» ' i 'V'
ITi'
Î 1 :
M
î : ;
Ji:' i
f
I -
Ik.
i ï-
' !'!
2^0 N E D E R L A N D S C H E
Rondom het kopftuk des Franfchen Ko n in g s , waarmede de voorzyde beftempeld is , leeft men
in den rand die omfchrift :
L U D O V I C U S M A G N U S , R E X C H R I S T I A N I S S I M U S .
LO D EWT K D E GROOTE , A L L E R CHR I S T E L T K S T E
KO NING.
O p de tegenzyde ziet men het Franfche cn Spaanfche r y k , kennclyk door hunne wapcnfchil-
d en , in de gedaante van tw c c gekroonde vrouwen elkander de hand g e e v en , onder dit bovcngefteldc
randfchrift :
C O N C O R D I A F R A N C I Æ E T H I S P A N I Æ , M D C C .
E E N D R A G T V A N V R A N K R T K E N S P A N J E , 1700.
(i)M em .
& Negot.
Secr. dc
diverfes
Cours
d'Europe
tom. II.
pag. 197.
(1) Europ.
Merkur.
Il.ftu k ,
1701. pag.
97.
En zekerlyk ddeze was zoodaanig dat
z y alle gedachten te boven ging. Want
de aangeftelde Ryksbeftierders niet te vreede
van den Franfchen Koning door den
Markgraaf van ’Harcourc te ( i ) verzoeken
om in hunne vergadering zitting te nee-
men, op dar de onfeylbaare lichten van
het Franiche Hof, aan den Spaanfchen
Raad konden medegedeeld worden,fmeek-
ten ook zyne Majefteyt ten cyndedeHer-
tog van Beauvillers den nieuwen Koning
te Madrit mogt verzellen, om hunne vergadering
aidaar by te woonen, en zynen
(2} raad, by den aanvang van ’c nieuwe
ryksbeftier, te geeven. Dochdic wasnog
•het minft, want in eenen bricf, welken z y ,
naa de aanneeming van’s Konings uyterften
w il, aan den Franfchen Vorft fchreeveo,
gaven z y hem volmagt om uyt den naam
van Spanje, alle het gene hy dienftig oordeelde,
te handelen en ftuyten, als dac van
nu af aan mec hunne toeftemming bekrag-
tigende. Voorts betuygdcn z y alle Spaanfche
Gezanten aan de buytenlandiche hoven
gelaft te hebben, om nietalleen een-
ftemmig mec die des Franfchen Konings te
handelen, en in gene z y ondcrnamcn ,
de hand te leenen, maar cn aan hem cn den
nieuwen Koning van alles, wat ’er omging,
bericht te'geeven, ende bevelen weerom
zoo wel van den eenen als den anderen te
ontfangen. Nog fmeekten z y zyne Majefteyc
hec beftier van alle zaakcn in Spanje
, zoo de geldmiddelcn, ftaatsregeering,
alsden krygsdienft betreffende, op zieh te
willen neemen, mer verzekering dat haare
bevelen in alles zouden worden gehoor-
zaamd, als hebbende alle Onderkoningen
Land-en Stcdevoogden des Spaanfchen ryks
uytdrukkelyk gelaft de Franiche krygsben-
den, zonder nadere bevelen uyc Spanje a f
te wagten, alom te ontfangen. Deeze
weergalooze verflaafdheyd van hec voorheen
zoo trotfe Spanje was onbegrypelyk,
ja de Franiche Koning (3) had ’er als een (jjMem.
! walg van, zulks hy by ’t Icezen van dien
brief fcherzende opcnlykbetuygde,<!/<2? de dfvSs*
Spanjaards hem tot hunnen eerßen Staats- ^
dienaar verklaarden. Hoe ’c z y dus zag tom.Tr
men het Spaanfche ryk als onder voogdy F | »P7-
(4) gefteld, en dit weder eenen voec rot (4)ibi.]fm
hec maaken van deeze penningen geeven. pag- »pp-
H I S T O R I P E N N I N G E N ; I I I Boek,
+
161
I. D e v oo rzyd e, die met het gelaurierde borftbeeld van den nieuwen Ko n in g beftempeld is?
heeft in den rand deezen ty te l:
P H I L I P P U S V , H I S P A N I A R d m I N D I A R u m q j t e R E X
C A T H O L i c o s .
P H I L I P S D E V, A L G EME E N G E L O O V I G KO N iN G V AN S P A N J E
E N DE IND I E N .
V o o r dc voeten van den Franfchen K o n in g , die op de andere zyde op zyrien troon z i t , met
den fcepter in de eene hand cn den werreldkloot in de andere,is Spanje,leuncnde op zyn wapenfch
ild, in de gedaante eener vrouwe in eene zeer nederigc g eftalte, kniclendc verbeeldt. H e t randfchrift
luydt aldus:
M O N A R C H i a H I S P A N I A R ü m S U B C U R A T E L A .
M D C C .
H E T S P A AN S CHE R T K O N D E R D E VOOGDT . 1700.
I I . O p de tegenzyde van den tweeden ftaat in 't midden de beeldenis van den Franfchen V o r f t ,
en m den rand die omfchrift ;
L U D O V I C U S M A G N U S R E X .
KONING L O D EW T K D E GROOTE.
O p de tegenzyde ziet raen naaft de Spaanfche K o c , die door cenen Geeftlyken perfoon gemelkt
w o rd t, den Kardinaal Portokarrero, door tulTchenkorofte van den jongen en nu eerft pas ontfan--
gen K o n in g ,d e noodige ryksbevelcn van den Franfchen Kon in g verzoeken, ’ c e cn c aanlcvdina
xoc die randfchrift g e e f t : ^ ®
R E G E M H A B E M I U S E T V O L U M U S R E G E M .
WT H E B B E N E E N E N KO NING , E N W I L L E N E CHT ER
NOG E E N E N KONING .
E n d ew yl raen deeze fteckelige verbeelding en byfpreuk federt tc Madric aan’ t h o f van den K ardinaal
Portocarrero heeft aangeplakt, zoo leeft mcn nog op den voorgrond;