l y l i l l i l U
k I '.I
Stad daarvan heeft afgehangen; maar nog hedendaags
moeten de ingezetenen zig met den
Tabakshandel geneeren, fchoon dezelve thans
minder voordeelig is , dan wel in vroegere dagen.
Intusfchen werd het voordeel, dat de
Amersfoorders, door de kweeking van de Tabak
genooten, hen al vroeg benyd; o f zo men
hier over gunftiger wil oordeelen, anderen zog-
ten, door het voorbeeld van deezen goeden uitflag
aangefpoord, al mede deel aan die winst te
verkrygen, en met dat oogmerkverfpreiddezig,
in het Jaar 1636, het bouwen en teelen van
Tabak niet alleen u it, tot Nykerk, Barneveld,
Eede, Wageningen , Eiburg, en andere plaatfen
in GeUerland, maar zelfs ook in de Provintie
van Overysfel, en zedert dien tyd heeft
zig de kweeking van de Tabak zo verre uitge-
breid, dat de opnoeming van alle plaatfen eu
landfchappen, alwaar die Kruid geteeld wordt,
eene groote naamiyst zoude uitmaaken. Door
het teelen van de Tabak zyn de Landeryen, van,
tyd tot ty d , zodanig in prys geftegen, dat de-
zelve genoegzaam drie vierde in waarde zyn ge-
reezen, doch niettegenftaande die aanraerke*
lyke kosten heeft men zedert minder dan een
Eeuw geleeden , veele groote ,en kostbaare
fchuuren, om Tabak te droogen, in de nabuurfchap
van Amersfoort zien timmeren, waar onder
verfcheiden z y n , die in lengte en breedte
veele Kerkgevaarten trotfeeren. — • In den beginne
gnne waren ’er weinig Inwooners, die hetTa-
bakplanten by der hand namen, doch door het
voordeel, dat daar by re haalen w a s , groeide
het getai zeer fchielyk aan j en in het jàar 1G30,
wierden ’er reeds 50 Tabaks-Planters, ronds-
om Amersfoort gevonden, en die vermeerder-
de zodanig, dat, in ’ t Jaar 1670, wel lao Planters
een verzoek aan de Regeering deeden, om
debelasting op de mesi, van buiten inkomende,
vermindert o f verzagt te hebben. Zedert dien
tyd is het getai in deeze Eeuw nog geklommen
tot over de tweehondert toe, waar door te
weege is gebragt, dat rondsom de Stad alle zo-
danige Landen, die hoog genoeg en bekwaam
daar toe waren, met Tabak zyn beplantgeworden.
Dog de wislelvalligheden, die dit Kruid ,
zo wel In gewas als daaling en ryzing van prys
onderworpen is , heeft fommigen ryk en veelen
arm gemaakt. Dan, wyl de Amersfoortfchs
Tabak meet dan ooit begint getrokken te wor-
dera, zo kan dezelve met zeer goede voordee-
lea geteeld en gebouwd worden.
■ V . Verwonderlyk , dat zulk eene geringe
plant zo veel nut en voordeel heeft kunnen aan-
brengen. Dan niet minder nuttig is het plantje
' de Spurte, een gefchenk des Scheppers, toc
voedzel voor de Koeijen, gelijk ons, up pag.
336, word aangetoond; en waarvan ik ook
gaarne uw verder bericht wenfche te hebben.
A . De fchiet ter hoogte van omtrent,
IV . S;puK. , lK èén
■ili,
' fei'
f l t e
Afe'
A ' ' I
H ; .
f e
.Vi
fe Säi
te h