If,-
• f
' I J
den ; misfchien Ja , voor zo verre het hunne
noodzaakeJykfte behoeften betreffe , wanneerzy #
volgens dc lesfe van de H. Schrift, mat het
noodige voedzel en dekzeU wilden te vreede
zyn. ,/Maar de nieuwsgierigheid weetlust ,
jhebzucht en begeerlykheid, hebben .veele menfchen
, van tyd tot tyd , aangefpoord , om
vreemde landen te bezoeken, en aldaar dingen
vindende, waar van zy tot nog toe onkundig
waren, hebben zy dezelve, o fu itw in zu g t, of
nit noodzaakelykheid, o f om andere redenen
naar hun moederland en-elders medegevoerd:
waar uit allengskens een algemeene Koophan-
d e l, over den gantfchen aardbodem, is ontftaan,
welk alles ook al zyne nuttigheid heefc, ver-
mits veele duizenden van menfchen, daar door,
een beftaan vinden , en de aardfche goederen ,
als weldaaden des Heeren, over den gantfchen
aardbodem verfpreid worden, welkergenotmen
anderzins zoude moeten misfen , fchoon men
echter buiten veelen derzelven wel zoude kunnen
leeven, doch dusdang is het proßt des
aerdryks voor alien, volgens de fpreuk van Sa-
hmo. Wisten wy daar van maar een behoor»
lyk gebruik te maaken, toc verheerlyking van
onzen Schepper, die ons alles zo rykelyk ge»
fchonken heeft. . ,
V . Dat ware te wenfchen! laat ons derhalven
de zegeningen , die ons van het Oosten en
Westert toevloei je n , volgens den leidraadj van
den
dén Heet iWhrriW eens nader be Jouwem ,
en w e l, in de eerfte plaats, de Thee, welt
e hv nevens haare voortplanting en hoedauighlden,
oppag. *44, enz. befchryft, terwyl
b y , op pag. I47t
' drank der Chineezen, en deszelfs gebruik is
zeer oud; en ¿p de vraag;' Waarom zo algemeen
, daar in min, autwoordt : Gy moet hierin
eene zonderlinge goedheid van den Onder-
houder, en Regeerder der Waereld, die de
% tegenwoordige Natien ter hemkinge zyner
\ Heerlyke oogmerken, niet wil'verdelgd hehhen,
erkennen. - Hier was de Vraag; wat zulUn
de Chineezen , een zo groot en uitgebreicl
; Volk, drinken ? enz. W e l k e voorafgaande w j r -
^ den n,yeenigzinsduister,ofmetzeermenschlre.
veude voorkomen,
A . Om welke redenen ?
V . Dewyl het woord verdelgd my wat hard
in de ooren kliiikt, eveneens, als o f daar m j
de te kennen wierd gegeeven , dat het C^t-
neefche Ryk verdelgd, en alle inwoonders uit-
geroeid, of om ’ t leven gebragt behoorden te
worden, e n , denkelyk, om geene andere re-
denen, dan om dat z y geene Kristenen, noch
o n z e Geloofsgenooten zyn; fchoon G o d , die
de Goedertiereuheid zelve is , hen, afgefcheiden
van alle .andere volken, ter bereikinge
van zyne wy ze en heerlyke oogmerken
, nog in rust en vrede laat leven.
J) 2 A* DS£ZC
te.
’ 1
ll
'J f
i l !
'I