I. - " I J
! - «
i i ' l i
l . l i
, j p
1 7 0 8 .
D O O R D E D A P P E R H E T D D E R O N F E R f F J N N E L 7 KE
H E L D E N JS RT S S E L ,
N A A D E OORLOG OP DE FR A NS CHE G R E N Z E N
G E F R A G T WAS ,
G E L U K K 1G L 7 K I N G E N O M E N
. D E N 25 D A G F A N WTNMAAND- 1708.
( I ) Europ.
Merkur.
I l . f tu k ,
1708. pag,
287.
( I ) Eu-
ro p : Merk.
I I Ilu k ,
1708. pag:
312.
V y f digcn voor het winnen van RyiTcl
was de Hcer van ( i ) Ouwerkerk, Veldmaarfchalk
derVereenigde Gewcfteu, in
’c groot leger overieedeu, en des zelfs lyk
onder eene heerlyke krygsftaatiy, uyc het
zelve naar de grafkeldcr zyner vooroudcren
tc Ouwerkerk, door Geuc met vryge-
Jeybrieven der Frauçoizcn,gevoerd. Want
die hielden als nog niec alleen de Schelde
en ßruglche vaart bezec, maar hadden by
Brugge de dyken doorilooken,in de Schelde
vcrfcheydene daramcn , toc hec ondcr-
waterzettcn v an ’t land, gelcgd, en zich
langs den oever diet riviere ongemeen verfchanft,
om aan de Bondgenooten dus den
overcogc te verhinderen cn alzoo den Keurvorft
van Beijere in het beleg te begunftigen,
’c gene (x) hy den drieëntwincigflen
vao Slagtmaand mec by dc zcventicnduy-
zcnd man, geligt uyt de fteden langs de
Schelde en Maas, voor BrulTcl had gc-
iîaagen. Indie ftad lag eene bezettingvan
vyfduyzend man, onderden Stedevoogd
Paskal,welke te vergeeffch aan deneenen
kant zynde opgeëyfcht, en aan den anderen
door hec wysbeleyd der Staatfche
Gemagtigden , Frcderik van Renswoude
en Johan van den Berg krachrdaadig onderfteund
, des ailes eer befcherming liec vervaardigen,
nieuw volk iigten,de bezetre-
iingcn van brood, vices, brandevvyn en
verhooging haarer dagelykfchc lôldy verzorgen
, en van het gevaar, waarmede
de ftad gedreygd wicrdc, ten fpocdigfte,
dac doenlyk waar, aan den .Hertog van
Mariboroug kennt§ gegeevcn. Zulks dic
met honderd Efquadrons'en vyftig Battail-
I0US, mld'gadcrs (3) de Prins Eugeen mct
vyftig Efquadrons en negentien Battaillons
den vyfcucwintigftcn zieh naar de Schelde
begaven , oin , niettegenftaande de vyandlyke
benden aan den overkant zeer fterk
verfchanft lagen, cchtcr het overrrekkcn
ce onderftaan. Dces optogt gelchiedde
ZOO geheym, dat dc vyand , hocwcl hy
wist dac hec verbonde leger ovcr de Leye
gegaan was , vau zynen optogc naar de
Schelde gcene kennis had. Aan wier
boord dc Graaf (4) van Lottum mcc de
voorhoede den zevenentwintigften ’smorgens
ten vier uuren by Harlebeek aanland-
dc , aanftonds twee bruggen daarover
fmeet, cn zyne overgetoogc manfchap
op de hoogre in flagordc fchaarde. Immiddels
geraakte de Hertog van Mariboroug
ook rc Kerkhovcn over dien ftroom,
en tafttedcvyandlykc benden zoo onvoor-
ziens rc ßerchem aan, dat’er vyf- o f zeshonderd
gevangen cn tweehonderd gedood
wierden, terwyl de overigen onder den
Heer van Souternons het op cen vlugten
ftelden. Dic voorbeeld volgden ook de
andere Franfche krygsvolken, welken op
de hoogte van Oudenaarde onder den Hccr
van Houreford gelegerd waaren,ylings naa;
zulks alle de mct zoo groote moeitc gemaakte
verfchanfingen onnut,cn het ovcrge-
crokke leger,’tgcnebydiegelcgenheyd twee
ftandaarden, ecn paar ketcltrommen,vcele
pakkaadje en Icevcnsvoorraad bekomen
(s)- had, nu in ftaac was om Bruftel tc
hulp te komen. Geevende hcc opcncu
der verfchanfte Schelde gelegenheyd tot
het maaken van dcezen penning.
1ÏÆ“' Il.ftu k ,
»708. paj.
Op de %’oorzydc ziec mcn de Schelde beyde haare nrmen door veibaafdheyd uytflcrkcn , wegens
dac de Nederlandfche Leeuw den Franfchen Haan, hoe zeer langs der zelvcr boord verfchanft,
op de vlugt jaagc. Het randfchrift luydt aldus:
JACTA-
1708.
(4) Europ.
Merkur.
I. ftuk,
1709' fä&
113-
C?)Eiirop.
Merkur.
I . Huk,
17C9- pag.'
IJ4.
J A C T A B A S Q U O N D AM C A N T A N D O F U G A S S E L E O N E M .
GT S 7 0 FTE V O O R H E E N D E N LEEUPV SLECHTS
K R A A 7 E N D E V E R J A A G D 7 E
H E B B E N
Te weeten in 'tjaar zeftienhondcrdvyfenvyfcig. Waarom in tegenftelling opden voorgrond
F L U V IU S S C A L D I S S U P E R A T U S , H O S T E A S P I C I E N T E , D i e
26 N O V e m b r i s 1708.
DE R I V I E R D E S CH E L D E O V ERG ETO OG E N, IN 'T G E Z IGT
V A N D E N V T A N D , D E N 16 V AN
S L A G TMA A N D 1708.
De tegenzyde vcrbeeldt den Leeuw der Vereenigde Geweften binnen eencn welgcflooten tuyn,
onder dit randfchrift :
N E S C IU S F E R R E JU G U M .
H E T J U K D R A A G E N I S HEM ON B E K E N D .
En dewyl hyom het juk van dienftbaarhcyd afte weeren en ter befcherming der Vaderlandfche
vryheyd, een bloot zwaard in zynen rechteren vooiklaauw hecfc, zoo leeft men nog op den
voorgrond:
L I B E R T A S P A T R IÆ .
D E V R THE T D DE S V A D E R L A N D S .
ll.ftu k ,
J708.
P®g.3i3-
(i) Europ.
Merkur.
I lf tu k ,
1708. pag,
314.
Immiddels zyndc de loopgraaven den
. vierentwintigften ( i ) voor Bruftel geopcnd
en de ftad twce dagen laatcr tuftchcn de
Naamfche en Lovenfche poorc zccr heftig
befchooten, liet de Keurvorft nog dien
zelven avond omtrent tien uuren door v y f
o f zesduyzend man den bedekten weg aantaften
, waarin het regement van Dödig-
nies CQ dc Huflaarcn lagen, welken dc
aanvallcrs onbefchroomd ontfongeu cn,
niettegenftaande dc ftorm ncgcnmaal
hervat en dus hec gevecht toc ten zes uuren
’s morgens achtervolgd wa s , die eyndelyk
niet allcen noodzaakten hcc voortzetten
van den aanval ce ftaaken, maar op hunne
beurt mcc den fabel in den vuyft uyt den ( 2 )
bedekten weg zynde tc voorfchyn gekomen,
joegen den afgeweezen vyand uyt
de voorhecn rccds ingenomene ftands-
plaatfen, onder’c maaken van eene yfly-
kc flagcing, naar zyne wyder afgelcgenc
loopgraaven te rug. By welk voorval
raen wil dac van, de bclegcraars wcl (3) {3)Eump8
vyfentwintighonderd man, cu van dicvan
binnen drie vierden minder zouden ge- 1708. pag.
fncuveld zyn. Hoc ’c z y de Staaten van 3'3-
Brabanc lieten ook hunnen yver voor Koning
Karel en zyne Bondgenooten blyken,
door het noodwcndig geld te bezorgen:
zulks om dat tc bekomen noch het gezag
der Vcrenigdc Geweften, noch dat huuner
Gemagtigden nietwasgebruykt geworden.
Naa'cmiflukkcn van dcczcn eerften
aanval volhardde de Kenrvorft: den gehec-
len volgenden dag met der ftad werken te
befchieten, cn ftondc, gclyk de uycgezon-
de verfpieders gezamentlyk berichtteu, in
den volgenden nacht niet alleen ecncn al-
gcmecncn ftorm tc ooderneeraen, maar
ook met gloeijende koegels de ftad tc bc-
fcliieten , om de burgery , waar hec moogelyk
, daardoor tot eencn opftand te
V v v v v v 2 brenff:!:"
.-3
Î