E p i s t o l a L e o 'n i s X.
Sicut aßnM, ad Lyram.
h
ö f a in poteßatem
L*pi.
ty . Augufki Anno
X V LU,
Ksdd hoc audio ipfi admodum Ccmmtßarium Archiepifcopum (fi Eleclorem Tr evert j
fern, amicum me um, Ad cuius vocationem non dubito fide publica probe (fi fatis nwijtun
ebfequenter comparitururn. fr't nemo mihi quid quam hoc nomine pofi’tt jurecrimint verte,
Ex animo enim mihi doleret, me a hac atate errores mfaucht fide Cat holte a fuboriri,atqu^j
exiftere,Hocf melcftiut mihi effet, encres à me prove hi. A qua impie täte ,ut oro, me
dementerprafervet intaminatum, idquod Cha: veßra ad ht eras tpfirn nolui clam ejßkj
gitans, hat me as liter as nontnamanter exaptendas atrjf intclhgtndas, ß uam Deoon«i
potenti faluiter confervandam Comtnendo. Datum ex LAugufta, V, Augufii. ä
Ofrl, D. X F l I h
LEO PAPA X. Dil. EC TO FI
L IO N O B I L I V IR O F R ID E R I C O , D U C I SA XO N IÆ ,
Sacri Romanilmperii Principi Electori, S.
S ILECTE EIL I, S A L V T EM E T APOS TOL IC AM BENEDI.
flitnem, Cum memoria rccolintus nobilißimam Eamiltam tu am, teef ipfurn estât
& ornament umfannlia ad cater as laudes proprias generis veßri h a ne primant ft
potißtmameßc voluiffe, ut per vos Dei fide sac religio, (fi hut usfanctaSedu honorât digne
tas, quemadmodum qutdem decet effets esîfalva atep Hlibata manerent,nonpoffumtu exi.
fiimare errant er» quempiam à fide,vel adverftu earn patins oblatrantem, tua mbüitatyjs.
vore a utgratiafret um,fuperbta (fi iniquitali fua frena tam audacler laxare_j.
Cumvcroaudtmus, (fi ad nos unâif defertur, quendam tniquitatis filtuns, Fratrm
XJWarttnum LuthetUm, ordinis Eremit arum, S. Âuguftini congrégations Alemannia, in.
memorem habitus, profeftonisffua, qua in hunnlttate (fi obedient ta confiflit, pravariait,
tern, in Ecclefia Dei j act arefe, tanquam tua nobtlttatis prafidie munitus, nullius autin-
tatem reprehenfionemf vereatur. Etfi cognofcirntu falfum hoeeße, tarnen eidem nobilite.
ti tua, feribendum duximus,Hort antes earn in Domino,ut pro nomine & dignitate bernes-
t holtet % Principes, quails tu es, rctinerefplenàorcm optima fama generis tuummaculaim
abhac calumniavelis. Nequefolum culpam evttarc ,quodfacts, nulla enim adluc mit
no fir o judicio culpa eft,fed etiamfußteionemfugcre hu jus culpa, quam tibt tllitts ternennt
inferre conatarl A
Et quo ni am ex doBifitmorum acreligtofißimorumhominum relatione , aeprafesim
dtlech f li t Magtfiri fie ri Palacti no fin, nobis confiât, mult a, dictum fratrem Maitimtm
Lutherum, impia (fi haretica, audere a(Jirere,(fi publics affirmare.Nos efi earn a t an.tin•
Jpondendum jußimus, (fi diteclofilio nofiro Thoma, titult S. Sixtt Presbyters Cardtaalitifr
firo, (fi huiusfanlîa Sedis de latere Legato,hom 'tm omnis Thedlogta Phtlofophiaf confullif
fimo, quideurn agere opofreat, commifimus.
Cum autem hac res Dei Catholic aß fideifin certtatem omnino i concernât, (itque fit-
priant officium Sedis Apofiolica, fidei magi fir a cognofcere, qui relief ent tant aut perpend.
Hortamur denUO nobilttatcm tu am, fr in virtuie (anciaobedientia mandamus, ut (fi Dti,
(fi Nofiri, (fifui honotis càufa, dare operam (fi officere velit, ut is Mart inus Luther us io b
poteßatem (fi judicium htsius fanlla Sedis, fient à te Legat it s pradillus requifiverit,dtio-
catur. Jßuodertt fidei cathoiicagratum (fifalutare munus, tua nobilitaii, ob pietatù ff
rtligionïs cult urn, in primis honorsficum. Stqutdem'ad honorem nominis tui & aniinafalo-
tem in primis pertinet, ne prafc'ns (fi futurum feculum ulto tempore commemorate poßit fit-
refinpernicioßßtmamin Ecclefia Dei,favare domus tua nobiltßima ,fuijfi exor tarn, toil1-
periculo occurrere tua fapientia decet.
fiftod fiforte aliquid tibi de eo in bonam partem perfuafum t f i , re apud Seder» Apt/1'
licam dtfeuffa, (fi/everitate indagata,aut is, fient inmeens, cum bona noftra gratia ttrotl-
tetur. Aut fiprava mentis inventusfuerit, mens tua ab omni errors hberabitur. Nos & fi'
ter no affeciu,fi ex pafiora/i officio, nefy i n no cent ia poenam ullam pr open intus, & pccnittO'
ti a dementia nofiragremium largiter apenemus. Datum Rcma apud S, Petrum, (ub solo
Pif tâtons, Die XX I I / . Augufii, Anno M.D.X VIH. Pontifiants nofiri annofexto> -
Iacobus SadoL*”'-
LEO
E p i s TÓLÀ L i ohi s X.
c x r cT f ILIO t h o m Æ t i t u l i s . s i x t i p r e s b y t e r o
1 Cardinalinoftro, & Apoflolic» Sedis de latere Legato,
D Helfe fill no fier, S a lu tem (fi Apofiolicam benedilîionem. Pofi quam ad aures ne.
firaspervenerat, quendam Martinum Lutherum, Ordinis Eremit arum S. Augufii.
ni profc(forcm,inreprobum(cnfumverfum ,nonnultaharcticc, (fi ab es, quad fan-
fia lomana tenet Ecclefia, diverfa affeverare, & fuper hoc Ctnclufiones, nec nonfamofos
libellos temiritate propria, (fi erelfa service,laxatis obedientia frenis, inconfulta Romana
ecclefia., fidei Magiftra,in diver fis Germania partibuspublican aufumfutfie, Nos temen-
Utcmfaam paterne corrigere volent es, Venerabili Eratri no fit o Hicronymo Eptfcppo A feula- jetpM ajiulamu,
i no Curia caUfaram Camera Apofiolicagenerali auditor!, commifimus., ut ipfum Lutherum
adsomparendumperfônaliter coram eo , ( f fefuperpramifiis exammandum, (fi qualtter de
fide fentiret re/pondendum ,fub certis punis moneret, Ipfeef Hieronymus auditor, contra di-
\ fini» Martinum Lutherum monitor tum huiufmodi, ut accepimus, de erevit..
jguper autem ad ntticiam nofiram devenit ,quod dtlfus Marttmu a benignitateno-
\fitaabufu, (fi audacioreffectue,malamalisaddenda, b & pertinaciter inharefiperfiften- i
do, normalités alias Condufiones acfamofos libellos fimtliterpublica v i t , in quibus nonnulla
alia haretica (fierronea continentur, quodquidem meutern nofira non modteu perturbavtt.
figure, prout pafiorali nofiro incumbit officio,in pramfiis occurrere,(fi nepefiis huiuf-
i modi adeotnvaleat,ut fimplicium ammesinfictat, providers valentes, circum/pdiiont tua ,
(de qua tum ob fingularem do Si rin am (fircrumcxpenentiam, tum ob tn nos. & hanefan-
fiamSedem, cuius honorabtle membrum extfifi , finccramdevottonem plurtmum in Dornt-
\ no confidmus ) perprafentes mandamus,ut cif dem prafentibus recept is, abfa ulla mora,quo.
\ niamres apud nos, tum exfama, tum C exfacii per ma nentia,noter ta (fi inexcufabilis est,
dictum Lutherum hareticum per pradicium audit orcm jam déclarât um adperfenaliter co-
rsttt te comparendum, Invocato ad hoc tam clarißtmiin chriflo filii noßri Maximilian! Rn-
manor um Imperatoris Elecli, quam reliquorum Germania Principum, Commun! tat um,T.
: niverfitatum (fi Potentatuum,tarn Eulefiaßicorum, quam feculartum, brachte, cogas atq;
j compclht,&eo in potefiat e tuaredaSfo, eumfubfideli cuflodta retineas,donee à nobis aliud
habitent in mandatis,ut cor am nobts (fi Sede Apofiolica fifiatur. Ac quodfi cor amte, (fonte
ad petendam de huiufmodi temer it ate venia,venerit, (fi ad cor rever jus penitent ta figna
i ojlenderit,Tibieum ad umtatem fancla matris Ecclefia,quanunquam claudttgremium re*
deunt i , benigne re cipiendt concedtmus facultatem,
Si veroin pertinacia fuapetfeverans (fi brachiumfeculare contemnens, in poteßatem
tua non vener.it. Tibi in omnibusGcrmania partibus eum ac omnes tpfius adharentes (fi fe-
quaces,etiâper Edifia publica, adinfiarillorum, quioltm in Àlbopratorio [cribebantur,pro
hsreticis, excommunicatie,a»athsmat 'tz.atis,(fi malediólis publtcandi,& ab omnibus Chri- _ * ^
[fiifddtbus, tanquam taies evitarifaciendi, concedtmus (imiltterfacultatem.
Et ut celer tus éfactlius morbus huiufmodi exterminetur, univerfos & pngulos Pra-
Jatos,(fi alias Eccleftafitcas perfonas,tafeculares quarn quorumvis Ordtnum, etiam mendi-
tm'tumreguläres,necnon Duces,Marchioncs,Comités,Barones,ac quafcunfyCommunita-
, tesjEniverfitates (fi Potentatus (prafaloMaxtmfiiano clcEto Imperators exceptcjautoritd-
I ttnofira ctiâ' fitb Excommunications latafententia, (fialiis infra diicndu punis moneàs,
<fi >equiras,utficut reputari cupiunt,(fi habertfidcles, ditfum Martinum,(fi etus adharen-
Es (fifèquaces captant,(fi admanustuas tranfmittant. _ - , . .
ffuodfi çp ab fit, quod nobis perfuaderenon po[Jumus,pradtcti Principes,Ccmumtates.y-
»iverfitates,& Potentatus,aut altquis eord.Martinuyut adharentes (fifiqwççspradtftos
quomodolibet recept averint,(eu eide Lut hero auxtltum ,con(ilium,velfavt>re publice vel oc-
cttlte.directe vel indirecte, ex. quavis caufa quomodolibet dedennt ,eorunde PrtnctpU,
unuatum,VniverfitAtu (fipotentatuum,ac cuiuslibet eorumcivitates, oppida, terras (fi ó?
ca,Dec non civitates,oppida,terras, efi loca ad qua pradtfiu Martinii duhnare contigertt,
donee diclus Martinas ibtde permanent ,& per triduu poft ccclefiafiicofubijcimUsintcrditfo.
Mandantes nihtlominus omnibus (fi fingulUSrincipibustCommunuatibuf,Vntvcrfitatt