoovocle ron-
declen befchermd wicrdc. De Hoofdbevelhebber
Stanhope derwaart zyndc gc-
rukt, beval aanftonds cenige bcukcryen op re
werpen, en waarvan men zoodaanig vuur
gaf, dac de bezetting zieh eerlang genoodzaakt
zag de gemelde toorens tc verlaaten.
Gevolglyk wierden de nu nog overige be-
fchanflngen deu volgenden dag mcc gelyke
dapperheyd aangetaft, waar binnen dertig
buyczoekcnde waaghalfen dc ftoutheyd
hadden van zieh te begeeven, doch die
ook eerlang door een gelyk gctal aidaar
op de wacht geftelde Françoizen om hca
dit reukeloos beftaan te verleercn, wierden
aangetaft , zulks zieh ftraks alhier
een zccr vinning gcvcchc verhief. Op dit
gerucht fchoot aanftonds een Engelfch
Hopman, mcc zeshonderd onder zyu be-
vclftaande knechten, tcronderfteuniugdcr
zynen coc, wordende hy aanftonds weder
opgevolgd door den Hoofdbevelhebber
Stanhope met tweehonderd anderen;
door wclke gezwinde ondcrfteuning meu
zieh cerder, dan mcn vermoed had, van
dc aangcvochce bcichanfing meefter zag.
Staande deeze (4) verbaasdheyd, wierdt
het flot ficrlyk opgeëyfchc, niet tegenftaande
daarin achthonderd knechten ter
bezet;ing lagen, midsgaders dat het metby
de vyftig ftukken kanon bcplant cn voorts
van alle het noodige voor zes maanden
wcl verzorgd was. Maar de vrees, uyt hcC
onverwachc verlies der befchanflnge ge-
boorcn, hunne gemoederen hebbende
ovcrmand,gaven z y dic ongemeene fterkte
over, met beding van met alle rekenen van
cer te moogen uyttrekkcn. Dit gefchiedde,
cn vinde ik de gedachtenis van hec winnen
deczer twce eylandendoor den volgenden
penning den naakomelingeo achtergelaaten.
(4) Europ.
Merkur.
31 flu k ,
1708. pag.’
172.