Inquifitoris prædi&orum, extitit appellatum : cujus
appellationis caula pendec, in qua paites potcrunt
uti'defenfionibus, 6c Juribus luis, di&æque noftræ
Sénten tiæ efte&üs .fuit 6c eftjper præfacaih appél-
lationem fufpenfus.
Hæc autem, ad manifcftandam rerum geftarum
in præmiflis per nos veritatcm, omnibus voluimus
efle nota, 6c per hasnoftras Lutteras fidelirer at-
teftamuf •, qüäs per noftrunf infra fcriptum *
in hac Aflertione j quia non ponit quod quilibet
talis maehinans , 6c fie bannitus per Superiorem
fuum.
Item , quidquid fit de qüibufdàm Legibus 6c
Glofis earum i confiât quod rationes non valent,
quibus fic arguitur j Joannes meretur poenam mortis
, igitur quilibet poteft Joannem occidere, in-
fligendo poenam illam.
Primo, quia quilibet pcccans mortaliter, eft prdpublicamformamredegimandavimuSjScfigillorum
A ditor Dei 6c meretur mortem nedùm corporalem
fed teternam y non poteft tamcn quilibet peccator
talis a quolibet occidi.
Secundo , quia proditor etiam adjudicatus
morti per Judicem, non poteft a quolibet occidi
impune j imofi quis occiderit eum, dum ducitur
ac patibulum , eflet homicida.
Tertio,quia requiritur quod occidens proditorem
feiat certiffime quod ille eft talis, cui non debet in-
ferri certa mors ex folis conje&uris, etiam a Judice:
ut 2.. q. 1 .4 . Requiritur quod talis occidens habeat
tales caufas de quibus poflit facere certitudinem,
dum accufabitur apud Judicem fuum, quodtalem
proditorem interfecitj. alioquin fi non poflit hoc
piobare, damnabitur ut homicida. Non omnis
proditor, etiam notorius, poteft a quocumquee-
dam fubdito illius Domini , cui machinatur pro-
g ditor, licite interfici 5 quia non aSacerdote, vel
Monacho, 6c ita de fimilibus inftantiis.
Ex pra^didtis, 5c aliis multis poteft apparere,
quod condemnando hanc Aflertionem j Licitum ejl
unicuique 6cc. ut hasreticam j non propter hoc dam-
narentur talium Legum conditores, vel glolatores
ut hseretici, vel eorum Leges ut hiereticales.
Volumus propter elucidationem veritatis, 6c cx-
tirpationem quorumdam errorum confurgentium
ex Juribuspofitivis nonintellc£tis,ad puramFidei
regulam notare tres conclufiones, quae ab aliqui-
bus dicuntur fuifle prsedicatas, jungendo tam re-
probationes ex practicatis in hoc lacro Concilio
Conftantienfi, quara aliunde, multiplici ratione.
Primo, quod nulla Propofitio phyficajis, vel
moralis condemnanda eft per Concilium, quodin
noftrorum fecimus appenfione.
Datum 6c aétum Conftantiae.
* fort'cdetß Nötärium. t forte deeft inuniH,
C O N C L U S 1 0 N E S
Joannts Gerfomi.
De jure Epifcoporum, in definiendis
quæftionibus Fidei.
Notentur ha Propofitiones, feu Condu-
Jiones.
PRæcepta Decàlogi, prout tradita funt à Deo
revelante per Moyfem , ÔC per Chriftum, 6c
per alios San&os viros fupernaturaliter * cogni-
tionemi prout etiam debent impleri excharitate,
duam Deus folus fupernaturaliter infindit j prout
denique ducunt ad vitam æternam, quæ fola Fide
crédita e f t , fpedtant ad vitamj capiendo etiam
ftricfè Fidem pro puro credibili : 6c hoc ex ifta
triplici radice, tanquàm ex triplici caufa patet,
fcilicet efficiente, quoad primum j formali, quoad
fecundum ; finali, quoad tertium : 6c oppofitum
aflerere eft palam hæreticum.
Sunt igitur Aflertiones divinis ,Præceptis répugnantes
Judicio Fidei reprobandæ, ficut 6cprac-
ticatum eft in hoc Sacro Concilio, de pluribus Ar-
ticulis Wicleff6c H uls, 6c deifta fpecialiter 5 Quints
. . _ti talibus non fe debet occupare, cum non fint de
libet tyrannus 6cc. qua; velut hxretica damnata eft. p’id e: hserefis autem eft dogma falfum Fidei or-
Aflerere quod nullis Praelatis liceat Propofitio- Q thodoxx contrariutri,
aliquibus in Fide dubias hæreticare, hoc eft,
hæreticas declarare -, derogat Epifcopali authori-
ta ti, quæ in divino Jure fundata èft , 6c in lau-
babili confiietudine legitime prælcripta , quo ad
multos, præfertim apud quos funt generalia Studia
Theologiæ, ac etiam répugnât pradticatis, 6c. ap-
probatis in hoc facro Concilio.
* Locus corraptus
Refponfio ad objeEla fumpta ex epuibuf-
dam Legibus, Q f Glofis, qua ui~
dentur 'ffertioni prima favere, ut
dicit adverfa pars.
L Èges civiles debent regulari, glofari, 6c in-
telligi conformiter ad Legem divinam, 6c non
è contra j quoniam permittunt aliqua quæ L e x ,
divina condemnat ut crimina : fed non ideo red-
duntur talia jufta 6c licita. Exemplum de ufura,
de meretricibus, 6c quibufdam aliis.
Leges allegatæ cum,glofis fuis, pofllmt reduci
ac meliorem intelleâum, utjuftædicantur, quàm
poflit hæc Aflertio j Licitum efl unicuicjue fubdito,
Ôcc. quæ hicquæriturimpugnari : iftæenim Leges
cum glofis fuis , videntur loqui de homme judi-
cialiter bannito ratione proditionis j in quo cafu
datur licentia fubditis illius Domini qui bannivit,
quodoccidant talemficbannitum. Sednonfic eft
OppofitUm autem nujus conclufionis prablicatum
eft inmultis erroribus, JoannisWicleff, 6cJoan-
nis Hu!s, qui moralia rdfpiciunt -, ut quod Fratri-
bus non liceat mendicare 6cc. Undè 6c falfum eft,
imb hæreticum, quod nulla moralia fint de Fide.
Undè ifta damnata eftperEcclefiam ut hæreticaj
quod 'Ufura non f t pec cat urn. E t ifta, quod Non licet
jurare. Et ita poflèt exemplificari de multis. Etde
ifta quæ noviflimè damnata eft ut hæretica j Qui-
libet tyrannus 6cc. Undè pro régula generali : Omnis
Propofitio contenta in Scriptura fptllat ad Fidem }
quoniam Aflertio pertinax oppofita non fiat cum
Fide. Et fimiliter : Omnis Propofitio cjuet potefi ex
ip fa deduci in confeejuentia pro babili & vera 4 ad tandem
fpeftat Fidem. Et reducitur hæc régula ad il-
lud de Symbolo Nicæno : Secundum Scripturas : - 6c
ad illud : Qui loejuutus eft per Prophetas. Et ad illud,
fijnam fanttam Catholic am, & Apoftoltcam Ec cleft'am.
;Dedu6Ho facilis eft.
Altera conclufio, vel pars conclufionis j quod,
dum damnandi funt errores , debent fimul evo-
cari 6c damnari hærefum aflertores.
Oppofitum praclicatum eft in erroribus W iclefF,
qui pritis condemnati funt judicialiter, quàm ipfe
W ic le ff evocaretur , vel damnaretur , licet tub
nomine ejus damnati fint.
Verum eft quod , dùm quæfitum eft damnari
fua memoria , citatio décréta eft. Similiter ifta •
Quilibet tyrannus Sic. Similiter alia: de non communicando
k ïc o # fpecie ôcc. E t ita folitum eft fieri riam Romanam, ubi quantus eflèt traèlus, qijan-
in multis. Conciliis , in quibus apocripha , qjuæ tus labor, 6c expenfe, 6c quàm inutilis aliquando
certa carent a6fcione "J condemnantur. Verum eft finis, colligitur faciliter ex his quæ vidimus, 6c vi-
tamen, quod poftmodiim poflunt, aut debent hæ-^ demust ôc ita Paftor 6c D o â o r , pro grandi me-
refum aller tor es ni fi defiftant,condemnari. Notetur rito, grandi damno mulftaretur.
exemplum de talfo numifmate inferipto nomine R e - Exemplum pro præmiflis inducitur de Rege
gis ,quod damnatur, non damnato Rege. Sic in pro- Franciæ, qui fecit damnari Pari fiis, De vifione beat a,
pofito poteft contingere de falfa doétrina, ficut de quam tenebat Joannes xn. * ipfo epdem Papa non
cedulaper Promotorem judicialiter exhibita.Latior evpcato , vel audito.
eft dedgétio quæ incipix^: AJferere ejuodnon liceat 6cp. Altera conclufio, quod per inferiores ad Con-
Facitad hoc duodecima Diftinâno Dec reti, ubi A cilium G enerale, vel ad Sedem Apoftolicam, non
reprobantur Opufcula multa, quæ fuerunt ab hære- funt errores condemnandi judicialiter , imo nec
~ doéirinaliter, ut aliqui intellexerunt, nifi fine
prius per Ecclefiam condemnati j quoniam iftîè
funt majores caufæ, quæ referendæ funt, ut dicit,
ad Apoftolicam Sedem.
Oppofitum praéticatum eft in hoc Concilio,
quod approbavit condemnationes fadas per Uni-
verfitates, 6c Ordinarios, in Anglia, 6c in Pragua j
quas tamen ut temerariasôc iniquas, fi verum ille
diceret ,debuiflèt reprobaflè.
Undè Prælati 6c Doftores tenentur multa feire
expliçitè, quæ populus non ita tenetur explicité co-
gnofeere. Sed ubi infurgeret turbatio in populo, &
error explicitus, Prælati poflijnt & debent plebem
ab erroribus ejufmodi revocarejudicialiter ,1c alias.
Verum eft qubd Sententia eorum *j- ligat extra-
neos , ut eft præcifè per ipfos lata j nifi pro quanto
ticis intitulata fub nominibus diuerforum Sando-
rum, uteft Evangelium (andi Thomse , fandi
Bartholomxi, ländi A n d re s , 6c ita de reliquis,
ficut de itincrario Clementis, de vita Petri, 6c
de tr<anfitu Beatac Virginis. Conftat autem qubd
nec Apoftoli, nec Virgo Maria fuerunt evocati,
dum damiiarentur errores ifti fub eorum titulis
pricnotati , nec ipfis adjudicatum eft aliquod in-
terefle: unde 6c error Grascorum de proceflione
Spiritus fandi damnatus, ipfis non vocatis , ficut
digit E)p,iumq$ Bonaventura;.
Ämpliüs, fic arguitur ratione. Quaecumque
duo funt fepgrata, quorum unum eft principale,
6c aliud acceflorium j principale poteft difeindi
vel tgrrainari, acceflbrio remanente non tad o | Sc
pra^ferfim qu^ndo terminatio. no.n habet neeeflaria£
n dependentiam. S.ed interefle Fidei circa L i -B deducitur fufficientcr ex Scriptura fiicra.
bellum baereticalem eft principale jfic qubd ex er- Denique nulla eft contrqverfia, vel contradidio,
rorc, tanquam ex parte rea criminis lxfie Majeftatis etiam apud Dominos Juriftas, in caufis Fidei quae
divinas, conftituit-ur.fufficiensJudiciumappdPr«- refpiciunt exprefle& explicite Articu los fid ei, 6c
la^qm ex officio, ut hanc partem daginet: interefle ifta q u x funt p,er Ecclefiam ut hccrefes damnata,
verb perfonale circa jntitulationem talis Libelli eft vel per Scripturam facram, cujus autoritati innipfurè
acceflorium, 6c feparahile j poterit enim primum
interefle terminari, 6cakerumdifFerri, vel
dimitti.
Ampliiis 3 evenire frequenter poteft,qubd L ititur
Ecclefia J. poflint ae debeant Ordinarij 6c In-
quifitcxres cognofcei-e : ut fi qujs dicere t, qubd
ufura eft licita, quod focnicatio noneftpeceatum
mortale, qubd quilibet tyrannus debet occidi. 6cc
bellus hæreticalis inficiet unam Dicecefim -, & pe r- ficut nuper damnatus. e llj nullys. dubitat quin
fo^a , çujus nomine intitulatur, non erit de ifta Epjfcopus, 6c lnquifitoi* habeanc cognofccre.
Diqecefi, neque, per confequens, fubjicitur Jurifdi-r Contra tertiam eonclufion.em præmifiàrp notetur
dioiii illius Epifcopx : non oportebit igitur qubd E - fequens conclufio extrada de T radatu comparato
pifeopusevocet ilium,dumdamnabit eum Libeilum Anno Domini 1388- per Facultatem Theologiæ,
erronèum , Sc fuæ Dioecefi peftiferum y quia de iftisp 6c approbato per Univerfitatem Parifienfem, miflb
quæforis funt nihil ad eum, 6c effet irriforia citatio. olini Domino Clementi Papæ, quiTrada tus,eft
Âmpliùs, in cafu pnecedenti contingere poteft, penès Reverendiflimum Patrem Dominum Cardi-
qubd perfona errans fit tyrannus potens, vel hoftis nalem de Thalonos.
Rçipubljçæ , vel inimicus reputatus àR eg e fub quo Secunda conclufio eft in primo Articulo, qubd
eft Prælatus qui damnat hærefes -, ubi fi citaretur ad Epifcopos Catholicos pertinet, aüthoritateinfe-
hujufmodi tyrannus vel hoftis , nulla eft utilitas, riori 6c fubordinata, circa ea quæ funt Fidei judi-
fedmajor hoftiÜtas: in diktione verbdamnationis cialiter definire. Probatur autoritate Pauli. A El.
grande difpendium.
Ampliùs s non oporterêt in decifione, vol de-
terminatione dodrinali condemnativa alicujus er-
ix>ris ^ qubd evocetur errans , quamvis nomine-
tur : non igitur oportebit hoc in damnatione ju-
dicia,ri^ , de neceflkate divini Præcepti, cujus vin»
çulum majus e f t , quàm vinculum Juris pofitivi.
Èt fi.dicatur, qybd in cafibus prioribuspoteft faf
XX. 28. ubi dicit. At tendit e vobis, & univerfo gn
gi , in cjuo vos Spiritus fan blus pofuit Epifcopos regere
Ecclefiam Dei &c. Undè patet, qubd Jure divino,
6c autoritate Spiritus fanéti, Epifcopi funt pofiti
ad regimen Êcclefiæ Dei : regimen autem importât
judiciariam autoritärem. Ergo fequitur
qubd adeos pertinet, autoritate judiciali, inferior!
6c fubordinata fupremæ autorjtati fubjecta , Ecccm
fieri citatio generalis in valvis Ecclefiärum. clefiam regere j 6c per confequens, de Fide co»
Rcfpondetur piimb , qubd haec citatio nonPgnofcere , 6c in ea diffinire. Unde qubd de tali
Concernit neceflario damnationem errorum , ad A “ "
quam o'bligatur Prslatus divino Pr^cepto, &non
fic ad c-itandum.
Rurfus Jccundö, qüia ppflet talis citatio acceC-
Coria, cedere,multis cafibus,in pr£ejudicium ca u fc
pijincipalis., pjßopter veiiiitias ,v e l anutias Advoca-,
locum * 6c Proguratorum condudtorum prece 6c
pretio per unum potentem tyrannum, vel hoftem
ReipubliC«, vel feditiofutn$refugientibu« ex advert
(b.deffenlbnibus veritatis,velcaulä jufti mecus,vel ex
pufillanimitate, aut alias.: interponerentur quippe
llacim appellationes fiuvalse, imbpeftiferjead Cu*
Tom. V. Pars ///.
* f orMn äeßderatur fub i^raque.
t for [an qu* ccrco carenc aucoro*
regimine ad Fidem pertinence loquatur Apofto -
lus , ex hQC patet \ quia ibi hortatur Epifcopos.
adversus hxreticorum Fidem fubvertentiuri) ne-
qjuitiam vagilarc: nam. immediate fequitur : f . 2p.
figofeio ej non mm intr.ubant poft difeeffioncm meant tu-
pi rapaces tn vos, & exurgent viri loquentesperverfa ,
ut adducant difcipulos poft f e :propter quod violate, &c.
E t ideb,exemplo Pauli, Summus Pontjfex , 6c
Generale Concilium 3 fiib gravium comminatione-
pcenatum,ad vigilem hzereticse pravitatis expugna-
tiohem alios horcantur Epifcopos.
Q_q Unum
* forfanxxii. t for fan dtfideratur non
) forfan defideratur quin.