De ï. P r æ c e f t o
m W fm ß Sanlfo-
fühtj.
Futuna 'ïndulgen-
tiarunu».
Ftlÿfep erbia.
Scholafiici lib.ar-
bit. ajfertores.
I Dili dm en relia rationis
apud Scho-
Ußicos.
Va fa ira»
Feecatum originale*
Sc helaß ici Theologe,
V E R u m, ne Pighardi hæretici infelices,fuas partes à me adjutas confidatit,
qui præ n imia ruditate nobis Teutonicis ( fuperbiflimo fiftidio indignâti ) îtripo-
nunt, quod Sanftos Dei colamus, &idqlafaciamus,Et-ideô cpntra nos accrvum
verfuumScripturæ congregant, in quibus probibetur, neadoretquiî, nifi uhtrtn
Deu'tn, Et ut vobisapüd fuos juftiffimäm.’invidiarn'eonflare'Videantur,infi6diö*
fitfimè ôniitruntf quod fcribiturRex David & SdfOmo & multi-aliiâdorati,fimül
impii perverfores Scripturæ, &fubdolîcalumniâtoresnqftræpieratis. Itan.ru.
ftici ilîi nostandem docent,, quodfolusDeus fit adorandus, & gloriantur j ac fi
nos idipfiitn negàvèrimus unquam,cutn tameffnegare non p.bffînt, frequenter
aulicosregiös honorari, ac veJutadorari;utFacilius ad Regemperveniatur.
; Propterhorumitaq; rudiffimatn & infulfiffimam ruftititàtettï> Dico egoati
Sanftbrùm fuffragta recurrendum Omni modo, ficüt in Jobo'diéitur, & ad San.
dtoVuth àliqiiem convertere. Et ficüt Sàlomonfuüm patretn tallégat : Mcmetii
to Domine,David, & omnis manfuetudinis ejus. Sed & Jacob Pâtriarcha dïxrt:dfe
Ephraim &Manafle : Invoceturnomenmeum fuper puerosiftos,'&-nôminaPa.
trum meorum Abraham & Ifaac. Sed de iis füo tempore, fi Deüs volet.
?Hîc fiduçia quoqj Indulgentiarum taxanda fuiffet, nifi jam plus fatis ilia
multis modis à me taxata effet.
N u N C deàlteràfpecietranfgreffiônis dicendum,ffcilicete©rüm>'qui’'pVë
vero Deo, idolum fapientiæ & juftitiæfuæ colunt. Hi funt filii füperbiæ,' q uôrufn
rex Behemoth file Diabolus, vocaturà Deo, Job. 41. Horum eftlibero-arbitrio
confidere, nonefTe male habentes, non egete medico. His fobs Chriftusgratis
eft mörtüusfqüiä fine ipfopoflimtbenè vivercJ.
Sic olim Pelagiani præcipuè, deinde hæretici dmnes perditi furit.-Porrô ho-
die quoque funtyqûi Pelagiani q.uidem nonfunt, fapiunt tamenidem,vel pejus
quàm Pelagiani. Nam Pelagia'mDedfaltem id’ tribüërünt, quodperdoeftrinam
Legiserudiretlibeçum arbitrium/Hiveràhabentdiftamert<re<fta£ra.tionis, qui
deprëcatur ad optima,üt Legiseruditione,non pro neeefiîtare,fed procommo-
dltatetantùm utantur, Diflfentiunt tarnen à Pelagianis, quod fine'Chrifto noh
pofle benèvivi meritorièconcedunt. Et ita Chriftus non eftmortuus propter
peccatum, fed proptêr non meritùrru. Nonfuifletnecefleeùm'tndri,ut inferni
poenas folveret, fed tantum,üt'mereri ceelùm contingeret. Nàmfingeqparvulum
adolefcerefiné peccato mortali adfuali ( id enim etfi difficile,'tarnen aflerunt
jjoffibile ) huic non eft neceflariüs Ghriftus redemptor de poteftàte'Diaboli, fed
adj utor dun taxa t ad coelum, quia fi is moreretur, necad infernum nec coelum
veniret.
QuaTheologiamihi videnturaflererejneminem nafei filiumiræ & filicm
Diaboli, nifi filium iræ Diaboliqjdixeris,idefle, quodnon meritorium. Et dura
Saccrdos exfufflat Satanam inparvulis baptizandis, ütlocumdetSpiritui fantfto,
intelligittir folum faceree.x vafe non meritorio meritorium-.. Sic enim vafa iræ
Apoftolus cogiturnunc demumihtelle'xifie.ÉtBaptifmiSacra'mentutn confert
gratiam non in remiffionem peccati, fed initium menti duntaxatilJudSym-
boli ? Confitepr unum Baptifma in remiffionem peccatorum, novagloflaopor-
iet intelligi, non de'peccatis damnationis, fed de peccatis non meritoriis,
Ac fie peccatum originale nullum damnum inf ülit mundo, nifi quod priva-
vitmerito& vifioneDei.Eteaprivatio vifibnisjideft, omnium bonorum, non
eftmalüm,nifi voce tantum, fçilicfetprivativè. Sic enim theologizamus hodie.
Et Ghriftus pi%nobis fadus maledi£tum & peccatum, ut de maledi&o & pecca-
tonos liberaret, non aliuer intelligituY, quàtn 'qüod -eft fadus non meritorium,
ut de non meritorio nos Iiberaret. Deniq; vocabulumillud, Peccatum, per to-
tam Scripturamnovamaccipiet fignificationem, id eft, Scriptura induet confu-
fionem. Sed mittamüs hastenebras, aliiq; tempori refervemus, quia & aliàs fæ-
piffimè de his diximus & egimus.
I gxtuR,
D ECL AM A T I U N C. - P O POE A R. n
I c it o e » ficüt fupriidiximus,cum fimus juxta B. Àuguftinum una mafia fmßmmtritk
•••' •• _ . . .. ---- î j __ Ghriï&Layiptfa. pfr.
ßrutn bmnjum infligeât
rix. '
- .........—, ------------------, - u
loerditionis, nefnojuftificatur, nïfi penpuramfinè meFi'ti^gratiamChriftijldeo-
föfiienecefle eft, utfuperb|at, Jfibfqj aliquidefte videatu'r, qui qpndumtls^ey: fua
Virtutes morales,
FaHunt & in f ant*
• Vtrèjupu
‘ChrifliààaDfc*
Urina,
'Objtülo,
Rèfônfla,
Natumliter
raliterfa&a»
Gratis*
' Natura»
Fides.
Spes.
Ratio Ô* vattiMi
W m
s i
■ h ; .
■il
patione.pia intentione, luiS experibus internfs &exterhis:defperavit,,& äjU%py-
|iutngraf'fietremens,& miferacceffit. Namomnesillte virtutes morales, J&.fci-
fenti* (pcculativa: duplo modo coriikiunt hominem. Primö,jQuod
Ijo & nondumfanatoper gratiam, quodnon.p01eft nififeipfum quaerere in o-
innibus, & fiefaciunt, homiqem vaeuum&iharr,ernj. . ,
Ahero,quodfallunt-&inflaht,uthonioTibi'nonmalusnecftultusvideatu'r,
uibusfit,utfitfecurus,&nijiih,velminujJhllicitusde,gratiaquxrenda, dum
Inde prbcedit malum laffiusy m omnes dcfp'iciat, jndice.t,flam net, nrordeati,:
fcelet, arguat, detrahat, qui fibi diffimiles fuerint, quia cum Pharifaeonon eft,fijC,-
ut ca terihp m i u urn jn e cunu s ex ipfis. Hi fupt,qui domum fuam fuper harenam
ledificaut. horrpncfopericulp& Kternaruitracafuramj. -q
■ Veria u te m fe rvi juft it i x fcjunt&confifenturfe toto;s e(Te peccatum,totufnT'J#'^ '
»uefuqmböpum, non:intrafe, fpde^tra fe-, in Deo & mifericordia ejus fitutn
»ffe-.vplumVciujajuftus ex fide;vivbf^lStona;i|tqfn juftificatur inconfpedu Dei o-
^Mnnisvivens. Unde fuismaLis pre,ffi,neminenvjudicant, nififeipfPs.Nullidetra-
ftu n t, neminemcontemnUnt, nifi feipfos. Et implent hanc definitionem .jufti.
*^i£,Juftitiaeftaocufatioifuiin;principio, &.ju(j|is primum -^u accufator fui. Hi
lubent verd unum Deunxjexqqo, per quern,&in quern juftificantur,& funt fine
leccatP perrmfericordiam Dqi,jgnofcenfenf j jnon per fuam juftitia'm operan-
Bem. Sicglorificatur Deus, & cohtur vere dumqjUs operibus tribuiturquicquid
■ utnus, i-modufn opera noftra nop fintnoftra, Jed Dei, ficut Chriftus a it: Do.
Krina mea non eft-in mea. Ita niljjil nobis relidfum eft/nifi pccCatum, ftultitia,
Bialitia, perditio, & confufio. Acperh-ocnon poffumüs nbbis inullo placere,
put idoluni facere, redatfti in nihilum,ex quo & venimus, remanente folo Deo,
p:nnia in omnibus.
S ed quando hxc dicitnus,.objiciunt: Ergo hon funt facienda bona ? Sicut
Kpoftolo quoqf, htec ipfa docenti, dbjiciebantur; Faciamus mala, ut veniaht
p»ona, Quorum damnatrojufta eft. .
IdebillisreCpohdendum : Primum,quod non prohibentur,fed quam maxi-
■ n^docentur bona fieri. Controverfia duntaxat in vocabulo, Bona , cpnfiftit.
Wam finefide impoffibile eft placere Deo. Et bmne quod hon eft exfide, pecca.
pum eft. Ilia fane bona, qux ilia VOca n't, naturaiiter & moraliter fafta, ideö fünf
fcala coramDeo, quia non fiunt ex Deo, nec propter Deum , id eft , noh cogno-
■ cuntur, nec referunturin Deunt, Sed homo fibi ea tributt,& in eis tanquam fuis
placet, cum non fint fua. Illud enim additamentum Leviathan facit, ut omnia
Pntapud Deum mala, quahtumlibet fpeciofa fint coram hominib.Unde Paulus
■ ibera voce tarn fuper Gentes quam Judaeos clamat: Noneft juftus, noneft qui
paciatbonum, Omnes-declinaverunt, fimulinucilesfadifuut-. ;
Utjautem homo agnofeat ppera fua efteDeifolius, gratia eum illumi-,
■ >at, natura non docet. Inde fit, uttalishömb/fitpatiens dt mitis, five vitupe^
pcntur.five laudentur ejus verjbfi-{St opera, fcieüsqüia nihil amittit,cum non fint
pia. At natura fürit, ubi vituperatur, & infaniLubilaudatur. Ratio ömmutrt eft,
ftuodfides &fpes non haberali'ud fundamentum, nifi fölum Deum*Jefum Chri-
Bum, petramipfam; &fiuliam prOrius creafuram,. Rat'iö autem & natura ha-,
petfundamentürnharenam, opera fua bona &ßpientiamfuam. Indefi’t , üt
■ omq ruentibus fuis operibus bonis, fi per diffaniiamirafcatur. fi per confcien-
■ lae & judicii divini revelationem defperet in sternum. Juftiis autem, etiamfi ca-
pit, refurgit,&contra confcientiam, in Dei mifericordia nicitur, ficüt feriptum
fett:
■