Secundum mortis-
; bonum*
SiaUanimJ»
Hue tit*ptricu-
h j* .
Mors Chriftiuno
finis p eu At i.
Mors in puradifi
nobis tanquAm
futisfuftioiinpo-
■ fira.
feccatum fuo gln~
d ioouiditur.
figura pescAti,
- Alterum. bonum mortis,quod non folutn finit mala pcenarum htljus vitx,
fed quod pr.tfta«tius,fine ponit vitiis & peccatis.quod animabus fidelibus'longe
plus mortem reddit optabilem, ut diximus fu pra, quam jam diifturn bonum. Si.
quidem mala animx,qnx funt pcccata,incomparabiliter pejora maliscorporis
ftmt.Qux folafi faperetnus,nobis mortem amabilkfimam facerent.Si autem-nS
faciunt.figaum eft,quod mala animz noftrx non fatis fentimus nec odimus.
Cum ergo hare vita fit periculofi{fima,undiqjlubrico peccato nobisinfidia-
te, deinde nec fine peccato viderepoflutnus : Optima mors ab his periculis nos
folvit,&peccatumpenitusabfeinditanobis.Undeinlaudemjufti,Sap. 4. pero. Stf
Tata Placcns Deo,fa<ftus diledtus,& vivens inter peccatores translatus eft,raptus
eft^ne malitia mutaret intclledumejus, autnefidtiodeciperet animam illius.
Fafcinado enim nugacitatisobfcuratbona,&inconftantiaconcupifcentiatranf.
vertit fenfum fine malitia ( 6 quim hxc vera funt&affiduaj Confummatusin
brevi explevit tempora mul ta, Placita enim erat Deo anima illius; propterNhoc
properavit educere ilium de medio iniquitatis. >
Ita(mifericordiaDei)mors,quas homini peccati poena fuit, Chriftiano pec-
cati finis & vitae ac juftieix initium fatfta eft. Quocirca qui vitam & jufticia amat,
miniftram & officinam earum mortem nonexhorrefcat, fed amet neceffe eft,
Alioqui nec ad vitam,necad jufticiam unquam pervSniet. Qui vero non poteft,
oret Deum ut poftit. Nam ideo docemur dicere: Fiat voluntas tua,quia nos earn
ex nobis faccre nequimus, qui potius mortem tinientes,mortem &peccatum
amamus,quam vitam & jufticiam diligamus.
Nam quod mortem Deusin peccati occafum ordinarit, hinc quoq; colligi
licet,quodAdx ftatim poftpeccatumimppfuit mortem velutemendam peccati,
atq;idantequam ejiceretdeparadifo, Utnobisoftenderet, mortem nihil mali, s,?j
fed omne bonum nobis operari,quando inparadifo tanqpatD peenitentia&fatis-
fadtio impofita eft. Verumeft enim, qubdmors invidia diaboli intravit in orbetn
terrarum, fed hoc eximiae & divinx bonitatis fuit,mortefic ingreflam non finere
tantum nocere, fed apprehenfam in peccati poenam& mortem moxab initio
fuiordinaro.
, Hoc entmfignificavit,quod cum mortem Adx in prxeepto praedixi(fet,non
tamen poftea tacuit,fed denuo mortemimpofuit,ac rigorem praeccpd tern pera-
vit, imo ne meminit quidera mortis ulla fyllaba, fed dixit foLum: Pulvis es, & in
pulverem reverteris Et,donee revertaris in terram,de qua fumptus-es.Quafi jam
tuncodio habens mortem;quam nec nominare dignaretur.Juxta illud: Quonia
ira in indignatione ejus, & vita in voluntate ejus. Ita vifus loqui,quod nifimdrs
neceflaria fuiffet ad peccatiabolitionem, ipfam nec fcire,nec nominare,nedum
imponereyoluiffet.Adeo ftilicet contra peccatum,quod mortem operatum eft,
rurfusxmuladodivinanonaliud quam ipfam mortem armat, ut hie videas illud
Poets :Nccis artifieem arteperire fua.Et peefcatum d fuo fructu proprio per-
di & morte,qu'am genuit,occidi,ficut viperam a fuaprole.
Hoc eft pulcherrknum fpedaculum, videre, quomodo pqccatum non alie-
no,fed fuo proprioopere perditur, fuo gladio jugulatur& velut Goliath fuo gla- l St
dio caput amputatur, Nam & Goliath figutafuit peccati,terribilisgygas omnibus,
excepto parvulo David, id eft, Chrifto.qui folus eum proftravit,& abfciflp
capite proprio illius gladio,jam meliorem non efie gladium dicit quamGoliath,
I.Sam. II. - ■ - 1 ■■ ■ ■
Si ergohxc gaudia virtutis Chrifti & dona ejus gratis medkemur,quid nos
torquebit malum parvulutn quando in tam magno malo futuro tam magna bonum
videmus? S \ S'' ' i >j&W
C a p u t I IT.
De /peffro ter tie, qtttd ell bonum pruter(turnfeu untefe»
Hujus
HU ju s b o n i facilis eft c o n f id e r a f io é x f p e d r o fu o c o .n tra r io ,d e p r s t e r i to m a- Btmmprttrrf
io j t am e n ju v em u s c o n f id e r a n tem . I n h a c r e e x im iu s eft a rtife x B. A ugu-
ftinus in fuis c o n fe ffio n ib u s, u b i p u lc h e r rim e r é c itâ t D ei b én é fic ia in fe ab u te ro
m a t r is f u s . Id em fa c itin fig n is Pfal. 137. D om in e p ro b a fti m e . Vbi in t e r e s t e r a
p ro v id e n tiâ D è i fu p e r fe m ira tu s , d ic it d n te lle x iftj c o g ita tio n e s m e a s d e lo d g e , j^ kZ>,aD,>
lem itam m e am & fu n ic u lum rp eum inv e ftig a fti. Q u a fi d ic e r e t :Q u ic q u id ego
u n q u am c o g ita v i, q u ic q u id o p e r a tu s f u i , & q u a n tum efiem c o n f e c u tu ru s ac
p o fle ffu ru s, jam y id e o q u àm n o n tn e a in d u ftria gefta f in t, fed tu a c u r a lo n g e
a n te h s c o rd in a ta .D e n iq ; om n e s vias m e a s p r s v id if ti,& n o n eft fe rm o in lin g u a
m ea. V b i tu n c ? in p o te fta te tua_j.
H s c dife imu s ç x p e r ie n tia p r o p r i a , Si e n im v itam p r s t e r i t am r e c o lim u s ,
n o n n e ftu p o re ftn o s ta l> a c 6 g ita fie ,v o lu ifïe ,fe c i(re d ix ifïe jq u a l i a n o s n e c p r s v i -
d e re p o tu im u s , q u àm lo p g e alia g e ffiflem u s, G n o f tro lib e ro a rb itr io relid li f u i t
fem u s. I d q u o d n u n c p r im u m i i i t c l i ig im u s ,t am p r s f e n t em f c .l ic e t c u r am D e ;, cn“rf Dtifn
t am c o n f ta n tem fo lic itu d in em e ju s fu p e r n o sfu i(T e c e rnH n u s ,u t n e c l o q u i , n e c
v e lle .n e c c o g ita re p o tu e r im 9,n ifi q u o d file d e d if le n S ic u tS a p ./.d ic it In m a n u n .
illiu s & n o s & f e rm b n e s n b ftri. Et P au lu s : Q u i b p e r a tu r om n ia in n o b is.
Q u in e rg o p u d e fe im u s in fe n fa ti & d u r ic o rd e s , q u i p ro p ria ë x p e r ie n tia d b -
bli v id em u s j q u àm folici.tu.s p ro n o b is f u e r i t io ban c h o r am D om in u s,& om n ia
n o b is b o n a d e d e r it.N e c d um p o tfum u s e a n d em n o f tri c u r am e i in p a rv u lo p r s -
fe n ti m a lo t r a d e r e , ac ita f a c im u s , quafi ille n o s r e l iq u e r i t , a u t r e l in q u e r e u llo
m o d o p offit ? N am ficP fal. 4 0 . E go v e ro e g en u s & p a u p e r ,D om in u s fo lic itu s eft
m e t.U b i B .A u g u ftin u s H a b e a t c u ram t u i ,q ui fe c it te ,q u i h a b u it cu ran i tu i a n te -
q u am e fTes.Quom odo n o n h a b e b it c u r am ,e um jam h o c c s ,q u o d v o lu it u teftes?
A t n o s im p e r ium Cum D e o d iv ifum a e c ip im u s., illi tr ib u im u s ,q u o d f e c e r it n o s,
a tq id ip fum tam e n v ix à u t i r e p id e , N o b is a r tP g am u s c u r am n o f tri, q uafi ille fe-
c e r it n o s & m o x a b ie r it rè lid tis n o b is in n o ftra m a n u reg en d is.
Q u o d fi n o b is n o ftra o b f ta n t fap ien tia & c o n filia , u t h a n c c u ram D e i fu p e r
nos n o n v id e am u s, d um fo rte m u lta e v e n e r in t fe cu n d û n o ftra p ro p o fita ,R ed e a a
m us c um P fa l.139.aft n o ftrum in tu itum : N o n eft o c c u lta tùm os m e am à t e ,q u o d
fecifti in o c e u lto , id eft,ofla mea in v e n tre m a tris tu videbas,& fo rm a b a s ,q u5d o
ego n o n d um e ram , q u a n d om a te rm e a n o rtd um feieb at ,q u id fie re t in e a,& fub-
fta n tia m ea in in fe rio rib u s te r rS ,id e ft,fig u ra ,féu fo rm a c o rp o ris m e ij in v ife e ri-
bus in fim is m a tris m e s ,e tiam n o n fu it tih i a b fc o n d ita ,q u ia fo rm a b a s tu earn.
Q u id e n im h is v e rb is v u lt, nifi in g e n tih o c /x em p lo n o b is o f te n d e r e , q u a n t
D eu s n o f tri fine n o b is fern p e r c u r a h a b u e rit?Q u is n p o te ft g lo ria ri.fe c o o p e r a tu
u t f o rm a r e tu r in u té ro F Q u is d e d it m a tri cu ram ,u c la (fta re t,fo v e re t,am a re t,& pw .
m n ia ilia m a te rn a officia e x h ib e r e t, cum. n o s n e ç d um f e n tirem u s v itam n o ftra l
D e n iq ; q u o rum nifi in a liis fimfiia fa<fta v jd e n te s ,c re d e rem u s & jio b ifc um fa c ia
e f le ,n ih ilf c ir em u s , n e c m e rn o rc s e lf em u s , c um h ç c n o n a lite r n o b s im p e n fa
fini;,quàm fi d o rm ie n tib u s , im o m o r tu is ,a c p o tiu s n o tid u rn n a t is im p e n d e te n -
tu r ,q u a n tum ad n o ftram p e r tin e t notifiam -'.
Ica v id em u s ,q u am fin e q o b is n o s e x c ip ia n t divinat m ife ra tio n e s & c o n fo la u 1
tib n e s .A d h u c d u b itam u s , a u t e tia tti d e fp e ram u s n o ftri c u ram illi u fq; h o d ie e t
fe.Si q u em h x c e x p e r i e n t i a n o n e r u d i tn e c m o v e t.n e f c io q u id e ru d ir e& m o v e r e
poffit. H a n c n, v id em u s paffirn in om n ib u s in f a n tu lis p rx fe n tif fim e n o b is ex.
p o f itam , i t a u t n o f trx in fip ien tiæ & d u r itix to t exem p la p ro p o fita m e r ito n o b is
deb ean r effe m a g n o p u d o r i , (i.d u b itcm u s V elleviffim um b o n um vel m a lum fin e
fmgula ri c u ra Dei n o b is c o n tin g e r c ,. -
Sic S .P e tru s i.P c t j.O m n em fo lic itu d in em p ro jie je n te s in e um ,q u o n ia ip fi
eft cu ra de v o b is.E t Pfal.35 Ja tfta fu p e r D om in um c u ram ttiam ,& ipfe-te e n u t r i e t ,
EtB. A u g u ft.ad an itjv am fuam in ConfefT. Q u id fu p e r tb ftas,& n o n f ta s ? p ro jic e
t e i n e u m ,n c n e n im f u b t r a h e tm a n u n i ,u t ru a s. E t i t e r u m i . P et. 4 . lt a q u e& h i , '
• S ' q u i