1
< ^ i l
■ * lÜ"’'
Ï î l f il""* • li .JM
45,0 N E D E R L A N D S C H E
1707. Waardoor dit nu te wege gebragt is , geefc dit opPJiriic van den voorgrond te ken-
V A L L O S T O L L O F F E N S I D I S J E C T O , X X I I M A I I
M O C C V I I.
DE L A N D W A L L E N V A N S T O LHO F F E N O V E RHO O P
G E SME E T EN, D E N zz V AN B L O E I M
A A N D 1707.
( i ) Europ.
M e rku r.
I l . l lu k ,
( 1 ) Eu ro p
« e r Ä
II. ftuk,
1707. p ig i
(3) Europ.
Merkur,
ll.f tu k ,
1707. pag.
(4) Europ.
Merkur.
11 ftuk,
1707. pag.
90-
De verjaagdc Duytfchers fmcetcn aanftonds
twaalfduyzend ( i ) man ter bezettinge
in Friburg , Landou, Philipsburg,
cn de andere meeft gcdreyde fteden, waar
door z y nog meer verz wakt, en des genoodzaakt
waaren cot ondcr hcc kanon vau
Heylbron tc wyken ,zo o dra zich de Françoizen
tuflchcn Vahingen , Portsheym cn
'c Durlachfche vertoonden, te meer mids
de Hertog van Wirtenberg mct zyne ben-,
den zich naar zyne eyge landen begeevcn
had om die, zoo veel moogelyk was,
met hulp der in de wapenen gerukte landzaaten
tegen den indraug der vyanden
te befchermen. Deezen hebbende dus de
handen ruym zetteden alles wyd enzyd
onder brandfchatting, cy ichende zeftig ton-
nen (2) ichats van ’c Wirtenbergfche, tien
duyzend guldens van ’c Durlachfche, vyf-
tien tonnen fchats van de Palts, dertig-
duyzend guldens van ’t Bisdom Spiers,
achtduyzend zakken meel van Heydcl-
berg, en zoo voorts ook van alle de andere
landen cn fteden naar elks vermoogen. Die
w a s ’c minft, mids men nog beducht was
dat de vyand, van wiens leger reeds vierduyzend
(3) krygsknechten toc maar een uur
van Ulm waaren doorgedrongcn, naar Beijere
ftondt tc trekken, om den opftand der boeren,
in ’c voorgaande jaar aidaar gedempr,
in die tegenwoordige, tot herftellinge van
hunnen Keurvorft,te hervatten. Des was
goede raad dier ; en men z e lf genoodzaakt
thans by de Vereenigde (4) Staaten cencn
fpoedigen onderftand te verzoeken , wier
heylzaame raadgecvingco, omzich bytyds
in ftaat van tegenweer te ftellen, men met
den aanvang van dit zelvc jaar nog zoo onachczaam
had in den wind geftaagen. A lle
Ryksvorften wierden mede tot de ryks-
bclcherming op ’c crnftigftc aangemaand,
cn de Koning van Pruyffe midsgaders de
Hertog van Hannover fchriftlyk verzogt
om ticu- o f(y ) twaalfduyzend man hunner
aandehand hebbende benden , naar den
Bovenryn tc zenden. Aau den laatften
z e lf wierdt het Opperkrygsbcvelhebber-
ichap van \ rykslcger, ’t gene eerlang
door de opweg zynde hulpbenden merkly
k ftond verfterkt te worden, doorden
Keyzer opgedraagen. ’c Gene h y , op
’c ernftig aanhouden der Koninginne van
Engeland en der Vereenigde Staaten aannam,
onder belofte van ook eene(6) merk-
lyke verfterking aan den Bovenryn te zullen
verzorgen. Om dan dit opgedraage krygsge-
bicd te aanvaarden begaf hy zich van Hannover
den derden vau Herfftmaand op weg,
en kwam den vyftienden ce Ritbergen an-
derhalf uur vau ’t legcr. Zulks het zelve
in twee lynen onder de wapenen gefchaard,
de aangekome Vorft door alle de hooge
Bevelhebbers aidaar verwelkomd, en onder
ccne drievoudige loflinge van alle hec
(7) grof- en handgcfchut naar ’c hoofdverblyf
te Erlingcn geleyd wierdt. En
hoewel de ingedronge vyand eerlang tcrug
trok, des eene nieuwe verfchanfing van
Gersbacherdol langs Durlach tot by Rad-
ftad (8) gemaakc, midsgaders het overige
van den vcidcogc mct elkanderen gaade
re flaan ilechts gefleeten wicrdc ,
zoo vinde ik echter hec aanvaarden
van ‘c hooge krygsbewind des Duyt-
fchcu ryks op deezen penning (9) vereeuwigd.
C?) Europ.
Merkur.
Il.ftuk,
1707. pag,
lerk.
ILftiik,
noi.pi,
97.
(7) Ewop-
Mctkur.
I I ftuk,
1 7 0 7 . pag,
(8) Europ.
Merkur.
Il.ftuk,
1707. pag.
»7J-
(9)tJum.
Hiftor.
anni
MDCCVn,
fo l.7« ‘
De geharnafte beeldenis van des Ryks nieuwen Krygsbevelhebber ftaat op de voorzydc, omzoomd
door deezen tytel: y-T-i-x-n
GEOR-
. G E O G iu s L U D o v i c u s , D e i G r a t i a D U X B R u n s v i c e n s i s , E T
L U N e b u r g e n s i s , S a c r i R o .m a n i I m p e 'r i i
e l e c t o r .
JO R I S LO D EWY K , DO OR GODS G E N A D E HERTOG V A N B R U N S WY
K LU N E N B U R G , K E U R V O R S T V A N T HEYL IG
RO OMS CH RYK.
Hec befaamde Trojaanfche paard ftaac op de tegenzyde, ondcr deeze (i) fpreuk ;
F E S S IS D A T S U R G E R E R E B U S .
H Y H E R S T E L T D E A F G E S L O O F D E Z A A K E N .
En dewyl die geheel duyfter is, zoo ftaat op den voorgrond tot meerdcr oohelderinge nog die
opfchrift;
IM P E R I I M I L I T a r i s G E R M a n i c i S U S C e p t i F E L ix
A U S P I C IU M , D ie 24 SEP-
T e m b r i s 1 7 0 7 .
GELUKK IG B E G IN F AN HE T DUY T S CHE K R Y Ç S B EWIN D ,
A A N V A J R D D E N 14 DA G V A N HERF S T M
A A N D ijoy.
Op de diktc des pennings leeft mcn nog deezen dichtregel (2) van den Romeynfchen Minnc-
dichter;
R E G I A , C R E D E M IH I , R E S E S T S U C C U R R E R E L A P S IS .
GE LOO F MY , H E T IS K O N IN G L Y K D E V E R D R U K T E N T E N
O N D E R S T A N D TE KOMEN .
ll.f tu k ,
1707. pag.
9°.9».9i
cn 93.
{4)Leeven
van Karel
X I I K.VÎÙ
Zwecde
IV ftu k.
Hocwcl de Vereenigde Geweften geene
kleyne rede hadden om wegens die achte-
loos gedrag der Duycfchers misnoegd te
weezen, zoo beflooten z y en dc Koningin
van Engeland echter t’ hunnen byftand (3)
vyfduyzend knechten van den Keurvorft
van Saxcn in dienft te neemen, even gely
k z y te vooren den Hertog van Mariboroug
in perfoon naar Saxcn hadden gezonden,
zoo om den Koning van Zweede re
beweegen van eyndelyk zyn leger uyc dat
Kcurvorftendom te trekken, alsom de gc-
fchillcn, die hy met den Keyzer thans
wegens devrye oefteningvan denOnroom-
fcheo Godsdienft in Silezie had, en die
van een zccr naadcnkelyk uytzigc voor de
gemeene landgcnooten waaren , in der
minne te helpen byleggen. Toc dat eynde
vertrok dc Engeliche Bevelhebber, die
den zcvcntienden van Grasmaand (4) uyt
Engeland in ’s Graavenhaage gekomen was,
( i lS i l. I t a l .
lib. V .
(1) O n i .
de Ponro
lib .ll.e le g .
IX . v f . n .
vandaar vier daagcn naa deeze zync aankomft,
over Uytrcchc cu Hannover naar
Saxen. Den zesentwintigften wierdt hy
te H a l le ,’c^ veuc maar vier uuren van Lcyp-
zig legc, door dcnKeyzerlyken, Eugel-
fcheu en Staatfchen Gezanc verwelkomd,
en had ’sdaags daarnaa tc Altramftad gehoor
by den Koning van Zweed e, wicn
hy den eygenhandigen brief der Engelfche
Koninginne overleverde. Immiddels was
de Keurvorft van Saxen cok teLeypzig
aangekomen, aidaar door zyne Zweedfche
Majefteyt een-’ en andermaal bezogt,en door
Koning Auguftus den achtentwintigften
(y) dier maand aan den Hertog van Marl-
borong ook hec verzogte gehoor verleend.
En dcwyl hy by beyde dc Koningen zoodaanige
geftcldheyd ondekc had , waar door
hy zich verzekerd hieldt dat en dc aftogt
der Zweeden uyt Saxen eerlang ftondr te
gefchieden , en de zweevendc gefchillen
H h h hhh X tuflchen
(î)Leev.;
van Karcl
X I I K.van
Zweede
IV ftu k ,
pas- 54- «¡k