Seconda ^Affértio.
(jla tlit fpiritualis fupvema Poteftas eft in Papa fepa-
ralnltttr, & ejuoad ejufdem executionem.
lila facilè probatur, quoniatn Papa depofitus,
vel illegitimatus utraque caret.
Iertist Affertiö. jfj
Gladii fpiritualis fuprema 'Poteftas e s i in Papa iegU
time pr erfden te & rejidente totaliter , ejuoad executio-
nem , & nullomodo in (oncilio Generali.
Ifta Aflertio fimiliter probatur j quoniam E c clefia
executionem talis Poteftatis non habet, nifi
ea Papa carente, vel eo illegitimato, aut depo-
fito , ut dicitprima Aflertio, Sc per confequens,
nee Concilium Generale,
P R O T E S T A T I O N E S
Domini Burgundiæ,
Rcceptæ xiu. Septembris. Anno xvl.
I n n o m i n e D o m i n i N o s t r i
C h r i s t i . Amen.
J esu
God.
MJ*,
poll
folium
i 3 7*
tk ante
folium
}}8.
Quarta Affertio.
Gladii fp ir itu a lis fup rem a Poteftas ft c eft in Papa legitim
e praftdentc in Ecclefia % ejubd approbartda
"V f Overint univerfi præfbntls ffcripti paginam,
feu prælcnspublicum Inftrumentuminfpc&u-
ri, quöd Anno ejufdem Domini, millefimo quadrin-
gentefimo decimofexto. Indi&ionenona, die verb
xviii. Menfis Augufti, Sedc Apoftolica Paflore
carente , nobis Notal’iis publicis, Sc teftibus
præfentibus infra fCriptis, perfonnaliter exiftens
Serenifiimus Princeps Sc Dominus, Dominus Johannes,
Dux Burgundiæ, Cornes Flandiæ, Arthe-
II, Sc Burgundiæ Palatinus, Dominus de Salinis,
8c de Machliniaj ex ejuseertafeientia, eifqueju-
ibus, viis , 8c modis melioribus quibus potuit,
dem f i lm Papa habet diffinire, & non Concilia», Gene- B proteftal:us & prdteftariones fecit, utfequi!
raie.
Ifta Aflertio probatur ex prima Sc ex tertia Af-
fertionibus : quoniam in di£to tantùm Papa executionem
habet hujufmodi Potellatis.
Cod.
fol.
Î75-
In die Nativitatis Beatæ J/vrginis, in
Ecclefia Conftantienfi. Anno cccc.
x v l. prædicavitpublicè, præfentibus
Dominïs Cardinalibus, Patriarchis,
t/Irchiepifcopis etiam Ç f Ambaffta-
toribus nonnullorum Regum & c .
/Magifter Johannes de Gerßonno in
effectu, vel quaß in forma, banc Con-
clufionem.
Prsedicata per Johanneni GerfTon.
141«?. C I Chriftus fupervixiflet Beatam Virginem Ma-
^ tremfuam, de Jure divino Sc hvynano, Jure
hcreditario fediflet fuper Thronum David, Sc fuif-
fet verus R e x Juda, tcnuifletqtie Regnum temporale,
fecundiim verbum Angelidicentis Maria:,
L u c .i. q i. D a b it e i Dominus Scc. Et ita! debetad
litteram intelligi, Sc darum eft quöd non per medium
Jofeph, cum non eflet PaterChrifti natura-
lis , fed per medium Beata: Virginis ejus Matris
naturalis, 8c vciae, qua: erat vera heres di6ti Rc-
gni David, dcJuredivino,8c, per confequens, hu-
mano, cum nullum Jus Juri divino contradicat,
fed
tur, Sc in quodam rotulo papyreo plenius conti-
netur, cujus tenor talis eft.
Primö, quia idem Princeps Illuftriflimus alias
proteftatus* fe femperveileimitarifacratiflimas,Sc
orthodoxas fuorum Prjedeceflbrum, fcilicet D ominorum
Regalium de fanguine liliato Chriftianif-
fimo, femitasj hoc idem iteratö proteftatur, Scfa-
tetur, fe veile profited, Sc tenere inviolabiliter,
adhxrendo tanquäm verus Catholicus Sententia:
Fidei, 8c Ecclefia: (äcro-fan&a:, 8c eamvult fo-
vere, tueri, Sc defendere, 8c in eadem permane-
r e , 8c perfeverare, quandiü Altiflimus vitam fiBi
contulerit in humanis, . •
Item, proteftatur, ficut 8caliüsproteftatuseft,
quöd in ipfa Fide Catholica* 8c fub ipfavult vi-
vere, Sc mori, ipfam excolere, protegere etiam
omnes Sc fingulosfuosfideles, amicos, parentes,
_,alligatos8cfubditosad hoc ipfum, totis viribus, ex-
^hortando, eofdem,ac etiam, fiquando fbret op-
portunum 8c n eedle, quantum in eo eric, com-1
pellendo.
Item, proteftatur, ficut alias proteftatus e ft,
quöd de mente fua nunquäm fuit, e ft, aut erit*
dare favorem, aut aflenlum quibufeumque Propo-
fitionibus, feu Afl'ertionibus, atque Conclufioni-*
bus propofitis, aut in pofterum, per quemeumque*
feu quofcumque proponendis, qiue venirent dire-
d e , aut indirekte, contra determinationem Fidei
facro-fan&a:, aut doöfcrina: Ecclefiaftica: fan&o-
rum Doötomm ab Ecclefia probatorum, cetero-
rumque catholice docentium.
Item, proteftatur ficut alias, quöd circa eä,
qua: jam longo temporis fpatio in lan&o Univer-
lali Concilio Conftantienfi, Sc Parifius pra&icata,
poteft
nium j
re , quia tunc non valeret.
Et circa hanc materiam dixit gravem qua:ftio-
nem fuifle motam inter Chriftianiflima, Sc pra:-
clariflima Rcgna Francia: 8c Anglia: > fuper qua
materia feriplit multum iolcmniter unus magnus
Do^or Anglia’. Et aflerunt plurimi quod nomi-
navit Almakanum, ad cujus feripta Sc di&afere-
ferebat.
le fubmifit, Sc fempervuk fubmittereordination!,
declai-ationi,Scdeterminationi SanSia: MatrisEc-
clcfiæ, 8c Sedis Apoftolicæ, oftertque fe , prout
aliâs fe obtulit, ftarc Juri, cafu quo aliqui vo-
lucrint ipfum impetere fuper fa£î:o F id e i, auc
fanftæ Catholicæ do&rinas, contra ipfum propo-
nendoaliqua, quæ ejus finceritati, fidelitati ho-
nori, Sc famæ derogare poflent.
E t quia poft prædi&as proteftationes, pfôceflus
quidam fuit inter ipfum Pincipem llluftriftimum,
parte una > Sc Epifcopum Parifienfcm Sc Inquifi-
toi^m,
torem, qui tune erat, parte altera} occafione cujuf-
dam prætenfæ Scntentiæ per iplos Epifcopum Sc
Inquifitorem, in jaéturam Fidei, Sc Principis præ-
fati opprobrium là’tæ : qui quidem proceflus cum
maturo 8c diuturno examine Doâorum plurium,
Dominorumque de R o ta , in præfentia Judicum Fidei
terminatus fcntentialiter extitit contra ipfos
Epifcopum, 8c Inquifitorem,per très Dominos Cardinales
ad hoc deputatos par facrum Concilium.
Nihilominiis profecutores Sententiæ diéti Epif-
copi, tanquàm veritatis, 8C præfati Principis adver- j
farii,àdi6laSententia appellarunt. Poftquam quidem
appellationem, viâJurisreje6tii,8c neglectâ,
viam facti aflumcntes}procuraverunt Litteras,Epif-
tolas, Sc Libellos, nunc ex parte Regis Franciæ
Chriftianiflîmi, nunc ex parte Regis Romanorum,
nunc ex parte UniverlîtarisParificnfis, poftulan-
tes importune diélam Sententiam revocari} Sc ex
confequenti, inferentes injuriam, opprobria, Sc
contumelias contra præfatos Dominos Cardinales
C ximmiflàrios, totum ipfum Univerlale Concilium
, Sc prænominatum Principem : adjicientes
infuper minas, Scterrores contra omnes Scfingu-
los , præcipuc de Regno Franciæ , Sc in codcm
Bcneficiatos, qui fuæ infimiæ non dederuntaflen-
tentiam, confilium, auxilium, Sc favorem , ’or-
gano Magiftri Joannis de Gerfl'onno,in hæc verb
a , autfimilia, infententia} diejovis,nonojulii,
apud Conftantiam, in Seftione püblica Natiomsl
Gallicanæ, prætenfo Regis nomine , prorumpe-
tcs.
Quicumquc f ib i, 8c fuis collegis aflîftentiam
non da tent, co iplo poenafti criminis læfæ Ma-
jeftatis incurrerent. Subjungentes prætereà, quod
de mente Regis erat Sententiam præfatam Epilcopi
Parifienfis defendere, fuftinere, Sc tueri velle per
totum Regnum fuum, Sc Delphinatum : poenam
ignis, fe r r i, gladii , e x ilii, Sc totius exterminii
incurrendo omnibu^ Sc fingulis in contrarium ve-
nientibus. Et confequenter dicebant fuper iis L it-
, teras, ex parte Regis fuo Parlamento, Sc per totum
fuum Regnum, fuper executione poenarum
fàcienda, jamque deftinatas} quemadmodùm ap-
paret per incarcerationem Magiftri Nicolai Cana-
c h e , DoStoris in T h eo lo g ia, 8c Magiftri Joannis
de Villa-nova, DoSloris in Decretis,ob cau-(
iàm prædidam punitorum , quemadmodùm faciendum
afferunt de ceteris iis fimilibus.
Præmilîis itaque, neenon 8c veritatis aliis fimilibus
diligenter attends, proteftatur Illuftriflimus
Princeps iæpè dibtus, in modum qui fequitur.
Primo, quod nonintendit difeedereàdetermi-
natione Sanche Sedis Apoftolicæ, quæ in hac materia
habuit confultationem , Sc aeliberationem
Doéfcorum Catholicorum de quatuor NationibuS
fufficienter congregatorum , Sc Dominorum de
Rota Apoftolica} imo earn tenet, Sc approbat, tanquàm
Sententiam Catholicam.
Secundq, proteftatur, le velle ftare Sententiæ
per Dominos Cardinales Commifl'arios légitimé Sc
canonicè latæ.
Item, proteftatur, quod in futurum ftare vult.
Ju ri, Sc Judicio Sanblæ Sedis Apoftolicæ, quan-1
diù libertas omnibus, Sc fingulis fucrit concella,
8c data dicendi Sc lcribendi, Sc publiée quid quid
Jus, 8c ratiaeis fuadebunt^ feclufo omnitimoré,
8c favore, odio, Sc rancore, quibus ipfa libertas,
8c verum Judicium impediri lolent.
Item , proteftatur, in cafu quo via fabli locum
haberet, perterrores, minas, feu alias quovismodo
j aut lioertas, Sc juftum Judicium paterentur de-
trimentum in loco tam folemni, taliter quod via Juris
fibi totalitcr fecluderétur -, idem Dominus, cum
remediis Juris Sc Juftitiæ procurabit f ib i, tempore
Sc loco opportunis, juftitiam miniftrari ,modo-
8c forma melioribus , quibus Deus fibi contulerit.
Item, proteftatur, quod fi via faifti taliter fuam
impediret juftitiam, quod fui Ambafliatores au-
dientiam non haberent} idem Dominus eofdem,cx
nunc, pro ut ex tunc,rcvocat, Sceorum autorita-
tem aanullat, requirens nihilominiis, ut de Jure
eft,quod falviSc incolumes fibi remittantur;
Item, quia illi, qui de præfenti fe gerunt pro
l Univerfitate Parifienfi, ôc ab Anno citra, fe gefle-
runt per fuas multiplices Litteras, Sc Epiftolas}8c fa-
vent, Sc faverunt Sententiæ Epifcopi Parifienfis j
tàm damnatè partem fe conftituendo in hac materia
contra præfatum Dominum > proteftatur idem Dominus
le nolle per fe,vel fuos Ambafliatores reciperé
opinionem iplorum, nec ipfam cfle admittendam
plus quàm ilîam Epifcopi Parifienfis, cùm ipfe cum
e o , 8c ipfe cum cis, pro parte adverià jpfius Domini
debeant reputari. Et aliunde} cùm illi iidem, Sc iri
odium ipfius Domini Ducis, jamque expulcrint, 8c
cxpelli procuraverint ab ipfa Univerfitate ferèto-
tam Nadonem Picardiæ , præcipuè quo ad Ma-
giftros notabliores} arcamque ipfius Nationis frangi
procuraverint,violenter figilla fua aufcrendo,ficut
habeturex publicoJnftrumento :8c, ex confequenti
, de Facultate Decretorum, 8c ceteris Nationibus*
ScFacultaçibusquampluresde notabilionbus Doc-
i toribus, Sc'Magiftris expclli fcccrint, eo quia in fuas
opiniones ^ Sententiam diSti Epifcopi coniènfum
non dederanè, fed potiùs eas deadvoaverant} 8c
ipfum Magiftrum Joanncm de Gerflono, quantùm
in eis erat, fuamque poteftatem revocaverunt ; A6t^
infuper illorum, Libellos,Sc Epiftolas, nomine Uni-
verfitatis compofita figillare noverint, ipfa potiùs
fore difeutienda per iàcrum Concilium judican-
tes, pro ut ex pluribus publicis Jnftrumentis cla-
riùs patet. Qiiæ omnia oftendunt præfatos, Uni-
verfitatem rcpræfentantes, facere partem formalin
ter pro diifto Epifc,opo, contra memoratum Prin-*
cipem. Quare proteftarur idem quod priùs.
Item, prænominati Univcrfitateqi regentes , ad-
hærentes didlo Epifcopo Parifienfi, una cum ipfô,
poflent forfim in pofterum nonnullorum malignan-*
tiurti fuafu, in materia hujus proceflus novitates va-
j rias introduccre, Sc cautelas,per quas id ,quod in
litependet, pateretur tenebræ difpendium.
Proteftatur idem Princeps,hujufmodinovitati-*
bus, feu cautelis quibufeumque per aliquem, vel
aliquos, quacumque autoritate fungentes,nollead-
hærcre,tanquam Juri, Sc rationi contrariis.
Item, proteftatur, qqod fi di6ti Epifcopus Sc Uni-
verfitatem regentes, pars advcrla ipfius Principis y
in talibus novitacibus procuraient per quantcuin-
que autoritaterh, Ecclefiallicam, aut fecularem opiniones
aliquorüm Doétorum Catholicorum iftfir-
mari ,adnuJlari, aut rcpelli} feu, cùm plurcs e f
fent numéro, ad minorcm numérum redigi, arque
Congregationos quafeumque, feu Conciliola par-
ticularia alibi, quant in loco Generalis Concilii fic-^
r i} eo quia hujufmodi Congrcgationes, feu Conei-
liola vix fufpicione carent : quia interdum in talibus
fiunt collufiones , impreflîones, violcntiæy
St cetera, quæ libertati adverfântur, ficut ma-
nifeftè apparct ex iis qnæ Parifius contigerunt, uc
præfertur.
Si deniquecontingcrct L ibella s, Cartnlas, Epiftolas
, aut Codicillos alicubi feribi, ad libitum ipfius
parti$advcrfæ,in præjudicium Scjaitururn proccf-
lùsjuridicc inchoati, atque libertatis, quæ in ma-*
teria tanta præcipuum debet locum habere. Hæc
omnia, Sc iis firAilia, tanquàm rationi 8c Juri diflo-
n a, proteftatur fæpè didus Princeps, ex nunc, 8e
in pofterum, nolle admittere: quinimo ipfos omi