'jlip
1694-
1694. 49'
geld uyrgcdecld, gebedeftonden ingefteld,
► cn in de Ooftzcc vcele graancn docn
inkoopcn,omdic door de Ichccpen vandc
ouzydigc Moogcodhcden dcste veyliger in
Vrankryk te brengen. De Vereenigde Geweften
van deezen groorcn hongersnood
des Franfchen ryks bevvuft, zonden onder
den Schoutbynacht Hidde deVries ache oorlogfcheepen
iu zce^om nietalleen den coe-
voer van alle verboodcne koopmanfchap-
pen, maarvooral der cetwaaren naar dat
ryk te belemmeren. Den zevenencvvin-
Europ. tigften ( i ) van Zomermaand ontdekten
i i.'iiu k , deezc Staatiche fcheepen eene Zweediche
en Deenfche koopvaardyvloot, welke
over dchonderd zeylen fterk, cn mec de
gemelde graancn bevragc , onder gelcyde
van ccn Zwccdlch cn twee Deenfche oorlogfcheepen,
naar de havens van Vrankryk
meende tc zeylen. Dan als dc Ncderlan-
dcrs, naa eenen dag naajaagens, die hadden
ingehaaid,en nu bezig waareu in tc onder-
zoekcn wclke vrye o f welkeonvrye fcheepen
waaren, ontdekten zieh den ncgen-
eutwintigften’smorgens, behalven eenen
brander en eencfnaauw, zeskloeke Franfche
oorlogfcheepen, welke op hoop vau
buyt ce maaken, onder't beleyd van Johan
Bart, uyc de haven van Duynkerke waarcn
in zee geloopen. De Nederlanders
fchaarden zieh des aanftonds ten ftryd,
die onder’t opfteeken vau den bloedvlag,
ook aanftonds eu ecr z y zelfs gereed waarcn,
wierdt begonnen. Johan Bart wendde
zieh tcgen den Schoutbynacht , en
zyne eerfte laag, zonder die rc bcantwoor-
den, hebbende uytgeftaan, gaf hem tocii
eerft dc zyne, als hy onder ’c bcreyk van
’c handgcfchut was, weike gevolglyk dac
fchip als in twee fueedc , cn zoo grooc
gctal vandeinhebbende manfchap doodde,
dac hccgeëutcrd zynde, ligtlyk wierd veroverd.
Hec Franfch fchip de ( i) Mignon
had immiddels nog een Hollandfch van
achrenveertig en cen ander ,le Fortune genaamd
, een tweede van derrig ftukken veroverd.
De fchccpshopman vander Hocvcn,
door een Franfch oorlogfchip werdende
geëncerd, ontfong hec zelve zoo wel, dac
hec federt geen Juft had om hem andermaal
aau (3) te klampen ; zulks hy en vier
andere her naar Tcxcl wendde. T e meer,
mids de Franiche vloot mec die behaalde
voordcel voidaan ,zich federt allccn bekom-
merde om de onderfchepte graanfcheepen in
haare havens re geleyden, daar z y ook de
dric veroverdc Hollandfche oorlogfcheepen
opbragten, en met des te mcerder
vreugde, naar maate in dit jaar de hon-
gersDOod aidaar ongemeen grooc was, one-
fangen wierden. De gedachtenis dat Vrank-
ryk op zoo wonderbaare wys ge^eysd
wierdr, vind ik op deezen penning bewaard.
(z) Europ.
Merkur.
I l. llu k ,
1694. pag,
5«*
(3) Europ:
Merk.
I l. f tu k .
1694. pag.
49,
Wiens voorzydc wederom mec ’s Konings kopftuk, even als de rand met deezen tytel beflcm-
peld is:
L U D O V I C U S M A G N U S , R E X C H R I S T IA N I S S IM U S .
L O D EWY K D E GROOTE , A L L E R CH R I S T E -
L YKSTE KONING.
Dc tegenzyde verbeeldc, naaft den voorftevcn van ccn fchip , de godin Ceres, ftaande op het
Franfche ftrand, met eenige koornaaren in de rechierhanJ, tulTchen dit om- en opfchrift:
A N N O N A A U G U S T A , F U G A T I S A U T C A P T ! S B A T a V orum
N A V IB os. M D C X C IV .
KONINGL T KE L E E F IO G T , N A A 'T V E R J A A G EN E N N E E ME
N D E R H O L L A N D S CHE S C H E E P E N ,
V E R ZORGD. IÖP4-
BESCHRYB
E S CHRY V I N G
D E R
NEDE R L ANDS CHE
HISTORIPENNINGEN:
d e s v i e r d e n d e e l s
T W E E D E B O E K .
glet. tom.
IV. fol.
740.
s r "
II. ftuk,
1Ó94. pag.
90.
Mtrent anderhalve maand naa
die voorval, te wceten op deu
( i) zcfticnden van Oogft-
^ maand, ftak de LordBerklay
met de zelfde v lo o t , waarmede
h y , naa den mislukten aauflag op
Breft, in de Engelfche havens was geloopen,
nu toc ccne nieuwe ondernecmiug van
alles voorzien zynde, weder in zee, en
liet, naa twee etmaalen , hec anker voor
Dieppe vallen. Toc den (2) cweeencwintig-
ftcn belettcden de tegenwind en holgaande
golven icc vyandlyks tcgen die ftad ce 011-
derncemen. Doch op dien dag,en hec wecr
en de wind gunftig zynde, vervoegdenzich
zes oorlog* en negen bombardcerfchcepen
zoo naaby, als immers doenlyk was, on-
derde haven dier ftad: invoegen omtrenc
negen uuren ’smorgens met hcc bombardeeren
een begin gemaakt, en mcc dicn fpoed
federt voorcgcvaarenwierdc, dac men voor
tien uurcn ’s avonds ovcr dc achthouderd
bomben en achctien (3 ) karkaften in de
ftad had gefmeeten. W elken, behalven eene
fchriklyke nederlaag ondcr de gebouwen,
ook aan verfcheydenc oorden brand ge-
fticht hadden. Om den ingezceccn het
leften van dien te belettcn wierdt met het
inwerpeu der gemelde vuurwcrken , den
geheelcn volgenden nacht en dag àchter-
volgd, zulks meer dan twee dcrdeparten
der ftad waaren overhoop gefmeeten, alle
dc kerken verwoeft en van ’t woonhuys
dcrVaderen Oratooren, ’c wclk (4.) op twec-
honderdduyzeud ryksdalers gcfchatwierdt,
niet als cen verwarde hoop van hol ovcr
bol geftorte pylaaren, gekneusde balken cn
zwaarlyvige ftecnbrokken meer overig.
Mec cen woord, geen gcbouw wierdt ’er
gevonden, ’c gene niec geveld, door deu
brand gefchondcn o f door de flagcn der gc-
berfte bomftukken jammerlyk befchaadigd
was. Toc voltrekking deezer verwoeftiu-
ge wilden de vlootlingen door eenen aan-
gevoerden brander, die mec kruyt en al-
lerhande brandftoffen bezwangcrd was,
ook de zechavcu dier ftad verdeigeu.
Maar der zelver mond door eenige daarin
gezonkene fcheepen geftopt vindende,
wierdc hec *digc onder de ftad met meer
gebalder dan vrugc in den brand (y) geftooken.
De gedachtenis van Diëppcs ver-
woefting vind ik op deezen penning bewaard.
(4) Europ.
Merkur.
I l. f tu k ,
1694.
pag. 9 1,
I .f tu k ,
1Ó94. pag:
pü-.
De borftbeeldcnis van Koning Willem üaat op de voorzyde, en in den rand dees ty-
mi .De e l . D d W IL -
n
i' t.