als de zwa.m rijp is — zal meii de sporen dan in den vorm
van een witte of gekleurde ster op lief papier vinden.
Deze kleurverscliillen geven aanleiding to t een systematische
indeeling, waarop ik bij de behandeling der Agari-
caceeen of Plaatzwammen zal terng komen.
De eerste groote afdeeling, die der Basidiomyceten is
weder verdeeld in twee onderafdeelingen die der Hymeno-
mvceten of AlieszWammen en die der Gasteromyceten of
Buikzwammen.
Bij beide ontwikkelen de sporen zieh op basidien, maar
bij de HAmienomyceten ligt liet hymenium of kiemvlies
open en bij de Gasteromyceten ligt het aan de binnenzijde
van een oinhnlsel da t peridiimi geheeten wordt.
AA'ELKE BOL SPELEN DE ZAAvAMMEN
IN DE NATUUR?
De natuur is grootsch A’oor ieder. De meest onversohillige
mensch voelt bewondering A'-oor donder en bliksem, het
ontkiemen A-an soms jaren lang beAvaarde zaadkorrels
stemt to t verbazing ; de rups die pop en vlinder Avordt,
maakt velen s t i l ; AA’ij zien het, maar begrijpen het niet.
Hoe meer men nu doordringt in de studie der natuur,
hoe meer men in A'errukking komt over alles Avat zieh ont-
sluiert, hoe meer men A^erbaasd staa t over die orde en
regelmaat in alles AAmt men ziet.
Aan elk leven komt een einde ; alles keert terug tot
de stoffen Avaaruit het is ontstaan, dierlijke overblijfseien
AA'orden - door dieren opgeruimd, hyena’s, gieren, kraaien,
insecten, Avurmen enz. staan klaar om te helpen.
Ook in het plantenrijk is hulp. Zoodra vruchten, planten,
boomen, ja zelfs gedeelten daarvan hebben opgehouden
te ]e\-en, Avorden zij onmiddellijk door allerlei zwammen
aangetast, die er zoo lang op voortwoekeren to td a t alle
A-oor hen geschikte stoffen daaruit A^erdwenen zijn, en het
overblijfsel to t Immus is geworden waaruit dan AAcer hoo-
ger ontwikkelde planten kunnen ontstaan.
De ZAAammen brengen dus de organische stoffen terug
to t de versehillende enkelvoudige lichamen, Avaaruit zij
waren opgebouwd en stellen deze in staa t weder to t vorming
van andere te kunnen dienen.
Deze hervorming van organische lichamen to t enkelvoudige
zou, waiineer het alleen dcor atmospherische in-
vloeden moest geschieden, zeer lang duren ; ja misschieu
niet mogelijk zijn.
Ploe zou het gaan wanneer deze opruimers er niet Avaren ?
Daar de natuur steeds voortbrengt, zou er eindelijk geen
plaats meer zijn, Indien doode lichamen niet terug keerden
to t de versehillende stoffen, die tot hun A^orming noodig
waren.
Stel n alleen het menschdom voor en laat verder al Avat
leeft buiten beschouwing, dan zou de aarde te klein zijn
wanneer al die lichamen in den loop der eeuwen niet A^er-
dwenen waren.
De natuur waarin alles zoo eerbiedAvekkend is ingericht,
heeft ook hier weer gezorgd, da t al wat leeft geen hinder
heeft van hetgeen da t opgehouden heeft te bestaan.
Maar niet alleen doode AfOOTAverpen worden door hen
aangeAmllen ; er leeft niets Avat niet verplicht is te strijden
tegen deze oneindig kleine Organismen. De meeste planteii-
en dieren-ziekten hebben A^eelal een zAvam (schimmel) tot
oorzaak, het moge microbe, bacterie, bacil of schimmel
genoemd Avorden, het is nietteniin een zAAram.
Sommige ziekten Avaarvan de onmiddellijke oorzaak een
ongeval is, verzwakken het lichaam, waardoor enkele zwammen
gelegeiiheid krijgen om zieh sterk te vermenigAuildigeu
en het aauvankelijk niet A’erontrustende geval hoogst
ernstig Avordt om dikwijls met den dood te eindigeii.
E r zijn onder deze oneindig kleine Organismen eukelen
Auan groot gewicht, die het leven onmogelijk zouden maken,
indieu zij niet bestonden. Het zijn voornamelijk die, Avelke
onder den näam van gist bekend zijn. Het zijn gist-schim-
mels die de suiker Auin het druivennat in alcohol omzetten,