
fe !
" t e i l 1
L 0 D E W 2 K D E GROOTE , A L L E R CH R I S T E L T K S T E
KONING.
Aüree, gezete op eene heldere wolk, daalc op de regenzydc uyt den hoogen Hemel neder, cn
houdt in de cene hand den overvloed-hooren cn flangeltaf des vreedes, en in de ander eene ge-
lykhangende weeglchaal, waarmede de belangen der vyl bevreedigde Moogcnahcden waaren af-
gewoogcn en icder ’ c zync toegedcelJ -, zulks nu de werreld alle hcyl, volgens dit om- cn opichrifc,
had te avachteu :
SPE S F E L I C I T A T I S O R B I S P A X U L T R A J E C T E N S I S , X I
A P R I L I S M D C C X I I I .
DE HOOP F AN ’S W E R R E L D S H E T L S T A N D IS DE F R E E D E
TE UTTRECHT, G E S L O O T E N D E N X I FAN
G R A SMA A N D 1 7 1 ; .
II De eene zyde van den tweeden verbeeldt in ’c verfehlet her ftadhuys van Uytrecht, waarop
de zamenkomftengehouden zyn, en da4rboven inde wolken den vrei.d'..-, naar welkcn als zynde
van eenen overvloedshoorn en olyftak voorzien, de onder verbeeldc burgers hunne handen en hoofden
uyc verlangen, onder die bylcbrifc, opheffen:
P A X A D E S .
K O M F R E E D E ,
Op den voorgrond dier zelfde zyde leeft men nog dic opfchrift:
T R A J E C T I A D R H E N U M P A X F A C T A E S T X I A P R I L I S
M D C C X I I I .
D E F R E E D E IS TE UTTR ECHT G EMA A K T , D E N i i F A N
G R A SM A A N D 1 713.
Het rugftuk verbeeldc Grootbrictanje in de gedaante eener vrouwe, welke eenen olyvenkrans
bovcn zes vorftlyke kroonen houdt, en waarop gelyk ook op de handcn van het nevenftaande
Europa een Hemelfch licht n erdaalc, zynde het altaar, waarop die kroonen leggen, met de wapenfchilden
van Vrankryk, Grooibiittanje, Portugaal, Pruyfle, de Vereenigde Geweften en Savoije
behängen, en de bovenrand mec deeze fpreuk beftempeld :
F A C D E U S Ó E T E R N O S P A C EM P A C IS Q U E M IN I S T R O S .
L A A T , O GODI D E N V R E E D E E N D E F R E E D EM A A K E R S
E EUWIG B E S T ÄN D IG ZTN.
Wie nu deezen penning van zoo fchoone vinding gemaakt heeft, geefc het opfchrift van den
voorgrond te kennen :
N I C O L A O C H E V A L I E R C U M P R IV I L E G IO .
DOOR N I K L A A S CHE V A L I ER ME T V O O R R E CH T
GEMAAKT.
Ill
tete
^ n i Binnen dcezen tytcl voert de vooizyde van den laatften het kopftuk van den Fianfcheii 1 713.
Koniiig: —
L U D O V IC U S M A G N U S R E X .
KONING L O D EWY K DE GROOTE.
Voorts, om te weeten tot wicns gebruyk dees legpenning gemunt is, zoo leeft raen op den
voorgrond d;cr zelfde zyde dit opfchrift ;
C O M I T IA O C G I T A N IÆ ; 1714.
S T A A T S V E R G A D E R IN G F A N LANQUEDOK: 1714.
Op de tegenzyde leeft men, zoo rondom als binnen eenen olyvenkrans, dit byfchrift :
i ' l ' i
t f , :
■
te' l i
C U M A N G l i s , B A T avi s , S A B a o d i s , P R U S S i c i s E T L U S I T ani s
P A C E IN I T A 1713,
DE V R E E D E ME T D E ENG E L S CHEN, H O L L Ä N D E R S , SÄ-
V O I JÄ Ä R S , P R U r S S I S C H E N E N P O R T U G E E Z E N
A A N G E G A A N 171;.
1) Europ.
vlerk.
ftuk,
[713- pag-
(2) Europ.
Merkur.
I .f tu k ,
1713. pag.
227.
H e t h ie rv o o rg em e ld e en te P a r y s o p de
G r è v e a fg e fto o k e v u u rw e r k w a s ü ie ta lle en
d o o r d en P r in s R a g o c s k y , w e lk e d en K e y z
e r fta and e d ee s o o r lo g d o o r d e n gaanden-
g eh o u d en o p ftan d der H u u g a a r e n d e han-
d eu v o l w e r k s g e g e e v e n h a d , maar o o k
d o o r d e n ( i ) K e u r v o r f t v an B e ije re z e l f s
b y g cw o o n d . W a n t d e e s P r iu s z y n d e o v e r -
tu y g d v au d e g ro o c e z o r g e n , w e lk e n de
F ra n ich e K o n in g b y a lle g e le g e n h c d e n , en
n o g la a t f t ly k b y hec flu y t e n v a n hec v r e e d
e v e rb o n d me t d e V e r e eu ig d e G ew e f t e n ,
ZOO to t z y n c als z y n s B roede r s h e r fte llin g e
h ad laaten b ly k e n ,w a s t y d ig aan ’ t F ranfch e
h o fv c r ic h e c u e n o in K o n in g L o d e w y k , z o o
w e g e n s hec f lu y te n v a n d en v y fd u b b e lc n
v re ed e g e lu k t e w c n f c h c n , a ls v o o r d e g e -
n om eu e m a a treg e ls, o p dc a lle rv c rp lig c cn fte
w y s , t e b e d a n k e n , w e lk e n h e t z y n e M a j
e f t e y t b y ’c aangaan vau d en z c lv e n met-
z o o v e e le w y s h e y d te r z y u e r h e r fte llin g e
beha agd had in a c h t te n e em en . E n z e k
e r ly k d e F ran fch e K o n iu g had b y z y n e n
K le y n z o o n n ie ta lle e n te w e g e g e b r a g t , dat
d ie , om des K e u rv o r fte n h e r fte llin g d o o r
d e v e r r u y l iü g naamaals d es t e g em a k ly k e r
te m a a k e n , aan h em d en e y g e n d om van
hec K o n in g r y k S a rd in ia a f f to n d t , maar
o o k b y ’t v r e e d e v e rb o n d d e r V e r e en ig d e
G ew e f t e n b e d o n g e n ,dac d eK e u r v o r f t z o u d
e in b e z ic b ly v e n v au d e ftad cu hec H e r .
to g d om L u x em b u r g , v a n d e ftad ( z )
cu ’ c G ra a ffch ap N am e n ,v a n d e f ta d C h a r -
l e r o y , m id sg ad e rs v a n a lle d c in k om f t e n ,
g e r e c h t ig h ed en e n a fh a n g e ly k h e d e n der
z e lv e n coc dac z y n e K e u r v o r f t ly k e D o o r -
lu c h t ig h e y d z o u d e g e f te ld z y n , z o o in (,sEurop.
’ t b e z i t v au h e t K o n in g r y k (3 ) S a r d in ie , M e t k .
als in d en ran g v a n N e g e n d en K e u r v o r f t e n L . -
ha are v o o rh e e n v e r lo o r e n e S t a a te n , u y t g e - 139.
z o n d e rd a lle e n d e O p p e r p a l t s , te r o o r z a a .
k c d ic d o o r den K e y z e r , fta and e d c es
o o r lo g , aau h e t K c u rp a lt fifc h e H u y s w a s
g e lc h o ü k e n . H e b b en d e v o o r t s n o g h u n .
ne H o o gm o o g e n d h e d e n , b y tw e e a f z o n -
d c r ly k e en o u d e t tc k e n d e v e rd ra g p n o ten
ten z e lv e n d a g e b y ’ t ma aken v an d en
v t c e d c b e lo o fd , a lle d ie la n d e n , w e lk e n
hen v o o r h e t H u y s v an O o f t e n r y k b y h e t
v r e e d e v e rb o n d w a a ren a fge fta an en v an
w e lk e n z y reed s in b e z i t w a a ren o f n o g
fto n d en g e f te ld t e w o r d e n , g e e n s z in s aan
’ t z e l v e H u y s tc z u lle n in ru ym e n , d an
na a dat d e g em c ld c K e u r v o r f t in h e t K o -
n in g r y k (4 ) Sa rd in ie en z y n e e y g e n e in ß Ä '
D u y c f ch la n d le g g en d e Sta a ten z o u d e her- l - i l u k ,
fte ld z y n . E n d us is ’ t , m id s d e K e y z e r DD-p»g.
a lsn o g d es z e lf s h e r fte llin g w e y g e rd e t o e t e
fta a n , d a t d e g em e ld e K e u r v o r f t , o n a an -
g e z ie n alle d c R o om f c h e N ed e r la n d en b y
hec v r e e d e v e rb o n d m c t d c .V e r e e n ig d e
G ew e fte n g e f lo o te n aan hen w a a r en a fg e ftaan
, c c h t c r d e ty t e le n d e r v o o rh e e n aau
h em g e f ch o u k cn e N ed e r lan d en in dic ja a r
n o g op d e c z e tc N am en g em u u tc g e ld ftu k -
k e n v o e rc.
I ! ; . .
I' .
.Ite' ■
r ' '
t e f i .