Fabula-*.
FmpcHLs.
înâidftntt£ Pdßj
non funt grattas
rer'.nciUationù
Dci.
nonintres, qüando unquam intrab^i? En tot ppteftis redimere animas, 0 ' dm*
dari & négligentes, duodecimdenarns Patrem extrahere potes, & tarn ingratu*
parenti in tantis poenis non fuccurris? Ego fane in extremo judicio exc:ufatus
linn, voscjj magis açcufati quod tantam neglexeritis falutem.Dko tibi, fi vel unatn
iolam tunicam haberes, hanc quoq} exuendam, &-diftrahendam judico ,ut itantas
gratiasobtineas.
Tumveroübi ventumfueritadoblocutoresgratis, cum illimerasbemedi.
dtiones inundent etiam, fiat tremens vulgus., & coelum ruitürum , ac terram hia-
turamformidat,longepejores,quaminfernalespoenasfibiimnari audit, Ut ve.
rum forte fit, quoctubi illi maledieunt, Deusbenedicit eo'rutn maledidion ibus,
& ubi benedicunt, Deus maledicit* Nam qua via fieri poflit alia, ut illi tarn aliéna
loquantur, ab his quæ audiunt,quis poffitintelligere ?Unde iftæ,quæfo, verborum
lar væ ? Sed nec om nia tarnen credo, quæ populus paffim ièfe andine dicit, alioqui
hæretica, impia, blafphema, illis prædicata, putàrem.
Non credo verum elfe, quodunus illorum prohibuit fieri exequiasdefua.
dorum, & facerdotum invitationem,Sed magis ut irfiponerent in ciftam,qui esc.
quias & miffas, parentaliaqi velletperagere. Populus hæc etiam fingit. Non credo
fabulam illam, meadaciis refertatn, ab ullo dictam, videlicet, Quod in qüodarm
loco, nefcioquot milia (firedememini, tria velquinq;) animaram fuerintr;-
demptæ per has venias, inter quas folum très fuerunt damnatæ., quia detraxerant
Indulgentiis. Nemohanc dixit, fed pàffionem Chrifti narrantibus, talia populus
audivit, aut poftea audiffe ftnxit. Non credo verum, quod paffim five vedoribus
live hofpitibus, auf alias fervientibus, proprecio dant quatuor,quinqj vel quod libitum
fuerit, animas. .
Non credo, quod in pulpitis, poftquam impetuofo mugitu defpumaverint
fuas exhortationes, ut populusimponat, clamitent : Impone, impone, impono
( hanc enim populus voce'm, caput & caudam, imo & ventrem,ac totum pene fer-
iriöiiem effe fingit ) tum ut Apoftoliei prædicàtores, rem non verbis modo,fed ex-
entpiödocent, defcendunt j primiq; adciftaTneffiit, in omnium oculis, irritantes
& prdvocantes fimplicem & ftultüm populum, ut penitus exugant medullas ejusi
Imponunt itaqj fplendido geftu, atqj fonoro tinnitu, tum mirantur,fi non pluant
cæteri omnes totum æs fuum, arrident imponentibus, indignantur omitterites.
Nondicoego iftas'nundinaseffe animarum, & monopolia, populum indignor,
qui tam piaftudia,prö luaruditate, non fpeciem, fed ufqj adfurorem, avaritiarm
tnterpretatur.' Quanquarn mihi forte dignus venia videatur populus, qui exiftis
novis fpiritibus, vel novam meutern, vel errörem accipiat, cum prius magis audi-
re fit fdlitus, quæ ad cæaritâtem & humilitatem pertineant.
Sedfi catalogum portentofontm audituum velim percenfere,novo volumine
fuerit opus. Ego vero mea fententia credo, fi indulgentiæ effent etiam præ-
ceptæ & falutares, tarnen quiain tam grandem fiant nunc abufum&fcandalum re-
daftæ, ut vel hæc fola caufa fatis jufta fit, ut uni verfæ tollerentur. Ne forte fidiu-
tiuspermittanturvigere,tandem præcôheseanirnpræpecüniàrum ampreinfo-
niant.Verequidemcredo,nonomniaab illis diftaeffe, quæ paffim feruntur, V'e-
rum debuerant falterh pppuluminhocargu'erc,& fefeclarius exponere»aut,quod
Ipdius eft, fecundum Canones modelte löqui de Indulgentiis.
CO N C L P ' S IO X X X U 1.
Cavcndifunt nimis> qui dicUnt, Venia* iäat Papa donum effe HludDci inaßitnubL
Le, auo re conciliâtur homo Deo.
ï ’ ESTttENTEshæreticosdebueram eosdiccrc, quid enim tnagis impium &
hæreticum,quam dicere, Indulgentias Papæ effe gratiam rcconeiliationis Dei?
Verum ut ft omachum meum premam, volo potius cos nulla malicia aut volunta-
te taliadixiffe,aut pofuiffe, fedmera infeita, & tarn eruditionis, quam ingenii
penuria, Licet & inhoc fit temeritas, quod tam indodti, non potius bubulci opus
' fecc*
fecerunt, quam opus docendarum animarum Chrifti fubirent. Audiamus itaq;
iftumbubulcumfuayerbagrunnientem. Sic enim in Libello fuo,poftquam Indulgentias
inquatuor principales gratias diftribuerat, & multas afiasminus prin-
cipales. Prima, inquit,gratia principalis, eft plenaria remiffio omnium peccato-
rum,quaquidemgratia,nihilmajus poteft dici, eo quod homo peccator, & divina
gratia privatus per illam perfectam remiffionem & Dei gratiam denuo confequitur.
Hacc ille. , > . ,
Obfecro, quse hatreticorum fentina., tam haereticeunquam locuta eft ? Vel
ex hocloco difee, qua paufa fiat, qtcumillifefe fan&iffima docerc dicant, populus
tamen tam impia audiat. Utinam hie fit divi ElieronymUelus & eloquium, Pudct
me tantse temeritatis, quod ifte blaterator non fuerit yerjtus, eum Libellum aede- tfMbu *«Wp«** ‘
reinfaciemquatuorilluftrium,&:circumiacenpium Uniyeyiitatum, ac fi omni- tMn’ iU*~em**
no ibiingenia verfa effentirt fungos putidos.Doleo&hapreticis noftrispropinquis
Pighardis, tandepi veniffe occafionem jufte criminandi Ecclefiam Romanam, fi
hsecineadoceriaudierint.
Quod autem ifte infulfus Autor, non malicia forte, fed infeitia ifta dixerit,
ex illovidere licet, Quia inquit, per illam (id eft, primam gratiam plenariamre-
miffipnem ) confequiturhomo perfectam remiffionem. Quid eft dicere, per pie-
nariam remiffionpm confequitur perfedam remifsionem, & per gratiam Dei,
confequitur gratiam Dei ? An non per febrem fomniat, aut phrenefi laborat > Sed
adfenfum ha:reticum verte animuiru.
Hanc primam gratiam vult earn etfe, quacnajusdicinihilpoteft, & quam_. ,
confequitur homo privatus gratia, quod nifi de juftificantegratia fpiritus intelligi
nonpoteft. Necipfumaliterintellexiffe clarumeft, alioqui non effet, qua majus
dici nihil poteft. Quanquamfietiam de gratia juftificante aliasloqueretur, fatis
impieloqueretur, cumfolusDeusfitid, quo majus dicinon poteft. B. Auguftinus
enim, nonficut ille, fed indonis creatis, inquit, nullum eft majus charitate. Hie
veto gratiam Dei,& gratiam Pap*, inuniusvocabtili Chaos confudit ,dignus Autor
tali vel opinione, vel e rro rs .
Sequitur ineodem Itbro.
Per quam etiam pecCatoi'um remifsionem, fibi poenas in purgatorio,propter
offenfam divin* majeftatis, luends,plenifsimeremittuntur, atq; dicti purgato- xtelfhkm **■
rii poenas, omnino delentur. Delphicumaudivimusoraculum,ut nihil omnino nUm.
dubitat, qui omnia ignórat, de poteftate claviumin purgatorium fecure pronun-
ciat. Sedfatis de his-fup ra.
Sequitur ibidem.
Et licet ad tantam gratiam merendam, nihil fatis dignum pofsit retribui,èó
quod donum Dei & gratia aeftimationem non habent, &c. Vides ut iterum donum
&gratiam Dei inasftimabilem vocet, id quod Papa remittit, homo dignifsi-
mus,quiEcclefiasdoceat,ideft,Haereticorumproftibula. Poftquam his verois
gratiam illam ad forum & nundinas ftudiofe adornarat, Mox tamenMercurium-.
fuumhabitujovis-ve ftit, neullus intelligat, quod lucrum quasreret, nifi qui non_.
plus quamipfe intelligit.'
Permittit pauperibus quoque earn gratis dari,ita fane,fi pnmum undecunq; 'MmJumttt frU*
pecunias corradere tentaverintl bonis ( ut inquit) fautoribus, itaut mendicantes "«•.
fratres fine licentia fuorumfuperiorum pecuniamprocurent (quia multo melior
eftapudhunepfeudolum remifsio vel fictae pcens, quam falutaris obedientia_.)
Cum vero nufquam patuerit via corradendi pecunias, ut gratiam illam redimant,
id eft, ddnuoemant, non quod illi vendant, fed quod nimia rerum fimilitudo cogit
vocabulisabuti) turn demum dicit :Regnum enim coelorum non plusdivitibus
patere debet, quam pauperibus. Iterum per venias volehs patere ccelum.Sed
fubtraho calamuro, ne pro mentis in eos debacchetur. Sit fatis indicafle fidelibus, DignumpateU
peftilentiam eofum fermonum tam infigni (ut par erat) involutam infqitia; & ru- optnulum,
ditati,utdis?num effet operculum vafe. CON