l ! " ' 3!
H
I. Het Keurvorillyk borftbeeld ftaat in voile harnas op de voorzyde van den eerften, binnen
deezen tytel: ^ .
; J O H a n n e s G E O R G i u s IV , D e i G r a t i a D U X S A X o n i æ , J u l i a c i ,
Ç l i v i æ , M o n t i u m , A n g r i æ E T W e s t -
PHALiÆj e l e c t o r .
y O H A N J O R I S D E I V , DO OR GODS G E N A D E HERTOG V A N
S A X E N , GUL IK , K L E E F , B ERG , A N G R E E N
WE S T F A AL E - , K E U R V O R S T
Op de tegenzyde ziet men het Keurvorftlyke wapenfchild, omvangen door den Ridderlykcn
Hoosband , belaân met zync gewoonlyke Ipreuk , en die weder omvangc door dit dubbele rand-
fchrifc:
J U N G IM U R H O C S I G N O , Q U O N O N D I S J U N G IM U R U N Q U A M ;
S IC N O S T R A Æ T E R N U M P E C T O R A J U N C T A M A N E N T .
D O O R D I T T E K E N , 'T G E N E ONS N O O I T Z A L
F A N E E N S C H E Y D E N , W O R D E N WY V E R E E N IG D ,
E N DUS B L 7 V E N O N Z E H A R T E N
E E ÜWI G L Y K V E R K N O C H T
Eyndelyk leeft men op de dikte van deezen eerften nog deezen Latynfchen dichtregel:
C U S A E S T , A N G L O R U M W I L H E L M O R E G E , M O N E T A .
16P5.
DI T MUNT S TUK IS, A L S W I L L E M KO NING V AN
E N G E L A N D WAS, GE S L AAGEN.
II De tweede . die vicrkant cn ter belooninge , in de op dat leeft gchoudcnc riddcrfpden, k Jç , .
ain den bel! fchietende gcgecvcn is , vocrt op de eene zyde , tuflchen de wapcnfchdden van --------
Saxen Oulik , Klecf cn Bctg cn onder eenc Keurvorftlyke mots de ectfte lettcren van s Vorften
uaam,omv;ngendoor den Ridderlykcn Hoosband; die beftempeld is met deeie fpreuk;
H O N I S O I T , QU I M A L Y P E N S E . iSpj.
D A T H EM ARG WE D E R V A A R E , D I E \ER ARG
U r iD E N K T . I6p;.
On rie tenrnivde liet men tuflchen de wapenfchilden van Paltsfaxcn, Orlamnndc, Brenc en
Plcilfende t ic e kruyslings leggende degens binnen twee Wyntuytstakken.en omvangen doot deez.
Lacynfchc fpreuk:
D I S -M A L E -C E R P E N D U S , Q U I M A L E S E N T I T , E R IT .;
D A T H EM ARG WE D E R V A A R E , D I E 'ER ARG
VT TDENKT .
r i) Refol.
der Staat.
Gener.
iM e y
1693. fol.
318,
( i) Europ.
Merkur.
1. deel,
1693- P»S-
iÖ3-
De Keurvorft door deezc eergaaven op-
gewekc,had (i) weynigeu cyd naa ’ c ont-
tangen der zelven aan de Vereenigde Staaten
kennis laaten geeven van zin ce zyn .
naar ’t voorbeeld van zynen overleeden
Vader, meccwaalfduyzcnd zyner uytge-
leezenfte knechten den veldtogt perfoou-
ly k b y te woonen, en des op de ontfange
tyding van hec veroveren van Heydelberg,
den toegezegden. optogt indiervoege ver-
haaft,dac h y zieh reeds in Zomermaand
aan den Rynkant bevoudt om, waar hec
moogelyk, het verderindringen den Françoizen
te beletcen. Welke immidels tot
driewerf onder den Maarfchalk de Lorges
trachttcn over de Nekker te komen, omhet
leger van den Prins van Baden, ’c gene
daar achter om (z) Heylbron te dekken
gelegerd was , vandaar te verdryven.
Maar en de een- en andere poogingen waaren
vrugteloos, hy zag zyne aangevoerde
benden met verlies re rüg dryven, en bc-
floot des hec Wirterabcrfche land te ver-
vvoeften cn wyd en zyd onder brandfchat-
ting te ftellcn. Invoege dac Hertogdom andermaal
in dit jaar de wreede uytwerkfels J
des oorlogs meer dan ce veel gevoelde. Se*
derc trok de vyand over de Nekker en viel
in de (3) Bergftraat, dat is in de landen,
welke tuflchen Heydelberg en Frankfort
leggen, alwaar hy geene mindere verwoe-
ftiug aanrechtce, mids de HeiTifche cnSaxi-
fche benden in dien oord te zwak zynde
om hem alleen hec doordringen tc belet-
ten, ce weecen de cerften naar Frankfort, en
(3) Euro»,
Merkur.
I. deel,
1693. P15:
164.
ICH , Le w e e i c u - .
de laatftcn (4) achter Darmftad weeken.
Zulks die plaats,van haare inwooners verlaaten,
in handen van den ingedrongen vyand
viel. In dit uyterfte ontboodt de Keurvorft
van Saxen nog tweeduyzend ( f ) man z y ner
benden uyt zyn land dervvaart, welke
op den weg door vierduyzend Hannover-
Ichen en drieduyzend Zweeden ftonden
verfterkt te worden, en vervoegde zieh
immidels den vierentwintigften van Oogftmaand
(6) mec zyne b y iich hebbende
benden b y het groot leget van den Prins
van Baden, van Wiens rechtervleugel hy
hec bevel op zieh nam, hebbende onder
zieh den Maarfchalk C h au v e t, en den
Graaf van Stimm, Hoofdbevelhebber der
roytetye. En gaf deeze eerfte bevelvoering
aanleyding dat decs gedenkpenning tot lo f
van den Keurvorft van Saxen gemaakt is.
(’4) EuropJ
Merkur.
Il.d ee l,
1693. pag;
I7-
(5) Europ;
Merkur.
I l.d e e l,
IÖ93. pag;
(6) Euiop»
Merkur.
I l.d e e l,
1693- P'^Sr
19-
dat is de voorzyde beftempeld, leeft men ia
Rondom zyn geharnafte borftbeeld, want met da
den rand deezen tytel :
R a JO,
f'
I "
I '
lìI I
r i; I
fff è