Sedhac hiftoriæ veritate nihil commoti Romaneiïfestyramu , perpétua in.
faniafefelargitores imperii clamaverunt, ut fi qua fata linerent&tempora concédèrent,
ipli libi tandem impofito Diademate, Rcgibus omnibus extindîs, pri.
fcumiUudRomanum imperium, recuperarént, &itaalieno laborepartam glo.
riant in fefe transferrent, & pro titulo datorem iplam acquirerent. Tantum pu.
tant fefe habere falis Nebulones perditi.
Ex i (lorum numero offero tibi legendum (optime Le d o r) ridendum etiâ
hune Pçophetam Viterbierifcm, ut videas, Quid (pedarint|? Quid hinnierint?
Quid hiaverint Temper, Roman* lernæ monftra, Quant Ecclefiam pafeere (lu.
flit mini,i- duerint? Quod regnum Dei, & quam juiiiciamejusquæiierint? Utcumiftaper.
*Pexeris> periculo, mendacia Papae, fub nomine Chrifti in Ecclefiam diffufa_,,
contemneredifcas. Nam hinc (dies, quod Pap*, qui tot us eft ipfum mendacium,
filiusq; mendätis Diaboli, non litulla fyllaba credendum, etiam fi jurettcrcentos
Deos.
■Cnrin rtpnmm- Nihilenimeft inCuriaPap*,quamfallere,ntenriri,rapinari,lupanari,vul-
Z & lc iH fu * * ' Plnari’ c!uod nunc vocant, Romanari, idq; fub nomine Chrifti, id eft, horribili
e ' blafphemiain Spiritum fandum,Ideo & finis ejus venire nunccoepit.Deog r a t i a .
per ChriftumDominum noftrum, Amem*
REVERENDO IN CHRISTO
P A T R I A C D OM IN O , DOMINO H IE RÖ N YM O , E C C L E 5IÆ
Brandenburgenfis Epifcopo,Clementiffimo Dominofuo ,inprimis
gratiofo, F. Martinns Lutherus Auguftinianus
Wiftembergenfis.
S. JX
Vum ™ P er cïrcüm ttoftras Regiones, optime Præful, audifi coepiffent
nova & inaudita de Apoftolicis Indulgentiis dogmata, ita, uttam dodi
IfeeRÄ quant indocti plurimi paflim admirarentur & moverentur, Fui ego à
multis,turnfamiliaribus,turn ignotis facie, rogatus multis litcris Sc colloquiis,
Quidmihideiftorum verborum noyitate ( ne dicam licentia) videretur. Difli-
■ mulabamaliquandiujTandeïnurgebantdifputationibusacr-ibus ufq; ad periculum
pontificialis reverentix.
Tgo vero quid facerem ? Non erat meum in hac requidquam ftatuere, &
verebar illis contradicere-, quos non nifi vera prxdlcàffe cupiebamvideri quanu
maxime*. Iftivero ficinftabantevidentibusarguments, falfa& inaniapróbare,
ut me ( vera fifteor ) omnino-captivarent atq; coufduderent.
Utergo utrifq; fatisfacerem, vifumeft id optimum confilium, utrifq; neque
confentire,neque diffentire, fed interim de tanta redifputare, donee Ëcclefia^
« fandia ftatuerct, quid feritiendum fóret,Itaq; ëmifi < difputationem, invitans &
De pantnti* if rogans publice omnes, privatirhvef o ut n'ovi, 'quofqj docliffimos, ut vel per li-
feras fuam ('entendant apenrent. Quandoquidem in iis rebus, nec feripturas,
t. *. neqi Dodlores ecclefiafticos,neq; lpfbs Canones, praeter paucos Canoniftas,&hos
finetextuloquentes,& aliquot fcholafticos Doctores fimiliter opinantes, nihil
etâam probantes, fuffragari mihi viderem.
Mthi fane id omnium longe abfurdidimum videtur, aliquid fcilicet in Et-
defiaDei prædicari & audiri, quod cum haeretici expoftulaverint, unde rationem
reddamus, &nos non poffumus,Chriftum & Ecclefiam ejus relinqaämus illis ri-
diculum & ludibriumj.
Porro, fcholafticis Dodtoribus& Canoniftis confiât, nullam deberi à nobis
fidem, dum fuas opinantur opiniones. Et ut vulgo dicitur; Turpe eft Juriftamlo
(lam loqui fine textu, At multoturpiuseft Theologum loqui fine textu, Nfofu
Aii(lotelisdico,Nam huncplus valde nimis fatis loquuntur, fed noftro, id eft,
f-riptifrfcfacrae, Canoftum, EcclefiafticOrum Patrum.
Proinde mihi vifum eft,remhaijc effe mei ftudii & officii,difputare fcilU
ce t de rebus omnium dubiofiflimis, fed fimul fi falfae firtt, periculofiffimis affertu,
Quando liucufqi licitum eft Scholafticis, de iis etiam rebus facratiftimis reVerfen-
disq» quas per tot fecula nullus dubitavit Ghriftianus, difputare*.
Quod vero humilis & dejeda eorum fit religio feurevcrentia, qui depote-
ftate Ecclefiaftica feufummi Pontificisputent non dilputandum fedtacendum,
& gratias agendurre, Quisnonvelpalpet, quxfo?. Cur nonetiamtaCent&gra-
tias agunt, & filas frivolas difputationes omktunt, de poteftate & fapientia & bo-
nitateejus,quideditiftampote(latemEcclefiæ-? Deniq;quid ell tarn fecretuiti,
velinillafummamajeftatevelfacratiffimahumanitate, quod non meris propo
nugis ita contaminaverint , ut omnium pene & affedum & reverentiam cordium
a(fiduitatenugandi,inDeumextinxerint. Sed de hoc alias.
Igiturcumin harte harenam vocarem omnes, veniret vcTonullus. Deindè
vidèrent difputationes meas latins vagari,quam volüeram atquepaffim,nonut
difputabilia, fed alferta acciperentur, Coaftus fum prætferfpem & votum, meam
infantiam& ignorantiaminvulgus mittere,& declarationes at probatiönes ea-
ram in publicum ædere,fatius ratus me facete, fi imperitiæ meæ infamiam incur-
rerem,quant illoserrarefinerèm, qui forte putant omnia efle afferta, Inter quae
funr, de quibus dubito, nonnulla ignoro, aliqua & nego, nulla vero pertinaciter
atfero, fed omnia Ecclefiæ fand* fuoqi judicio fubmitto.
C um vero tu, optinte Praeful, nobis per mifericordiam Chrifti datus fis hu-
jusloci Ordinarius (utvocant) qui quidem bonqs & eruditos non modo diligas
mirifice, quod in multis multi plurimum prædicant, Verum pro tua fingulari hu--
manitate, & humilitate prope ufq; ad perictilum pontificalis dignitatis etiam ve-
; neraris & colis (faceffet adulatio, nonte, fed Chriftidonainteprædico)]uftiffi-
mum fuit, ut tibi ( ad quern pertinet hujus loci ftudia infpicere & judicare ) potifi.
fimumofferrem,&pedibus tuis primum fubjicerem, quicquidid fùerit-, quod
operor.
Itaq; dignetis, clementiflime Praeful, fijfcipere has meas ineptias, Atq$ ut
; omnes feiant, quant nilail audaefter afteram, non folum permitto, fedetiamobfe-
cro,utreyerendaPaternitastua,arfeptoealamo, quæcunqjvifum eft , aboleat*,
aut igné fado totum comburat, mea prorfus nihil refert. Scio quödChriftus
! mea opera non eget,abfq;me nunciabit profpera Ecclefiæ fuæ, Quando fecun-
dumGregoriumNazianzenùm,neCVeratutumeft loqüiiït Eccléfia, præfertim>
gravibus peccatoribuS.
Idtirco mei hon oblifus, his verbis protèftôr, Mè difputare, nôn detetmi-
nare, Difputo, inquâm, non affero, ac difputô ctim timoré,Non quod éorum bulr
las & minas tinteam, qui nullo prof fus timoré tadi,quicquid vel (bmniaverint,
velut Evangelium credi Voluht, Horum enim audacia & infeitia firnui côegit ( fa-
teor ) etiam timori meo non credere, qux nifi tanta effet, nullus me præterquam
angulus meus cognoviffet.Si opus ipfum non fuetit fùum, ôritnino voie, ut nec fit
meum, fit vero nihil & nullius.Ego nihil debui qüærere, nifi ut nulli effem errorii
occafio. Gloriamhabcatillefolusjcujusfolius c ft, qui eft benedidus in omnia_>
fecula, Amen...
Dutum Subbitbt Ex Audi, Anno M-D.XVI II.
F, Mdrtiatu Luthertu.
t 4 RÊVÉ.