- _ E p -i s t o l à H i e r o n t m i E m -s e r i .
- univerfumlucrëtur, anime vêro fuse dëtrimenturn patiatur. Libêrtàsnefaft per.
niciofa potius peccandi licentia ? At credant faltëm Petro, qui Pétri diffidüntfuc-
cefioribus, Non quafi velamcn, inquit, habentes malitiæ libertàtem. An verb vo-
luptas,accarnisdefidcria? At répétant animo,quo fuorum quoldam ( etiam Regulos)
abduxerkportentofailla,nulloqjreligionisfymbolocircumfcripta'libido.
Aut quantum fceleris,quidve monftri brevi apud eos aluerit contemtrix fe.
perum temeritas, & è retfta femel deliratio. Deum teftor optimum tnaxinmm
quod non fine lachrypiis ifta dictitem. .Quisenim vere Chriftianus, & fraterni
eharitatis amator, non doleat tot fratrum jadturam l tantamanimarum clack rm?
tam inclyti regni cafum & ruinam ? tantam poffremo divinæ majeftatiscontume-
liam & blafphemiam ? Ant quam ja m non pudeat, ptifeos ill os generoïos Bohe-
morum fpiritus, gentëm tanta olim virtute confpicuam, tot victoriis illuftrem,
penes quamfummaquondamfmtImperii,& terreftris regni Capuneoredacftanij
ciïe,.ut cumfingulæ gentesreligionemaliquam unam mordkus teneant,hic iru
uno regno, alium Procerès obfervent religionis cultum, alium cives. Et in uni.
eademq; domo aliter Paterfamilias, aliter familia ipfa adoret, Deniq; in uno fæpc
thoroalio vir ritu, alio uxor Deum colat ? In univerfum autem, ut pars multo ma.
xima, pofthabko Deo, & relicto verbo vitae, cerdonibus modo & crepidariis, tum
mulieroulis quibufdam praeficis, idqucingurguftiis fubterranejsfèimmeriis te.
nebrisdignißimis ) aures præbeat?Atq; hisdueibus aeàurigis, contra invincibi-
iemEcclefixverkatem, totMartyrumcxdibus, ramfolidis Apoftolorum funda-
mentis, fupra firmifsimam Chrifti petram aedificatam, tanquam Mufca contra E.
^lephantem, dut adverfus AquijamScarabæus velitari aufit. ;
Num idem fadlitavit Wënceslaus Dux olim eorum , vir omnifanditateve.
otierabilis ? Nurri id au fa eft prifca ilia Bphcmica virtus ac nobilitas ? An non vero
quadret in eos propheticum hoc: Quomodo fola fedet Domina gentium, Prin.
cepsprovinciarum ? Sacerdotes ejusgementés, quia (Ut paülo infra fëquitur) di-
fperfi funt lapides Sanftuarii ejus in capite omnium platearum. Filii Sion inclyti,
amid; auro primo, quomodo fadtifuntin vafateflea.
;Seddicent fortaffis ( utfuntadéxcufandoserrôres fuos argutuli nonnulli)
Minimefe folos effe, aut fine Thefeo, Quandoquidem ex nóftris etia factionis fus
afiertorem habeant Dodorem Martinum Lutherum,unum otîmium, qui abftru-
,v fa facræ Scripturæ feula ( ceu divina virgula) tum folus attingat, tum ad ftorna-
Chümeorumfaciat. Quiq;Cornicumoculospotis fitconfigere. Quamobrem
* dum idem'Lipfiæ nuper decertaret, publica Deo fupplicia, quotidiana4; (licet
prophana) pro eofacrafecifle, populariter gloriantur. -
O. miferum Luthetum, fi execrandis & abominabilibus iftorum,piaculiscp-
fifus, ac non potiusjugiScriptuf arum meditatione ( quibusà tenéris, utajunt,
ungviculis, indefëflamriavavitbperam) fretus, cum fortifïimoTheologorunu
Ëcciopugnamineat. ImoveronihilconftantiusidemàfërepulitLutherus,quam
falfamhanc quorundam deipfo ftifpicionem. Neq$ Eccio üfquam tam reftitit nu
faciem,quàm ubi joco vel ferio ( incertum eft ) Patronum eum Bohetnorum fub-
' luderet.Suaipfiusvocedamnans, temerariameorumàfedeApoftolicadifcelfio-
nem. Neq;feinh6cilliséonfentire, neq; confenfurumunquam publice protc-
_ flans. Definant igitur mifèri vexare fuperos, aut precibus fruftralaceffere, Note»
emm tàmpræfentes in vota fua Divos illihabent,utveltuvenerandc fenex,vel
cæteri, qui adhuc, Chrifti inter vós fpirant amorem, propter Difputationemhanc
DijjmutitLifßcx. Lipficam,haftamabjiciant,animumvedefpondeant, Neceft, quôd fadiofiiftifive
Pighardi, five$chifmatici, obfiocfalfd fibi gaudiôilludantjCriftamveeriganb
Quin magiserubefcant, qüodreclamante etiam ipforum Patronô ( ut falfojad*-
tant) needumadeor redeunt, fedmarmorisinftarrigent ,haud fecus,ac fi d.utaj
filex aut ftet marpefia cautes.Atq; is quidem, cum Difputatio ipfa ( ut ingenue fa-
^ tear)conéentionisquàmcedificationispluspræfetulerit,unusipfius früdusmiht
E p i s t o l a E m s e r ï . ________^ 10
r's eft quod ipfe etiamLutherus, vir rara profedö eruditione & dodrina (im.
V etn tanquam in parietem omnes fpes fuas inclinaverant) tam rotundo ore,tam
qUnftanti vultu, tamargutadeniq; ratione eos fpeiftafefellerit, ut non folum pu-
tliceconfeffus fit,fed cum quodam etiam ihdignationis fpiritu exprobraverit Bo-
Ltnorum contra Rotnanum Pontificem corneam fibram ac pertinaciam. Nihil
fcilicet tanti eflfe oportere afferent, quod nos ab vinitate Chrifti & Ecclefiae fepararedebeaf.
v . .
Sed nee ob hoe illi fibi placeant, quod iftem Dódor Martinus pio quödattu
(utequidem crediderim)affedumirafife dixit, tot cprum'dfe, qui fiohëmU fu-
l Lrciliöfeinfültent,maleqyimprecentür, Neminem véro, quimitiorieoscala-
pioab errore dehortetuf, maxime, ctini humanus animus blandiciis potius duci
quam mihis aut terroribus cqgi velit. Complures eniin tune Eccius Theolpgus
I extra aleam dodusjad ealeulumvöcavif, véluti Capiftranum, Cüfanum, ac reli- o ^ fr* * * .
quosveteranos (utdeRecêntioribus,tuisqj ipfius concióhibusfaIuberrimis,hic Cu/aam.
taceam ) qui non importuno, fed Dei fpiritu & lenitaté Chriftiana,eos erratorum
fuorum admonuerunt,& in viam reducere conatifunt, Et tarnen nihilo fecius
promoverunt,qudm fi quis furdo narret Fabulam.
Quare non eft, quodfupercilium noftrqruni accufent. Quamvis quid vetet
tamoportunc quattiimportune , juxta Apoftolum, durae cervicishomines appe-
tcre,omniaqi prius experiri,quam deploratos relinquere? Cum & malo nodo ma-
lus quxrendus fit ctmeus. Etipfeetiam Ulyflèsfociosfuosinvitos flcntesq^aloto
divellens, ad navem redegerit. Nee vitio deturMedico,qui pro falute recuperan-
daferrumaut ignem etiam adhibeat. Magisq^ ex reillisfueritunufquifpiam
q u a n tum vis aerkerobludans, quam mille alii inperniciem eorum muffi tantes.
Sicut melior eftamicus objurgans, quam inimicus tacensJd quod fero intelligent
Evangelicns ille Tantalus, cum apud Inferos tandem, arentia fiti labra refrigef a- .
renonpolfetipfe,idfaltemrogabat, ut fratribusfuis quifpiam mitteretur, fug.
«rèns,nein eumtormentomm locum & ipfi venirent. j Sed quam infoelieem
paffes fuerit repulfem, ftatinf fubit f cum illi dicitur: Habent Mofen & Prophe* ^ l(t
tas, illosaudiant. Simile quippiam Chriftus etiam ipfe nobis infinuat, dum apud
eundem Lucam difcipulis luis ait: Quicunq; non receperint vos,exeuntes de civi.
tateilla, etiam pulverem pedum veltrornmexcutite,in teftimonium fupërillos.
Quibudocis fatisinnuitur, tum quam periculofares Gtobturare aures, & pulfan-
tem ultro Chriftum femel excluderc, turn quod Bohemi non poffunt conqueri,
defuilife eis noftros, fed noftri contradicere: Ceciriimus vobis, & non laltaftis.
E a n t i g i t u r n u n c i f t i , g l o r i a n t é s i n m a l i c i a f u a , v u l g b q ; f u t e l a s o b f t r e p e n t e s
& m e n d a c i a , q u o d D i f p u t a t i o h x c L i p f i x e x h i b i t a , e r r o r i b u s e ó r u m f u b f c f i p f e -
r it, q u o n i h i l m i n u s h i c e f t a d u m , n i h i l q j t a m a b u t r i u f q ; p a r t i s a b f u i t f e n t e n t i a _ . .
Cujus rei cum ipfe a gemino, utajunt, óvo, ad equum ufq; Trojatium fpedtator
auditorq; fuerim, haüd aliehum duxi a Chrifti facerdote teftimonium perhibero
veritati, quando & prophani ea de re lcriptitant,&forêhfia judicia, non raro cal-
culis, ac for tuna, magis quam certa ratione gubernantur. Adde, quod quorun-
damferipta, nedum Grammaticam, fednec vigiliam fapiunt nee judicium.
Quod fi argutior quifpiam ulterius urgeat, diffimulari non pofte, Luthe-
xutnaBóhemicis ftetifle partibus, cum Jöhannis Hufs articulos quofdatn cathöli-
cosfuiffe, maleq;damnatos, palamafleruerit,Huicëgqcum Beda refponderim:
Si Johanni hoe etiam detur, proprium efle hxreticis, ut falfis vera mifceant, Nèc
tarnen eorum, qux vera dixere, fedfalfitatis & mentiscrbftinatx pcenas daro.
Quod autem nominatim idemLuthe^us cum ditfto Johanne, Summi Ponti-
ficis Principatum humanis rébus fubjicere, & a Deo non effe contëndit, adhuc
itiherba,vel uttritiori utar adagio: Adhuc fub judice lis eft, Et Lutherusipfe(qua-
‘ E f f 4 vis