jî j ;
|Mv > l i k h a i :!
,<r
'}
. e ;i
ji'l£
k n U
*700. Boven twee zaamengeftrikcc palmtakken ftaat op de tegenzyde dit opfchrift} wicns telletters de
■ gemelde honderdzevenrig jaaren bevatien;
R E G N A B O:
C a r o L V s I I I , r e X h I s p a n I.«.
M D C C V I .
M D X X X V I.
I K Z A L HLERSCHEN- .
K A R E L DE I I I KONING F A N SPANJE.
I 7 O i5.
I f 5 i .
Welk eerfte jaargetal den aanvang van Karels ryksgebicd, en het tweede den tyd van het
verfcheene gezigt aanwyft, zulks C L X X jaaren federt waaren verloopen, dat dit veifchynfel
zoude gezien zyn, en waarom dat jaargetal onder de palmtakken ook gefteld is. Voorcs leeft:
men die opfchrift in denbenedeohoek om dc zesjaarigc regeering van Koning Philips aldus uyt le
drukken:
R E G N A V I
A N I O V
M D C C V I .
IK A N J O U HE B GE HEER SC HT 1706.
Het borftbeeld van Koning Karel, gefierd met cenen lauwerkrans cn het ridderteken van
’t Guldenvlies , ruft op eenen vierkanten voetftal, op wiens voorzyde die opfchrift geleezen
wordt:
C A R O L u s I I I , H ISPANIARUM R E X , A R C H id u x A U S T R ije.
K A R E L D E I I I , KONING F A N S P A N J E , A ART SHERTO G
F A N OOSTENRYK.
Aan de achterzyde van den fteenen voetftal zit de Gcrechtigheyd, hebbende aan haarc zyde
de fterkte, die het borftftuk des Konings onderfteunt, voor ’t welkc Spanje, in de gedaante
ccner Koninglyke vrouwe, op een kuften dc Spaanfche kroon, dat is der zelver ryksgebied, ne-
derlegt} onder deeze lofTpreuk (1) van Auzonius:
S U B M I T T I T C U I T O T A SU O S H I S P A N IA F A SC E S .
A A N W I E N GEHE E L S P A N J E Z Y N R Y K SG E Z A G
O N D E RWE R P T .
Op de andere zyde wordt de verhaalde tweeftryd, uyt Wolffius verbeeld, met dceze woorden
vanden (z ) Heldcndichter:
IM P Ä R IB U S F A T IS .
M E T ON G E L Y K E KANS.
Sedert die gezigt en het tegenwoordig jaar zyn honderdzevenrig jaaren verloopen: welk jaartal
in de woorden C a r o L Vs I I I , h I s p a n I * ® r e X gevonden wordt, waarom voorisditop-
icnnrc op den voorgrond ftaat: *
V I S IO N E M A n n i i f j ö , P O S T A n n o s 170,
C a r o L V s I I I , h I s p a n I a ; r e X
E T D U X D E
A N I o V
D I V IN O F A T O A D IM P L E N T ,
NAA
(i)Aufon.
Claræ Urbes.
De
Urbe
Emerita.
vi. 3.
X II.ii.149.
I70S.
N A A 170 J A A R E N V E R F Ü L L E N K A R E L DE I I I KONING --------^
V AN S P A N J E , E N DE HERTOG VAN ANJOU ,
DOOR DE GODL YKE B E S T IE R IN G , HE T LUGTGE Z IGT
DES J A A R S lyjö.
Mids in den naam van A n I o V en het woord r e g N a V I de tellettercn den zesiaarigen i c-
geertyd van Koning Philips uytdrukken. Eyndelyk leeft men in tegenftelling van die bepaalde (,) Vire
regeeimg van Philips, op de Uikte des pennings tot lof van I W dccze (i) didufprcuk vanden A.n. hb.
Mantuaan: l.jri. 182*
öciSsi
H IS E G O N E C M E T A S R E R U M N E C T E M P O R A P O N O ,
IM P E R IU M S IN E F IN E D E D I .
A A N D E E Z E N S T E L I K GE ENE B E P A A L IN G V AN D A A D E N
OF TYD, MA A R IK HEB HEM E E N RYKSG E B
I E D Z O N D E R E Y N D E GE-
GEEVEN,
(i) Europ.
Merkur.
II. ftuk.
1705. pag.
30.
(3) Refol.
derStaaten
Gener,
13 Febr.
1705.
fol. 107.
Naa aldus de ongemeene voordeelen deezes
jaars in Spanje behaald gemeld te heb
ben, zal het tyd zyn om ook de krygsbedryven
, welken immiddels in Nederland
waaren voorgevallen, tc befchouwen. Als
dc Hertog van Mariboroug in ’c voorgaande
jaar mec zyne onderhoorige benden
naar de Moezel vertrokken was, zoo
fchceueo de Lotteringfchelanden, onaan-
gezien die Prins zieh buyten hcc erfgefchil
der Spaanfche rykcn gehouden had,echter
toenmaals het tooucci des oorlogs te zullen
worden. Zulks h y , verftaande des
Hertogen aankomft op zyne grenzen,
door den Graaf ( i ) van Martigny zyiien
Grootjagtmeefteraan den zelven eenen zeer
verpligtenden brief liec overhandigen,
waaria h y , naa den Britfchen Vcldhecr
begroet ce hebben, zieh, zyne landen en
weerlooze onderdaanen aan des zelfs alom
ZOO geroemde bclcheydeuheyd op ’c aller-
nadruklykft aanbevai. Ja hy had ook gelyke
befcherming van den overlceden Keyzer
en Roomfchen Koning niet alleen verzogt
cn, als zynde hen ccn zoo naabeftaande
bloedverwanc van dc zelven verkreegen,
maar ook by een ingeleverd verzoek-
fchrift door zynen Afgezant Pariot dc
zelfde onzydigheyd op het (3) naadruk.
lykft by dc Vereenigde Staaten laaten verzoeken:
welkcn, naa het verilag van den
Heer Ham, en dc andere hunner Hoogmoogendheden
Gemagtigden toc de buytenlandfche
zaaken gcïnd te hebben, den
Heer van Gent gclaftten aan den Lotrcring-
U U 'D e e l.
fchen Afgezant bekend rc maaken, hoe
hunne Hoogmoogendheden bericht ontfangen
hebbende van dat de Franfche benden
nietalleen verfcheydene voordeelige ftand-
plaatfen in Lotceringe hadden bezec, maar
weezenlyk bezig waarcn met de hoofdftad
(4) Nancy te verfterken, z y dierhalven
die als eene verbreeking der begeerde onzydigheyd
moeften aanzien, en daarom
zynen meefter verzogcen by den vyand rc
wege te brengen, dac die de ingenomene
ftandplaatfen weder verlict cu zieh binnen
de paalen der verzogte onzydigheyd hieldt.
Maar wcl verre van dac tc können uyt-
werken, zoo nam de Koning van Vrankryk
, bevreesd dac de Bondgenooten hun
voorneemcn,’tgene hen io den voorgaanden
veldrogc mislukc was, in den tegenwoordigen
Jangs Lottcringe tcgen zyn ryk mcc
berer uytkomft zouden werkftellig maakcn,
alle des Hertogen landen met den
aanvang deezes jaars in bezic, ley zyne
benden in des zelfs fteden, en dwong hem
jaarlyks (y) dertig tonnen fchacs tot onderhoud
vau den tegenwoordigen kryg op
te brengen. Welke wederwaardighcyd,
hoezcer zyn Vorftlyk gezag daardoor verkorc
wierdc, dc Hcrtog zieh echter ten
voordeele zyner weerlooze onderdaanen
getrooftc Jievcr , volgens de getuygenis
van deezen penning, te ondergaan, dan
met zieh door de wapenen daartegcn ftcl-
lende der zelver welzyn, buyten hoope
van ccnen gocden uytflag, midsdeovcrmagc
van Vrankryk, in de wecgfchaal tcftellen.
(4)RefoÈ'
der Staut.
Genêr.
13 Febr.
1705. foîv
( î) Suppl.
Hiftor.
anni
MOCCTt.
fol. 1063.
X XX XX Des
■r ..
' . ¡ r » 1