fiducia drift ion i.
Opinio Luthers,
faftbrellioCbrifti.
JviAmitudo bono-
'riem operatur dif-
{Ucntiam.
Judicium cUtis*
virtus, patientia, humilkas, omnia mérita Chrifti, fint etiam fua, per unicatem.
fpiritus ex fide in ilium. Rurfum : oinnia peccata fua, jam non fint fuà, fed Chrifti
per eandemunitatem, in quo & abforbentur omnia. Et hæc eft fiducia Chriftia.
norum, & jucunditas confcientiæ noftræ, quod per fidemfiunt peccata noftra_ ^
nonnoftra, fed Chrifti, in quem Deus pofuit peccata omnium noftrûm, &ipfe tu.
lit peccata noftra. Ipfe agnus Dei, qui tollit peccata mundi. Rurfum : omnis jufti.
cia Chrifti fit noftra,Imponit enimmanumfuamfupernos, &bene habemus, &
extendit pallium fuum, & opsrit nos, benedi&us Salvator in fecula, Amen...
Verum quando hæc participatio fuaviflima & jucunda permutatio non fit
ni£perfidem,hancautemhomonecdare nec auferre pöffit, fatis darum puto
quod virtute davium vel beneficio venialium liferarum hæc participatio non da.
tur, fed potius ant e & fine illis datur àfolo Deo, ficut remiffioanteremiflionem.
abfoiutio ante abfolutionem, ita participatio ante participationem.
Quid ergo participât Papa fua participatione 1 Refpondeo : Illi dicqrent, ut
fupra de remiflione dictum eft, Concluf.6. quod declarative participat.Nam quo.
modo pofîînt aliter dicere, nön int eiligere me confiteor. Meumfenfumfequen-
teponam Condufione,
CONCLVSIO. X X X r u u
Rtmißio tarnen dr participatio Papa, nullo modo eft contcmntnda, quia, (ut d ixi )
est déclaratif rcmißionis divïna.
N on quod neceffaria fit ilia dedaratio, qùæ in litcris publicis fit Indulgen-
tiarum(fufficitenimeaquæfitinprivatacônfefsione-)Ted quod non fitcontem-
nenda, quia per earn etiamEcclefiæ nota fit', & approbâtur, privatim fada decla-
ratio. Sic enim ego ifitelfigendum puto. Qui habet meliora, dicat ea, Non enim,
quid alias illaparticipatio publica faciat, Video. Verum, lice t hanc conclufionem
ab omnibus (ut puto ) acCeptam, non negem, dixi tarnen fupra condufione 6.mi.
hi non placere hune modumloquendi, quod Papa nihil aliud faciat, quam quod
declaret aut approbet remifsionem divinam, feu participationem. Namid primo
nimisvilesredditEcdefiæclavesjimoverbumChrifti facit irritum quodammo-
do,ubi dixit : Quodcunq; &c. Dedaratio enim nimis modicum eft.
Secundo, Quiaincerta eruntomniaei,cuifitdedaratio,licetaliijffeuEcdefiæ
foris in facie eerta fiat illius remifsio & réconciliant). Quare ficut fuperius de,
remifsione culpæ,ita de participatione bonorum volo opinari,donee erudiar melius,
videlicet, Quod ficut peceator poft peccatum difficilime confidit in mifericordiam
Dei, adeo urget.ad defperationem peccatum onere fiio gravifiimum,
multoqj facfiiusiram, quam mifericordiam Deicogitat, ficut ante peccatum faci-
lius mifericordiam quam iram cogitat. Omnia enim perverfe agit hom o , timens,
ubinoneft timendum, fed fperandum, feilicet poft peccatum. Præfumens, ubi
nonelLpræfumendum, fed rimendum, fcilicet ante peccatum.
Cuj us rei exemplum abunde oftenfum eft in refurredione Chrifti, ubi mul-
tis argumentis opus fuit, ut fefe incordibus difcipulorum refufeitaret.Deniq; prima
annunciatiofuit muliebris, & deliramentis ab illis comparata. Ita & peccatori
prima fiducia apparet mollis, &,cui non, vel vix credendum putet. Itamulto diffi-
cilius eft confidere, fefe effe participem Chrifti bonOrum ( id eft, inenarrabilium,
bonorum, ntfitpartieepsdivinæ naturae, ut ait S.Petrus ) Magnitudo bonorum.
etiam operatur diffidehtiam, videlicet, non folum efle remiffa tanta mala, verum
& collate tanta bona, ut fit filius Dei, hæres regni,frater Chrifti,focius angelorum,
Dominus mundi.Obfecro,quomodohæcverapoteft credere, quipeceatifuimor-
fu, imo pondéré feflüs trahitur ad inferos.
Hie itaqj neceffarium eft judicium clavis,ut hom o fibi non credat,credat au-
tempotius clavi,id eft,facerdoti. Atq; nihil euro, fi etiam fit forte indoctus cla-
vigerautlevis. Namnonpropter facerdotem,necpoteftatem ejus, fed propter
verbumejus, qui dixit, &nonmentitur: Quodcunqj folveris, &c. Inhis enimqui
credunt
tn quibus clatii
Chrifti erret)
non erret.
Sàcrémentjtl
■Abfoiutio quando
tfticAx,
Solatium clatidm»
credunt inverbumiftud, non poteft clavis errare. Errat vero in his folis, qui nom
I credunt abfolutionem ifta tn valere. Nam finge ( per impoffibile vel contingens )
Jfi quis non fit, vel non putet fefe fatis contritum, & tarnen abfolventi, tota fiducia
icredat fefe abfolutum ( fiducia mea fie opinor ) hæc ipfa fides eum facit abfolutum
I veriffime, quia credit in eum, qui dixit : Quodcunqj &c. Fides autem Chrifti fem-
■ per juftificat, non fecus quamf i baptizet tc ineptus, levis, imperitus facerdos.
I Adde,fi etiam non putes te fatis contritum ( tibi enim non potes nec debes
■ confidere )nihilominus, fi credis e i, qui dixit : Qua crediderit & baptizatus fuerit,
■ hicfalvuseritjdko tibi, hæc fides ejus verbi facit te veriffime baptizari , quicquid
■ fit de contritione tua,ideo fideubiq; opus eft. Tantum habes, quantum credis. At-
Bque ficintelligo,quod noftri Dodtores dicunt, Sacramenta effe efficaciagratis fi-
■ gna,non quia fit ( ut B. Auguftinus ) fed quia creditur, ut fupra. Ita hie, Abfoiutio
■ eft efficax, non quia fit, à quocunq; tandem fiat, erret five non erret, fed quia cre-
■ ditor-. Nec hanc fidem poteft refervatiocafuum impcdirc, nifi effet manifefta&
■ contcmpta^.
Proinde dico, Homo quando in peccato eft, ita vexatur & agitatur confcién-
It ia ejus, utfuofenfupotiusparticipationem omnium malorum fefe credathabe-
re. Ettalis hornocerteproximus eft juftificationi, & habet ihitiumgratiæ. Ideo
| e i confugiendum eft ad folatium clavium, ut arbitrio fâcerdotis quietetur, & pa-
■ cem obtineat, atque fiduciam confequat.ur participationis omnium bonorum»
■ Chrifti & Ecclefiæ. Quod fi quis hanc participationem officio facerdotis fibi fa-
■ ftam,non crediderit, aut dubitaverit, non êrrore clavis, fed fuæ infidelitatis ft-
■ ducitur, & magno dàmno fuam animam afficit, & Deo verbo<|j ejus injuriant atqj
Ifummam irreverentiam facit, Ideo multo melius eft, ut non adeat ad abfoiutio-
Siem, fi non credat fefe abfolvi, quam fi fine fide accedat. Fide ehim accedit & ju-
■ iicium fibi accipit, non fecus,quam fibi baptifmum vel facrament urn panis fit to
acceperit. Proinde non adeo eft neccffaria contritio, quam fides. Incomparabi-
jiter enim plus ibi confequitur fides abfoludonis, quam fervor contritionis.
■ Et hac fide omiffa,nos plurimi folum informandis contritionibus labora-
Bjnus,ut doceamus hominestunc confidere retniffa peccata,quando fenferint fefo
ielieperfeftecontritos, (id eft, nondum Confidere, fed magis ad defperationerrL.
■ aborarc ) cum fecundum Prophetam, non in noftram contritioncm, fed in ver-
Ibumejusfitfperandum. Neque enimdixit; Mentor efto contritionisméæfervo
tuo, in qua mihi fpem dedifti,fed mentor efto verbi tui, in quo mihi fpent dediftn
flttiterum: Inverbumtuum (non utiqjinopus noftrum) fuperfperavi. Et ite-
■ u>n : Suftinuit anima mea in verbo ej us, fperavit anima mea in Domino. Et ut
m m .inEbræoeft: Tibifolipeccavi, proptereajuftificabis verbotuo. Igitur
|aiecfacramentum,nec facerdos, fed fides verbi Chrifti, per facerdotem & officium FidutcriïCbrijU:
us tete juftificat. Quid ad te, fi Dominus per afinum vel afinamloquatur , dum-
■ tnodotu verbum ejus audias, in quo fperes atq; credas ?
Sic intelligerem illud, quod noftri Dodores Scholaftici dicunt, facramcnta
BEcdefiæ effe in exercitationem nobis data, hoc eft,tanquam inæftimabilia dontL-,
'.ÏJ1 quibusoccafionemhabeamuscredendi& juftificandi. Namolim erat ferntb
-Domini preciofus tempore Saulis, Nunc veto etiam per leviffimos, peffimos, in-
Koftiffimos homines fuum verbum tibi fonat, Tu in verbum intende,& mitte lar-
■ am perfonæ,Erret,non erret file, tu non erras,fi credideris. Hie fi erro & defipio,
■ Tevocet me qui fapit.
Confequens exhiserit, uttrêsfilæventatesJôhânnisGerfonis'jam diu im»
■ ptnnes libros & aures transfufæ» prudenter intclligendæ fint, puta quod non ideo
■ onfidat fefe homo effe in ftatufalutis ,q_uia poteft dicere, fe dolete depeccatis,
B e d multo magis id advertat, fi fic optet facramentum abfoludonis, ut credat,
H 1 per ipfum fiierit affecutus, fefe abfolvi. Hoc enim eft facramentum invoto
■ ufeipere, id eft, in fide verbi velpræfcnds vel defidcrati auditus. Cave ergo,
ne quan-
FÙes.
Contritio u
Informât ores co,
trit ionic»
ScbcUftici Do3o-
res»
Tres tentâtes Jo*
bannis Gtrjtnk* '