Difrmthitht. Verutn ex quo rcyerendiffimus Dominus&e.-mihi de.mandato D. papæ
iHipntM. aficrebat, propofuic&exegit, utfuperDifputatione, quam de Indulgences h
bui,t,riahæc facerem. j ,
Primum,R.edjreminmeicognitionem,&erroremrevocar’em.
.Secundum,-Ça-utelam.præftaremdeftiEuro nonrepetendis.»
• • \ • Xçrtium,Promitter£abftinereab omtiih?:» quaeEcclefiâ Deiperturbareiu
Ego qui difputayi, & veritacem quæfivi, quærendo delinquere non pQtl)j
mulco minus ad reypcatipnefn compelli , npnauditusnequeeonviilus, Hod '
proteftormenoneffe.mibicqnfciü aliquiddà^j0e, quodiitconcra-facramScri
pturam,ecclelîafticos Patres ,aut decretalesPontjficum,■ aut redam Rationem,
RediOmn'iaqqacdix-shodiequo,qjmïhifana, y;erajçath.Qlicaeflre.videnter. 4
Nihilominuststmen fum hoîmo, potenserràre3 fubmifi me*& eriamntmc
fubmittojudigio&ideterminationilegitimacfandaeEcclefiîej&.otnnibusmeHns
■ fentientibus,- .;.. : \ ,v ;
objeSHùmbus c*r~ j Tamen ad fuperabundantiam,ofFero me perfonaliter hic vel alibi, et iani in
iutl^M^nsÜi- PWtSïrcddere rationem didor.um meorum. Quodilhoc.non placet reversa.
fiit. diffimo Domino &c. paracusfum vel in Scriptis,luisobjeetionibus, fi quas cou,
tra me producefe deftinaverity refpondere. Et ibperfllis aitdire Judicium & fen.
tentiamDodoruminfignium Univcrfita.cutrrirnperjaüum,Balilieniis,Fribur.'
sgenfis,Lovanienfis.Aut fi neç id fatis eft,eciamParrhifîenfis,ftudiojîü parentis,£
ab antique Temper Chriftianiffima:, ac in theaJogiaflorentiffirasnllniverfitatis,
. ; .Quofado.repetiitdifputationéhefternamdeobjedionepriore, IMaeaim
multam fpeciem pro fua fententia s vifa eft.liabere.Me vero tàcenrej&juxtaProte. ftauônein in fcriptisrefpondere promittente ,'r/urfus fatis cenfidebat, Tandem
admiffa fcriptili Réfponfione,abitum eft.Tenor & textus rdponfioniseft iûe :
RE VE R EN DI S SIM O IN
ÇHRISTO PATRI ET DOM I MO, DOMWÖ THO
mz, Tituli Skixti, Cardinali ,_fandæSedis apoftolicæ Legato &c.
F. Martinus Lutherus Auguftinianus, S.
S^ g lla tn n on detreftemrefpondere, libensqvvelim rationem redderede
" Vfingulisfpecialibusq; meisdidis,Reverendi(Iime in Chrifto Pater,ut
’ objeftionibus fatisfaciam, quasheri& nudius mihi objedas memini,
hac volui Epiftola humilicer proteftari, Nam duo funt quæ mihi funt à Pat. tua
Reve. obje<fta.Primum,'ExtravagansillaClen>en„VLquæincipit : Unigenituf
&c. Iti qua thefaurus Jndulgentiarum afierividetur elfe mérita Ghrifti & San-
dorum , quod ego in Pofitionibus meis videor negaro-
Refpondeo itaq; : Non fuit mihi incognita Extràvagans ilia,cum iftas medi-
tationesmeasmeditabar, Sed cum certifiîmus effem, unamqjtotiusEcclelia
fententiam effe feirem,mérita Ghrifti infpiritu non poffe committi hominibus,
nectradi perhomtncs,autabhominibus,ficuttamenExtravagan«ifta fonarevi.
debatur, volui intadam relinquere, aliisq; ingeniis melioribùs committer:
magnas illas moleftias& anguftias,quas pro tuenda Papæ reverentia patiebar
.. ..Occurrebat enim & movebat, Primo .quodnuda effent verba Pontificis &
adverfuscontentiofum vejhæretiçumdnvalidum præfidiuni. Deinde,fiquisdi-
cerèt,Turpeeffc,Principem loquifine Iege,EtjuxtaZachariam, Non verba ho.
Legem Dei rttjui minis,fed legem Dei requirendam ex ore lacerdods. Item',quod verba Scripture
rendamexoreja- torquet,& in aLerium fenfutn eis abutitur,Nam quæ de gratia; juftijicantedids
funt,adlndulgentias trahit,, quo videbatur magisnarrare, & magis opinion:
quadam piaexhortari,quamfolida demonftratio-nealiquid probare.
Vexabatetiamerroneas effe, quod fie ripoffe con fiat, Dec re tales aliquanoo
erroneaseffe, & contra facras literas &: dharitatem militare. Nam licet Uecrerales
I.
Extravagant '
Clementk V /.
Merita Chrißi non
eommittuntur bo•
minibus’
Zac hart j.
Deere tales*
tales Rom. Pontifi. tanquam vocem Petri oportet audire, utdiciturdift. 9 , Ta-
Lenhpc ipfumintelligitur de his folum ( ut dicitur ibidem ) quæ confonas funt
fecne Scripturae, & à prioribus Patrum decretis non diffentiunt.
5 Acceffitad hoc,quodde fado Petrus non incedensad veritatem Euangelii,
teprehenfus eft à Paulo^Gala. z. Ideo npn mirum videri, fi fucccffor ejusin ali- p“ n» * p*ui*
buodefecerit,Quandoquidem& Ado. ij. dodrina Petri non fuit fufeepta, do- ,
lecaccederet&approbatioJacobiminorisEpifcopiHierofolymitani,&tptius * ,
fecclefise confenfus, Unde fluxiffe videtur id juris dogma, Legem tunc firmari,
quando utentium moribus approbatur.
Præterea, quam multæ Decretales priores corredae funt per pofteriores.
Ideoq, &hanc forte pro tempore fuo corrigi poffe.Panormkanus quoq -, lib.i. de Panormiumet.
eled c.Significafti,oftendit,in materia fidei,non modo generale Concilium effe
jluper Papam, fed etiam quemlibet fidelem, fi melioribus nitaturautoritate & Melius fmtiens
j atione,quam Papa.ficut Petro Paulus Gala z.Quod&illo 1. Corinth. 14 confir-
[matur, Si fuerit alteri fedenti revelatum, prior taceat. Ideo fic vocem Petri effe
laudiendam, uttamen liberiqr fit vox Pauli eamredarguentis, porroomnium
Ifuperior vpx Chrifti.
I Maxime verolaborabam,quod eademExtravagans manifeftiffime mihi ap- Extraijl
[parebat falfa quaedam continere. Primo,Quod dicit mérita Sandorum effe the- cnùmt.
lfaurum,cum tota Scriptura dicat.Deum ultra condignum praemiare, ut Rom. 8,
«Non funt condignæ Paffiones hujus temporis&c.Etß. Auguftinuslib.i.retrad. jugujfim diätem,,
■ 19, Tota Ecdefia ufq; in finem mundi orat : Dimitte nobis,débita noftra, Ergo
[non fuperfluere aliispoffe,quænec fibi fufEcerent, Indevirginesfapientes no-
lluerunt oleum communicareinfipientibus.EtB.AuguftinusliB.ç.Confeflioné:
I Væ hominum vitae, quantumeunqj laudabili, fi remota mifericordia judicetur*
lEtPropheta: Nonintres in judicium cumfervotuo, quianonjilftificabiturin
Iconfpedu tup omnis vivens.Ideo fandi non fuis meritis,fed fola Dei mifericor-
IdiafalvifiuntjUtlatiusdixiinRefolution'ibus. ,,
Ego verp, noneram tarn infigni temeritate, utpropter unamdecretalem
K’ontificis hominis tam ambiguam & obfcuram,recederem à tot & tantis di vinis
IScripturæ teftimoniis apertiffimis, quin potius arbitrabar quam redi(Eme,ver-
fiiaScripturae,quibusSandidefcribunturdeficerein mentis, incomparabiliter
ipraferenda verbis humanis,quibusfcribuntur abundare, Cum Papa non fuper, s*nann merits
|fedfubverboDeifit,}uxtailludGal.i.Sianaelusdecoeloaliudvobiseuangeliza- . mi 1 mm i3 Peep Unart fuptr (ed tverit,quamaccepiftis, anathema lit. Jam illud quoqm°nmhilerat, quodPetro fubUrba DtitS,
hunc commiffum thefaurum dicit, dc quo nihil confiât,nec in Euangelio, nec
■ ullaScriptursL,.
H j s perturbatus moleftiis,utdixi, confilium mihi fuit, quiefeere, & alios
Baudire,cumPofitiones meas verifsimas.ufq;bodiequoqj viderem. Nunc vero,
cum urgeoripfetentare,quodab aliis, maxime àfumnoPondficeexpedare de-
bueram,cujusfolius eftdeclarare ea,qua: condidit,tamen pro viribus ingenii Sc
■ gratia Dei conabor pro tutelafinceriffimae veritatis,Pofitionesmcas, cum Ex- ■
■ travagaiateconcordare,utrafquefervandoin veritato.
I P *. i m u M,iupponcndo,quod Indulgentiaeprorfus nihil funt( metaphyfice. Rmißi,ßtuf».
B|oquendo)quia certurn eft,cas effealiudnihil, quamremiilionesfacisfadionis, - . W l
l)(left,bonorumoperum,eleemofynae, jejunii,orationis&c. Ideoq; certum eft blnlmprit*™*
I cas effe bonumprivativum ,dum permittunt non folvî poenas débitas , aut non
■ fierilabores operum,Quare rieceffario thefaurùs hoc loco impropriifsime acci-
I pitur,quia nihil confertur pofitive,fed permittitur,ut nihil folvatur.
I Secundo, Certo certius eft , quod hunc thefaurum Papa non habet velut in
» _ocul° veleiftaffedin verbo velclavibus, vel poteftate, quia erogando, nonci-
f “ am,fed voluntatem & verbumaperit, & fiedonat.
Tertio,Ideo fequitur, quod thefaurus Indulgentiarum funt mérita
B e non gentiarum* ;