I I ' L ff'!"
f ‘iil k ' !
E f i l l i L'
1704. Eu IC rcchc, want dees Antoni Ulrik Hcrtog van Wplffenbuttel, was de oudfte Broeder van
■ — des overleedens Vadcr, en met blizabet Juliana Dochter van Frederik (i) Hertog van Holfteyn
gdl-ichtk. Sundcrburg getrouwd. Eyndelyk leeft men nog op den voorgrond :
t if. 190.
S C H E L L E N B E R G A AD D O N A v e r d a m E X P U G N A T A , G A L L I
B O J A R IQ U E F U G A T I , M O R S G L O R I O S A
MD C C I V 2 JUL I I .
D E S CH E L L E N B E R G BY D O N A VW E E R T V E R O V E R D , DE
FR A N S CHE N E N B E I J E R S C H E N F E R J A A G D , E E N
E GLOR IR YK E DOOD B E K OME N D E N z
F A N H O O IMA A N D 1704.
•
II De twcede is den cerften gelyk, uytgezonderd dat op het rugftuk in dc plaats van het bc-
fchreeven graf hier een ftapel wapenen verbceld, cn daar ondcr op den voorgrond dit verfchillend
opi'chiifc gefteld is;
A N T o n i u s U L R i c u s , D u x B r u n s v i c e n s i s E T L u n e b u r g e n s i s,
F R A T r i s F I L i o O P T i m e M E R i t o E S c e n d e n t i ,
C A S T R I S IN S C H E L L E N B E R G A AD D O N A W E R D A M
E X P U G N A T I S , G A L L I S B O J A R I SQ U E F U G A T I S ,
MO R S G L O R I O S A 2 J U L i i M D C C I V .
A N T O N I U L R I K , HERTOG F A N B R O N SWY K LU N E N B U R G
A A N Z YNS B R O E D E R S W E L F E R D I E N E N D E N E N
N A A R B O F E N S T Y G E N D E N Z O O N ,
N A A D E L E G E R P L A A T S OP D E N S CH E L L E N B E R G
B Y D O N A UW E E R D F E R O F E R D ,
D E F R A N C O I Z E N E N B E I J E R S C H E N O P DE F LU G T
G E D R E E V E N
E N HY R O EMR Y K G E S T O R F E N WAS,
D E N 2 F A N H O O IM A A N D 1704.
Sederc de vyandlyke verfchanilng op
den Schellenberg aldus overweldigd en de
ftad Donauweerd door den overwinnaar be-
zec was, maakredie zich nog meefter by verdrag
van Rhain cn veroverde geweldiger-
hand het fteedtje Aicha; zulks van de bezecting
vyfhonderd man wierdc nederge-
fi) Europ. houwcn, de overigen krygsgevangen ( z ) ge-
maakt, en dus een vrye weg gebaaud om
1704- pag. Beijere in re trekken. Alwaar de verllaa-
genheyd, federt de ontfange nederlaageop
den Schellenberg, zoo groot was, dat de
inwoonuers vanLechauze, Srottlingen , cn
Friedbergen, o p ’c gerügt dat het ovcrwin-
nend Icger in aantogc was, hals over kop
(3)Europ. hunne wooningen verlieten, (3) het op
l i vlugten fteldcn, ja dc Keurvorftin van
1704. pag. Beijere, zich in haarc hoofdftad München
niec vcyiig achtende, onaangczien daar in
eenc bezetting van achtduyzend man lag,
verzogt aan den AartsbiiTchop van Saltsburg
om haar (4) in zync Staaten cenc verblyfplaats
te verguunen. En niet zonder rede, dewyl
het verbonde leger federt het veroveren
van Rhain en Aicha van alle kanten eenige
benden in Beijere zondt om hec platte
land te verwoeften , zulks meer dan vyftig
dorpen wierden geplonderd , de huyzen
en floten aan ’c vuur ren beftc (y)
gegceven, en de huysluyden genoodzaakt
mer hun uytgefchudde huysgczin en hec
weynig ovcriggchoude vee in de boftchen
en woudcn te vlugten. De Keurvorft van
Bcijere welke, mids de nederlaag zyns
volks by Donauweerd, deeze verwocfting
wcl voorzien had, hicldc ftraksin’t open veld
mct alle zyne Veldoverften en ervaarenftc
Legcrhoofden eenen krygsraad, waarin be-
ilooren wierdc, hcc leger zooveel doenlyk
was, te verfterken, cn, omniet van zyne
erflandcn (6) afgeiheedcn tc worden , dc
ingcnoomc ftandplaats byLauwingen, hoc
veylig
(4) Eutop.
Merk.
II. fluk,
1704. P»S‘
ft) Europ.
Merkur.
Il.fiuk,
1704. p»{.
109.
(6) Europ
Merkur.
II. ftuk,
1704- P*S-
si.
veylig cn welvcrfchanft die was.tenfpoe-
digfte te vcrlaatcn. Dus wierden dan uyc
Hochfted, Dillingen, Lauwingen , Ncu-
(OEurop. burg, en meer ( i ) andere kleyne fteed-
n ftllic, i^'5S de Beijerfche bezettingen getrokken en
1704.pas- daar mede hec legcr verfterkt, 'c gene zich
ondcr de veften van Augsburg uecrfloeg,
werwaart men vooraf ondcr eene goede
hoede eene onnoemelyke fchat, in ’tvoor-
gaande jaar door ’cbrandfchatten enplonde-
rcn vergaderd, verzonden had. DeKeurvorft
z e lf nam zyn verblyf in ’c Ulrigs
kloofter, beval de burgers dc handcn aan
dc fpa te flaan om zyn Icgerteomfchanfcu, 1704.
werdende het werk dag en nacht voortgc- ' ‘
zec, gragtcn van vyftig voeten wyd cn
naar geraade diep gcgraavcn. cn in de op-
geworpenc wallen poorten (z jcn d cu ren ,
als in eene ftad, gcmaakt. En die alles om n.fluk,
hec Franfchc onderftand, ’cgenc ondcr dc »704. pag.
Maarfchalken van Villcroy cn Tallard op
weg was , in veyligheyd , ondcr de wallen
vau eene ftad, te vcrbeyden, waarin hy 1^3,Num.-
als wettig Landvorft nog in die jaar dcezc Hiftor.
goude enzilverc geldftukken had laaten (3)
, munten. 413,
I Op de voorzyde van het eerfte, 'z gene van goud en ten waarde van vyf Groflen gangbaar
gewceil is, ziec men onder hec gcharnalte borftbeeld van den Keurvorft een kleyn fchildje voerende
den AugsburgfchenPynappeljgewooiilyk der flad Peer genaamd, cn in den rand deezen tytel:
M a x i m i l i a n u s E m a n .u e e ,
U t r i u s q j u e B a v a r i æ E T P a l a t i n a t ü s S u p e r i o r i s D u x ,
C o m e s P a l a t i n u s R h e n i ,
S a c r i R o m a n i I m p e r i i A r c h i d a p i p e r E T E l e c t o r ,
L a n d g r a v i u s L e u c h t e n b e r g æ .
M A X IM I L I A A N EMA N U E L ,
HERTOG F A N B E Y D E N D E B E I J E R E N E N O P P E R P A L T S ,
P A L T S G R A A F A A N D E N RYN,
A A R T S S P Y S D I S S E R E N K E U R F O R S T F A N ’T HEYL IG
R O OMS CH RYK,
L A N D G R A A F F A N L EUC HTE N B ERG.
Dc tegenzyde is, bovcn hec Keurvorftlyke wapenfchild, met de beeldenis van de Moedermaagd
Maria beftempeld, binnen deeze gewoonlyke Beijerfche muntfpreuk :
C L Y P E U S OM N IBU S IN T E S P E R A N T IB u s . 1704.
E E N S CHI LD FOOR A L L E N , DI E IN U HOOPEN. 1704.
II Dc voorzyde van hec tweede, zynde van zilver, voerc wederom hec Keurvorftlyke borftbeeld,
boven den AugsbuigfchenPynappel.doch in den rand du verfchiliende omfchnft:
M A X imi l l i a n E M a n u e l , H erz og IN B a y e r e n ,
C h u r f u r s t . E T c .
M A X IM I L I A A N EMA N U E L , HERTOG IN BE I J ER E ,
KEURFORS T . ENZ.
Aaa a a 2 On