Fri!
I TuiTchen den Donau, waar aan de verrafte ftad Icgt,en eene knielende vrou, die hem der zel-
ve flcurel aanbiedc, ftaac de Keurvorft in Romeynfche kleeding boven het wapenfchild dier ftad
lulTcKcn verfcheydene legertekens op eenen vierkanten voetftal, houdende in de rechter hand cenen
mcc laurier omvlogten degen, en in de flinkere, mids hy Ulm op eenen dag veroverde alsdc
de Roomfche kcrk dc gedachtenis van de geboorte van ’s Heylands Moeder viert, een fchiid beftempeld
binnen eenige zonneftraalen mec de eerfte letteren van haaren naam, cn voorts nog in
den rand mec decze fpreuk :
IN H O C S IG N O V IN C O .
I N D I T T E K E N O F E RW I N IK.
Op den Vierkanten voetftallceft mcn zoo onder als bovcn dc wapenfchilden van Ulm, en
Augsburg die opfchrift :
A R T E E T M A R T E IN U T R O Q U E M A G N U S .
DOOR H E T B E L E T D E N D E W A P E N E N I N BET-
D E N GROOT
Een Zwabifche huysman rukc op dc tegenzyde de opgchange kaart der ovcrrompeldc ftad ter
neder ondcr die randichrift :
S IC E R A T U T I L E C A P I .
DUS WAS HE T V O O R D E E L IG IN G E N OME N
T E WORDEN.
Eyndelyk Iceil men op den voorgrond den dag, de maand cn ’t jaar, wanncer dit gefchied
U L M A S T R A T A G E M A T E C A P T A 8 S E P T em b r i s
A n n o 1702.
U LM DO O R K R T G S L I S T I N G E N O M E N D E N 8 V A N H3 RFST-
M A A N D I N ' T J A A R 1702.
II De tweede, die de zelfde voorzyde heeft, verbeeldc op de tegenzyde de gemcldc Mocdcr-
t e c fpreuk-^ Wol ken, aan wie een kniclende Engel de kaart van Beyercaanbicdt» ondcr
H A C P R Æ S ID E T U T A .
V E Y L IG O N D E R D E E Z E B E SCHERMS TER .
H I S T O R I P E N N I N G E N : U H Boek. 3
Want het is door geheel Bcijere dat zy als Befchermhcylige dcs gewefts wordt aangerocpen,
’c gene ook hcc ondergeftelde opfchrift bevcftigt:
B e a t a V i r g o P A T R O N A B A V A R IA e .
DE Z A L I G E MA A GD B E S CHE RMHE Y L IG E
V AN BEI JERE.
Onbcfchryvclyk was de vcrbaasdhcyd,
als menop den ryksdag te Regensburg van
het overrompelen van Ulm bericht kreeg:
invoege de Bcijerfche a^czant eensdeels
omdeontrufttegcraoederen tot ’c bedaaren
te brengen, andcrsdeels om het gehouden
gedrag zyns Meefters te verfchooncn deu
twaalfden van Herfftmaand aan die door-
luchtige vergadering bekendmaakte de in-
bezicneemingdier ftada!leen,om de Beijcr-
Ichc grenzen te verzekeren, gelchied te
weezen. Dierhalven dat hy uyc den naam
van den Keurvorft zynen mceftergclaft was
re vcrk!aaren,hoe de zclve by haare vrydommen
cn voorrcchtenzoudegelaacen worden,
en des gecnc de minfte verandering op hec
ftuk van den Godsdienft ftondt te ondergaan
: even gelyk hy in een naadcrbericht-
Ichrifc aan die doOrluchtige vergadering
eerlang wydioopiger hoopre mede tc deelcn.
Dan die zaak, des onaangczien, den
(OEurop. volgenden dag by de d r ie ( i) vergaderin-
gen zynde in overweeging gebragt, verklaarde
men ecndragtlglyk hec overrom-
pclcn van Ulm eene ongchoorde inbreuk
tcgen dcD vreede des Ryks tc weczcn, en
dierhalven den Keyzer o p ’t onderdaanigft
te bidden van zyne rechtvaardige gram-
ichap tegcn den vreedcbreekendcn Keurvorft
te laacen uytberftcn, midsgaders hem
deftad Ulm in haaren voorigen ftaac tedoen
herftellen , o f dat men zoude genoodzaakt
zyn tor die uyterften te komen »welken in
dc rykswetten vcrvac waaren. Die befluyt
wierdc nog dien zelvca dag aan dc Keyzerlyke
gemagtigden overhandigd, met cen
naadruklyk verzoek aan den Keyzer zelf,
van dat ccn Ipocdigfte een buyteugewoonc
Il.fluk,
1701.
pag. 193,
renbode aan den Roomfchen Koning in
’c rykslegcr mogc worden afgevaardigd, cen
eynde die zoodaanige krachtdaadigc mid-
dclcn, welken de tegenwoordige tyd en gclcgenheyd
toelieten, wilde by de hand vac-
ten, waardoor deftad Ulm ten fpoedigftc uyr
haarc vcrdrukking konde verloft worden.
Ingevolgen van ditcrnftig verzoek fchreef
(x) de Keyzer den twecëutwintigften van
Herfftmaand eencn eygenhandigen brief I l.ftu k ,
aan den Keurvorft van Beijere, in welkcn
hy zich op het naadruklykft wegens des
zelfs gehouden wangcdrag beklaagde, hcc
oncruymen van Ulm beval, o f hem drcygdc
de fchaade, zoo voorbcdachtelyk, en zonder
cenige fchynbaare,veel min rechtvaardige
oorzaake , aan’t R yk tocgebragt, volgens
de gemaakte rykswetten op hem te
zullen verhaalen. Voorts hem hebbende
voor oogen gefteld waclaftcrhy zich daardoor
by de naakomelingfchap had op den
hals gehaald, gaf hy hem in bedenken o f
de kroon van Vrankrykaan hcmdegedaa-
nebelofcen, door welke z y hem tot die
zytred gebragt had, mec meer oprcchtheyd
chans zoude naakomen dan wel voorheen
aan zoo veelc andere Moogendheden ,
welken toc haar naadeel de bcdrieglyk-
heyd ( 3 ) haarer voorflagen zoouu zoo-
dan nice dan tc veel reeds waarcn ge- ll.f tu k ,
waar geworden. H o e ’c z y , die man*
mocdig befluyt der Ryksvorften om den
Keurvorft van Beijere in zynen pligc tc
houden, en de aanmaaning des Kcyzers
om zich door de ftreelende belofcen
van Vrankryk uiet te laaten misieyden,
meen ik dat aanleyding tot het maaken
vau dcezen penning hebben gegeeven.
Opde eene zyde ziet men bovcn eene zoetfchuyfclcnde Krokodil, den naam van L O D E WYK
D E N X I V {LO\ 5 \S 14) ilaan, welke cenen inverfchiet vcibcclddcnreyzigcr zockt
tc mifieyden. Hec randfchrift luydt aldus;