.;.!
(1) Europ.
Merkur,
l.iluk,
1693. pag.
124.
{1) Europ.
Merkur.
I.ftuk.
1693. pag.
22Ó.
(3) Europ.
Merkur.
I. ftuk,
1693. pag.
127.
Met hcc vcrlaatcn van Rynsfeld zoo
haddaaromdc mocd den Françoizen geenszins
verlaaten. Want naauwlyks was de
vcldtogc icdcrt geopcnd , o f Vrankryk
hragt voor ’c eyndc van Bloeimaand aan ’c
Duytfchc Ryk cencn zoodaanigen flagtoe,
dac dc vcrbaasdhcyd, daar door opgevac,
nice wcl was uyt tcdrukkcn. T oe die voorncemen
ailes ftaande de voortyd zynde
vervaardigd,ruktc hcc Franfche léger,vyf-
tigduyzcnd man fterk , längs rwce ( i )
brnggcn ovcr den Ryn cn floeg den rwin-
tigftcn het beleg voor Heydelberg, ’t gene
weynig hier op bedacht geweeft was,
invoege de verbaasdheyd onder dc burgcry
en dc verwarring onder de bezctcelingen
dc overhand hebbende genomen, dc laatftcn
reeds den twceden dag de buytenwcrken
verlaatende,flcchts de poorc roefmec-
ren. Doch decze ( i ) eerlang zynde opge-
hakc, wierdc dc ftad door de Françoizen
geweldigcrhand veroverd, elendig mishan-
d eld , cn aile dc bezctcelingen door dc
kling gejaagd, die ’ c geluk niec hadden
van zieh hals over kop in ’c flotte werpen.
Met den indrang der vlugcelingen nam de
verflaagenheyd aidaar indiervoege toc, dat
dc Slotvoogd, wcl ver van zieh tc ver-
weercD, het verdrag der overgaave teken-
d e, en op den derden dag, naa de Fran-
çoizen zieh voor de ftad vcrcoond hadden,
mcc duyzcnd (3) man daar uyrtoog. Bc-
klaagelyk voorwaar was gevolglyk hec lot
dergevvonncftad. Want naauwlyks hadden
de overwinnaars bezic van ’c flot genomen.
o f z y drccvcn dc inwooners meeflendecl
iiaakr, ten minfte toc op het hemd toe uyt-
gefchud, by benden ter poortcu u y c , plon-
dcrdeu dc huyzeu , laadden den beften
huysraad der vcrmoogendfte inwooners
op zcshonderd Wagens, eu lieten dieu nevens
den ovcrigcn buyc cn den bekomen
mond- cn oorlogsvoorraad naar Philipsburg
(4.) voercn. Dit was hcr minft. Dc gewyde
plaaczcu zelfs wicrdeu niec verfchoond,
de maagdcn mishandeld, cn de graffteden,
by dc oude Romeyncn aïs oufchendbaar,
geacht, op dc allerlchandelykftc w y ze
omgcvrocc, dc asfche der vcrgaanc lykcn
in de luchc en de beendeten längs dc ftraat
gefmcctcn. De Keurvorftlyke graffteden,
waar iu dc Vooroudcren der Hcrtoginne
vau Olcans begraavcu waareu , ondcrgin-
geu , om het bekomen v an ’c weynige lood
waar in dc lykeo gelcgd waaren, hec zelfde
Jot. Zulks meuwil, dac de Françoizen
by die gelegenheyd het hoofd van hcc gc-
balzerad lighaam van Karel Lodewyk Va-
der der gemelde Hertoginne afhicuwen,
mec hec zelve als een Kegelbol fpeeldeu en
hec ly k z c lf, ccr hec (5 ) aan ftukken gehakt
wierdc . längs dc ftraaten balda-
digiyk omfleepteu. Hoe ’c z y , zoo
groote ftad wierdt aan de vlammen eyn-
deJyk ten befte gegceven , tôt een ake-
lige puynhoop gemaakc, en de gedach*
tcnis der ongehoorde mishandelinge aan
de Keurvorftlyke graffteden gepleegd
in ’c byzonder op deezen penning bewaard.
I.ftuk,
1Ö93. pag.
a;î) Europ.
Merkur.
I.ftuk,
1693. pag;
Rondom het kopftuk van den Franfchen Koning leeft men in den rand der voorzyde:
L U D O V I C U S M A G N U S R E X .
KO NING L O D EW Y K D E GROOTE.
De tegenzyde verbeeldc in ’c verfchiet de ft.ad Heydelberg in vollen br.ind, en voorwaart dc
wys, op welke de Franfche krygskncchtenmcc de Keurvorftlyke lyken gclecfd hebben Waarom
uyt verwondenng in den rand ftaat;
Zulks de oudcn(i) niet tcnonrccht de Gauloizen als roofzuchtig hebben befchrcevcn, tocn zy (j) ,pi„.
doorPyrrus t er bezectinge in de ftad Eges zynde gelegd, zieh niet ontzagân dc graffteden der «ich. in
oude Vorften van dat geweft om te vroeien, om zieh mec hcc, weynige daann gevonde goud te FyirM
verrylcen» even gelyk de tegenwoordige Françoizen met de Keurvorftlyke graffteden leefden} ’
waarom op den voorgrond ftaat ;
N O N P A R C u n t E L E C T o r a l ib ü s S E P Ü L C r is
H E ID E L B E R G um V A S T a n t e s .
M D C X C 11 r.
H E Y D E L B E R G V E RW O E S T E N D E S P A A R E N Z Y ZE L E S
D E K E Ü R F O R S T L Y K E G R A V E N
n i e t . lôpj.
1693-pag-
133-
De verovcring van zoo gewigtige plaats
bragc aile de daar rondom leggende fteden
in de uycerfte verbaasdheyd. Darmftad,
Frankfort, Ments, en Heylbron dachten
nu niets aïs op middelen om tegen de aan-
vechtingen . waarmede z y gedreygd wier-
(i)Europ. den,(z)beftandig te weezen. De Prins vau
Merkur. Baden vergaderde het Duytfche leger om-
Î Â a g . trenc dc laatfte ftad , de Landgraaf van
Heften hec zyne tuflchen Frankfort en
Mènes, en vaardigde raen verfcheydene
renbooden aan den Keurvorft van Saxen af,
om hec gedreygde vaderland mec zyne
Landknechten te hulp tc komen, waartoe
men nu goede hoop had, mids die Vorft
federt den laatften veldtogt het gemeene
vcrbond met meerder naadruk, naar ’t voor-
beeld van zynen overleedcn Vader, fchcen
te willen onderfteuneu. En waarlyk Koning
Willem , welke wel wift van hoc
grooc gevolg hec was eenen Vorft van zoo
zonderling vermoogen aan de gemeene
zaak verknöchere houden, had daartoe federt
eene wyl alle zyne poogingen aange-
(3)Eutop. wend, en des al den twaalfden van (3)
Merkur. spTokkelmaand des voorgaanden jaars het
169I pag, Kapittel der Ridderordre van den Hoos-
“ 4- band te Kenzingcon houdende , können
goedvinden, hem met datdoorluchtig eer-
teken zyner hoogachcinge te befchenken.
Om hem het zelve en den brief zyner aan-
ftellinge te overhandigen was de Heer
Dutton ’s Konings Afgezant te Dresde gemagtigd,
en rot dat eyndc tuffchen drie
Bataillons Keurvorftlyke lyftrauwantcn,
verlcheydene helbaardicrs en leyjonkers,
midsgaders, onder ’cgeluyd van vierentwin-
tig trompetten en verichcydc ketelcrommen,
mec zes karroiTcn, ieder door zes paarden
getrokken , den vyfden van Sprokkel-
maand (4) deezes jaars te hoof gchaald :
alwaar hy door den Hofmaarfchalk Rey-
boit aan dc trap zyndc ontfangen, en gc-
volglyk by den Keurvorft geleyd, dien,
naa bekome verlof,den tabbaard, degen en
’t halsfieraad der Ridderordre aan deed.
Dus uycgedoft coog de Keurvorft met een
doorluchrig gevolg naar de groote Haï,
daar hem, naa ’cr een keurig maatgezang
gezongen w a s , dc Hoosband omzec met
dierbaar geftecnte , in ’t bywcczen der
Kcurvorftinne, der Princeffe haare zuftcr,
veclcr Hofjuffcren cn buyceulaudfche Ge-
zauten , wierdc aangedaan , gevolglyk de
gelukwenfching wegens zyne (5-) aanftelling
afgelegd , en aan den Engelfchen Afgezant
een getuygfchrift van der zelve voltrek-
kinge gegeeven. Straks hierop lict zieh het
vrolyk gebalder van ’t afgcftoke kanou,
midsgaders hec gcmcngelde geluyd van
trommeu en trompetten hooren, het ge-
zelfchap des avonds Vorftlyk onthaald en
die vreugdefecft, waar van de gedachtenis
op deeze twee Ryksdalers bewaard wordt,
mec een bal en ’c affteckcn van het ver-
vaardigde vuurwerk, bcflooten.
(4Ì Europi
Merkur,
l.clcel.
1692. pag;
8S-.
(5) Europi
Merk.
I, dceV,
1(591, pagj
Q U O U S Q U E R A B I E S P E R G E T !
JOT l i O E V E R Z A L D E R A A Z E R N T GAAN' . lUl .Deel . I. Het
Zults