Item. In generali conceflione non veniunt qi
quis yepfimiliter eilet negaturus, nt dieit Regula Juris
: nullus autem concederet, qubdexconfoedera-
tionc fterec fibi pr®j,udicium, uxori., autliberis,ut
notum eft. # ,
Item. Sibi, vel alii pra:judicare, habet in le ra-
tionem illjciti, nec fieri poteft prasjudieium fine culpa
mortali, vel venjali: juramentum autem non eft
vinculum iniquitatis. ^ ,
Item. Rumperetur or.do charitatis, quo quis po
face gandentia, fient in compafita dvitate diverft
■ familia, & in eadem familia dwerfk perfinde.
. Et ideö dicit Beatus Thomas, de tyranno hofte:
Fortajfis nec fidelitati contrariant reputabitur, fecun-
_dum of inionemmult orum , f i tyrannie a nequiÙA qualiter-
cumque obvietur. Et idem, n. Sentent. DiJlinB. ult.
Quando, inquit, aliquis aliquod Dominium fibi per
violentiam febripit, nolentibus fubditis , vel etiam ad
confinfitm co aliis , & non eft recurfits ad Superiorem,
per quem de tali imvafere Judiciumpojfit, bono modo,fietiùs
obligatur fibi, uxori, 8c liberia, quam alteri mili- A ri: tunc enim quid adliberaüonem P atriAtalemtyranti,
fi ex juramento pnejudicium inferretur.
Item. In Matrimonio, vir dat uxori poteftatem
corporis fui, promittendo reddere debitum peten-
ti, fimiliter 8c uxor viro 3 8c tamen fi uxor alteri
commifceatur, vir amplius ad hujufmodi promifla
non tenctur: & ita non videtur ifla Aflertio nona re-
pugnare illi Prascepto: Non perjurabis.
l)e illo dibto: S i quis per indifilriam Occident, 8CC.
Exod.xxi. 14. Patet ex fuperiyis di&is,. Quod au-
tera non faveant damnatis per Ecclefiam, probatur:
quia fi fic, hoc prsepipue videretur illi nuperdam-
natx Propofitioni: Quilibet tyrannus, Stc. Sed hoc
nqn, quia ifta: Aflertiones loquuntur de tyranno ho-
flili, ut di&um eft non favent damnatis per Ecclc-
fiam 3 ilia autem de tyranno gcneraliter, fed natu-
rali Domino in ty rannidem convcrfb: patet 3 quia dicit
: per quemcumque fabditum fuum , vel vajfal-
lum. Qua: tyranno hoftili non conveniunt , ut notum
eft.
Item. Ilia Propofitio dicit, quod per infidias in
generali, non Gonp-ahendo ad bonas , 8c optimas,
ficut faciunt iftae Affertiones, ut patet in tertia, 8c
quarta.
Item. Ilia Propofitio dicit, quod per blanditias.,
vel adulationes, qua: de fe male fonapt, nec forfan
bene fjeri poflunt. Hax autem in nulla Aflertionum
reperiuntur.
Item. Ilia dicit : Non obftante quocumque jurar
memo , feu confcederatione faBis cum eo , qui eft
naturalis Dominus, ut dibfcum eft. Ifta: autem Af-
fertiones dicuntnon fic generaliter, fed in cafii fpe-
ciali fpecificando , 8c exprefse conditionando 3 fic
fcilicer , fi contingat quod iftud juramentum non
cum Domino naturali, ficut ilia Propofitio dicit,
fed fa&um ab uno milite ad alterum, vertatur in prae-
judicium unius promittentium, aut confcederatorum,
lponiie, aut liberorum.
Item. Nullamnecefiitatem includit: iftse autem
cafum inevitabilisneceflitatis5 ut vitas Principisfub-
ditus fuccurrat, exprefse comprsehendunt.
Item. Videtur approbare periculofos interims
Dominorum: | iftae autem non quserunt nifi confer-
vatipnem corum, ut quilibet clare videre poteft.
Ex quibus ctiam patet, quod non favent illi de
Wicleff, quod populäres poflunt Dominos ad libitum
cprrigere, quia ilia loquitur de naturali Domino.
Et fic patet quod non favent damnatis per
Ecclefiam.
Quod autem non fint fcandalofie, aut Regise Dooccidit,
laudatur, & pramium accipit..
Cum ergo prsedi&se Aflertibncs contineant quo-
modo hujufmodi fcandalofisperturbationibus Reipu-
blicae obviandum fit} & vitse, Scfecuritativerorum
Dominorum providere videantur 3 non Fidei Judi-
cio debent reprobar i ut fcandalofse, ac Regise Do-
minationi injuriolie.
Quantum autem ad oftavam Aflertionem , quas
dicit: Litter a occidit, 8cc. ifta videtur confonare di-
£to Beati Gregorii, vfijper Ezechiele, dicentis : S i
omnia ad litteram fentiamus , mirtutem difcicetionis a-
mittimus. Quid enim refert, diccre: Omnia ad litteram
[entire , fiout dicit Gregorius, & fenfum litte-
ralem femper tenere ? ficut dibit Aflertio. Quid in-
fuper dicere refert ? Perdere virtutem, & , perdere
animam fuam. Ita quod videtur, quod Aflertio*,
- ficut 8c Gregorius ibidem fenfum litteralem dicit,
quem fcilicct littera de fe grammaticaliter exprimit,
& non eft dubium quod qui hunc fenfum femper
teneret infacraScriptura, incideret in multos erro-
res , 8c confequentcr in hserefes , & fic occideret
animam fuam.
Ex quibus omnibus fequitur, quod di6ta: novem
Aflertiones Fidei Judicio non funt reprobandfc.
Tertium motivum eft, quia cum alids ifta materia
in. publico fit aperta , 8c declarata multum folem-
niter, tam pro parte aflarmativa , quam pro nega-
tiva, fueritquc plcnarie fatisfadlum ad rationes, au-
thoritates, 8c exempla pro parte aflirmativa, fcilicct
, quod hujufmodi Aflertiones funt Fidei Judicio
reprobanda?3 addu£l^ rationes, 8c authoritatesquam-
plurimas, nec non diflficiles quseftionesmotas,quas
folvere nullomodo feirem , nec intellexi; quod per
C aliquem eis fuerit fetisfiu^um: idco videtur mihi,
quod di6hae Aflertiones nullomodo.fint Fidei Judicio
reprobandse. Et ha:c dida fint cum omni humili-
tate, fubmattendo omnia, 8c finguladeterminationi
veftrarum Paternitatum, & facri ConciliiGeneralis.
* Lotus corruptus.
X X X V . D e l i b e r a t i o n
C Ub correétione , 8c determinatione facrofandæ
Romanæ, 8c Uniyerfalis Ecclefiæ, ac hujus fan-
élæ Conftantienfis Synodi ipfam Univerfalem Ecclefiam
repræfentantis3 cui,8c fuse determination!',
ut fidelis Catholicus, ac eidem femperobediens, &
adhserens, ac devotus, per proteftationcm folemnem,
omnia fequentia fubmitt03. quæ à tenuitate ingenii
minationiinjuriofse 5patet: quia provident remedium D mei, quamquàm de corde puro 8c fimplici, acFiconveniens,
imb ncceffarium, utdidum eft, contra
illos, per quos omnia fcandala, vel faltem maxima
pars accidit, quod in Republica, ut per hofti-
les tyrannosj qui nedum Rempublicam opprimunt,
fed ipfius Reges, 8c naturales Dominos in fuis Do-
miniis. turbant, fpoliare, & exheredare conantur ,
interficere cupiunt3 8c quidquid noxse, feu inquie-
tudinis, feu periculi civilis, 8c moralis veris Regibus
8c Mpnarchis adveniat, palam eft , ut pluri-
mum,yel femper, non ex aliis, quam ex praedidi«
tyrannis.hoftibus proyenire, Quorum f i non ejfitini-
quit as , ut dicit Auguftinus , [ub veris Regibus, &
naturalibus Domini s ita Regna quiet a ejjent, & amide
non fi&a , 8c cum reda intentione , ut veritas
videatur, procédant, licct à Sicilia, paucam poft de-
libcrationem, fineLibrorumcopia, legendi vel ftu-
dendi opportunitate ea quæ in fui dulcedine mini-
ftrarc dignatus fit pauperi, quæ quandoque audi-
vifle me recolo, vel legifle.
Dicam de dubio,quoquæritur : Utrum novem AP
fertiones præ feriptæ, in titulo cedulæ huic annexæ,
Fidei Judicio fint reprobandæ : 8c pro levi expedi-
tione me * animadv.erto , quod fi titulus. ifte recipia-
tur generaliter pro omnibus illis Judiciis quæ fub-
funt Fidei Chriftianæ, in approbando, vel reproban-
do, præmiando, vel puniendo, aut aliter 3 nedùm
• lorftnqgat^. iftas
iftas Aflertiones, fed omnia, qu^ Dodores tam
Theologi, quam jutis Gatiohid dubia pofuerunt, 8c
in q'uibus dubiis, vel eorum rätiöne, pluribus in locis
fuut diverfi, imb contrarii, approbare, vel reprobare,
Fidei Judicio fic.generaliter fumpto, nihil dubium
eft pertinet, 8c incumbit: qüia fic generaliter
omnia refolvuntur, & reducuntur ad fundamenta Fi-
dei Chriftian^, 8c,tjtylum illum, litteris aureis con-
fcriptum, 8c B.Valeriano per Angelum oftenfum ,
quod eft, ZJnus Deus. 'Üna Fides , & unum Baptifina.
Propter hoc qusero quseftionem qusercre: An ifta:
Quantum ad primam Aflêrtionem, quæincipit:
Licit um eft : 8c fècundam , quæ incipit Leges : 8c
tertiam , quæ incipit etiam Licitum 3 videntur habere
iftse très fuum fundamentum, qubdtyrannus,
quem Ariftoteles, in [ms Polit ids, 8c multi alii Ca-
tholici Dodores , ut fandus Thomas dc Aquino,
Ægi.dcRo. Guill.Pari. Heuftatius3 propriè voca-
vit, feu vocaverunt tyrannum, qui fic fibi prodeft,
ut omnibus aliis noceat, 8c Dominium quod i
folo Deo datur , aufferat injuftè, dominanti. Hie
tyrannus qualificatus cupiditate 3 propter quam lanovem
Aflertiones , de quibus agitur , fint de numer A pidatus Core. Fraude.3 propter quam occifus eft
ro“illarum, quas Romani Pontifices, approbantibus R e x Moabitarum ab Ajoth, fortilegio, quod eft
Cçnciliis, ut hæretrcas 8c infanas damnaverunt, at-
que -falfas ,. prout in Cap. Damnamus. D e Summa
[riflitatß Fide Catholica. Et in Cle. Noftrum. De
ktreticis 3 8c aliis pluribus Canonibus, 8c Ecclefiæ
fimdædeterminationibus. Ettuncdico, qubdcùm
Ecclefia Catholica perCanonicas Sandiones diver-
fis in temporibus, 8c Conciliis ordinatas, diftinxerit,
difponendo diverfbrum criminum Judicia, crimina
hæreticæ pravitatis commifit Inquifitoribus ejufdem,
8c Dominis, 8c Epifcopis, in fuis Dioecefibus , ad
quos pertinet, Juri communi, contingente cafu quo
fuftineatur 8c dogmatizetur aliquid ab aliquo pertipcccare
in Deum, 8c in proximum, 8c tendere ar-
cum, quem nullus, etiam fümmè prudens, pra:vide-
re poteft, quia fatagit in occultis, 8c in genere ma*
chinarum: fbrtilegium, potiones, 8c habentes fidio-
ues, 8c alias negromanticas 8c diabolicas artes, fè-
cundum Beatum Auguftinum, pari paflii ambulant.
Et ideo tyrannus fic qualificatus fi dicatur 3 cum fit
inter omnes homines malos peflimus, non permit-
titur vivere a Lege, quia feriptum : Maleftcos non
patierisvivere,EjXod. xxir. 18. Et tales impunè, ficut
fuffodientes, 8c ftratarum publicarum invaföres oc-
ciduntur5 non tamen fine Mandato fimpliciter, 8c
naciter quod eft direde contrarium Articulis Fidei, g interpretative.dato: nam Lex naturalis, qua mors
vel dependentibus ex eifdem , aut determinationi
Ecclefia: facrofand^.1 Et tunc in ifto intelligendo
dubio.
Dico pro Conclufione, quod nulla didarum novem
Aflertionum debet Fidei Judicio reprobari. Ad
cujus Concluflonis evidentiam recipio, feu noto fex-
tam 8c feptimamAflertiones, qua: incipiunt: Rex.
E t quia in neutra illarum aliquid ponitur, feu affe-
ritur quod fit nedum de Articulas Fidei, imb de
tota Scriptura facra , nifi de prxmiatione Archan-
geli Michaelis , 8c Phinees 3 8c ilia funt diverfa,
fecundum quod adus fuerunt diverfi : nam pugna
Michaelis fuit per bonam voluntatcm, contra rnalam
voluntatem Luciferi. Pugna verb Phinees, per adum
exteriorem corporalem,8cc. Nec ifta multum- faciunt
ad materiamt.
Odava verb Aflertio, qute incipit: Littera, See.
fenfu in quo fit non eft contra Articulos Fidei, vel
naturaliter refugitur,didat occideredebere, quoad
occidendum Ce præparavit per infidias 3 & vim vi
rcpellerc cum. moderamine, 8cc. Et Lex moralis,
quæ à naturali dependet, licet hoc præcipiat, ex-
cufàt tamen fic occidentem. Lex verb divina, quæ
alias Leges duas dirigit in finem debitum, in mul-
tis locis ponit fandos viros,propter zelumbonum ,
ut Moyfës inÆgyptios, 8c Ifraëlitas idolâtras3. He-
Kas in talfos Prophetas j 8c in aliis multis , qur di-
verfos peccatores, maleficos, 8c tyrannos occiderunt,
non zelo vindidæ, nec authoritatc propria, vel innocentes
: tales enim à Lege divina prohibiti funt
occidi. Et fic in iftis circumitantiis intelligunt fandi
Mandatum Dei quo cavetur ne occides 3 quia cer-
tum eft quod à miniftris Legum moralis, 8c divi-
næ, de die in diem, multi occiduntur 3 ficque ex
præmiflîs qualificationibus illius peflimi tyranni, 10-
ducuntur mihi iftæ très primæ non Judicio Fidei rc-
Scripturam fandam , cum in Scriptura fanda fint Cprobandæ. Quarta verb, 8c quinta, quæ quafi demulta
quæ aliter imeffigj: 8c fervari non poflunt:
ut illud : Cujus caro prAputiicircumcifa non fitter it,h ie.
Gen, x v if. 14. Gregoriusxvn. Et Rima, in iv. Quia
licet Circumcifio fuerit Sacrament um in Veteri Lege,
vices ejus fuppkt Baptifmus magiff gcneraliter,
8c efficacité-. Ita eft de omnibus ceremoniisLega-
libus , quæ nunc per gratiamDei funt evacuatæ ad
litteram , 8c in melius commutatæ : ideb textus,
qui de prædidis leguntur , per allegoriam , tro-
pologianl, vel analogiam exponuntur , prout de
hoc finit textus Beati Gregorii, Primo Moralium,
Cap. in. 8c- fiiper Ezechielem, eft Homilia 1. Si
omnia,inquit,ad litteram[entiamus, virtutemdifere-
tionis amittimus.
De ultima enim, quæ incipit : In cafu [ocialita-
//>,8cc. 8c tangit de obfervatione jusjurandi 3 texpendent
ex præmiflîs, fimili modo dico eas non con-
tinere hæreticam pravitatem.
Et ciim in dubiis fit præfumendum id quod melius
eft, ita ut non res [ermoni, fed [ermo ret fit Jub-
jeSlus; ut dicit Beatus Hilarius, 8c récitât Magifter :
in primo , præfumendum eft afferentem Aflertiones
iftas,in odiumpeccatorum tyranniæ, avaritiæ,
fraudis, 8c proditionis, ac fortilegii, &aliarumdia-
bolicarum artium, 8c machinationum, offendentium,
8c ofterideredifpofitarum divinam Majeftatem in cce-
lis , 8c Regias débitas 8c honeftas Majeftates in
terris, 8c non aperiendum viam maleficiis, imb ad
claudendum, præmifla aflèruiffc : licet forte in aflè-
rendo non ædificaverunt, imb offenderunt piasau-
res, propter verba, licitum, meritoriumy 8calia fi-
milia in Aflêrtionibus pofita: tamen-, utprædibtum
tus funt clari, in quibus.eft obfervandum , vel di-Deft, ex di&is non crcditur incurrifle hæreticam
cendum jusjurandum 3 8c in quibus non: nam cum
non- eft vaiktum , feu fulcitum fuis debitis comiti-
bus, Jufiitia , fcificet, Judicio, 8c Verdate 3 non
debet dici-juramentum, fed temeraria Aflertio, ad
quam obfervandam nemo tenecur , quamvis tene-
tur ad posnitendum de ea , prout funt textus, 8c
di&a Doblorum de jurejurando, in Cap. S i Chriftus.
xx. qUAft. iv. In malts’prom fits-, cum aliis Concon
Juris Canonici , 8C Theologie. Et fic ilk Aflertio,
cbm magis cadiat fub difeutione, quam fub appro-
batione, vel reprobatione , non eft fimpliciter rc-
probanda.
pravitatem: non eft concedendum quod omnia ilk,
qua: fut contra Prarcepta Dccalogi, ut funt furta,
rapine, adulteria, homicidia, 8chujufmodi, fubfint
Judicio Fidei; nifi eo modo, quopriustablumeft:
non autem ifto modo quo hie quterit quasftio, vel
ipfam quserere prsfuppono. Quia tunc in Dei Ecclefia
nullos alios oporteret habere Judices, nifiln-
quifitores hasreticas pravitatis. Et h«c paucacum
correblione , 8c determinatione , quibus fupra fuit
per me, fubferiptis * , in prsefenti materia, fine mag-
no ftudio funt deliberata, 8c tenue advifata.
Hhh 3 Vi«
+ Ttrfan fagittat. * Locus corruptus.
f it cl
ill
I
« Î J
■ l ’:î
Ï Î S M l