l'iiilV - îif
«iP %
H.l! lUlf-LliJ
’«•'i'.JIi'rol
k e r i
l i s
y : ; :
: * ■
tf J M' f e f e li/dl " f '
1 7 1 4 . Waardoor nu dceze vreugd veroorzaakt is gewe e f t , geeft dic opfchr i f t , ’ c gene op den voor-
>— g,-Qnd gt;ieezen wordt , te kennen:
A D V E N T U S R E G I S IN U R B EM 20 S E P T e m b r i s 1714.
DES KONINGS A A N K OMS T I N D E STAD OP
D E N to V AN H E R F S TMA A N D 1714.
(r) Europ.
Merkur,
II Iluk,
‘ 714. pag.
139.
(i) Europ.
Merkur. 11 ftuk,
1714. pag-
274.
Niet zoodra was de uieuwe Koniug in
’t volle bezic zyner ryken gekomen o f hy
ftelde de zulken buyten bcdiening, welken
op ’c laatft der voorgaande regeeringe ten
naadeele der gemeene zaake door de over-
lecdc Koniugin waaren aangefteld geworden.
Invoege de geheyme Raad in de
plaats van vierentachtig leden, als voorheen,
nu maar uyc drieenzescig ( i ) perfoonen
beftondc, van welken weder de
Koning zieh mec maar vyftien wegens de
allergeheymfte cn zwaarwigtigfte zaaken
des ryks beraadflaagde , zyndc des zclfs
Zoon van deezen de eerfte. Wiens Gemaalin,
Wilhelmina Karolina, Dochter
van den Markgraave van Brandenburg An-
fpag, met welke hy in ’t jaar zeven-
tienhonderdvyf getrouwd was, over Uycrechc
en Leyden den zeventienden van
Wynmaand ook in’sGraavenhaage aanlandde,
om zieh nevens haare twee Dochters
by haaren Gemaal in Engeland te vervoegen.
T o t haare overvoering was de Admiraal
Berkley met eenige oorloglcheepen
en jagten inde Maas(z)gevallen, zulkszy
den twintigften in een Engelfch jagc naar
den Briei ovcrftak, des naamiddags met dc
geheele vloot nog onder zeyl raakte en
den tweeentwintigfteu omtrent ten vieruii-
ren ’s middags te Margate ce land ftapte,
om zieh naar Londen te begeeven, maar
te Rochefter zyndc door haaren Gemaal
ontmoct vernachtte z y aidaar, cn kwam
niec voor den vierentwintigften by haaren
Schoonvader tc Sint James. Dees hebbende
vaftgefteld zieh den laatften dier
maand mec dc gewoonlyke plcgtigheden re
laaten kroonen, zoo was daartoe, volgens
de in ’c licht gegeeve bekendmaaking, al
hec noodige vervaardigd. Zulks de Koning
in zync ftaatflkleeden ten gemeldcn
dage ’s morgens omtrent acht uuren zieh
van Sintjames naar de Wcftmunfterhal, en
vandaar , verzeld van alle de bedienden
der kroone, uaar dc kerk van Sint Peter
begaf. Alwaar hy , naa ’c eyndigen
eener prcedikaatfi door den Biflchop vaa
Oxford gedaan , den Krooningseed afleyde
, gevolglyk gezalfd , en mct de
Koninglyke fieraadeu bekleed wierdt. Dus
uyrgedoft zettede hy zieh op den troon,
en ontfong deu eed van getrouwheyd,zoo
van den Kroonprins als alle de verdere tegenwoordig
zynde Lords, ftaande welkc
eedzweeringe (4) dees penning ondcr de
omftaanders te grabbel gegooid wierdc,
(SyCurop.
Merkur.
II Iluk,
1714- pag.
192.
(4) Europ j
Merk.
II. ftuk.
1714. ,
pag. 296.
Het borftbeeld van den gekroonden Koning ftaat op de voorzyde, hoewel thans wac oneygen
in volle harnas, en omzoomd door deezen tytel;
G E O R G IU S , D ei G r a t i a M A G n æ B R i t a n n i æ , F R a n g i æ , E T
H I B e r n i æ R E X .
JORI S , DO OR GODS G ENADE KONING F A N GROO T BRI
TTA NJE, F R A N K R Y K EN
I E R L AND .
Op de tegenzyde wordt hem , zittende in eenen Koninglyken zetel , door Grootbrit-
tanje de kroon der Britfche ryken, opgezet, even als op den voorgrond dit opfchiift gclee-
zen:
IN A U G U R A T u s X X O C T o b r i s M D C C X I I I I .
GEKROOND D E N to F A N WT N M A A N D 1714.
Mct
(i) Europ.
Merkur.
Il ftuk,
1714- pag.
291.
(2) Europ.
Merk.
II. iluk,
1714, pag.
310.
(3) Europ.
Merkur.
Il.ftuk,
1715. pag.
»37.
l4)Europ.
Merk.
Il.ftuk,
171?. pag.
303'
Met hoc groote tocjuiging dit alles was
toegegaau, zoo waarcn ’er echter, die
mec dceze tegenwoordige regeering niec ce
vreede,dierhalven met ftyve kaakeuftaande
hielden dac de Kerk ( i ) en Staat in gevaar
was, cn des,of uycmisuoegdheyd wegens
hunne afzccring o f uyc gcucygdbcyd
toc den voorheen onwettig verklaarden
Prins van Walles, mec dien geheyme ver-
flandhoudingen hielden, ja eyndelyk beflooten
den zelven, waar ’ cmoogelyk, op
den troon van Grootbrictanje te helpen.
Ligtlyk leende dees hierroe het oor, als
hebbende eene aantuyging tegens de ge.
daane (z) krooning reeds in ’c lichc gegee-
veu. Dierhalven wierden in Schotland io
’ c geheym veelc wapenen vergaderd , de
wispeltuurige gemeente alom tot het bedry
ven van allerhande oploopen aangezec,
veele manfchap in zynen dienft aangenomen,
Ja de afgezette Hopman Montagu
had dc ftoutheyd van den onwettig verklaarden
Prins van Walles den negenden (3)
van Oogftmaand op de volle beurs van
Londen tot Koning van Grootbrictanje uyr
te roepen. Den zesden van Herfftmaand
kreeg men ook te Edenburg de wifTe tyding
hoe de Graaf Marr te Brae-mar in ’c noorde
van Schotland mec vier- o f vyfduyzend
gewapende mannen was in ’c veld gerukt,
waarby zieh de Hoofdbevelhebber Hamilton,
de Lords Ogilvy en Struon, nevens
hunne onderdaanen, en veele, andere luyden
van aanzien, mids men den onwettig
verklaarden Prins iu Schotland eerftdaags te
gemoec zag , c’ zynen dienft vervoegden,
en den zelven tot Koning van Grootbrit-
tanje in alle opene fteden en vlekken (4)
deeden uytroepen. Hec hof ce Londen van
dic alles bericht hebbende gekreegen, liec
by de Vereenigde Staaten om eenen vaar-
digen onderftand aanhouden , en gaf aan
deu Hertog van Argyle laft van zieh aan
’c hoofd (y) der benden tcftellen, wclkcn
ondcr den Hoofdbevelhebber Wicham by
Sterling reeds vergaderd waarcn. Naauwlyks
had dees Hertog het hoog krygsbewind
bydehand genoomen o f hy verydel-
de ftraks niec alleen den voorgenomen aanflag
van den Graaf Marr op Edenburg,
maar, verftaande dac die federt vau zins
was om, waar ’t moogelyk, zieh naar
Northumberland ce begeeven, befloocdcn
zelven (6) onaangezicn de wecrfpanneliu-
gcn wel twaalf- o f dertienduyzend man
fterk waaren, niet allccn ftoucmocdig tegen
tc trekken, maar ze lf flag ce leveren.
Met dit oogmerk rot in de veldcn van
Dnmblaiu zynde voorrgerukt, ontdekte
men des morgens van den dertienden van
Slagtmaand, uaar de Engelfche tydsrekening,
de krygsmagt der weerfpannelingen,
wier flinker vleugel hy op den middag
zoo klockmoedig aanraftte, datdie, hoewel
vyfduyzend man fterk, naa een grooc
half uur vechtens in wanorde zynde gc-
raakc, genoodzaakt was naar de rivier A llan
te wyken, in welke zeer veelen der
vlugtclingen by den aftogt vcrdronken.
De andere vleugel (7 )vau ’sKonings benden
had hec zelve geluk niet, doch tydig
door eenige ligtgewapende ruyters van
’c middelyf zyudc onderfteund, weck echrer
in goede ordc met haar gefchut naar
Dumblain,alwaar z y zieh met den Hcrtog
van Argyle, van ’t naajaagen der vlugtclingen
zynde terug gekeerd, weer vereende.
Hec ovcrichot der wecrlpannelingen,wier
lioogc voorneemens iu dit geweft door dceze
ncderlaag voor alcoos aldus vernietigd
was, rukte onder de bcguuftiging des volgenden
nachts uaar Perth, gelyk de over-
winnaar wecr re rug in zyne voorige legerplaats
by Sterling, en gaf decze ncderlaag
der weerlpannelingen aanleyding tot het
munten van deczcn gedenkpenning.
(5) l-urop,
Merk.
n.ftuk,
J7 I?.
p?.g. 212.
(6) Europ.
Merkur.
Jl.ftuk,
J7I5- pag.
3.8.
(?) Europ.
Merkur.
II. ftuk ,
<71?. pag.
319.
Hec geharnafte borftbeeld van den zecgcpra-iUnJen Biitfchcn Koning is op de voorzyJe, om*
lingd door deezen lytel:
G E O R G IU S , D e i G r a t i a M A G n æ B R i t a n n i æ , F R a n -
C IÆ E T H I B e r n i æ R E X , F i d e i D e f e n s o r .
70-
'te!