r i r i t e î
* 1 :
. 1 i-fll
.jâfeii'Il
l i î t e f ri.fefe; fe
V " '. /
1 I : â i l 'l ite'« i i ' i
I t e S iT 'f e f e i 'i i î
|ti> • I ' f f f e
t f : ' ' èfetetf
. .ff i . t e /
| é fefefefe
l , i f » T n î ç i i ’ îll
N E D E R L A N D S C H E
+
Rondom het kopftuk des Franfchen Koning! Iccft mcn in den rand der voofayde deeïen
tytcl;
L U D O V IC U S M A G N U S , R E X C H R I S T IA N I S S IM U S .
L O D EWT K D E GROOTE , A L L E R CH R I S T E L T K S T E
KONING .
Op de tegenzyde ziet men door dc Faam dc beeldenis des overleeden Konings aandenalvcrflin-
denden tyd ontnikken om ze hemelwaart te voeren. Het randfchrift luydt aldus :
S U P R E M A V I R T U T U M M E R G E S .
DE HOOGSTE B f L O O N IN G 12ER D £ i7GD.
De voorgrond is voorts nog beftempeld met dit opfchrift :
O B I I T I S E P T E M B R I S M D C C X V . ^
HT IS O V E R L E E D E N D E N i V AN H E R F S TMA A N D t j i f .
(OEurop. Twmtigdagen(l)naades Konings over-
Merkur.
Il.ftuk,
171?.
î6r.
overleeden Konings z e lf, dc ryksbefticritç
en (x) voogdyc ftaande de tninderjaarig-
heyd van den nieuwen Koning door dat
hoogegcrechtshof mogten worden toegekeurd.
Vervolgens tradt mcn tot het opcnen
vau des Koniugs uyterftenwil,iu wcl-
ken de Hertog vau Orleans wel tot hoofd
van eeuen ryksraad, doch geenszins toc
voogd en ryksbcftierder des jongen Ko-
uings was aangefteld. Invoegen het Parlement,
naa het verzoek van den Hertog
van Orleans iu overweeging geoomeo te
hebben, den zclven tot Opperry ksbeftierder
der Kroone (3) verklaarde, om in die hoedaanigheyd
het voile bewiud te hebben
van dc zaaken vau ’t Koningryk, geduurende
de minderjaarigheyd des Konings;
even gclyk ook den Hertog van Bourbon,
tot Hoofd van den Raad der regeeringe, in
welken alle Prinfen van den bloede, drie-
entwintig jaarcn volkomelyk bcrykt hebbende
, het zoude vryftaan zitting te
neemen ; en cyndciyk den Hertog van
Maine
(i) Europ.
Merkur,
n.ftuk,
171?- pag-
169.
ß ä r -
n.ftuk,
1715. pag.
171.
Maine tot Hoogopziender over de opvoe-
ding ( i ) des Konings. Aldus deeze Hooge
ryksampten zynde geregeld, trade de
Hcrtog van Orleans ftraks in het daadlyk
bezit v a n ’ t zelv c , en gaf daarvan zoo aan
alle Laodvoogden (i)derGeweften, als aan
alle dcgebuurige Ryken en Staaten by afge-
zondene brievcn kennis. De gedachtenis
van des jongen Konings komft tot den
Franfchen troon, midsgaders van het aan-
vaarde ryksbeftier dcs Hertogen van Orleans
wordt op deezen penning bewaard.
17 15 .
lydcn begaf zich de Herrog van Orleans,
. verzeld van de Hertogen van Bourbon cn
du Maine, de Prinfen vanKonti enDombes,
midsgaders dc Graaven van Charolois en
Thoulouze 'smorgens naar het Parlements-
hof te Parys, aan welkc doorluchtige ver*
gaderinghy, naa zyne droefheyd over het
affterven zyner Majefteyt betuygd te hebben
, te kennen gaf, hoc die op haar fterfbed
hem de zorge van den jongen Koning had
aanbevoolcn,midsgaders in eenen uyterften
wilde.s Hertogs geboorterechten in acht
genoomen op eene w y z e , die hy het voor-
zigtigft oordeelde: dan dewyl men alle
toevallen met konde voor z ien ,100 had ook
deftervende Koning betuygt, by aldien'er
iet in gevonden wierdt, 't gene niet wel
was, dat men het konde veränderen.
Dierhalven verzogt hy dat hem, volgens
de wetten des ryks, volgens de voorbceU
den in diergelyke gevallen gebruyklyk,en
eyndelyk volgens deeze verklaaringe des
l l . f tuk,
1715. pag;
162.
(3) Europ:
Merk;
II ftuk ,
nij-pag;
Dc voorerijc voert de beeldenis dcs minderjaarigen Konings, omzoomd door dit rand»
fchrifc:
L U D O V I C U S X V , D e i G r a t i a F R a n c i« E T N A -
V a r r « r e x .
L O D EWT K D E i f , DO OR GODS G E N A D E KO N IN G V AN
F R A N K R T K E N NA F A R R E .
WiensRykivoogds kopftuk, in den rand der andere zyde, door deezen nieuwen tytel omvan-
gen is:
P H I L I P P U S , D U X A U R E L I A N E N S i s , F R a n c i« E T N A -
V a r r « r e g e n s .
PH I L I P S , HERTOG F A N O R L E A N S , RTK SB E S T IER-
D E R F A N F R A N K R Y K E N N A FARRE
.
(5) Europ.
Merkur.
Il ftuk,
J7IS- pag-
182.
U) Refol.
derStiiten
Gener.
18 Sept.
1714-
fol. 987.
(5) Europ.
Merkur. ,
n.ftuk,
I 7M- pag-
279.
De verklaaring, welkc de Hertog van
Orleans by hec kennisgecven van dit aan-
vaarde ryksbeftier aan de Vereenigde Geweften
gedaan had, van dat hy naamclyk
geduurende zyn bewind alle het gene,
't welk van hem afhong , doen zoude (3)
om de onderlinge eenigheyd en de naauwe
verßandhouditig, die tußchen hen behoorde
te weezen, te onderhouden, had de vrees
geheellyk doen verdwynen, weike eenigen,
ter oorzaak van des Franlchen Konings
dood, hadden opgevat van dat hcc
verbond wegens de ovcrgiftc der Roomfche
Nederlanden, ovcr het wclke mcn
mec des Kcyzers Afgezant in Brabant
thans in onderhandeling was, zoo voor-
dcclig voor den Staat nu niec zoude getroffen
worden. Om daar van de puntcn mec
des Kcyzers Afgezant te regelen waaren
door de Vereenigde Staaten (4) dc Heeren
vander DulTen , van Rechteren , Gokkin-
ga cn Geldermalfen benoemd, naar Antwerpen
met ccn der Staatfche jagten vertrokken
cn aidaar den twceden ( f ) van
n i l ‘Deel.
Wynmaand dcs voorgaanden jaars, ondcr
’c lolTen van ’c kanon, in de Engelfche
haven aangeland. Naa deezc Staatfche
Gemagtigden door den Antwerpfchen Ma-
giftraac verwelkomd cn mec den gewoonlyken
eerwyn bcichonken waarcn,gefchiedde
de eerfte zaamckomft mcc den Graaf
van Königfeg twee dagen daarnaa op hec
ftadhuys dicr ftad. En dewyl by dic verbond
niec allcen de wederzydfche grens-
fcheydingen , maar ook hec bezetten der
fteden, het onderhouden der benden, open
ovcrnecmcu van de op ’c land gcveftig*
de gclden en veelvuldige andere zaaken
van geen minder gewigc moeften geregeld
worden,waarcn z y genoodzaakt yeelmaalcn
hcc gevoelen hunner Mcefteren te innen,
met wier antwoorden a f te wachten veel
tyds verfpild wierdt; zulks het niet voor
dcQ vyftienden van Slagtmaand deezes
jaars was dat het gemelde verbond (6) beftaande
in dertig Icdcn, door den Graaf ___ ^
van Königicg wegens den Ke yzer, door 1716. r»g,
den fchildknaap Kadogau wegens Grooc- 63-
Nnn n an n n brit«
I.fluk,
U
fe Ì
f i l i
ffe ;
ii
'»■V
»ri 1
Ifejj. f l