3*9 . . . tionera Domini, 8c hujus facri Concilii. E t ita eft
opinio fua.
Die Lurue xix.a Februarii.
Venerabilis & circumfpe&us vir, Magifter Guil-
mus Pinguisavis, Magifter in Theologia, protefta-
tur ficut ceteri j 8c dicit quod nihil intendit aflerere. A
Videtur fibi circa primam Aflertionem difficul-
tas: flat circa illud verbum: Sans Mandcment. E t
habet dubium circa mentem illius qui dicitur eas po-
fuifle j 8c non credit quod habuit intelledtum ex-
cludendi Mandatum Legis, naturalis, moralis & di-
vinte, pereaqusefubjungit, loquendo de Legibus:
8c ideö folum exclufit Mandatum Principis , five
illius qui habet adminiftrationem Communitatis. Et
in ifto cafu dubium eft fibi, propter didtum iandli
Thomae, fcilicet quando talis eft tanta; potentiae,
quod de eo non poflit fieri Juftitia. Nam fubdit
ianfbus Thomas: Qui talem tyrannum occidit $ lauda-
/w , & premium 8tc.
Alia difficultas eft,propter fenfum verborum: Sans
Alandement. Nam Praxeptum, & Mandatum in-
ducunt obligationem, refpedtu fubditi. E t ideo fibi B
dubium eft, fi licitum eft cuilibet fubdito, titulo
legitim* defenfionis, additis conditionibus, ahum
pofle interficere. Non auderet determinare quin licitum
diet cuilibet fubdito, habenti notitiam fuffi-
cientem de machinatione in mortem fui Principis j
maxime quando diet tant* potentiae , talem occi-
dere: non videtur fibi erroneum j fiamore juftitia;,
8c non invidiä 8c rancore moveatur.
Hoc fulcitur ex nimia fubnedlione membrorum
ad invicem, in corpore miftico. Qua: fimilitudo al-
legatur in pluribus paflibus > 8c in ifto cafu, non credit
quod talis fubditus teneretur hoc modo facere,
ita quod obligaretur: & ideo quo ad hoc, non auderet
definire,aut judicare illam Alfertionem die erroneam,
nec fequentia ex ifta.
D e tertia , qua; loquitur de cautela 8c infidiis,
quae aliquando Hint lic i t* ; 8c credit quod non eft
erronea: alia; lequuntur ex ilia.
De quarta, in principio, ubi includeret omnem
alium modum, male di&um diet.
T resa li* fequuntur ex prima.
De o£tava, de fenfu litterali, videtur fibi quod
fi capiatur pro fenfu litterali, pro illo quem pri-
mitus littera fonat, vocatur grammaticalis, haberet
forte veritatem.
De ultima Aflcrtione, dicit quod major obligatio
folvit minorem: 8c ideo videtur fibi quod non diet
rcprobanda.
Quantum eft de expedienti > videtur fibi quod melius
diet dimittere 8c remittere, quam hie fententia-
liter condemnare. E t fi procedatur ad condemna-
tionem, melius diet qualificare fenfum in genere, ne
in pofterum poflet fieri calumniatio.
E t finaliter remanet dubius fuper omnibus Afler-
tionibus. E t ita eft deliberatio fua.
A C T I O VI.
QUibus omnibus 8c fingulis, ficut pnemittitor,
ad is , didis , fadis, geftis, in pradenti nego-
p n i . tio , 8c caufa F ;dei j pr*nominati Domini Judices
Fcbr. per fuas cedulas imitari * 8c fignificari fecerunt Clero
Parifienfi exiftenti, qualiteripfi, annuente Domino
, cujus caufa geritur, in aula Epifcopali Parifienf
i , eodem Anno , die vigefima tertia Menfis Februarii,
eorum Sententiam, feuOrdinationem,in8c
fuper prxmiflis ferrent, 8c pronunciarent.
* Forfan intimari.
320
Qua die adveniente, ac convenientibus in eadem
aulâ prænominatis Dominis Judicibus, cum plurimis
Dominis, Prælatis,Epifcopis, Abbatibus, Domi-
nifque8c Magiftris, ac Dodoribus, 8c Baccalaureis,
indiverfisfeientiis, in maxima multitudine congre-
gatis, fadoque Sermone publico, 8c propofito ver-
bo Dei fub his verbis: Clama ne cejfes ^ 8cc.
S E RMO P RÆ V I U S '
S E N T E N T I Æ
Epifcopi Parifienlis.
Clama, ne cejjes, peut tuba e-
xalta vocem tuam.
Uffit höc olim Dominus : Ifaïæ Prophetæ.
l v ih -.-i .
Juflit 8c in perfona ejufdem Domini iftud i-
dem Ezechiel, Prælatis omnibus, atque D o d o ribus,
proutnotatum eft, fiitis minaciter Ezechie-
lis, xxxiii. *.
Proptereà ne à memoria caderet, frequenter hoc
verbum clamoris repetit Ecclefia Mater noftra, in
Epiftola hodie noftræ hujus fextæ feriæ, cujus ini-
tium fic habet. Clam a ne ce jjes, qu a fituba exa lta v o-
cemtuam.
Hujus Præcepti formam exprdlit fupremus nofter
Paftor, Speculator 8c D o d o r , de quo pluries re-
ferunt Evangelift* quod clamabat populis. Qucm-
admodùm in die magno Solcmnitatis Pafchalis. Q u i
ß t i t , veniat adme^ & bibat. Joan. VII. 37. Diim
8c in parabolis loquens, clamabat : Q u i habet au-
res a u d ien d i, andiat. Matth.xi. I f . Denique:
Cum clamore v a lid e . Heb. V. 7 . Cum ingenti,
hoc eft noftræ falutis defiderio, orans 8c expirans,
exauditus eß9profita reverent ia.
[ uflus film 8c ego ipfe, quamvis abortivus, quam -
visôcraucus, non tarn exterioris, quam interioris S
vitio j juflus fum, inquam, per Reverendum Pa-
trem, ac Dominum, Dominum Parifienfem, hu-
L jus fàcræ Sedis Antiftitem, nunc, in præfèntia tàm
celeberrimæconvocationis facri Coetushujus, cla-
mare , veluti in quodam præludio fblemniflimi,
arduiflimique negotii iftius quod nunc reftat agendum.
Clamoigitur, quoadpofliim, vice verfa, clamo,
8c velut aron in fylvis reclamo, 8c remugio j acvel-
ut inter olores, juxtabuccolicum Virgilii carmen,
ancer ftrepo -, dicens cum omni humilitate ad Reve-
rendiffimum Patron paftoralem follicitudinem 8c
fublimitatem veftram, Præful digniflime.
Clama, ne cejfes, quafi tuba exa lta vocem tuam. Ifàïæ.
LViii. I . Super montem exce lßtm afeende tu qui e-
vangelifas Sion, exa lta in fo r titu d in e v ocem tuam q u i
e v a n g elißu J e ru fa lem , exa lta & noli timere. Ifaïæ.
XL. p .
Quöd fi forte quæfieritis, Ifaiæ Prophetæ ver-
bo : Quid clamabo ? f . 6 . Refpondent verba noftro
_ themati contigua : Annuntiapopulo meo feeler a eorumy
& Domui Jacob peccata erum jr . 1.
Ecce popul us paratus eft audire. Clama igitur,
non clamabis furdis, ncc afpidi fiirdæ obturanti aures
fuas, ut non audiat vocem incantantis fapienter. Quid
enim Coetus ifte copiofiflimus aliud quærit? Quid fiiæ
expedationis, aut fufpenfionis attentio poftulat, nifi
ut clames?
Nunquid tibi dicere videtur illud Job. xm. 23.
populus iftetuus? Quintas habeo iniquitates&pecca-
ta? See 1er a me a , atque deliUa oßende mihi.
Clama
* Forfait xxi. 1 1 . f yidetur depderari vocis.
Clama ergo j ne cejfes, ne formides, ne taceas,
nefileas, nequecompefcaris, exalta quafi tuba vocem
tuam : Quom am ecce inimici t u i , & qui odérunt
te extulerunt caput. Super populum tuum maliandverunt
conjilium. P f lxxxi i . 3.
C lam a , 8c die populo tuo veritatem * non clam,
non in abfcondito, non in latibulis, non in tenebris,
non in angulis, veritas non quærit angulos} non in
fufurratione trépida j noninblefaj vel fubmifià, feu
tremula, aut timoré depreflà vocis dimidiatione > fed i
piano,, aperto, plenoque, utdiçifolet, ore> imo
8c buccinali clangore.
Clama ne cejfes, quafi tuba exa lta vocem tuam. Clan-
gentibus etenim tubis, vel buccinis altè pèrfonan-
tibus ex ore Sacerdotum, ac vociférante omni Ifraël,
corruerunt mûri Jerico j inftabilis fcilicet ac defedi-
bilis, 8c varii omnes errores. Nam ut Jerico inter-
pretatur Luna, quæ defedum patitur, 8c inftabilita-
tern. Habetur hilloria,Jofuë, fextocapitulo;
Grande profedô malum elt crédité n\ihi, grande
nimium malum, atrox læfio, damnum incom-
parabile. Quid ni igitur clamandum eft ? Èxpe-
rientiæ vox habet : qui fortiter fungitur, fortiter
clamat.
Clamavit olim fuper incredulitate Judæorum
Paftor nofter Jefus manfuetiflimus, atque adeô clamavit
, velut fupra communem lènfium : ut di-
cerent etiam noti lui, Quoniam infurorem ver fus e(l. .
Marc. ni. 20;. ;- B
Coarguitur ex hoc exemplo crudelis 8c fida pie-
tas i imo diflîmulatio mendax , 8c enervis torpen-
tmm, aut filentium ad injurias Chrifti, 8c noftræ
Fidei j ad fuas autem maximas contumelias infanien-
tîum : quafi vis ilia clamofa, vis irafcibilis, data nobis
fit ad vicia, non ad virtutesj non ad reclamandum
iracùndiùs contra peccata.
Cæcus ille Evangelicus increpatus à turbis quæ
præibant, 8c quæ fequebantur, ut taceret, magis
ac magis clamabat: J e f u f i l i D a v i d , miferere m e t ,
Luc. xviii. 3p.
Clamat Mater funus> imo vulnus exiguum nati fui.
Clamat mundanus damnumpecuniæ j D e fietu r la -
chrimis amijfapecunia v i r i s , inquit Horacius.
Clamat carnalis, læfioncm deliciarumfuarum.
Quid fingula dinumero ? (
Clamat unufquifque, quælibet anus, ut habet
Proverbium, dolorcm fiium, 8c fuorum corpora-
lem. Dicamaliquid altius, aliquid urgentius.
Clamat fânguis occifi de terra, 8c centum mil-
lium occilorum > nempe quatuor peccata , ob fui
cnormitatem, clamare ad Dominum, referunt fàcra
Eloquia.
Clamat homicidium inhumanum. Genefis iv.
îo. Dixit Dominus ad Cain ffatricidam: V o x fa n -
g uin is f r a t r is A b e l clamat a d me d e terra.
Clamat lecundô, afflidio orphanorum 8c pupil-
lorum. Exod. xxii. 22. V id u a (Jrpupillo nonnoce-
b it is , f iU f è r i t i s eos, vociferabuntaa m e . & ego e x -
audiam clamorem eorum.
Clamat tertio, fraudulentaretentio laborum. Jacobi.
v. 4. E c c e mer ces operariorum, qui mejfuerunt r e - ■
g ionesv eflras, q u a fra u d a ta e f ia v o b is , clamat : & clamor
eorum in aures D om in i Sabao thin trav it.
Clamat poftremo, infandum illud peccatum So-
domiticum. Genefis xxvi. 20. Clamor Sodomorum &
Gomorreorum multiplicatus e j l , defeendam & v id e b o
utrum clamor em qui v e n it9 opéré compleverint.
Et tu Pater optime, à clamore ceffabis? videns,
ciens , fie fentiens calamitofiftimam errorum 8c
hærefeum peftem , multipliées heu g^idios $ ftra-
gem nedum fadam , fed futuram , fi non occur-
um tuent, in animabus 8c in corporibusfubditorum.
amavit ecce Rex nofter Chriftianiffimus, clan-
Tomi. V . Ears II.
• Forfait veri«
gens 8c perfonans terrifica Litterarum fiiarum pa-
tentumbuccina} fuadens, exhortans, &obteftans
quod adversus peftiferam errorum in fuo Regno de-
trahentium aciem confurgens vigilanter pollicetur.
Netimeasauxilium forte braehium fiuum dextrumj
R e x ipfe potentifiimus, 8c quafi infignis ille equus,
deferiptus abeato Job: Procul odoraturhelium. Job.
xxxix. 2p. ubi audierat vocem buccinae ruse : nec
varios horret ftrepitus, juxta Maronis didum, de-
feribentis egregium equum.
E t tu Paftor inclyte, fic admonitus, ficobtefta-
tus, adjuratus, diffimulabis, torpebis, cefiabis,ad-
hasrebit inter ifta certiflima damna , tot inter ftra-
ges , neccs, 8c vulnerapopulituij adha;rebit, inquam
, lingua faucibus tuis , aut palato tuo, tan-
quam cani muto, nonvalentilatrare; tanquamfpe-
culatori conlopito, non valenti, imo deterioriculpa
, five quod deterius eft , nolenti tub s fignum
dare, tuba elangere ? Procul hoc a te , procul,
Paftor egregie, confidimus de vobis meliora, vici-
nioraque faluti, tametfi ita loquimur: nam & equo
v o lo c i, ultroque currenti profuit calcar } profuit
tubam, autclangorem.*
Videmus, Reverende Pater, per induftriamveftram,
& paternamfollicitudinem, quemadmodum
per tres jam fereMenfes propalat^ funt, difeuflie*
atque deprehenfe per fapientiflimos 8c eruditifiimos
m facris Litteris viros, copiofiflimis8cefficaciflimis
dehberationibus, cum omni libertateloquendi, de-
prehenfe funt, inquam, falfitates impi«, falfita-
tes lethifera;, falfitates armat«. Qualiter armatje ?
Gladiis variis verborum , feriptorum 8c operum *
armata; minis 8c terroribus , ad puniendas nedum
animas , fed corpora } ad tollendum , ac funditiis
exterminandum a populo Chriftiano cuftodes opti-
mos , fibi datos a fupremo Rege noftro Chrifto;
quie funt Fides, 8cvirtutes, acPrscepta, de dile-
6bione Dei 8c proximi.
Inter qua: nimiriim Pr^cepta, unum eft, ut de
reliquis interim fileamus, human* focietatis fineu-
lare vinculum, Non occides.
Aliud, eft honoris, divina; veritatis inter homines,
& pro hominibus confervativum: Non periu-
^rabis-, NamefleteftatuseftApoftolus:Hebr.vi \ 6
" omms controverfi* finem , juramenturn. E t ecce
heu! confurrexerunt ex adverfo, ficut inventum eft,
qui a fex Annis palam proponerent, qui juftifica-
rent , ut credebant, qui feriptisredigerent, ftatio-
nariis publicis exponerent, quaqua versiim , Jonee
per Orbis partes difpergerent j Iicere, imo debere
perprivatos, pafliminterficiIicere: pr*terea,nullum
fidelitatis juramenturn tenere , vel obfervari
Quid dicam a d h * c ? Quid querar? Quid clamem"
Hoccine fa;culum! 6 mores! 6 temporal 6 genera
facrilega! occelum, 6 terra, 6 maria, oN ep-
tuni! clamate adversus ifta.
Eia ergo, Reverende Pater1, eia Domine Inqui-
fitor generalis he retic* pravitatis 5 quid fupereft,
nifi ut clametis ? Clametis denunciationein Senten-
tia; judicialis, per quam, velut per gladium ancipi-
tem confodiatis has varias dodtrinas 8c peregrinas
quibus poflet populus abduci ; exterminetis vulpes
demolientes vineas, nedum Dioecefis ifti(i$. fed 8c
aliarum, hos apros de fylva, fingularem hunc fe-
D rum heretic* pravitatis , qui depaftus eft vineam
veftram deturbetis, expellatis, aboleatis, damne-
tis,anathematifetis mucrone, vel ■}■ ultra compareant
vel invalefcant.
Alioquin, fbrmidanda nimis vobis efle deberet ilia
per Ezechielem Domini comminatio : Ezechiel
XXXIII. 7 . Et tufili hominis yfpeculatorem dedi te domui
Ifrael: audiens ergofermonem ex ore meo^ anntmeiabiseis
ex me. S i me dicente ad imfium: morte morieris, non
, fueris
* HU «liquid it pier art videtur. f For fan ne, loco vel