, mutitur citatie meiadurbem, & cenfurgit totm Papatus in me unicum. Hac aguntur a/m»
w m û u rîâ I M- H X V I I I. fubComitiis Maximilian! Augufia celebratie, in quibtès agebat Legat um À
eelebratu* anno Ut ere Pontifie is Cardinal» Caietanus, quem Dux'llluftrfitmus Saxonia Fridericm, pletter
‘f t f , Princeps, cauja men adijt.drinspetravit, ne Romam cog: rer ire,feàipfejme vacate, remcognofccret
dr component,(JMox folutafunt Comitta.
Interim, quia fe ßt er ant Germant omr.es,fe r en dis expilationibtee, nundinàtionibut, dr
infinités mpOßurisRomanewfium nebulonum, (uffenfis animés expettabant event um tan-
t« rei, quam nullus antea netfr Epifcopus,ne% Tbcologus aufus effet attingere. ptfiv e b a t me
uteunep aura iftapopularis, quod in v iftjam effent omnibus artes (fi Romanationes UU,qui-
bus totumorbem impleverant (fifatigaverant
- Vent igtturpedefier dr pauper Augufiam, ftipatus fumptibus dr literie Principes Trrâe-
riet ad Senatunt dr quafdam bonos vtros commendatitijs. Tnduo erom tbi, antequam accede,
cm Car dm a le m, prohibebant entm v iri tilt optimi, dr dtffuadebant fummis viribus, ne ei-
tra falvum conduct urn Ca far is, Cardinalem adtrem, Ltietifle me fingulis airbus per quen-.
dam Oraterem vee ar e t, Prat hu mihifatis moleflus, ut tantum revecarem, lumeffento-
mnta fatva, Sedlonga est tniuria, longa ambages.
Tandem tertio die venitexpoftulans, Cur non accederem Cardinalem, qui benignifii-
mè me ex pect am f Re f f on dl, mihiobtemperandum effe confilqs aptmorum virorum, quibus
tfjèm à Principe Prideruo cammendatus, eßi au tem eorum confiltum, ncuüo modo a b fylu -
tela Ca/aris feu fide publica, Cardinalen accederem,qua mpetrata (agebaut au tem illi apud
Senatum C*fareum,ut impetrarent) mox effimaccefjurus. Hiccommotusilie , Q u td i ( 'in-
quid) put as Principe!» Pridericum propter te armafumpturum ? D i« : Hoc nolltm pier ju s.
£ t ubi maneb is ? Reffondt : Sub cotlo. Tum Uk :■ Si tu Papam & Cardinales tn pot eft ate tua
haberes,quid effisfacturus ? Omnem, inquam, reverentiam dr honorem exhibit urns. Turn
iUe,ge(iu Italtco movens digit urn, d ix it: Hem. Et fisabij^nccpreverfuscff.
Po die denunciavit Senat us Cafareus Cardinali, Mthi effe datum Cafarts tutelam,jbv
fidem publtcum, admonens, nequid afferiusm me defignaret. Hic fertur reffondtffe : Bene
-itifrxfolio iy,.a. , e?0 umenfactam, cjuodmet cfficijfuerit. Hacfu ite pnneipia tfines tu rla , catera cxA -
it »infra cognofci poter unt. '
y Eoden. anno jam M. Philippus Melanthonà Principe Pridericovocatus hue fu e ra ta i
docendashtcrM grxeas, hated dubie, uthaberem focium laboris in Thcologia,Nam quid operaties
(it Dominusper'hocorganum, non wliteris tantitm ,jed in Theologia, fads tefiantur
tins opera, ettamfiirafcaturSatan dr omnesfquamaeius.
AmmSalutU no- . i^inno fcquentc X IX de ce fit t in Februarto Maximüianue,(fifattus esl ju relm /erj
pra,St9. q*icarius Dux Fredericas, turn defiupaululumfavire tempe fias ,& jenfimabrepfitcontem-
Emm, ptus Excommunications feu fulminés paptfiici.Nam cum Eccius (fiCaracoclue ex urbe
C4««»;«. ßHuam Aam na trie cm Lut her i, eam f tnfinuafjem,tlle hic, tfte tUtc, Dud Fridcrico, qui
Colonise tum er a t, Carolum recens elettum cumalijs Principibus fufeepturus, indign'tfime
tuht, & manna fortttudine dr conflanttä ebiurgabatp>ntifictumillum nebulenem, quodfc
abferne pertmbaffint ipje & Pectus Duiones fratris Iohannis (fijuam , dr exagitabateoi
magntfice, it a ut cum rubore dr •dedecore ah eo dtfeederent: intdlexitPrinceps ingenio mere-
dtbtltpraditus, artes Romana Curia, &eos digne trattarenovit, erat enim emunttifitma
•saris, & plus <£ longues olfaciebat,quam Romanen firs autfie r arc aut ttmerepoterant.
lo fa a o rta m ifa fi lt*(ti deinceps ab eo tent undo abfi web ant, Nam dr Rofamquam vacant aureans ,
j°Utnto^f.‘ ri eodsm anno, et à Leone X. mtjfam, nullohomredtgnatus efl, rnopro ridtculohabuit, ita de-
Jberarecoattifunt Romanfta àfludijsfallendt tarnt Prtncipts. Etprocedebat féliciter Euan-
geltum fub umbra ifiius Principle, & lateptopagabatur, movebat eins Autoritasplurimos »
qui cum effet fapientifitmus d r otulatißmus Princeps, nonpoterat, nifi apstd tnvidos fisff i-
cionem t neun ere, quod hare fin aut hareticos veüetalere & tuen, quarts Papa tut magnum
rntulit detrimentum.
iiijpuutio zipfia p 0 D EM anno habita esl D iffutatio Tip fia, adquamTccius nos duos, Carlfiadium
w I m o I.1? ;. & m eprovocavtt, Sed ego nulla literis potui tmpetr are fidem à DuceGeorgto ,tta u t non Di-
a. ti. P a ra g .,.Item A/tUtor, fid fpettator jututus, fub fide Carlfiadio-data, Lipfram wgredeter. g u is au-
i6 f .P . Parag r Æ , tcmmt
tern me impedicrit, ignore, nam adhucerat Dux Georgius mini non iniqutu, quod feie-
6am d rib .
Hic Eccius me acceßit in hoffitio dicens; Sefe audtffc me detrettare Diffulationem. Ref
f ondi : jftuomode dt/putare potero, cum nequearn impetrare fidem d Duce Georgia ? tile, S i
■ tecum, inquit, non licet di(future, netfcum Carlfiadio vo'lo, propter te enim hue veni £ u td
ft ego tibi fidemimpetravero? nunqtsid diffutabismccum ? Impetra ( inquam) dr fia t. Abijc
ide dr mox data eft mihi quofijfidespublica, drfatta eopia diffutandi.
Factebat hoc Eccius, quia certam fibi gleriampropbfilam eernebdt, propterpropofitio-
nem meam, in qua negabam, Papam effe jure divino Caput Ecclefia. Hic patuit ci cam-
pusmagnus, dr occafiofummaplaufibilitet adulandt, drgratiam Ponlificis emerendi, turn
odio dr invidiame obruendi, jfittodfirentiefecit per tot am Dtffutationem, Nec tarnen fuä
firm avil, nee mea confutavit,lta uttpfe Dux Georgias inter prandendum ad Pedum dr mt
diceret: Sive fit ju re humatio five divino Papa, ipje e il Papa, g u o d verb urn, ntfi argu-
mentisfuiffet mot us, nequaquam dixtffit, Sed EcciumfolumprobaJJit.
Csitfe hic vide, v e l in meo cafu, qudm difficile fit eluttari dr emergefe ex error thus,
totius or bis exemplo firmatu, dr longa confine t udine, velut in naturammutatis, fifuam
verum e il Ptoverbium: Difficile e il conjueta rehnquere. E t, Confuetudoeil altera natura.
E t qudm verb dicit Augufiinus: Confuetudo, ft ei non refiftitur, fit necefittas. Ego, quiiant
tuncfacras Itter as diligcntißme privatim dr publice leger am dr docueram, perfeptem an-
nos, ita ut memoriter penb omnia teuerem, deindeprimitias edgnitionis (fi fidet chrifti haufe-
ram, fcilicet, Non operibus, fed fide Chrifti nos ju ft os & fa lvo s fieri, Denicf id ,de quo loquor,
Papam non effe jure divino Caput Ecclefia, jam defendebam publice, Tarnen id quod confe-
quens erat, nonvidt,fcilicet, Papamnecejfaribeffeex Diabolo, fffuodcnmcx Deo non e il,
neceffe esl ex Diabolo effe_j.
Sic abforptus (ram (ut d ix i) turn exempto (fi titulo fantta Ecclefia, turn confueiudine
propria, ut Papa concederem jus humanum, quod tarnen, fi non fit fulrum automate d iv i-
na, mendacium dr diabolic um e il, Nam parent thus dr Mugiftratibuc par emus, Non quia
ipfipracipiuntjfed quia fie e il voluntas Dei, r. Pet. 2 . Hwc e il, quod minus iniquo ammo
ferrepoffum eos,quipertinacius in Papatu harent, prafertim qut fit era v e l ctiamprophana
non leger unt,cum ego tot annis facra legens diligent tßimc, tarnen ita hafitenaciter,
Anno M. D, XIX. mißt Rofam Leo X . ( ut d ix i) per Carolum Milfitium,qui multis
■ egit rnecum, ut Papa rcconciliarcr. Is habuit 70. Previa Apoftolica, ut f i Princeps Friderictcs
ißt me traderet, ficuti Papa per Rofam quarebat, per ftngula opptda affigeret unum, dr ita
tutus meperduceret Romam, Prodebat autem coram me conftltum cordis fui,dtcens \ 0 Martine,
ego credebam te effe jenem alt quern Theologum, quipoilfornacem je dens, ita fee um di-
Jju ta ffet, Nunc video teeffeadhuc integrum .state (fi valtdum. Sihaberem zs. millia ar-
mat or urn, non confiderem tepoffed me Romam pcrduci, Exploravt enim per to turn iter an i-
tnos hominum, quid de tefentirent, Ecce, ubi unum pro Papa flare invent, tres pro te contra
Papam fiabant. iüud verb ridiculum erat, Explora verat et iam Mulicrculas dr Virgines in
hoffitijs, quidnam de Sede Romanafentirent ? ilia , ut ignara huiusvocabuli, dr [eUam do-
rnefitcam cogit antes, reffondeb ant: Q u id nosfcirepojfumus, qualts vos Roma habeatisjel-
la s, ligneas ne an lapidcas?
Rogabat itafo, ut confulerem ea, qua pacts effent, fe omnem da t Hr urn opera m, ut Papa
idemfaceret. Egoprolixequoeppromifiomnia, qua uUo mode fa lv a conjetentia veritatis
poffem,promptifiiml effem facturus, Mcquocp effe pads cupidum (fi ftudtofum, qui per vim
trattusin has turbos necefiitate adattus feciffem omnia, qua feet, culpam non effe meam,
Vocaverat autem ad fe lohannemTetz,elium,pradicatorj ordmis,autdrcmprimariutn
huius trage dia, dr verbis minis tj Pontificiis itafregit homincm,hattentcs terribilem cunttis,
d r imperterritum clamatorem, ut inde contabefceret, & tandem agritudtne animi eon fiit-
retur, Quern ego, ubihocrejcivt, ante obit urn literis benignitcr jeriptis confolatusfum, ac
Ju fii ammo bono effe, neemei memorial» met teeret, Sed conjcientia & indignat iene Papa
forte occubuit.
* * i Tutilk
Car alm Miltïfwsy
Johannes Tttz*►
lint.