Ï P . I ; T O M A R ES P ON S I O N IS
EPI TOMA R È S P O N S ION I S
AD M A R T I N UM LU THE R UM.
■ M a r t in u s E utherus PIO LECTORI^S. SAdtenus cum Sylveftro meû, chariffimç Lcftor, fie me vidiftiin rc pon.
tîficia agere, utrnagis jocarer&Iuderem, quàm feriô quicquam tenta-
rem.. Quetn animum mihi præftabat, quod hominem viderem, non
modÔTudis &barbarîingcnii, yerum etiam tenebris Thomifticis&nugalibus
Pontificum,fcupotiùsScribarumir»do|fti{Iimorum,Decretiscaptivum,quadam
Üàipliça ftoliditate, çx^equirere triumphunu.
.'AtnttnCjqùîdmô^ftrialwç^tjinlueempraditjUlturus çnitn hemomifen.
b^isjorèsiiirasjEbitomen^req (utSyiyeftràlitergrxciffem)Epitpmarefponfio.
nïs ad Martînum Lutherum edidit,tot t^ntisq j hlafphemiis à capite ad pedes u(q;
refertum, ut in medio tartar;p,abipfomct SatanaxditumlibellumexiftimetrL..
StRomae fie fentîtur & dpcqmr, fciçntibusPoçtifice & Cardinalibus ( quod non
' fpero)libêrè prqnuncioh,is$yriptis,A^îichrjftum ilium verum federe in tem-
^„mMuEcdtf» tpib Dei/®tiareinBàbÿlbjnêÿlapurpurata,Roma, & Curiam Romanameffe
stun* sjn»i>g*~ ^yç^pgatnSafanæ.
i<rt ' ’ Quiddicam? Tapani quèmvîs, etiam impiuçn, Deum nobis facit, & robur
* dîvïha: Scrîptârx;id.cft},verbï Dej vim, quod eftipfe Deus, exillias hominis, et.
ftùdth fiamiùn. Jam impiï, automate pendere ftatuit, Cum tarnen omnes fimul fateantur, Papas
•canMißx. autoritatem robur habere, exillo Chrifti : Tue&Petrus, & ; Pafce oves rheas, hoc
• ëft,nonfcripturasexPapæ autoritate,fed autoritatem Papa exScripturis pende.
Tel Neq;enim ubi urgentur, aliô confugiunt, rqu^im ad harum Scripturarum ceu
.. alÿlum, quo fe muniant&roboreot. Atnunc Satan ifteScripturas per hominem
. roborât. Quid efi: Antichnftus, fi talis Papa non eft Antichrtftus ? (3 Satan Satan,
quàmdiu abuteris patientia Creatoris tui intuummagnum malum.. ?
' Quanquath egp libens admitto Sylveftrp miferabili, ut Scripturæ robur à
Tàpa àccipiat.Hxc enim erit una viameg^ndx tyrantiidis Papalis, & femel ever-
, - tends. Cum enimPapatumèSçripturaftatuant, & Scripturx autoritatemper
aùtoritatem Papæ éluent,jam Papanullo teftimonio nitetur nifi fuiipfius, nec
jure divino ,Tedfuo proprio jl&ibit. Sed quid confutem rabiem blafphemi Sata-
nx tarn manifeftantk. ? Optima erit confutatio, fi Libellum ipfum, ut xditùs eft,
nudum invulgavero ,fecumhabetfuam confutationem, plus quàm optaro
queam, potentem,.
r •It'aquelegeLeSor&gcmcjgloriamRomanx Ecclefix eocecidilîè, ut hxt
hxretica.blafphema, diabolica, tartarea, venena, non modointra feconcipiat
& alat,fed in orbem quoq; propager. Eant nunc qui gloriantur Rom a nam Ecclc-
fiamnunquamfuiffehxreficontaminatam. UnushicSylvefter, Arium, Mani-
cheum, Pelagium, &omnes alios incomparabiliter fuperat.
Si fie Roma credit, beata Gracia, beata Bohemia, beati omnes, qui fefe ab ej
fepàraVerunt, & de medio iftius Babylonis exicrunf. Damnatpy. mimes, qui ci
communicaverint. Etegoquoq; , fi Pontifex & Cardinales , hoc os Saunai nön
cotnpefcuerint, & ad palinodiam adegerint, his téftibus confiteor me diffentire
Romanx Ecclefix,&megare eam cum Papa & Cardinalibus, tânquam abomina-
ticmem ftanteminloco fanâo. Extin&a eftinea jamdudum fides, proferiptum
Euàngelium, exul Chriftus, Mores plus quàm barbarici, Uoa erat reliqua fpes,
Scripturæfandlxilljbataautoritas.&ejufdemredafaltçmopinio, fi nullaintel-
ligentia, Jam& hanc Satan occupât,arcem Zion S^turrim David, ha&enus inex-
pugnabilem,.
N une vale infelix,pcrdita & blafphema Roma, pervenit ira Dei fuper te, ficut
meruiftiinfinem,Nectot orationibus,qux pro te fiunt,nifiindies pejorfierivo-
luifti. CuravimusenimBabylonem,& non e f t fanata, Relinquamus ergô e a m , ü t
1 fit hafit
habitatio draconüm,lemurum,larvarum,lamiarum,& juxta nomé fuum, con-
mlio fempitérna,Idolis avaritiæ, perfidis, apoftatis, cynædis, priapis, îatronibus,
Simonibus, &.infînitis aliis monftris ad os pleiia, & novum quoddam Pantlieorm
m impietatis. Vale, nùLecdor, & dolorimeoignofcc,&compatero.
FR. S Y L V E S T E R DE P IU E R I O
PIO I. EC TÖRI S.
S™ Uas fuorumq; preces ( quod videlicet.noftra Epiftola, qux olim fe paritirranu
minabatur, non abortiret ) Martinus Lutherus exauditas, & intelligat : & fi lu-
I betgratiasreddat. a Nequeenimabortivit,fedpugilem&robuftum&fortenu,
I enixa eft, & adeo fatalibus armis inftrudlum,ut b totoChriftianopopulofpe-
I ftante, ut pollicehar, victum fternat. Ne vero aut infidiofe, aut repente fe occu-
I datum caufetur, armorum fuorum indicem mittit. r Accingatur ergo& fitvir
■ tortis,quippefuperbiffimoilliverbo,quocrebroutitur: Doceat me,inquiens,qui
I poteft, Alludens pugilifte dicit : Refpondeat Martinus. fi poteft. Blàterare equi-
■ dem poterit, fapienter vero refpondere non poterit. Mox vero arma ipfaperfpi-
■ cies. V a lo . ■ DE TURIDIC A ET IRREFRAI
GAB ILI JV E R IT A T E ROMANÆ EC CL E S IÆ ROMANIQj_PON-
tificis, Liber tertius, Index quidem longiftîmus, fed brevillimum
Epitoma_j. A
Ofteaquam a juvanteDeo,errores Adverfariideteximus, item & reje-
M cimus, Nunc breviflime, quæ jam dicta funt,recolamus.
L ib r i ergoprimi caput p ri mum denoftra b in.tendojie erat, quæ
■ eft in toto opufeulo detegere primum, Deindevero etiam evertere Martini Lu-
■ then mala dogmata; Deinde vbrefpecialius in primo librooftendere primo, I Quod fi Ecclefia militans fit Chrifti regnum m.onarchicum & hierarch icum, Et i.
I quodinhac HierarchiaRomanus prxful primus ac fumtnus Hicrarclia fit, autori-
I tate divina, folusfupremarumdubicationurrtrefolutivus, &folus Judex infallibi-
I lis veritatis, in fpectantibus adfidem & mores.
C ap. i . c QupdEcclefia militans fit eoeli regnum, & Chrifti Monarchia^,
I item & Hierarchia-,. .
Etibi I. Qupd Ecclefia fancta catholica, fit regnum Chrifti.
Et 2.. quod etiam ipfa imperium Chrifti fit.
Et}, d quod fit regnum & imperiuinMonarchicum.
Et4.quodipfainordinemonarchiarum mundi eft quinta, & ibi etiam fe-
, J cundum e divinàsliteras,dequatuorterrenismonarelïiis,AfryriorUm,Perfarum,
r ’Sjj. MedorumqueGfæcorumacRomanorûmj.
Et j. quodipfacft omnium monarchiarum,qux fuere,prxftantiffima_..
i CAP. j. Qupdih EcclefiafticaHierarchiaRomanusPrxfi.il fitHierarchaprimus,
non dignitatemodo, verum etiam & jurisdictiono.
Et ibi I. rejicitur error dicentium, Quod B. Petrus Romam non vident.
Et I. f defcribitur, quis per Romanum Prxfulem intelligatur,quia is eft,qui eft
Chrifti vicarius, & fucceffor Petri, ubicunqj prxfideat, Antiochix,ut olim vel Ro-
mx, ut modö,vel alibi Dço volente^.
Et3. Qupd Chrifto vivente B. Petrus abeofuerit Apoftolorum primus mfti-
tutus.
Et 4. Quod ifta g primitas nonfuit dignitatis tantummodo,verum etiam ju-
risdictionis & potdiatis.
Et 5:. Probabiliter,quod folus Petrusà Chrifto eft inftitutusEpifcópus perfpna-
liter, alii vero à Petro h inftituti funt.
Et 6. Quod Romanus Prxful fit Hierarcha fummus, omnéEcclefiafticâ hypo-
ftafim, fub ditione < fuaçontinens. K Et
Tinatif
‘tR Dm
5 5 ■
Lutherut SpAla-
two mit to Sylbe-
firina ci7UT0fAV,Vy
quam ipfe Epito-
WA local ,bdmo /
Gracobarbarus &
latinococu4> Tu
ßatim remitte} ex-
cudeturmoxin
laudem t f gloriam
omnium hofiium *
Verität is cum Annotflti'Önibus
meist
dieajiDecemb.
Anno)g.
a
Humilitatis caufit
feipfumjaftat.
b
Etiam in India &
Scythia
c
Vide3ut heroice
protiocet ad rejpon-
ßonemduorumli-
brorumt per prolo-
gum tertii Libri> *
quijuxta Euange-
lium primus & no-
9ijjimus eft. •
a
Ob fernab is) left ory
fihema3prateritu
pro futuro,
b
Vrobe aityde'triten~
donefuafuijjey
■ quia cumfruftratus
nihil ejfecerity
ofientat t ant um
yj1/ p/bd $. 'Q■ 7^pi' z4»r\'P
c
Hac nt(i ex Syl9e-rr.il
firo nemo no9itc b
d
Sicut Chrißus di-
cit,regnum me um
non eß de hoc mundo
3& concordat
9ocabulum Hie-
rarchia} facer ,v,. -
principatta, Ident»
quod mundanus
prop ban us princi-
patiiSy[icut Chrl-
ftus Belial idem
funt. f
Antiebrifius eti-y
am erit 9icariue
Chrifii I f Dei. ^
S t
Dicente Chriftof
Jipui 9ult efte ma-x
joryjit minor.
h
Prater Judam I*
fcharioth & Mat-
. thiamyde qui bus.
Aft. 1. dicitury & ■
Epifcopatum ejtts
accipiat alter- e ^
i
Sicut Nero & Do-
mitianus.