■ . . . ¿ I
-mi
f
R E M E A R E , R E N U N T I A R E , R E N U M E R A R E SO C IO -
RJJM S E P I IN C A N T A N T IU M
A R IA .
WE E R K E E R E N , J F S T A A N , TE RUG T E L L EN, I S HE T
L I E D T J E D E R O P Z IN G E R E N I N D B
HAAG.
Zinfpeelende zoo op het woord Arie fi gene in ’t Franfch Air cen liedtje betekerit, als dc
meermaal herhaalde eyfchen in de Haagfche vreedehandeling gedaan, van dat Philips Weer-
keeren, en Spanje Affiaan moeft. Voorts ftaac op den voorgrond:
C A P T A IX N O V E M B r is C ID IO C C X .
I N G E N OM E N D E N 9 F A N S L A G TMA A N D 1710.
Op. de tegenzyde zict men de Franfche Zon achter cen muziekbock, boven het wclke tot opfchrift
ftaac ’•
D U R A V I S C I S C IT R A .
E E N H A R D G EWE L D A A N D E E Z E ZX,DE.
Welk boek op eene tafel mec lelien bezct ruft, en door den Franfchen fcepter,in dc plaats van
Cenen maatftok, onderfteund wordtj onder dic dubbele randfchrift :
V I C T O R I A S C A R B O N E N O T A T D E G EM D E C EM A N N O R
U M D I S C O R D IA : H IN C SO L r s
C A L A M IT A S .
D E T I E N J A A R I G E TWI S T T E K E N T M E T E ENE SWARTE
KOOL T I E N O F E R W I N N I N G E N OP: HIER UTT
ON T S T A A T DE T E G E N S P O E D DER
ZONNE .
Op den voorgrond leeft men voorts nog dit langwylig opfchrift:
S a n c t æ G E R T R U D i s m o n s S U R D u s X X V J U L i i .
S E P E S B E T H U N i æ D I S R U P T æ X X X A U G u s t i .
S a n c t i V E N A N T i i M I G R A T i o X X X S E P T e m b r i s .
S IN T G E E R T R U D E N B E R G D O O F Z T N D E D E N t f F A N
HOOIMA AND.
D E HAAG V A N B E THU N E D O O R B R O K E N D E N jo F A N
OOGSTMAAND.
DE V E R H U Y Z IN G F A N S INT V E N A N T D E N j o V AN
HE R F S TMA A ND .
Eyn-
Eyndelyk Iccft men nog, even of alle de voorige op- cn omfchriften niet gcnocg waarcn, dic 1 710.
volgL-nde op de diktc dcs pennings; — L.
E X C A S T E L L I S H E S P E R I iE T O T M I L L IA N U M mUM
H A E C A U R E S P A T U L A S S O C IO R U M D E N U O R E D D E N T .
D E ZOO F E E L D U Y Z E N D E N G E LD S UYT D E S P A ANS CHE
S LO T EN GE TROK KEN, Z U L L E N N A AM A A L S
DE B O N D G E N O O T E N WE L D O E N
LU 7 STEREN.
(i'l L a ire y
H ilt.d'An -
gler. to ra.
IV . to i.
563.
( i ) E u ro p .
Merkur.
l . i l u k ,
1711. pag-
297.
I l i l u k ,
pag. 61.
(3 )E u ro p .
Merkur,
l .ilu k ,
1710. pag.
(4)' E urop.
Merkur.
1. i lu k ,
1710. pag.
219.
Gelyk dcovcrwinaingeii tot nogtoe behaald
uyc dc onderlinge eendragt der Bondgenooten
voortvlociden , zoo heefc de
vreede zyn begin en voortgang genomen
uyt den hcvigen twift , dic tuflchen de
Whigs en Tory s van Engcland omtrent
dcezen tyd hcrleefde. Deeze twecparty-
fchappcn zyn nog droevige (1 ) overblyf-
fels van den burgerlyken oorlog tuiTchen
Koning Karel den 1, en het Parlement eertyds
ontftaan, en welken hem eyndelyk
z yn ryk benevens zyn hoofd op hec fcha-
voc deeden verliezen. Dc Tory s zyu
voorftanders van een onbepaald Koningly
k gezag. De Whigs integeudeel erkennen
geen vermoogen in den V orft, dan
’ c gene onder en door de wetten bepaald
is. Van decze laatftcn had de Koningin,
zoo aan haar H o f als in ’c Lagerhuys, zich
tot nogcoe bediend, welken overgroote
onderftand gelden jaarlyks hadden ingewilligd,
om eencn oorlog van zoo verren
uytzigc roemryk ftaandete houden en daardoor
eyndelyk eeneu verzekerden vreede
aan hun Vaderland ce bezorgen. De T o rys
ondertuflchen, verbitrerd wegens dac
z y buyccn alien bewind gehouden wierden,
laakren het gedrag der in ’t bewind zyndc
Whigs, als o f z y zoo onnoemelyke gclden
niet wel (2) befteed, de gemeente gevolgly
k onnoodig uytgeput cn den oorlog alleen
verlengd hadden, om flechts eenige
Gunftelingen van ’ c Hof ten kofte van’ cge-
mcen te verryken : invoege door dcezen
quaaden handel dc Kerk en Staat van Engeland
in een baarblykelyk gevaar zoude
weezen. Dic gevaar (3) beftondc ook ecnc
Sachevcrcl van den preedikftoel zyne toehoorders
dagelyks mec veele hevigheyd
uiet allcen in te boezemen, maar ze lf het
tot nogtoc gehouden gedrag van den Groot-
fchatmeeftcr dcs ryks zigtbaar te hekelen.
Zulks men deczcn twiftftookendeu leeraar
deswege vo o r ’c Hoogerhuys ontboodt, alwaar
zyne grondfteliingen mec eene ongemeene
hevighcyd door de Whigs (4) aan-
l l l l ‘Deel.
gcvochten en door de Torys verwccrd
wierden. De Koniugin ook was in haarc
eerfte genegenheyd tot eenigen haarer cer-
fteStaatsdicnaaren niec weynig verflaauwd,
ter oorzaake die zich (y) nice meer mec
zoodaanigen eerbied, onrzag en daukbaar-
heyd, dan in den beginne haarer regeering
e , chaarwaart droegen. Z y hieldt zich
dierhalven ingetoogener cn ftelde haar
hoogfte vertrouwe op eene andere Hofjuf-
fer, die, zynde dc T ory s toegedaan, de
vooringenomeuheyd der Koninginne tegen
de zelven eerft maatigde, eyndelyk geheel
weg nam en vericheyden van dien aauhang
nadcren toegang by de Vorftin be-
Ichikte. Deezc dus wankelende kwam
onbekend (6) in ’c Lagerhuys, eu hoorde
by dic gelegenheyd van de Whigs in de
aanklachtcn tcgen Sachevcrel verfcheydene
grondfteliingen bewccren, die heel
weynig het Vorftlyk vcrmoogen begun-
ftigden, terwyl de T o ry s , onder het lästeren
derWhigs dat, als zynde boven alle
werten, mec cen bovenmaatig gcvley ver-
hieven. Dit gevoelen , ’t gene het Vorftlyk
vermoogen zoo hcmelhoog opvyzclde,
vondc ftraks vollen ingang by (7) eene
Vorftin, wclke in haare eerfte genegenheyd
totde Whigs reeds zynde verkoeld door
de onophoudclyke oorblaazingen der To-
r y s , daar op zich geheel voor ^cn aanhang
verklaarde. De Whigs dan, onaangczien
z y den oorlog zoo roemryk tor nogtoc
hadden ftaande gehouden, wierden uytal-
le ampten gefchopr, hec Parlemenr, mids
z y daarin de meerderheyd vao ftemmen
hadden, (8) ontbonden cn gevolglyk een
nieuw naar den zin der nieuwe Sraatsdienaa-
ren beroepen. By ’c opcnen van 'c zelve
hadden de Torys de meerderheyd (9) van
ftemmen , doch koften echter daardoor
niet belerten , dat de afgezette Whigs uyt
al hun vermoogen de maatregels der nieuwe
StaatsbedienaarcD dwarsboomden; waar
door de burger tegcn den burger. dc Zoon
tegen den Vader, cn met ccn \voord her
Nnn nn n u voor-
Si . E u ro p :
erkur.
I I . i lu k ,
171Ü. pag.
133-
(6) Europ.
Merk.
I. fiu k .
i 7io .p a g .
(7) Euro p.
Merk.
I l . f lu k ,
1710. pag*
259.
(8) Europ:
Merkur.
H .f lu k .
1710. pag.
265.
{9) Europ.
Merkur.
I l.f lu k ,
t i i o. p a |.
166.
; . ■ '*
■ ' t f i i
t e
Î- '" ji
'.-I'.
M
- L , ,
t e i '