Secundo, quod Deus, qui dixit: N o n o c c id e s ;
alibi exprefliùs dixit : Innocentent & jufium non in -
terficies,\Lxod. xxiii. 7. 8c Dan. X i i i . f 3. Unde in plu-
ribus locis Scripturæ præcipitur multorum occifio.
Tertio. Nullus Doélorum loquentium de hac
materia, ctiam extreme, quorum aliqùi ponunt,
quod non licet ctiam pro propria vita tuenda alium
occidere, & # fatis duré ponit, dum traélatur de illo,
qui Principem populi, ac bonum patriæ invadit;
interficere, ita quod,in cafii,etiam filius Patrem proprium
intcrficcrc ita poflèt impunè.
ftros Fratres 8cc. quatuor Ordinum Mendicantium,
viginti feptem Minorum , quorum très Bacchala-
rii, ceteri vero Magiftri, qui in hanccedulamcon-
venimus, 8c manibus propriis noflrisnosfubfcripfi-
n:us, ad pleniiis deliberandum, 8c çertiùs refpoti-
dendum. Convocatisper quemlibet noftrum, per fe,
omnibus 8c fingulis Magiftris prædi&orum Ordinum
, eifdem præcipimus per obedientiam fanftam,
8c in virtute Spiritus fan£ti, ac Fidei profeflionum
zelo , 8t fîicræ Paginæ, ac R eligionum fuarurn,
quatenùs quilibet ipforum in hac materia ftuderét,
Item. Deffenfio mortis Principis fideliffimi, feu a yidcret, a cplenè deliberaret, ad perhibendum * te-
x:c ~rr-'- ~“ ftimoriium veritati certo termino temporis refponfum
: qui, tempore laplb, per nos iterùm cónvocati :
primo de quolibet Ordine, per fe; 8c poft de omnibus
fimul, habita inter fe & nos diligenti colla-
tione, ac maturadeliberatione, omnes unanimiter
concluferunt•, & conclufimus,fore refpondendum
per modum inferiùs deferibendum ; & admajusro-
bur dièlæ Conclufionisatque Refponfionis, quilibet
manu propriafefubfcripfit, zelo Fidei, inteftimo-
nium veritatis j ponendo juxta duo Præcepta Dc-
calogi in quibus univerfa Le x pendet, & juxta
dualitatem naturarum in Chrifto , divinæ fciïicet,
& humanæj quæ tanquàm objeèta Fidcs noftra con-
ccrnit, & tota profeflio facræ: Paginæ * & théologies?
veritatis, duas breves Conclufiönes, quarum prima
eft ifta.
Prima Condujïo.
Nulla diélarum novem Aflertionum debet Judicio
Fidei reprobari.
Secundo. Çonclufi0.
Quamlibet illarum non fore Judicio Fidei reprd-
bandam, debet eorum Judicio declarari.
juftificatio oppofito modo effet condemnanda, quàm
tyranni.
. Circa primam Aflertionem, 8c aliquas fequentes
nptetur, quodinipfacontineturnotorietas, &pro-
mulgatio, quia Q u ilib e t tyrannus, infidelitas 8c pro-
ditio quam machinatur contra Regem fuum ; cu-
piditas 8c ambitio ad tollendam fuam Dominatio-
nem ; enormitas 8c execratio, quia per fortilegia ;
incorrigibilitas 8c obftinatio, ac per hoc inevita-
bilifas, aut aliter, tanti fccleris obviatio, quia non po-
teft bono modo fieri per Superiorem Juftitia, leu
correétio : undè omnes Leges, quas diétus tyran-
nus nititur deftruere, mandant, 8c concedunt, quod
cuilibet licita eft talis occifio ; 8c debet eflè talis magna
commendatio, & remuneratio, ut pote qui præ-
fervat & Principem, 8c populum à deftruélione. Et
hæc pofitio eft favorabilis 8c confervativa verorum
Dominorum, 8c Dominiorumj 8c oppofitum tenen- ^
tes 8c fuftinentes funt manifeftè proditores talium.
Item. Notetur, quod nunquàm fuit de intentione
Magiftri JoannisParvi loqui de tyranno, nifi de in-
fideli deferipto , ut patet tàm per præcedentia,
quàm fequentia Affertionem, quæ ponit, quod talis
tyrannus villanè debet occidi, quia nimis villanè machinatur.
Ad illam, de fenfu litterali : pätet per Beatum Paulum
, Hieronymutn, 8c Gregorium, qui exprefle
notant, quod fenfus litteralis fi femper accipiatur,
diferetionem perdit, 8c in errorem inducit : undè
Hieronymus, fuper Matthæum,dicit: D im ijfa litte r a
occidente. Et Gregorius, fuper Ezechiëlem dicit: E c c e
Scripturam Sacrant legimus , , f i omnia a d litteram
fentiamus , diferetionem amittimus. Quia etiam fru-
ftra ponerentur alii fendis intclligendi Sacram Scri-
pturam, cùm tarnen Paulus faciat mentionem de Al-
legoria.
Quantum ad' ultimam : ipfa eft Catholica ,
Canonica , & veriflima , Sc opppofita hxretica j
quia ex ea fequitur, quod promiffio fa&ai homini,
folveret promiflionem fa£lam D e o , 8c minor pro-
miflio majorem , Sc fequens prsecedentem. Patet j
quia dileStio , Sc cuftodia uxoris 8cliberorum, funt
fecundum Legem divinam, qu« pr^cepit, quod
viri diligant uxorej ^ Jicut ChrijlttsEcclejtam. Ephefi
v. i f . Imo debent relipqui Pater, 8c M ater, 8c ef-
fet manifefte perjurus 8c proditor, qui uxorem 8c
liberos ‘f confcederati prxjudicium generaret.
Proteftationibus debitis praemiffis , videlicet de
fubmittendo omnia didta, S c feripta determ inationi
lanftae Matris Ecclefias, 8 c hujus facri Concilii
Qeneralis, ac Romanic Ecclefias lacrofanSlas, 8 c
quod nihil intendimus dicere, vel aflerere in praejudi-
c-ium praediStorum, quod fit contra Fidem Orthodo-
xam, contra facram Scripturam, contra bonos mores
, ut fit piarura aurium quomodplibet offenfl-
vum. Proteftando infuper, quod refppndcmus tan-
tum. ad qu^ftignem pofitam. do iftis novem Afler-
tionibus in univerlali, ficut fonant, non habentes ref-
peSlpm ad infaipiam alicujus in particulari, vel ge-
nerali qualitercumque} fed zelo F id ei,& juramen-
to aftridi, ad, quitandum confcicntias noftras, -j- no-
* Locus corruptm. -j- Locus eorrupths. j. Locus corrupt
Probatio frima Conclufionix.
Prima Conclufio fic probatur: quia fi Judicio Fidei
foret aliqua reprobanda, hoc d ie t , quia repu-
gnaret vel Fidei Articulis, vel contends in facra Scri-
ptura, vel determination! Ecclefiæ univerfalis facro-
lànclæ j aut Generalis Concilii reprælèntantis eam-
dem : fed nulla iftarum répugnât Articulis Fidei, vel
contends in facra Seriptura, aut determination! Ec-
C clefiæ, aut Concili Generalis : ergo nulla illarum eft
Fidei Judicio reprobanda. Major eft manifefta ; quia
omnejudicio Fidei reprobandum, aliqua illarum ra-
tionum eft taliter reprobandum. Sed Minor patct:pri-
mo de Articulis, inducendo per pmnes, 8c fin-
gulos , Sc per Aflertiones fingulas difeurrendo.
Secunda patet pars: videlicet, quod nulla iftarum
novem Aflertionum repugnet alicui contento in la-
cra Scriptura. Si illarum Aflertionum aliqua repu-
gnaret ; hoc videretur fpecialiter de quatuor primis,
quod repugnarent illi Præcepto : Non occides j Exod.
x x , contento : 8c fie confequenter de tribus aliis,
quinta, fexta, 8c feptima: aflt etiam videretur dc
odava, quod repugnaret facræ Scripturæ in hoc,
quod tenere fënfum litteralem facræ Scripturæ, dicit
aliquando animam occidere : aut de nona, quæ
videtur repugfiafe illi Præcepto ; .Non a fumes noem
en Domini Dei mi in vanum. Èxöd. 'xx. 7. Sed
nulla illarum feptem , quæ loquuntur de oeci-
fione talis tyranni, répugnât illi Præcepto , Non
occides. Illud enim Præceptum , ad intentionem
præcipientis, objigat ad non interficiendum in^-
nocentem , propria authoritate, aut livore vindiélæ :
fed nulla iftarum aflerit, quod innocens debet inter-
ficij fed talis tyrahnus, 8c taliter qualificatus, crimino-
fus crimine læfæ Majeftatisdivihæ;, 8c humanæ y in
' : pr imo
• rorfanltgendum, in teftimonium veritati«.
primo graduj nec propria authoritate j fed autho-
ritatc Legum, divinæ, moralis, Scnaturalis: ncc
livore vindidfcæ* fed pro falute, 8c vita fui iupremi
Domini confervanda. Ergo See.
De oétava etiam patet : quia femper tenere fen-
ftun grammaticalem, 8c fiiperficialcm , quem fa-
ciunt Propofitiones multæ in facra Scriptura con-
tentæ, inducit in errorem , ut exprefsè dicit Bea-
tus Gregorius, in primo Libro Moralium, Cap. v.
Prologi, ubi fic a it, de verbis facræ Scripturæ : A l i -
c/uando intelligi ju x ta litteram necjueunt, quia fup er f i - ■
cie tenus accepta, nequaqukm inftruïïionem legentibus,
f e d errorem gignunt. U t exemplificat ibidem in mul-
tis : 8c lequitur} S e d nimirum v erba littertt dum col-
lata f i b i ne que unt convenir e , a liu d in f è quod queera-
tur ofiendunt. A c fi quibufdam vocibus dicatur:
dùm noftra vos fuperficieconfpicitisdeftrui, hoc in
nobis quærite., quod ordinatum fibi congi üens apud
nos valcat intùs inveniri. Ejuldem fententiæ eft idem
Gregoriiis^füper Ezechielem, dicens : S i omnia ad l i t teram
fen tiam u s, virtutem diferetionis amittimus.
Item. Hæc oètava Aflèrtio conformis eft dièlis
diâorum plurium Theologorum. Unde Dominus
Bonaventura , Libro tertio Sententiarum, difimtt.
u ltim a , dicit quod L e x vêtus efi occidens, fumpta f e cundum
fen fum litteralem : f e d non fe cun dùm fenfum
Jpiritualem. Et probatur: nunc enim tenere fubla-
tum* fecundum fenfum litteralem, ut in Lege vete-
r i , fimiliter Circumcifionem, 8c hujufmodi, effet
occidete animam.
Nec valet fi dicatur, quod fenfus litteralis femper
eft verus -, quod verum e ft , fecundùm intentionem
loquentis D e i, fed inaliquibus, fecundùm for-
imam verborum, 8c fenfum quem prima facie gene'
rant in eo qui capit ad litteram, non femper eft verus,
ut : Ego fum vitis. Joan, xv, i . »; E t : Coelum miki fedes
eft , térrà fcabellum pedum meorum. A£tu. Vi i , 4p.
Unde Do6tores Theologi dicunt, tales locutiones
folùm fpiritualiter efle intelligendas.
Item. Videatur fuper hoc Auguftinus, D e M ilita te
c r ed en d i’j cura tribus regulisquas trahit Dominus
Bonaventura ex Libris Auguftini, præfertim, D e
doElrina Chrifiiana : quarum tertia eft : Quando a liqua
feripturâ habet aliquèm in tellèü um litte ra lem , &
Jpiritualem, debet difeut ere expofitor 5 utrum ilia at tr ibutio
conveniat. hifiorico j v è l JbirituaU Jignificato , f i
fo r te nonpotèfi utrique convenir e j 1& f i u triquè compe.-
t i t , tunc litte r aliter , & fp ir itu a lite r débet in te llig i,
ficu t\ Sabbathum Legis eue perpetuum. Saccrdo-
tium æternum. Poflèflîo térræ æterna, 8c paétum
Circumcifionis efle æternum , qua omnia ad J'pin*
tualem fenfum referenda fu h t .
Item. Fruftra poneretur diftinètio ilia vulgata,
quam ponit Oram f in fuis Suppofitionibus : quod
Propofitiones Doètorum 8c Philofophorum, ac in
hac facra Scriptura contentæ , aliquæ habent du-
plicem fenfum litteralem , unum quem fàçiunt,
alium in quo fiunt, neceflàrio enim verba Iitteræ
générant aliquem fenfum fuperficialem alium abillo
quem loquens intendit.
De nona etiam patet, quod non répugnât ifti
Præcepto : Non perjurabis. Nullus enim tenetur ad
juramentum, carens comitibus quos fecum debet
habere, fcilicet Juftitia, Judicio, & Veritate. Confiât
autem quod juramentum quod eft in præjudi-
cium fui, vel alterius, eft contra Juftitiam > 8c, per
confequens, non habet Juftitiam pro comité j nec,
per confequens, Judicium, quod, eft alius comes j
quia fie fit temerariè, 8c indifcrete : ergo ita quod
fi tale juramentum non fervetur, non eft perjurium.
Hujus fèntentiæ eft Canon Decreti, in quampluri-
bus locis. ,xxI i .vq. 1 v. In malis promijfis &c. 8c funt
yerba Ifidori, in Synonymis.. E t Extra, de Re ju . in
fexto. Et Caufa præfata. C .Sioliquis. E tC . Eft etiam
* Locus corrupts*!. f Forfeit Ockara,
contra ojficium. Et Q u o d D a v id . Et J u ra v it D a v id .
Et N o n fo lùm . Et ZJnufquifque. E t Diffinitio. Et jA 51 tone
quarta. Et S i quis. Et S i ad peccatum. Et Adulter.
Et In te r cetera. Et Innocens. Hujus fententiæ
lunt Alexander de Halis j Sanétus Thomas 3 Bonaventura
j Joannes, in Summa Confeflbrum. Quod
autem non répugnent determinationi Ecclefiæ, patet
, quia adhuc pendet caufa.
Sed forfan diceretur , quod imô , quia quarta
iftarum videtur efle eadem cum ilia : Q u i l ib e t tyrannus
&c. Sed manifeftè patet falfum : quia ilia,
Q u i lib e t tyrannus 8cc. dicit à quo quilibet tyrannus
fit interficiendus , quia à quolibet fubdito fuo.
Ilia autem, f u s efi 8cc. hoc non dicit; fed dicitur,
quod ju n t la cum p rima. Sed per iftum modum, ex
verbis facræ Scripturæ oftenderem de quolibet
hanc Propofitionem : H i c efi D eu s : H i e eft d ia -
bolus : fumam enim hoc complexum; H i c e f i , de
multis locis facræ Scripturæ, 8c hoc ineomplexum,
D eu s ; dc aliis ; vel h o c , d iàbolus, de aliis multis.
Item, hæc Propofitio : f u s efi 8cc. loquens de
tyranno , eft intelligenda de tyranno infideli, ut
exprefsè loquitur quarta. Capienda eft etiam de
tyranno hoftili, ut in præcedcntibus Affertionibus
& fequentibus eft acceptus. Aflèrtor enim harum
Propofitionum uniformiter loquebatur , 8c de illo
;erat ad propofitum fuum : fecundùm enim Augu-
ftinum L ib . x x x i i 1. L u . l x ix . S o le t circumftantia
Scripturarum illuminare fubftanrtam.
Item, fecundùm Hilarium4 .deTrinitate: Inte lligent
ia d itlo rum , e x caufis efi ajfismenda 5 quia non
Jermoni r e s , J ed rei eft (ermo fubjettus.
Item. Hîc Analogicè loquitur de tyranno hoftili,
8c Domino naturali in tyrannidem verfo, 8c debet
capi pro fingulari fignificato , nifi aliter exprima-
matur : principale autem fignificatum, eft hoftilis,
8c præfertim ubi uniformiter loquitur de tyranno
in præcedcntibus, 8c fequentibus, eodem contextu :
fecundùm enim hunc modum exponuntur diéla fâ-
cræ Scripturæ, 8c Doéfcorum.
Undè Doèlor fùbtilis, in quarto fuo, ad oftenden-
dum quod Chriflus non intellexit Corpus fuum
tantùm effe figurativè in Sacramento Altaris, cùm
dicit, 1 C o r .x i, 14. Hoc eft corpus meum , probat
1 per verba fequentia, cùm ait : quod pro vobîs ira -
d etur : ficut etiam exemplificat per oppofitum,
quando intelligit de figurativislocutiohibus, ut ibi:
f o a n . x v , f . Ego fum v it is v e r a , fequitur: Vos p a l -
mites ; ubi clarè patet, quod -quia Apoftoli non
erant palm ite s, nifi figurativè , nec Chriflus v itis j
fimiliter 1. Cor. x , 4. P etra èrat Chriflus , apparet
eX præcedentibus myftica locutio , ex hoc quod
præceffit immediatè : Bibeban t autem de fp ir ita li
confequente eos petra.
Nec eft Jus , cùm dicitur quod talis tyrannus
villanè, Gallicè vilainement ,.eft occidendus : concordat
enim diéto Salisberienfis in fiio Polic ratico,
8c plurium aliorum Doélorum, 8c modo loquendi
Gallicano : cùm enim quis, fuis exigentibus dementis,
interficitur, diçitur vulgariter, quod occiditur
villanè, Gallicè vilainement.
Très enim fequentes Affertiones pertinent ad
juftificandam remunerativam temporaliter : ideo
1 non funt Fidei Judicio reprobandæ. E t fic apparet,
quod nulla illarum novem, ut patet in diver fis par-
tibus Orbis, nedùm temporibus noftris, fed etiam
in Ghronicis, 8c in fecrà Scriptura , ut de Sennacherib
Rege Affÿriorum à fuis filiis interfeâo.
Ergo fi etiam fuiflènt hujufmodi Affertiones ab antiques
temppribus publicatæ ; Ptolomæus filius Abobi,
non ita audaéler attetnptaffet interficere Simonem
Machabæum , 8c filios ejus ficut fe c it, ut domi-
naretur Regioni : ut habetur in fine primi Macha-
E e e 3 bath*