^ I'
! *
■ W
I . .
f i f f f f .
il !■
I t a
*
r , i n ’lì
«'■S ;■
! V ff I
i 1
W II ' ill 14
i > i y
.J . . . . ,i. .
I Iff'! ' •■■ ji'i , ■
r ■ . iir:;
Î700. M O N U iM E N T U M F O R IB U S P A L A T I I C A R D IN A L I S
P O R T O C A R E R O M A D R I T i A F F IX um
A n n o M D C C I L
GED ENK S TU K , ' T G E N E A A N DE P O O R T E N F A N H E T HOF
V AN D E N K A R D I N A A L P O R T O C A R R E R O TE M A D R I T
IS a a n g e p l a k t I N »2- j A A R 1702.
(OMem.
Sc Negot.
Secret, dc
diverfes
Cours
d'Europe
tom.II.
pas-1 7 3 -
( i) Europ.
Merk.
I.ftu k ,
170t. pag.
48.
(a) Europ.
Merk.
I .ftu k .
n o r .p a g .
5i-
Was dc verflaafdheyd des Spaanfchen
Ryksraads grooc, het verlangen om zyncn
nieuwen Koning in Spanje te zien, was te
Madric niec minder: uyt vreeze ( i ) van
eenen opftand, mids men by veelcn devvet-
tigheyd van ’sKonings uyterften wil begon
in twyfel te trekken. Want niet zoodraa
was die geopend en de inhoud aan den
Keyzerlykcn Afgezant ce Madrit bekend
gemaakt, o f die leverde den zesden van
Slagtmaand daar tegen eene plegtige (2)
aantuyging in, welke hy op uycdrukke-
Jyken laft zyns meefters den zevemienden
dag des volgenden jaars vcrnieuwde,
voorgeevende dat het maaken van zoodaanigen
uyterßen w il niet in des overleeden
Konings magt geweeß waar; dewyi de erf-
volging des ryks van Spanje met des zelfs
dood, zonder kinderen naa te laaten, op
den perfoon van zyne Keyzerlyke Majeßeyt
v e rv ie l, door den gedaanen afßand van
Vrouwe Maria Thereza, Koningin van
Vrankryk, welke door den Tireneefchen
vreede bezwooren en bekragtigd, midsgaders
ook op eene ontwyfelbaare wys door
den uyterßen w il van den geweezen Koning
llo ii ‘Philips den IV , van gelukkiger
gedachtenis,beveßigd was, wanneer hy uyt
dit leeven naar het ander overging. ‘Dierhalven
verklaarde hy de maaking van den
uyterßen wil des overleeden Konings geheel
nietig, te meer dewyl hy volkomenlykover-
tuygd was zoodaanige maaking geenszins
de meening (3) van den overleeden Koning
geweeß te zyn. Hec was ook hierora dac
de Kardinaal Portocarrero aan den Spaaufchen
Afgezant te Parys Kaftel dos Rios
fchryvendcjhcm verzogt op hcc vertrek van
den nieuwen Koning op ’c krachtigft aau te
dringen, dcwyl ’er veele perloonen in
Spanje gevonden wierden die zoo onver-
wagien uyterften wil in twyfel trokkeu. Ja
Don Balthazar van Mendofa, Algemceucn-
geloofsonderzocker, en de Vader Torres,
Provin9iaal der Dominikaanen, en geweeze
Bicchcvader van den overleeden Koning
onderhielden veelmaalen de Koningin iu
’c geheym, terwyl ’cr een geruchc alom
door (4) de ftad Jiep, dat op den zelfden
dag, als de Koning overleedc, hy aan den
gemelden Aigemeenengeloofsonderzoeker
en zynen Biechcvader zoude gezegd hebben,
dat men hem geweld had aauge-
daan, mec den Hertog van Anjou voor
zynen opvolger cn wettigen erfgenaam te
verklaaren.Doch wac hier van zy.deBicchc-
vader wierdc eerlang naar zyn KJoofter gezonden,
de Algemeengeloofsonderzoeker
naar zyn Bisdomvan Segovia(5-} geftuurd,
ja de Koningin zelve wel ver van aan haar
het bewind der Staaten, volgensdes overlec-
den Konings begeerte afgeftaan, aan haar
te geeven, integendeel van hec hof verbannen.
En dewyl aan den anderen kant de
Koning van Vrankryk zynen Afgezant te
Madrit laft gaf om den Kardinaal te bedanken
wegens zyn zonderling gedrag in’tbe-
vorderen der goede zaake gehouden (6 ) ,
zonder aan eenigen anderen Sraarsdienaar
diergelyke betuyging te laaten doen, gaf
dit zoodaanig naadenken, wegens dc op-
rechtheyd van des Kardinaals handel, dac
men deezen penning toc zyne oneere gemaakc
vindt.
(4) Mem;
Secret, de
diverfes
Cours
d’Europe
tom.II.
147-
(S) Europ,
Merk.
I.ftuk.
1701.pjg.
163 ea
164.
S S "
I. iluk,
1701. psg.
SI. .
Het borftbeeld van den nieuwen Spaanfchen Koning ftaat op de voaizydc, binnen dit randfchrift.•
PHIP
m U P P U S , D U X A N D E G A V E N S I S , D E C C P T O R U M
’ V O T I S O B T R G S U S , M D C C ,
PH I L I P S , HERTOG VAN A N J O U , OPG ED R O N G E N A A N
•T V E R L A N G E N D E R ß E D R l E G E R S ,
1 7 0 0 .
Het bm-flbecld ven den Kardinaal ftaat in Geeftlyk gcwaad op dc andere zyde, en in den rand
dit byfchriit:
p o r t o c a r e r o c a r d i n a i . i s , t e s t a m e n t i f a l l a c i s
A R T I F E X , M D C IC .
DE K A R D I N A A L PO R T O C A R R E R O SME E D E R F A N D E N
F A L S C H E N UT T ERS T EN WI L , iSps.
(i) Europ.
Merkur.
I.ftuk,
170c.pag.
U y t vreeze dan vau deezen opftand
ten bchocve van den uytgeflootcn Aarts-
hertog wierdc, op het hcrhaald verzoek
der Spaanlche Ryksbeftierders, alles tot het
doen der rcyze van den nieuwen Koning
naar Spanje ten fpocdigfte vervaardigd, en
hem tot het betaalen der noodwendige
rcyskollen honderdvyftigduyzend piftolet-
ren uyc Spanje overgetnaakr. Den vierden
van Wintermaand, want decs dag was tot
hec vercrek( 1 ) des Spaanfchen Konings verordend
, begaf die z ic h , naa de mis in de
Hofkapel gehoord te hebben, langs degroote
trap, verzeld van zynenVader, Grootvadcr.
Breeders, den Hertog zynen Oom
cu de Hertoginnen van Bourgonje en O r leans,
in eene daartoe vervaardigde karros,
gevolgd van veelc anderen, waar in het
verdere Jufferfchap was gezeeten, wclke
doot de ligte paarden der lyftrauwanten
voorgerccden, en door de maunenvanwa-
•) Girt- penen (*) gevolgd wierden, midsgadcrson-
Urmt!. toevlocd van meer dan honderdduy*
'/end m e n fc h e n , om tr en t h a lf e l f v a n V e r -
ja ille s naar S e a u x , e en o v e rp r a c h t ig lu lt-
h u y s d o o t d en H e r to g v a n M a in e g e k o c h t ,
v e r t r o k k e n . E e n h a lf uur na a d en m idd a g
kw am h e t V o r f t ly k g e z e lfc h a p a id a a r , v o n d t
tw e e b en d en ly f f c h u t t c n v o o r d en in g a n g
ondcr de wapenen gefchaard,en wierdt door
den Hertog van Maine, by het uyttrccdcn
vandc karros zynde ontfangen, langs vcrfcheydene
karhers, die voor ieder open
njKurop. ftonden, in de groote hofzaal (z) geleyd.
Merkur. Van bier begaaven zich beyden de Koningen
in een naaftgclege vertrek, alwaar,
naa een geheym mondgefprek van ecu half
uur onderling gehouden te hebben, eerft
de Dauphyn, tocu zyne twee Zoonen en
voorts alle de overige Printen vaii denbloc-
I.lluk,
de, ieder volgens hunnen rang, op d ca l-
Icrtcderfte wys aflchcyd naamen, cu den
Spaanlchcn Koning alien voorlpoed op z y ne
rcys, eu alle heyl ftaande zyn aanltaan-
de ryksgebicd toewenlchfteo. By dit toeval
zag men dc majefteyt met dc teder-
heyd, de vreugde mct droefheyd, dc traa-
ncu met d e 'roejuyginge op de Vorftlyke
aanzigten gepaard, eu ieder bedroefd om
’c vcrtrek van eenen Prins, wiens verhoo-
ging daar van de oorzaak wa s , welke men
niet als met vreugde befchouwde. In deezen
ftaat gelcydde deFranlchc Koniug z y nen
Kleynzoon, gevolgd door alle Prinlen
van den bloede, uyt dit vertrek, cn vervolgens
wederom in de grootc hofzaal zynde
gekomen, omhelsden zich eeu- en andermaal
de op reys ftaande Koningen z yn e (3)
tweeBrocders, welke hem tot op de gren- i. ftuk,’
zen moeften geleyden. Dit laatfte vaarwel noj-pag*
zeggcn was niet minder zielroerend, dan
het voorgaande, zulks de traanen, die in
groote meenigte uyt de oogen der omftaaii-
ders biggeldcn, hen genoegzaam vcrhiu-
derden van te können achrgee^en op den
ftaat, waarin de gcvocligheyd dcrherten
van den KonioglykenGrootvadcren Kleynzoon
hen in gefteld hadde. De eerfte zag
gevolglyk zyne Spaanfche Majefteyt in
dc Ka'rros treeden, hebbende den Hertog
van Bourgondie aan haare flinker z yd e ,
die van Berry eu Noailles over zich, ende
Markgraaven van Seignclay eii .R azilly ,
als Beftierders der kinderen van Vrankryk,
op de zybankcn. Dus begaf zich de nieuwe
Koning op reys om, volgens getuyge-
nis van ticczen penning, die door de Ka-
ftclnye van Kortryk gemaakt is, de aange-
'érfde landen in bezic neemende, de ontfangen
gaaven te gaan befchermen.
Vv v Spanje