ìIiÌiÌm
;S t
N E D E R L A N D S C H E
+
Tuffchen de twee pylaaren van Herkules en boven de bekende zinfpreulc van Keyzer Karel
den V , NOG V E R D E R (P L U S U L T R A ) is op dc eene zyde het Spaanlche wapcn
nevens dat ryk zelfs geltcld,’cgene in de gedaante eener vrouwe den Hertog van Anjou, als aan-
geileldcn erfgenaam,de kroon der verkrccge Staaten, onder dit randfchrift, op hec hoofd zec;
A N D E G A V e n s i ü m D u x P H I L i p p u s V , H I S P a n i a r u m E T
I N D i a r u m R E X , M D G C I .
D E HERTOG V AN A N JO U , P H I L I P S D E V, KO NING V AN
S P A N J E E N D E I N D I E N , 1701.
Het Guide vlies, ’t gene op de andere zyde in eenen nu digtgeflooten tuyn aan eenen granaat-
boom is opgehangen, wordt door eenen vreeflyken draak, onder dit randfchiift» bewaakc:
V I G I L A N S E L U D I T H IA N T E M .
WA A K E N D E S TR YKT HY D E N D A A R O P TOELEG-
G E N D E N UYT.
laatcn. Des niet cegenilaande wierden’cr
gcene opfchuddiugen nog in Nederland
BOg in Spanje gevoeld , maar de Koning
op eene ilaatlyke w y ze de handveften des
ryks in de Hieronimuskerk te Madric heb-
(i)Europ. tende bezwooren ( i ) en dien van ondcr-
Ä wcrping van aile de Geeftlyken, den Adel
noi- PS- en de Gemagtigden der ftemmende fteden
195.
ontfangen, als wettig Koning, zoo aidaar 1701.
als in de nieuwe werrcld, erkend en gc-
hoorzaamd, als onder anderen uyc deezen
penning b lykt, welke te Mexico, ’c gene
door Ferdinand Kortes in ’ c jaar vyftien-
honderdnegenticn voor deu Spanjaard ge-
Wonnen (2) was, nog iu die jaar gemunt Ferd Korj
g tespag.»!.
(I) Refol.
derStaaten
Gener.
21 Febr.
1701.
( i) Europ.
Merkur.
I .ftu k ,
I70I. pag.
lÿi,
(3) Europ.
Merk.
I. ftuk,
Wat ook van de toepafllng van deezen
penning z y , het is zeker dat dc Vereenigde
Geweften ( i ) eerlang daarop den Hertog
van Anjou voor Koning vau Spanje er-
kenden, en gevolglyk hunne in beflag ge-
noomene benden, ten getale van tweeën-
twintig Bataillons, uyc de fteden derSpaan-
iche Nederlanden te rug (2) bekwaamen,
met betuyging nogthans van met den Franfchen
en Spaanfchen Koning in nadere on-
derhandeling te willen komen, om over de
middelen, die tot de behoudenis van den
vreede en de algemeene ruft, midsgaders
tot vaftftellinge van hunne byzonderc zekerheyd
konden dienen, met nadrnk te
handelen. Maar wel ver van daar aan de
hand te leenen, zag raen in tegendeel alle
fteden in de Spaanfche Nederlanden verfterk
en, veelvuldige voorraadhuyzen zoo van
leevensmiddelen als oorlogtuyg oprechten,
de Franfche benden dagelyks in getal roe-
neemen, en eenen ongemeenen fterken (3)
landwal vau de Schelde voorby Antwerpen
op Lier, en van daar cot aan dc Maas
b y Namen, toc dekking van Brabant op-
werpcn. Voorts befloot men de oude
krygsbenden, door ’t werven van (4) v y f
ticnduyzend nieuwe re verfterken: en ont-
boodc men alle onderdaanen uyt den dienft
van dc vreemde Moogenheden te rug, mec
bedrygingvan anders als weerfpannigcn ge-
: ftraft te zullen worden. Ja de Keurvorft van
Beijere ley de Landvoogdy der Spaanfche
Nederlanden af, ftclde die in handen van den
Markgraaf van Betmar, cn vertrok den
tweeentwintigftcn van Lentemaand, op
hec uytdrukkelyk aanfchryven van (5) den
Franfchen Koning, over Bon naar zyne er*
vclyke ftaaten : werwaart hy den zesden
der volgende maand door zyne (6) Gemaalin
zclve gevolgd wicrdc. Gcene mindere
vcranderingen vielen ’er ondercufTchcu in
Spanje z e lf voor, alwaar de Koning dagelyks
toc de beftieringzyns ryks twee uuren
voor-en twee uuren naadcnmiddag te koft-
leyde. Dus wierden de edellieden van
’sKonings kamer vau tweeënveertigop zes
vcrminderd , dc kamer der Indien ver-
nietigden in den Raad dier Geweften inge-
ly fd : die der Geldmiddelcn leedc ook
grootc hcrvorming, hebbende de Koning
nice (7) meer dau zeven Heeren daarin gelaaten.
I.ftuk,
1701. pif,
217.
I.ftuk,
i 7oi.p»g’
i i 8 .
(6) Europ.
Merk.
I. ftuk.
1701.
pig.i??'
(7) Eutop.
Merk.
I.ftuk,
ip o i.p jg .
Het geharnail borftbeeld des nieuwen Konings'ziet men op dc voorzyde, omzoomd door dee^
zen tytel:
P H IL IP p u s V , D e i G r a t i a H I S P A N IA R U M R E X ,
A N n o 1701.
PH I L I P S DE V, DOOR GODS G E N A D E KONING VAN
S P A N J E , IN *Y J A A R 1701.
Het wapen vau ME X I C O flaat op de andere zyde, en in den rand dit vervolg van’t voorgaande
omfchrift :
IM P E R A T O R IN D IA R U M .
O P P E R H E E R S CH E R D E R INDIEN.
Met zulk een geluk "Vrankryk zieh van
de Roomfche Nederlanden hebbende meefter
gemaakc, zoo was nu de grootfte bekommering
voor de Spaanfche Landen in
Italic, waarop de Keyzer niec alleen volgens
zyn eyge erfrecht, maar als manly-
ke leenen van ’c ryk nog byzonderlyk
zyn cyflchen veftigde. T e Milaan voerde
de Prins van Vaudemont als Landvoogd
hcc gebied , wiens Zoon Karel van Lotteringe
in den dienft des Keyzers was,
zulksdie den GraafvanKaftelbarco,zynen
Kamerling, als buytengewoonen Atge-
zanc aan den Vader zondt, op dat die zieh
voor het Huys van Ooftenryk wilde ver
klaaren. Dees Afgezant gaf tot dac eynde
den twaalfden van Wintermaand in ’tvoor-
l.ftuk, gaandc jaar een naadruklyk gefchrifc over,
y«. pag. \yelk hy den Prins verzogt (3) van
(4)Mem. toc nader bevelen niemand anders dan den
Keyzer voor wettigen Heer ce erkennen, en
¿ivetfes hoewel die verzoek door eenen zeer cede-
^Euro Landsvoogds eygen Zoon
(4) federt onderfteund wicrdc, zoo betuyg-
?»s.i79- de die dc bcwceze weldaaden des Keyzers
zeer hoog te achten, en zieh die door
niets meer te können waardig maaken ,
dan mec den H c e r , in wiens dienft hy
was,getrouwlyk te dienen, mec de aan hem
vertrouwde landen voor eenen erfgenaam,
dien hy benoemd had , te bewaaren.
Ingevolge van dit antwoord gaf h y zeer
naadruklyk beycl, om alom op zyn hoeden
te z y n , en van ’s Keyzers verzoek
aan den Franfchen Koning kennis, die hem
door ’t gebied van Genua eerft: omtrent
achtduyzend man , en federt nog eenen
tweeden onderftand, te Vado ontfcheept,
toezond,wclke met de (y) ruytery,die langs (s) Europ,
Piemont verwachtwierdt, overdezeftien-
duyzend man ftonden uyt te maaken. Dus 1701. pag.
was Milaan verzekerd, tc Napels, had
de Hertog van Medinacieli, ingevolge van
des overleeden Konings uyterften w il, den
Hertog van Anjou ook toc wertigen opvolger
der Spaanfche ryken erkend, dien
onder den naam van (6) Philips den V (6)Europ.
laaten uytroepen, en, mids ’er veele ge- f p S ' ,
heyme aanhangeren van het Huys van noiyn-
Ooftenryk alom in ’ t Koningryk gevonden
Y y y 2 wier-
I -
Î'
C )
i r
K l
V
r :
*«.■