975 I I I ineptis, 8c Sciipturis authenticis, non contormibus
apud nonnullos,nedùm aliquarum earum,fed 8c plu-
res, colorari poffint ; à quibus fi affeètio inordinara
tolleretur, 8c Judicioreôtæ Fidei, 8c Orthodoxæ
fubeffent; non æftimo, nec opinor, quod dictas
Aflertiones affererent, aut modo aliquo approba-
rent. I ■ I I
E t in confirmationem di&ihujus, cftPropon-
F id e i, per Sacrô-fanâuin Generale Concilium
Deputatos : dico très Propofitiones, imteftimo-
nium veritatis. •
Primo. Omnia Tracepta Decalogi funt de Fide.
Pro cujus probatione fupponitur, quod omnes
veritates aflertæ in Canone Bibliæ , funt de F ide.
Probatur : quia fi non ;dictihujus,eit rropon- . er0go cumd opr rp of:na Af~
tioqusedam con d em n s in quadam Seffione hu-A fertione pèrnnac, ftatF.des: ergo ftaret ahquem
. F r .... - ■ . n TL t tvrannut ~i7% Pt- rom/»« nprnnq^itfir ol._ jus iacri Concilii, quas incipit : Quiljbet tyrannus
pore/i , & de bet licite 8c c . in qua etfi non omnes
Aflertiones prafatie formaliter continentur; tarnen
plures earum virtualiter , feu fententialiter,
& fimili radice, fatis clare fundantur.
D é ci m a T e r t i a D e l i b e r a t i o ,
S E U
C E D U L A
Partis Affirmativ oe.
EG o 8cc. Sacræ Theologiæ Profeflbr; ^ protêt
B
flati one præmifla, quod in omnibus hic infra
fcribendis per me , fubmitto me determination!
Ec clefiæ, 8c præfentis Generalis Conftantienfis
Concilii. Virtutis ergo mihi præftiti, ac per me
exhibiti juramenti ; Reverendiflimis in Ghrifto Pa-
tribus, & Dominis, Dominis Judicibus in caufis
Fidei, per dièfcum Generale Concilium Deputa-
tis, ad novem Aflertiones, An videlicet fint Fidei
Judicia repro band£ ; in fcriptis refpondeo femper :
Primæ Aflertiones videntur efle contra Sacram
Scripturam, quâ Exod. xx. dicitur: 2\on occides,
quæ, ut ex eadem Scriptura patet , 8c per lon-
gum proceflùm déclarât Auguftinus, Duodecimo,
De Civitate Dei. Et communiter omnes alii ip-
fîus Scripturæ Expofitores. Intelligitur tarnen
dé homine diélum , tàm pafîiivè, quàm active.
Cùm ergo diélæ feptem ^rimæ Aflertiones afférant
, & fupponant, quod Licitum e(l unicuique
fubdito ‘ fine qüocumque Man dato , vel PUcepto, fecundùm
Leges , naturalem , moralem, & divtnam,
occiderè , vel oçctdt facer e quem übet tyrannum &c.
ut in forma ponit prima Aflertiö : videntur dictæ Sacræ
Scripturæ repugnare i 8c per çonfequens, funt
Jùdicio Fidei reprobandæ.Et hoc eft,quod dediélis
novem Aflèriionibiis fentio. In cujus teflimonium,
hæc propria manu fcripfi, ac à tergo , mei pro-
prii ligilli impreffione munivi. Anno Domini,
141p. DieTeptima Menfis Septembris, Conftan-
tiæ. Inftante ibidem celebratione Concilii Gené-
-jralis.
D é c i m a Q j j a r t a D e l i b e r a t i o ,
S E U
. C E D U L A
Partis Àffirmat'moe.
T? Go 8cc. Sacræ Theologiæ Prôfeflbr, licèt irt-
-*-• dignus; ad cxhibendum opinionem meam, fecundùm
confeientiamfuper novem Aflertionibus,
per juramentum aftriclus per Reverendiflîmos Patres?
Dominos Judices , 8c Commiflarios in câula
efle Fidelem. Et tamen aflérere pertinaciter ali-
quid, cujus oppofltum explicite afleritur in Sacra
Scriptura, eft erroneum. Licèt enim llaret, quod
quis erraret circa ea quæ eontinentur expreflein
Sacra Scriptura , acf quæ explicite credenda no»,
tenetur , 8c tamen Fidem non amitteret j dum-
modô non cognofcit hoc efle contra veritatem
Scripturæ i credit etiamficutafleritdoârina. T a men
fi difcrederet pertinaciter alicui quod Scriptura
Sacra afleris explicite, Fidem amitteret ; quia
effet hæreticus : quia id eft * ibi hærefis comple-
mentum, Icilicet pertinacia contra Sacram Scripturam.
E t ita fuppofitio deducitur faciliter ex
di6fcis Petri de Tarentefia, 8c Thomæ, iniv. arguendo
ex di6lis ejufdem Thomæ , à contrario
fcnfu. Ifta patent fatis in Bartholina, H&reticus. 1.
Paragrapbo.
Secundo. Item cuilibet veritas talis pôtcft t etiam
principium, indifcurfuTheologico, quo Fides falu-
berrima , quæ ad verarrt beatitudinem ducit, gi-
gnit, nutritur, 8c roboratur. Igitur ôcc. Ex quo
patet veritas Propofitionis, hoc adjun£lo, quod
omnia Præcepta Decalogi, funt veritates affertæ
in Canone Bibliæ,
Sequitur primo; quod non folum A rticuliere-
dibilium fpeculati, funt de Fide; fed etiamyerita-
tes regulativæ a6luum humanorum pra&icè. Patet
ex Propofitione.
Item. Aliundè: cùm Fides refpiciat credibilia,
in quantum neceflaria funt ad vitâm æternam : om-
ne 4. ergo non refpiciet principia a£luum humanorum
regulativa, quæ non tninùs funt neceflaria
ad vitam æternam confequendam, ciim aétus ex-
P indè fequentés , tanquaro ex regulis , fint ad id
neceflarii. Non cnim fufficit: credere, fine opéra-
ri. Fidem namque fine operibus mortuam eflè,
quis ignonit? teflejacobo,/» Qanomca.w. 17.
Item. Cùm circa principia talia praâica non
minus periculosè fæpiùs contingit errare, quàm
circa hu jufmodi pure fpécùlativa credibilia, ut pa tet
intuenti, in multis erroribus damnatis, tanquam
contra Fidem. Quare ergo non refpiciet ilia fi-
cut illa.? Forte dicetur, quod ideo, quia hüjufmodi
principia praâica funt evidentia in lumine
naturali : Deus eft, quia demonftrabilis, fecundùm
Thomam , 8c Scotum , 8c Doélores communiter
.I
terùm ifta fuit evidens : Chriftus pajfus eft, illis
qui videbanteumpræfentialiterpati. Et tamen eft—-
Ârticulus.
Item. Chriftus natus eft ex Maria Virgine ; quæ
fuit evidens ipfi Virgini Mariæ, Et tamen eft Ar-
ticulus.
n Item. Principia regulariaaftuum htimanofum,
^ ut funt, verbi gratiâ, Præcepta Decalogi mbra-
lia , licèt fint nota in lumine naturali bené difpo-
fitis; non tamen caufati. N c c ifta intcrferlintur
Sacræ Scripturæ, prout valent tantum -ad civili-
tatem polkicam homirium: fed prout ordinantho-
minem ad vitam æternam meritoriè confequendam;
quôd nequaquàm patet ex' lumine naturali. Et
- proindè talia principia merito dicenda funt de Fide.
lilud
* For fan, ineft.
f Hic aliquid défit!eratur
1 Locus corruptus.
Iftùd fatis patet per Symbolum Athanafii. A d
cujus adventttm, omnes homines refurgere habent, cum
corporibus f u i s , ( ftr e d d itu r i fu n td e fà f t is propriisra-
\fionem. E t q u i bon a egerunt, ibunt in v itam æternam-,
q u i verb m ala, in ignem aternum j E t fequitur : I Iac eft
enim Fides Catholica, quam ni f t qutfque f id t lite r , fir -
miterque c r ediderit, fa lv u s efje non pot er it.
Sequitur fecundo, quod hærefis', nedùm verfa- ^
tur circa pure credibilia; fed etiam circa aétus h u -J
manos, ocopèrabilià.
Patet fupponendo , fecundùm Hieronymum,
quod Hdtrefts eft dogma fa/ fum, Fidei O rthodox* cofy-
irarium ; quod nedùm reperituf circapurè credibilia
, fed etiam circa àélus humanös j 8c operable
lia i nam Ecclcfia non folùm damnat er'rores, qiii
contrariantur Articulis fpeculativis rioftræ Fidei ,
Ut iftis; D e u s eft tr in u s, & unus ; veruih etiam illos,
qui contrariantur principiis, 8c diólamiriibüs praélj-
c is , ut iftis; Deu s eft: diligendus fuper omnia , & p r o -
x im u s f i c u t nos ; in quibus duobus tota L e x pendet:9
& Dropheta. M atth.xxn.40. Qualés errorés nort-
nulli reperiunt, ut hærefesdamnati, utquod Sine
ratgia divina^poffumus implere div in a M a n d a ta : contra
Pelagium, invi. C. Carthaginenfis Concilii.
Item. Quód aótus carnalis, cùm ad hoc natura
inclinet, non fit peccatum mortale;-contra Begar-
dos, in Concilio Viennenfi •/» Cle. C.. A d n o ftrum :
Similiter, quod Ty r annus p o ie ft, <fr debet licite , dr
meritorie occidiper'quemcumque vàjfallum fu ùm -, v e l
fu b d itum 8cc. nuper per hoc facrum Concilium
Conftantienfe 8cc. “
E x iftis fequitur tertio, quodiflæ :: N o n occides-,
■ N o n ajfumes nomen D omini D e i tu i in v à n um , 8c ahæ
firoiles, funt de Fide, fecundùm intelle&um, quern
auftor earum , Spiritus Sanftus , per eas voluit
explicare. Patet ; quia non funt de F id e , nifi pro
quanto funt per Sacram Scripturam aflertæ; nifi
fecundùm intelleélum quem auèlor ejus, qui eft
Spiritus Sanétus, infpirati locuii fu n t S a n ü i D e i homines
, tefte Petro, in (anonica fecünda. 1.21.
C O N C L U S I O .
T T Æ novem Aflertiones præfentàtæ, funt con-
D 1 tra Fidem, eas intelligendo fecundùm intel-
lectum quem faciunt communiter. <
Probatur: quia funt contra Scripturam Sacram,
fecundùm ilium intelleftum, quem au6tor ejus,
qui eft Spiritus Sanélus, per earn habere voluit.
Igitur Scc.
Pro probatione Antecedentis, fupponitur primo ,
quod non eft licitum Sacram Scripturam, ad pläci-
tum cujuflibet, interpretari, exponere,“ vel intel-
ligere: quia hoc caderet in ridiculufti Scfiptuné,
potiùs quàm in laudem ; efletqüe vèlut régula
plumbea , quæ non fuffideret tortuofa dirigere.
Proptér quod Hierbnymus ait, in Epiftolis,- 8c al-
legatur , xxiv. q. Ui. H&refis : Qùicumque äliier
Scripturam intelligil,, quàm fenfùs Spiritus Sanüiftqi-
gitat, quo fcripta eft ^ licet ab Ecclefia non receffefit ;
tarnen hareticus appellari poteft.
1 E x quo fequitur, quod hoc Præceptum, N o n oc-
cides, ficut 8c alia, - debet exponf, interpretari j 8c
inteljigi -ad interitioneffl Spiritus Säti&i ; quæ-im
tentio- iiobis per- Sériptui'am, 8c per San&os j 8c <
Do6bores authenticos panditur'f 8cmariifeftaturi -
' : : E x qùb feqüftur Cfltérîùs ? qubd hocPræcèptum,
Non occides ; debet fit intelligi ; N o n 1 occides hominem
, ifcilicet tef-vel alium fporitè, J8c ex intentio-
tte^ • fi non habeas- puftli'eam authqritatem Vel ‘âd-*
mifiiftràtionem; äut ètiàm fpeciklém à Deo , fuper
h o c , révelationèm-. Patet : quia^ ifte;c intellect»
jhnotefcit nobis5 ex ' Scripturis S'acris'^C Sanélb^
" Tm ü V. Ptos 'UL
rum, 8c Do&orum approbatorum diélis.
Probatur prima pars per Beatum Auguftinum ;
primo de C iv ita te D e i , Ethabctur. xxm. q. v. Ca :
S inonUcet. In fan B is Canonicifque L ib r is .
Sécunda pars probatur per glofam, Éxodi xi.
Cùm minifter fu d ic is occidit eum quern Ju d e x occidipra-
c ep it, homicida non e f l : f e d f t id fponte fa c ia l , homici-
.d a e f t , etiamft eum occidat, qitem f c i t à Judice occidi
debuiffe.
Terria pars probatur : nam non haberts publi-
cam authoritatem, vel âdminiftrationem, qui gla-*
dium accipit, 8c fic gladio peribit. Matth.xxvi. f z .
Unde Auguftinus , fecundo Libro contra Mani-
y chæos : /lie, inquit, g ladium accipit, qui nulla fu p e-
r io r i, & légitima p o te fîa te , v e lju b en te , v e l conceded-
té I in fatiguinem alicujus armatur,
Iterùm, hæc tertia, 8c fequens nihil * proban-
tur per Auguftinum : primo, de (fivitate D e i , ubi
poftquàm fecit mentioncm de Samfone, 8c aliqui-
bus virginibus, quæ, tempore perfecutionis, fein-
teremerunt, exjuflione, 8c familiari confilio Spi-
ritus San&i, fic infert concludendo ; H is ergo e x ■*
c éplis, quos v e l L e x j u f ia genera lite r , v e l ip fi fa n s ju f
t itia ‘D e u s , fp ec ialiter, occidi ju b e t : quifquis homi-
n em , v e lfe ip fum , v e l quemlibet o c c id e n t , homicidii
-fccrimen incurrit. E t habetur, xxm. q. V. c. Sinon lic e t.
E t idem Auguftinus, eodem L ibro, fic d ic it:^ » i
fin e publica adminiftratione maleftcum, fu r e n t , fa c r i-
leg um , adulterum , dr p e r ju rum , v e l quemlibet c r i -
minofum interfecerit, aut tru c id a v c r it, aut m embrisde-
bilita v e rit ; v e lu t homicida ju d ica b itu r , dr tanto a -
crises, quanto non f ib i a Deo conceffam poteflatem abu-
f iv e ufurpare non timuit. Concordat Thomas. Se-
■ cunda fecunda . q. Lxiv. E t finillitér, Alexander dé
Halis, Secunda partefua Summa . Q uAftione p rima i
fuper diéto Præcepto : N on decides. Ariftoteles 2.
4-r-&<s- " ' ' d ' f i
Dicitur autem, N o n occides hominem: fcilicet te \
V e l alium ; propter interfeftionem animalium, quæ
licite fieri poteft propter hominem, propter quem
brdinata funt, ùtdéterminât Thomas, ubi fupra.
Dicitur autem fponte-, propter illos qui vim vi
coguntur repellere, 8c cum moderamine tutelæ
incùlpatæ ; aut qui occidunt à cafu, non ejantes opc-
ram rei illicitæ : tales namque intentionem occident
di non habent, ut patet per Thomana , 8c Ale-
) xandrum ; ubi fupra.
E x quo fequitur tçrtio, quod prima illarum Afi-
fertionum , fecundùm fenfum qui communiter,
dé veritate fermonis, intelligitur, eft contra F idem.
Patet: quia eft contra Sacram Scripturam
débité intelleélam ; ut patet ex præcedenti, 88
probatur aliundè. Quia fi L ic itum eft unicuiquefub-
d ito , fin e quocumqùe M a n d a to , v i l Pracepto, fècuri-
dùm L eg e s, naturalem, moraient & d iv in am , occi*
d e r e , v e l occidi fa c e r e quemlibet tyr annum, q u i p e r
iupiditatem 8cc. Igitur liéîtum eft huié fubdito
occidere, vel occidi fàcere 8cc. Licitum eft ifti 8c
fié^de aliis. Igitur licitum eft ifti, fcilicet, talimec
tÿrànno occidère, vel occidi facere talem tyran-
num : 8c fiedè fingulis. Tenet éonfequentia prima,
per défcetlfum fubterminoftànteconfuse,8c
diftributivè,à parte fubjeéti ; ficut à fimili fequitür :
Omnis homo eft omnis homo : Igitur ifte homo eft
'omnis homo. E t fic de fingulis.
[ Confequentia fecunda tenet, à tota copulativa
ad alteram ejus partem. Sed ultimum çonfequens
eft erroneum. Igitur illud ex quo fequitur ; quod
eft Aflertio.
Quod çonfequens fit erroneum, probatur : quia
nifi fic; fequeretur, quod licitum effet eidem in-
terficcre feipfum ; pofito quod ipfemet fit talis
tyrannus, qui machinatur 8cc. Patet enim; def-
cendendo fub termino liante à parte prædicati con-
* forfan mihi Q^ q q fuse,