:íi
48 N A T U U R K U N D I G E
for van, heeft geen of weinig kragt. De Groen-
landers flagen zeer wel, om hec blaauwfchuit te
geneezen, met het fap van deeze plant, met
dat van zuuring gemengd, te doen gebruiken:
men vind in de Apothekars - winkels een overgehaald
water , en brandende geest van Le-
pelhlad.
Zie daar, vriend ! by het aangenaam gezigt
dier zaaden , ook eenige kennis van het
nut der planten, welke die zaaden opleveren.
Ik zal for nog eene aanmerking byvoegen ,
aangaande de kragt der planten , waarin ik
oordeel, dat deeze waarheid bevat i s , te
weeten, dat for , door de wyze fchikking dec
Godlyke Voorzienigheid, zulke foorten van Plan-
ten in elk land groeijen, die allereigenst enbe-
kwaamst dienen tot fpyze en geneesmiddelen
voor menfchen en beeilen, die daar gebooren
worden en woonen; weshalven een zeker Natuurkenner
zegt; „ dat hy, uit den overvloed
, , van de Planten, die natuurlyk m eenig ge-
„ west wasfen , gemaklyk kan opmaaken, wat
„ Landziekten deszelfs Inwoonders onderwor-
., pen zyn.” Dus groeijen in Denemarken ,
Friesland en Holland, daar de fcheurbuik in fo
gemeen veel heerscht, de Lepelbladen in grooten
overvloed. En een ander Natuurkenner
heeft gezegt, dat hy zig in ilaat bevond, om
te doen zien, dat for op ieder plaats zekere ge-
wasfen groeijen, welke tot den weliland e n ’t
voor-
A A N 'M R K! I ®
voordeel dier plaatzen gefchikt z y n , en dat zy
aldaar in eenen grooteren overvloed voorkomen ,
daar zy dienen; ’ t z y om de ziekten, welke
daar ter plaatze eigen zyn , te geneezen, ’ t zy
om e e n i g ongemakaftelteeren, fozy eindelyk.
om de noodzaakeiykheden. die door geen ander,
middel, o f ten minilen niet gemaklyk v.er-
yiiid konden worden, te voidoen, Dus bedient
zig de Natuur in de landen, wejke aan groote
droogte onderworpen zyn , van een wonder-
lyke yoorzorge , om het gebrek van water te
vergoeden, want aldaar do.et zy gewasfen te
voorfchyn komen, welke nigt alleen water genoeg
in zig hebben , om te beitaan , en te
groeijen, maar ook om den mensch tedrenken,
en hem in zynen hoogdringenden nood de be-
hulpzaame hand te bieden,
Js for alzd ie ts, i n ’ t onderwerp. d g w y to t
dus yer befchouwden , dat onze aandagt be-
hooit te vestigen, k is h.et onwaardeerbaar ge-
pot der Plantgewasfen, waar in wy deelen; ea
ondertusfchen geeft de mensch veelal zeer weinig
acht op de goedheid dps Allerhoogileit ia
d.eezen, die ons de Plantgewasfen tpt manigydl-
dige nutte gebruiken verlaent.
IV. S tu k . D OVER
' ’l'1
■ 1'
f i
t
'
Vm-'>- i f :
\ .