
Il i; il
1 7 0 1 . E u h o ew e l d c P au s o p d e ic h r i f t ly k c
b c k c u dm a a k in g v au K o n in g P h i lip s h em
w e g e n s z y n c k om f te o p d en cro o n v an
S p an je m e c z e e r v e e le tede re u y td ru k k in -
g in g e n g e lu kw e n fc h c c , z o o b c f lo o c h y
e c h t e r , z ie n d e dac z y n e a a n g eb o o d e b em id d
e lin g z o o b y d e n e en en als an de ren w e y -
u ig en in g a n g v o n d t , z ie h tuiTchen d e in-
g e lc h i l g e r a a k te V o r f t e n o n z y d ig ce h o u d
en . In v o e g e a ls d e H e r to g v a n U z e d a
A lg e z a n t v a n S p a n je , en d e Ka rdin a a l v an
F o u r b in , d ie led e r t d e d o o d v a n den P r in s
v an M o n a c o d c z a a k e n v an V r a n k r y k te
R om e w a a r n am , u y t d en n a am hunner
me e f te r e n om hec v c r i e y d e r K o n in g r y k e n
v a n N a p e ls cn S i c ilie le e r e rn ftig ( i ) aan-
d r o n g e n ,h y h e n te lk e n s a n tw o o r d d c , dac
IJö'.' 2:elve v e r z o e k d o o r d en K e y z e r g ed a an
w a s , h y z ie h d ie rh a lv en o v e r z o o cedere
z a a k r y p e l y k m o e f t b e ra a d e n , en a ls a lg e m
e en e V a d e r d e v o ld o e n in g d e r tw e e par-
t y e n w e n lc h te . N o c h h cc a an b ied cn van
o n g em e en e v o o r d e e le n , n o c h d c b e d ry g in -
g e n v an I ta lic d an d o o r hec o o r lo g s v u u r v e r w
o e f t t e z u lle n z i e n , k o n d e n h em d it b e -
f lu y c fe d e r t d o en v e r ä n d e r en , n o g th a n s om
v a n d c e z e d a g e ly k ic h e a a n z o e k e n cen ig s -
z iD S o n th e f t ce w e e z e n , r e ch c te h y e en e
( i ) Europ. v e rg a d e r in g v an ( 2 ) v e e r tie n K a rd in a a le n
L^uk^^’ an d e re K e r k v o o g d c n o p ,om d ie tei
’yoi.pag. d ere z a a k n a a uw k e u r ig t e o n d e r z o e k e n ,
ma ar d ie n am en t e lk e n s u y t f t e l o p u y c -
f t e l , en kw am e n dus to c g e e n b e f lu y t om
(i)Europ.
Merk.
I .flu k ,
den P a u s aldus b u y t e n a llen o p fp ra a k rc
h o u d e o . D e S p a a n lch e A tg e z a n c lie t on-
d c r tu f lc h en g c e n c g e le g e n h c d e n v o o r b y
flip pen , in w e lk e h y h cc I c en re ch t z y n s
m e efter s k o n d e d o e n g e ld en . E n d c w y l
v o lg e n s e ene o u d e g ew o o n t e d e K ö n in g en
v an N a p e ls o p d en d a g v an S in t P e te r e a
P a uw e l aan den P a u s , a ls L e e n h e c r v a n dac
r y k , d e g ew o o n l y k e h e e rg ew a a d e la a ten
a a n b ie d e n , k o g c ( 3 ) d e S p a a n fch e A f g e - (3) Num.
z a n c eeu w ie N a p e ls r y p a a rd e n lie c dat
n e v e n s e en e b eu r s me c z e v e n d u y z c n d g ou - foiiou;
de k ro o n e n o p d ie n d a g in *t V a t ik a a n den
P au s a a n b ie d cn , ma ar d e w y l d c K e y z e r ly k
e G c z a n t d o o r e en cn o p en b a a r en ge-
h e ym f c h r y v c r d a a r te g cn z y n c f c h r i f t ly k e
a a n tu y g in g in lc v c r d e , en d e P a u s om z y n
e o n z y d ig h e y d ce to o n e n d a t w e y g e rd e
t e aan v a a rd en , j a g eb o o d c , mids h c c de
S p a a n lch e A lg e z a n t o p d e v o o rp la a t s fta an
l ie t , v a u d a a r o p d e ftra a t t c ja a g e n , ren de
h e t a a n g eb o o d e pa ard ft r a a to p f tra a tn e c r
z o n d e r le y d sm a n d o o r d e fta d , fm eedc
z y n d e k k le e d , w a a ro p ’s P a u z e n w a p e n f
c h ild g eb o rd u u rd w a s , v an z y n l y f , e n ,
v e r ft r e k k e n d e e en v o o rw e r p v a n ie d e r s b e -
fp o t t in g b in n e n R om e , k e e rd e e y n d e ly k
w e e r to t z y n e n o u d en c y g e n a a r , en d e w
y l d it e en e g o n f t ig e v o o r lp e llin g v o o r
d en K e y z e r g a f , z o o v in d c m e n o o k d e
g ed a ch ten is v a n die o p h o l r a a k en Van hec
a a n g eb o o d e ryp a a rd o p d c e z e n p e n n in g
v e r e euw ig d .
(0 Mem.
^Ncgor.
Secret, de
diverfes
Cours
d'Eiiropç
tom.IIpag.
3iß*
W Virg.
Æn.lib.
II. ÿ.48.
CjìNum.
Hißor.
MDCC I.
Iol. U l .
De beeldenis van den Roomfchen Kcrkvoogd, hebbende hec hoofd mct den P auslyken muts
gedekt, ftaat, binnen dit randfchrift, op de voorzyde :
C L E M E N S X I P O N T I F ex M A X imus.
P A U S K L EME N S D E XL
Het hollcnd Napels rypaard is opdc andere zyde verbeeld, fmytende hec Pauslyke dekkleed
van zyncn rug, cn vcrtrappende een papier waaropftaat 7000SCUDI. Het randfchrift is dccze
ipreuk (4) van den Mantuaanfche Heldcndichter:
E Q U O N E C R E D I T E T E U C R I .
T R O J A A N E N B E TROUWT D A T P A A R D NI ET.
En dewyl de Roomfche Pauzen by ’c ontfangen van dat gefchenk gewoon zyn te zeggen, het
°P voorgrond nog deezc fpreuk» daarop zinlpce-
A U F U G IA T P R O H A C V IC E . M D C C I .
DA T HET VOOR D E E Z E K E E R ONTVLUGTE. 1701.
Dit
(î)Europ.
Merk.
I.ftuk,
nor. pag.
138.
’ 5) Mem.
& Negot.
Sect, de
diverfes
Cours
d’Europe
torn. II.
pag.183.
(4) Europ,
Merkur.
J.fluk,
»701. pag
194.
Die Pauslyk befluyt in het handhaaven
deczer onzydigheyd fprooc uyt de kennis
die hy had, hoe alle poogingen der Jcfui-
ten Meuegati ( i ) en Muller biechtvaders
cn van den Keyzer en van de Keyzerin te
Weenen hec aanneemen v a n 's Pauzcn bemiddeling
niec hadden können te wecg
brengen, maar dac mcn aidaar te hoof beflooten
had hcc erfrecht van den Huyze
van Ooftenryk, gewapener hand , in Italie
ce handhaaven. En dewyl ’er ten hoogfte
aan gelegen was, wat zyde de Hcrtog
van Savoije ftondc te kiezen, wendde dc
Koning van Vrankryk immiddels zyne uyterfte
poogingen aan om hem in zyne belangen
te wikkelen : hy zondt dan den
Maarfchalk van Katinat naar Turin, welke
den vierden van ( i ) Grasmaand aan dac
hof aanlandde, en wierden de zaaken aidaar
in dien ftaat gebragc, dac de Hcrtog
zich eyndelyk voor Vrankryk verklaarcn-
de, by een plegtig verbond beloofde bet
Franfche leger in Milaan , mec achtduy-
zend voetgaften en vyfentwintighonderd
ruyters re zullen verfterken , waar tegen
hy als Opperbevelhebbcr, op een onder-
ftaud vau honderdvyftigduyzend (3)- guldens
’s maands, zoude hec gebied voeren,
midsgaders zyne Dochter Maria, Lowife
Gabriele , welke maar omtrent dertien
jaaren oud was, met Koning Philips crou-
wen. Den derden van Bloeimaand (4) gaf
de Spaanfche Koning daar van kennis aan
z y n c n R a a d , lie t ha a r a fb e c ld f c l , in Bucn
R e t i r e te n to o n han g en , cn z o n d t d en
M a r k g r a a f v an K a fte lro d r ig o v o o r b u y t e n g
ew o o n e n A f g e z a n t naar T u r in , o ra d ie
P r in fe s o p c eu e p le g tig e w y s ten h u uw e l
y k te v e r z o e k e n , eu d e n o o d ig e v o o r -
wa a rd en m c t ha aren V a d c r t c flu y te n . D c
Sp a a n fch e A f g e z a n t d en d e r tien d en v an
H o o im a a n d aan ’r S a v o y f c h e h o f z y n d e
( j ) g e k om e n , w ic rd c n o g d icn d a g mec d e
o p fte llin g e en en a a n v an g g em a a k t, en die
mec z o o v e e l fp o ed s fed e r t v o o r t g e z e t , dat
d eH u u v v c ly k lc h c v o o rw a a rd e tuiTchen z y nen
M e e f te r cn aanfta and e K o n in g in b in n
en t ic u d a g en w a s v o l to o id , en n o g
den d r ie e n tw in t ig f ten d ic r z e l v e ma and w e -
d e r z y d l c h vvierdc o n d c r te k en d . G e v o lg l
y k d eed d e Sp a a n fch e A f g e z a n t mec o n g e m
e en e fta a tfi z y n e op en b a a re in tre ed e d en
a c h tfte n v a n O o g f tm a a n d te T u r i n , om d e
p le g t ig h e d c n d e r a anfta and e o n d e r tro uw e
u y c d en n a am z y n s K o n in g s b y t e w o o n cn .
D e e z e g e fch ie d d e (6 ) d en e lfd en d ie r m a an d ,
w e rd e n d e d e h u u w e ly k s z e e g e d o o r d en
A b e v a n S in t th om a s g e g c e v e n , d e pe r-
fo o n d es S p a a u fch en K o n in g s ' d o o r d en
P r in s v a n K a r ig n a n b y d ie g e le g e n h e y d
v e r b c e ld , en z o o aida ar als in a lle d e L a n *
d en d es o n d c r t ro uw d e u V o r f t s w e g e n s h e t
f lu y t e n v a n dac h u u w e ly k v e e lc v reu gd e *
t e k e n e n b e d re e v e n en o n d e r an d e ren daaro
p d o o r de K a f t e in y e v a n K o r t r y k d ee s p e n n
in g in ’ c lich c g e g e e v en .
(5) Europ.
Merk.
ll.n u k ,
• 701.pag.
41.
(6)Euroßi
Merkur.
II. nuk,
1701. patì"
liB:
De beeldcniiTen van beyde hunne ondertrouwde Majeileyten ftaan op de voorzyde en daat*
rondom in den buycenften rand decze tytelen :
P H I L i p p u s V , D e i G r a t i a H I S P a n i a r u m R e x C a t h o l i c o s ,
M A R i a L U D o v i c a G A B r i e e R E G i n a .
p h i l i p s , d o o r g o d s G E N A D E A L G EME E N G E L O O V I G
KONING V AN S P A N J E :
MA R I A L OWI S E G A B R I E L E KONINGIN .
Dceze Vorftin eene Doclitcrvsn Anna Maria Doclirer van Philips Heitog van Orleans was
tlcn zcvenlienäcn van Herfftmaand desjaars zeftienhonderdachtentachrig gebooren cn, volgens dit
jaariclirifc, ende ontfange huuwelyks zeege aan den Spaanfchen Koning veibonden:
Z z z z aMIÍ
•Í