I- ! í i
'lif
H A m ! H t
l a
é l : ;
Rondom des Franfchen Konings kopftuk, waar mede de voorzyde beftempeld is, leeft men in
den rand deezen tytel;
L U D O V I C U S M A G N U S , R E X C H R I S T IA N I S S IM U S .
L O D EWT K DE GROOTE , A L L E R CHR I S T E -
LTK STE KONING .
Op de tegenzyde befchouwt de verbaafde Ryn ccnen zccgeftandaard, welke op zyn boord is
• opgcregt Het om-en opfchrift luydt aldus;
T R A J E C T O R H E N O , D E G E R M A N I S A D F R E -
D E L IN G A M , X IV O C T O B R I S
M D C C I I .
D E DUTT SCHERS , N A A 'T O V E R T R E K K E N V A N D E N RTN,
B Y F R I E D L IN G E G E S L A A G E N D E N 14 V AN
WY NMA A N D 1702.
(1} Europ.
Merkur.
I . ftuk.
1701. pag.
244-
Niet tegenftaande deezc overwinning
trok de Markgraaf van Villars, mids de
Prins van Baden zyne verftrooide benden
tc Stauffen icdert niet alleen byeen verga-
derd, maar door nieuwe verfterkt had, weder
over den ( i ) Ryn te rug, en laateude met
ongemcencn naadruk het ftecdje Neuen-
burg, tot dekking der gemaakte icheeps-
bruggen, door twce-of drieduyzend man
verfterken, zondt hy zyn leger in bezetting.
Invoegen de Keurvorft van Beijere,
die zich thans te Ehingen, dric uurcn van
Ulm, ophielt, hier uyt afmeetende dat
’er geene zaamevoeging mec de Franfchen
ftaande die jaar te hoopen was, aan zyne
I naar den Ryn gezondene benden bevel
(2)Europ. zondc(2)van weder terug naar zyne Staa-
iift'uic, keeren, en zich meer cn mccr in
1702.pag. ’c R yk nyt te brcyden. Hevige klagten
OndertuiTchen wierden van alle kanten wegens
die onverwagc gedrag van Beijere opnieuws
aan de Ryksvergaderingtc Regensburg
gebragt , zulks de Afgezanten der
Vorften mec eenpaarigheyd van ftemmeu
beflooren den Keyzer eu Roomfchen Koning
andermaal rc bidden van hun krachc-
daadig gezag en die middelen tuffchen beyden
te ftellen, welken z y hec bequaamft
oordeelden, om van nu a f te voorzien in
een quaad, ’t gene dagelyks nog (3)ftondr (a)Euro(,
toe te neemen. Ingevolgen van die verzoek
zag men eerdaags een Keyzcrlyk vermaan- noi.paj-
fchrift in ’t Iicht komen, waarin , naa’c op- ^■^5-
haalen der geweldenaaryen in *c overrom-
peleu van Ulm, en veroveren van Mem-
minge en andere fteden door den Keurvorft
gepleegd, die als een verbrceker der Rykswetten,
verbindreniffen, en van denWeft-
faalfchcn vreede wicrdc uytgekreeten, ea
vervolgens dat h y , houdende nog een geftadig
verftand mec dc openbaare vyanden
des R y k s , ookals cen vyand v an ’t zclve
moeft
(t) Europ.
Merk.
Il.ftuk,
J701. r*s-
148-
(2) Europ.
Merk.
Il.lluk,
1702. pag.
Î45-
moeft worden aangczien, mec bevel aan
alle ryksonderdaancn in des zelfs dienft
zyndc, dicn te verlaaten, op verbenrte van
anders voor mineedig , verraadcrs van hun
vaderland (i)en wederfpannig aan hecRyk
verklaard te worden. De Keurvorft intc-
gendeel, als hem door den Kardinaal van
Lemberg eerften Gemagtigden des Kcyzers
op de Ryksvcrgadering te Regensburg,
door cenen trompetter g€vraagdwas,of die
vergadering aldaarin zekerheyd zoudcwce-
zen , betuygde dat, dewyl hyde wapenenntet
had opgenomen dan om den vreede, de rechten
en vryhcden van deftanden {z)des ryks
te handhaaven, de Ryksvergadering by
alle voorvallen niets te vreezen had, zoo-
lang als zy de inbreuken, welke federt eenigen
tyd daar tegengepleegd waaren, niet be-
’e. En gclyk zyn Broeder dc Kcurvorft
van Kculcn op t ontfangen van dicr- ^70^-
gelykc vcrmaanbricvcn betuygd had, dat
men het Keyzerryk thans tegens Vrankryk
verkeerdelyk trachtte opte maaken door een
voorgeeven als o f dat Ryk toeleyde om eene
algemeene heerfchappy over de Cbrißenbeyd
tewillen oprecbten.daar men ncgthansinté-
gendeel het Keyzerlyke hof ondertußcben
ze lfs de Keurvorßen,Vor ften en Standen
des Ryks van hunne voornaamße rechten en
gcrechtigheden zag berooven, om z e aan den
Keyzer of { i) het Huys van Ooftenryk toe
te eygenen,xoo\i\\Ac ookde Keurvorft van i.ftuk,
Beijere , niec tegenftaande hy het R yk
thans op zoo wreede wys vaneen ichcurde,
voor cenen Handhaaver der Duytfche vryheyd,
volgens de getuygenis van dit pen- ■
uingtje, ’c gene op laft zyus Brooders te
Antwerpen gemaakt is, gehouden worden.
In den rand der voorzyde, die mct het kopiluk van den Keurvorft van Bcijere beftempeld is,
leeft men deezen tytel:
M A X i m i l i a n u s E M A N U E L , U T R i u s q u e B A V a r i æ
D U X , S a c r i R o m a n i I m p e r i i
E L E C T O R .
M A X IM I L I A A N EM A N U E L , HERTOG V AN B E Y D E N DE
B E Î J E R E N , K E U R V O R S T V A N ' T HEY L IG
RO OMS CH RYK.
Binnen twee zeegepalmen, die in de gedaante van eenen krans zyn tc zaamen geftrikt, leeft
men op dc tegenzyde deeze jaarduydende fpreuk;
L æ s æ L I b e r t a t I s g e r M a n I C æ D e f e n s o r .
B E S CH E RME R V A N DE G E S CHOND E VRYHE YD
VAN DUY T S CHL AND.
(4) Refol.
fterSiaaten
Gener.
»9 Sept.
1703. fo).
De Koningin van Engeland ende Vereenigde
Geweften, wier krygsmagten inden
voorleeden veldtogt zoo ongemeene over-
wioningen behaald haddeu, konden deezc
onderneemingen van Beijere nice dan mec
ongemeen hartzecr aanzien, eu, hebbende
des bcflooten te krachtiger poogingen
in Nederland aan te wenden, haddeu ftaande
de winter hunne benden mec (4) twintigduyzend
man vermeerderd, en alles doen
vervaardigen om vrocgtyds den veldtogt te
IUI Teel.
openen. T e meer dewyl deKeurvorft van
Brandenburg federt eene lange influyting
van ruym drie maanden de ftad Rynberk,
naa ze gebombardeerd was, den zevcnden
van Sprokkelmaand (y) had veroverd ende
Staatlchc cn Hcffenkaffelfche benden,onder
hcc beleyd van den Hoofdbevelhebber
Goor en den Erfprins van Hcffenkaflel dc
fteden (6) Traarbag cn Trier toc de overgaaf
hadden gedwongen. Om den vcidcogc
te opcnen, cot wiens legerlaften(7) de
R r r r Ver-
(î)Europ.
Merk.
I .ftu k ,
1703. pag.
(6) Europ.
Merkur.
I .ftu k ,
1702. pag.
O) Refol.
der Staat.
Gener.
23 Jan.