twee voorbeelden doen’ zien. ;
ì l i
;
wezeiilykfte nuttigbeid van den 'Magneet nog
onbekend w as, en men enkel, en misfchien
als by toeval, 'waargenomen had , dat’ dezelve
her yzer naar zig tro k , verraaakte men
z ig , ten hoogften genomen , met die nieuwe
. ontdekking; doch men dacht nie t, dat deeze
ßap den weg tot zo veel voordeels baande ,
als der Zeevaart vervolgens is aange bragt geworden,
door de zo gelukkige uitvinding van
het Kompas , waartoe , gelyk gy weet, de
zeilfteen nogtans de eenige aanleidinge gegeeven
heef. Voeg hier by de niet minder nutte
uitvinding der Verrekykers’, die echter ook
niet dan aan een bloot toeval is toe te fcfary-
ven. . ' ■
-V»: G y maakt myne nieuwsgierigheid recht
gaande. Zeg my toch, wie is de eerfte ont-
dekker van den Magneet geweest? '
; A . Wie 1. . . het g e v a l, zo men p l in iu s
geloove. Een Herder ontdekte, (volgens zyn
berigt,) dat de fpykers van zyne fchoenen, en
bet einde van zyn ftaf, die met yzer beflagen
was, aan eene rots van Zeilfteen, over welke
b y ging, aankleefden; dan den Ouden was het
ander vermögen, welk de fteen bezit; te weeten
, van zig altoos naar de poolen der waereld
te rigten, onbekend ; en ’ t is meer dan
waarfchynlyk, dat men geene Kompasfen in
Eutoba gizien heeft, voor ’ t begin der igde
Eeuw
Ì
Eeuw De Eer der uitvinding nu van dit
werktuig w o rd t ,.gelyk bekend is ,fo o o r zeker
e n Ivan ' , aan eentn Napolit(
Utn betwist.'.
Y . En hoe leerde ,men de, Verrekykers
zamenfteilen?..;
. A . Gelyk ik gezegd: heb, ; zeer. toevallig ;
onze Landgenoot m e t i u s , (en deezen wil men
voor den eerften Nederlandfchen ontdekker der-
zelven doen doorgaan,) de glafen van zynen bril
los geraakt ziende , nam hy die in zyne beide banden,
hield z e , op een zekeren aiftand, regt te-
gen over elkander, zag ’er door heen, en bè-
fpeurde, dat de voorwerpen, die hy toen be«
fchouwde, merkelyk tot hem naderden ; hier-
op was hy bedagt, op het. maaken van een pa:
piereil kooker, aan wiens beide einden hy zyne
bril'glafen zou voegen, en ook ditgeluktehem.
Zie daar de eerfte Verrekyker gemaakt, welke
in vervolg van . tyd , door anderen is verbe-
terd geworden. Groot is ; de nuttigheid, die
voor de : Sterrekunde hier nit gebooren i s ,
doch niet minder uitftekend de dienst, die
deeze daar door weder aan de Zeevaartkunde
gedaan heeft.
N. Heb dank voor äeeze aangenaame byzonderheden.
----- Voorzeker zyn beide gewigtige
ontdekkingen. — Met uw verlof zullen
■wy nu overgaan tot bladz, 69. en eenige volgende
, die onze Voorganger befteed h e e ft,
om
te te : :i : 1.
irr ■ _
te
Í .;
F l i ,
/ j j