R e s o l u t io n e s d is p u t . L u th .
.1CONCLVS IO X XV I .
> optimefacitPapa,quodnonpotèfiateclavis ( quantnullamhabit')fe d permodum
fuffragij, dat animabusremifienem.
Hdnthtpmtiutù N o n credoneceffanumi-iterum proteftariquid difputem, aut quid a(TeinjHifaorts.
ram, Sed cumnôftrd feculo finttàtn. zelofi hæreticæ.pravitatisluquifitores, ut
Chriftianiffimè Catholicos,vi conentur ad hærefim adigeré ,bp"ôrtunumfuerit
FicmMimnJuU- fuperfîngulis fyllàbis protéftariîNam quid aliudfecerintJohannes PicusMiran.
j 7bannes Read- dulanus, Laurentius Valla; PetrusRavcnnas, JohannesVefalia, & noviffimèdie.
fou. bus iftis Johannes Reuchlin;atq;Jacobus Stapulenfis,ut inviti.cogerentur, & be.
jacobtu stapuUn* ^è' féntieridb,raàléfcntireÿnon facilèviderim,’hifiquod.omiferint forcé proie.
ftationemfuper fingulis (ut dixi) fyllabis, tanta eft hodiè in Ecdefia puerorum
. &efFàeminàtorumtyranrii;s.r'ci:' ' :i ‘ ■■
Itaqyproteftor denub, duoinifta Conclufionemefaifturumj. Prinpum de
poteftate clavium in Purgatorium difputare, &iregativam prohare, donee alius
affirmativam melius probet.Secundôdcmodo illo' fuffragii inquirero,
, * ‘ Primum prsbo fîc :
Hojtinjts. v - P îumo, perillam vulgatamHo.ftienfisrationem,videlicet,SicIavesfefead
purgatorium extenderent,poflentevacuare Purgatorium. Atque crudelis effet
Pàpaiqubd non evacuatpurgatoriunLi; .
' , Hanc folvunt fie : Papa poteft,1 fed nondebetevacuarq, nififubfit jufta çaufa
.&ration3bi)is,nèadverfusjufticiamdivinamtemerèagat. Hanc frigidam & o.
feitantemfolutionem,vixputo proferrent, nifivel non adverterent, quid lo.
quantur, velinter vitulos marinos profundifiâmè ftertences, feloqui arbitraren.
tur. Itafit, ut ex unaàbfurdodato, plural feqttantur. Etut illcait : Scptcm mends-
tijseget unummendaeium, ut verumvideatur.
, Igitur Argumentum vix potuit robuftiusfirmarLquàmtali folutione. Qua.
Caufautionahilu.'Y\mm enim,quod tandem nometj erit hujus caufærationabilis? Confiât autem,
quod velprobello, contrainfideles, velproftr.u(fiurafacra,autcommuni,aliavè
necefiitate hujus vitælndulgentiæ donantur. Sed .nullaillarum tanta eft , quin
Chant*. incomparabijiter major fit charitasjjuftior&rationabilior. Siitaqjjuftiçiadivi.
na non offenditur, fi propter corpora fidelium, & res eorum tuendas, aut propter
inanimatâs fabricas, aut ufum hujus corruptibilis vita breviffimum, remit-
tuntur tôt, quotvoluerit,(etiamfiomnes in eo numéro comprehend is, ut fie etiam
evacuetur'purgatorium) quantomagis non offenditur, fi profanda chari-
tateredimanturomnes? Nififortè.jüfticiadivina,tameftiuiqua, aut fortè me-
lancholica, ut plus faveatcharitati in corpora &pecunias viventium.quàmina-
XMcumrtanima- nimas tam egenas, exhibits. Maximèeum tanta res fit, fuccurrere animabus, ut
im‘ fidèles debeant malle fervire Turcis & corporaliter occidi,quàm animas nonrcdimi.
Siergô propterid quod minus eft, infinitas, & fortè per hocipfum.onines
redimet, cur non & propter id, quod maximum eft ( id eft j charitatem ? Hic ta-
men ego illis anguftia claufis çonfilium dederim,ut dicant can Cam rationabilem
nullam elfe poffe,ut Gc fecurèelabanturhuic objedionfiEtitafi Papa polfit,quo
ad fe, non tamen poteft, quoad caufam, quae elfe non poteft.
jn/unOa ftmttn- Secundo, Ipfc.ftylus Paps idem probat, in quo dicitur de injundtis preni-
tendis. Manifeftum eft autem quod tantum donat .quantum fonat, & eo modo
donat, quo fonat,ut:ficEpncopus4o. Card. ioo. dies dcinjumftis poenitentiis,lta
Papa prorfus omnes plenariè dies de eifdem injunèlis relaxat,fed i’urgatorii panas
nulla clavisinjunxit.
Mulgentiarum Hic verb bellusquidam fomniator fic fabulatur. Quando Papa dicit: Dauior
afud Rccen- m u s Indulgentiasomnium peccatorum de poenitentiainjunefta, intelligitur de
j>oenaimpofitapcrSacerdo.tem.Quandoau,te.mdicic:DamusIndulgentiaso-
mniumpeccatorum,dequibuscontrÿi&confcflifuerint, tune non remittunturob
DE VIR.TUTE I-ND-Ut. AD EO
T
m
tur oblita vel ignorata. Quando vçrô dicit : Damus remitfionem omnium pecea*-
torunijtuncevolaret, fimoreretur,Etficinmat)uPapæeft, quos volet falvare»
Ofuror. Vide pronunciatorem hune,quàmfecurèafferat, ac fi oraculum ede-
ret. Cui fi dicerem, obfecro te,undeprobabo hæc, fi fuero juffusrationemred-
derehujus fidei? fortafsè nova alia finget mendaeia, quibusillaprioraftatuat
magna majoribus.Infelices Chriftiani, qui Coguntur omnia audire, quaecunqj
tandem nugarilibuit ineptiffimis hominibus. Acfinonhabercraus ipfam Scri-
pturam, quant prateipiente Chrifto, populumdoceremus&triticimenfuram,
non lapparum & tribulorumcados, illis tribueremus.
Inter caetera portenta,quæ hîc.Cuaviffinmsautorfingit,id quoq; nobis audet
perfuadere, quodin manu Papæ fi t remiteere, vel non remitiere,ignorata vel oblita,
Qqafi non feiatuniverfa Ecclefia, quod poftomnem folutionemPapa:,cun-
âis fidelibus, reflet dicere : Deliétaquis intelligit ? Aboccultis meis mundame
Domine. Et quod etiambona opera noftracum Job vereri oporteat, ne inveni-
antur apudDeumhorrenda peccata. A t clavis Ecclefiaf,bona opera, fi fine mala
coram Deonec ne, nefeit, necjudieat, niultô minus remittit.
Secundô, procedit ejus fomnium, ex laboriofa ilia & inutili arte cpnfitendi, Conftindimidt»
imôdefperandi&perdendianimas, qua hucufqydodtifumusarenamnumefa-
re, id eft, fingula peccata difeutere, Golligere, atq^ ponderare,adfaciendam con-
tritionem. Quodcum fecerimus., fit ut refricemus velconcupifcentias vel odia
præteritorum memoria, dedumeonterimurde practeritrs, nove peccemus. Aut
certè fi fiat optima contritio, fit tantummodô violenta, triftis, mereqj fatftitia, de
inctu poenarutn fimulata duntaxat. Sic enim docemur.peccata conteri, id eft, ad
impo(fibi]e, vel ad pejus,conari. , - .
Cum vera contritio fit incipienda à benignitate & beneficiisDei, præfertim Pemcentritto-md
ivulneribusGhriffi, ut homo ad fui ingratitudinem primo veniat ex intuitu di-
vins bonitatis, & ex ilia in odium fui,acamorem benignitatis I5ei. Turn fluent
lachrymæ, &odietfeipfum ex corde, cîtra tamendefperationent,. Tum odiet
peccatum, non propter poena m, fed prop ter intuit um bonitatis Dei, qua infpe-
éla confervatur, ne defperet, & fefe ardentiffimè odiat, etiam cum gaudio. Sic
dum fuerit unius peccati vera contritio, omnium litnul erit. Sic Rom. i . Ignoras
quodbenignitasDeite ad poenitentiamadducit? O quàm inulti id ignorant s.
Paule, etiamaliorum Magiftri.Sic enim inNumer:legitnus filios lfrael non fu it
feàferpêntibus fuis ignicis liberatos per intuitum Schorrorem eorum, fed po-
tiiis averfo intuitu ab eis, & ad ferpentem æneurn ( id e ft, Chriftnm) con-
verfo. Item, & ab Ægyptiis vifis territifunt, fed dato eis dorfo, maretrant
euntes falvati funt. Ica funt peccata noftra in vulnerato Chrifto, magis quàm .picenuka/intjn^.
innoftra confcientia traiftanda_.. lllic enim mortua funt, hic vivunt. Alioqui mode intuA.äA.
liillorumcarnificina fervandaeft, fierct, ut fi quis fubità ad mortem raperetur ,
non polfit falvari, quianon habet tempuscolligendi peccata-.. Sedhabent quod
■ hicdicant.
Quare ad commentum illius Cornmentatorisdici poteft: In omni remit
fionc fummi Pontificis, praifertim illa publica & coram Ecclefia ,C ut fit in veniis)
debet fubintelligi iftaclaufula, de injunclis poenitentiis, live fint peccata oblita,
five ignorata, Hæc enim ad forum Ecclefia: non pertinent. •
Ortutn eft autem iftud pelagus fermonum f ut mihi videtur ) ex quadam in- i ”duiftntianm
curiainfpiciendatoriginislndulgentiarum. Natntunctemporis, quandovige-
bant Canonés pcenitentiales,magnil erat relaxare quatuor dies, poll hoc coepç-
runt centum dari.deinde mille dies,tand£ mixlta millia dierum,& anni. & anno-
rumcentenaria&millenaria-.. Sien, paulatim proceffic major ac major largitas
veniarum.Poft hæc coepit feptima pars omnium peccatorum remitti,deindc ter-
tia pars, noviffimè dimidiapars, ac Gc perventum eft ad plenariam remiüione o-
tnnium peccatorum, utfatis, poteft vidcriadhucinStationib. urbis Roms. Quod.