Sexto fie: Ad expellcndam tyrannidem, oportet
habere magnam prudentiam , 8c temperantiam 5
8c pro tanto debent audiri, 8t credi fapientes Philofophi,
Jurift*, L c g if t* , Theologi ,8 c homines
prudentes prudentia naturali, & magn* experien-
tix . Ergo ubi Sapientes, Philofophi, Jurift*, Le-
g if t* , Theologi, 8c homines prudentes prudentia
naturali confulerent, vel approbarent fuifle, 8c
fore licitum, per interfedionem talis tyranni, expel-
lere tyrannidem ä Rcpublica, 8c corpore myftico 5
debet eis credi.
Sed multi Philofophi, Sapientes, Jurift*, Legi-
f t * , T h eo lo g i, 8c homines prudentes confulue-
runt, 8c approbaverunt} confulunt, 8c approbant
tyrannidem fore expellendam > vel fuifle per interfedionem
talis tyranni: 8c cum fint quamplures hu-
jufmodi opinionisj ergo debet eis, 8cc. 8cpercon-
fequens licitum e f t , & c . Antecedens primarum
eft Magiftri Joannis Gerfoni, in tertia Veritatc pr*-
di<5ta.
Septimo. Princeps meretur perdere Dominium
fuum, qui abutitur j quia non eft: modus alias cer-
t io r , quod unus R e x , aut Princeps fe perderet
in corpore, Stanima, 8c totum fuum Dominium j
eb quod tyrannis, & infidelitas tanquäm innatura-
les, & violent*, 8c contra Deum, 8c omnem ra-
tionem , non poflünt diu perfeverare } juxta illud
Sap. Xvi. 4. Oportebat enim illis fine excufatione
quidem fupervenire inter it urn exercentibus tyranni- J
dent.
Ergo quilibet tyrannus machinans in fälutem 8cc.
meretur perdere Dominium.
Sed non poteft perdere, nifi per mortem , nec
perjuftitiam fui Superioris, per cafumj ergo per
interfedionem inferioris Regis. Confequenti* ift*
funt not* , 8c Antecedens eft didi Magiftrijoan-
nis Gerfoni, in tertia Veritate prxfäta.
Et ultra arguitur : Princeps meretur perdere Dominium
fuum. Aut loquitur de Principe naturali
Domino, vel Dominio abutentej aut de Principe
ufurpare conanteDominium quod non habet, nec
fibi competit.
Si primum j videtur periculofiim 5 c feditiofum
ad commovendum fubditos contra Principes, 8c
Dominos naturales, ä quibus humanitus Dominium
auferri non poflet, nifi per interfedionem, 8c con-
fpirationem, ut eflet R e x , qui non habet fuperio-
rem Dominum temporalem in terris } ficut Imperator
Romanorum, 8c Imperator Francorum.
Si fecundum, ut didum eft j talis tyrannus non
poflet perdere Dominium quod habet, nifi per
interfedionem, 8c mortem, qux humanitus fieri
non poflet perjuftitiam Superioris. Relinquitur ergo
, quod per mortem illatam a fuo convaflällo,
8c fubdito Regis j de Dominio enim , quod non
habet, nec habere debet, intelligi antecedens prx-
fatum non poteft.
Odavo. Raro tyrannus moritur morte naturali
j ipfe enim oditus eft ä D e o , 8c mundo j nec efl:
fere jta modicus , fi vellet exponere vitam fuam,
pro tollendo vitam tyranni, qui non poflet inveni-
re modum, 8c viam ipfum interficicndi, 8c ab ipfb
liberate patriam.
Ergo licitum eft: unieuique fubdito Regis , vcl
fupremi Domini, interficerc talcm tyrannum ma- ■
chinantem 8cc.
Confequcntia probatur : quiä fi quilibet quan-
tumeumquemodicus, volensexponere vitam fuam,
pro tollendo vitam tyranni, poteft: invenire modum,
8c viam ipfum interficicndi: aut ergo loquitur ifta
Propofitio de poflejuridico, 8c licito j autdepofle
L o g i c o , ..................... ... . prout opponitur impoffibili.
Non fecundo modoj quia fic etiam poteft
quifque volens exponere vitam fuam, invenire modum,
8c viam interficiendi fuum Dominum juftum,
quantumeumque naturalem.
Ergo intelligitur primo modo.
Ergo licitum eft 8cc.
Confequentix iftx patent} 8c Antecedens prin-
cipale eft Magiftri Joannis Gerfoni, in tertia Verita-
te ejufdem Tradatus allegantis Juvenalem.
Tunc ultra: aut ifte, cumjuvenali, intelligitur de
tyranno univerfäliter dido j 8c redit Propofitio nu-
per condemnata per fäcrum Concilium Generale:
aut de tyranno hoftili, 8c Dominium fibi ineom-
petens ufurpare bonanti, 8c flat ifta Aflertio: Licitum
efl unieuique &c.
Sequuntur alia quatuor rationes, ad
perfictendum numerum viginti quatuor
& c .
Item. Secundum Legem naturalem, membrum
pUtridum totius corporis corruptivum eft abfeinden-
dum, 8c ä participatione v itx corporis tollendum
ab omni eo , qui * tot e ft, Si Medicus, Superior,
fcilicet Princeps non poflet bono modo.
Sed talis tyrannus in Aflertione deelaratus , eft
membrum putridum totius corporis myftici corruptivum
8cc.
Major probatur: quia natura, pro fälute univerfi
exponit partes corruptioni} ficut aqua afeendit fur-
sum contra naturam, ut non fit vacuum in univer-
fb.
Minor patet ex fexto Politicorum. C . Salvantur.
C . Sunt autem: 8c olim dida ad Salvatorem, ut pof-
fibile eft tyrannidis cxcellentem perimerc , 6c fapientes
deftruere, 8c neque communicationes fi-
nere. Per hoc patet quod tyrannus Communita-
tis corpus myfticum deftruit, qux eft Minor. Ergo.
8cc.
Secundb f ic : Secundum Legem naturalem, licitum
eft unieuique membro defrcnderecaput, fecundum
quodpoteftatem habet, fervatafua falutc, per
deftrudionem nitentis caput interimere, vel nota-
bilitcr cxdere.
, Ergo Aflertio prxfäta videtur vera.
Confequcntia nota eft, & Antecedens probatur:
quia manus fe opponit pro capite} 8c fi poflet caput,
8c fe prxfervare a corruptionc , 8c non fine
interfedione volentis ipfum caput occidere, 8c per
Confequeps manum corrumpere, fecundum naturam
hoc eflet.
E t melius probatur: quia fecundum didamen ra-
tionis naturalis, quxnunquäm errat, quilibet plus
tenetur fuam fälutem tueri, quam alterius fervare:
omne enim animal naturaliter tueri fälutem defidc-
rat, pernitiemquedevitat,fecundum Boetium, tertio
De conßlatione.
Confirmantur prxmiflä per principium Legis naturalis,
quod eft: Hoc fäcias altcri, quod tibi vis
fieri. Sed quilibet fi eflet Princeps, 5 c ipfe nollet ad-
huemori, rationabiliter vellet, imitando Legem
naturx , quod ubi aliquis machinatur in mortem
fuam per fraudem, fortilegia, 8chujufmodi, quod
fubditus talem iniquum inimicum prxveniret mor-
tc. Ergo 8c licitum eft ei} imo quodammodojure
tenetur hoc fäcere pro Domino fuo.
Tertio. Probatur quod Aflertio fit vera, fecundum
Legem moralem: nam bonum commune eft
melius , 8c divinius bono particulari, ex 1. Eth.
8c adeo melius, quod vir fortis 8c virtuofus tenetur
fe exponere, ufque ad mortem inclufive, ^ro fälute
Reipublicx, patetex 5. Ethicorum. Cum ergo
talis tyrannus, quantum in fe eft, procedat contra
• Locui corrupt».
tra bonum univerfi. Primo contra Deum, per fortilegia,
8c malum ingenium, contra Regem ma-
chinando, contra fälutem fui corporis, contra Cora-
munitatem, volcndo injuftè principari: 8c fi ergo
fubditus tenetur fe exponere morti, ut honorem
D e i , 8c fälutem eorum quos ifte invadit tyran-
nice, tueatur pro viribus: quantb magis tenetur hu-
jufmodi tyrannum tollere de medio, fêfêrvato cum
aliis,fi poteft.
$ Quarto. Probatur quod Aflertio fit vera, feeundbm
Item. DeSimone, & £ e v i , quiinterfeceruntSi-
ehimitas &c. G m f . xxxiv. Videatur Domi-
nus JNicolaus de Lyra in irto paflu.
Lern de M oyfe, qui interfecit AEgyptium. Exod.
11. 8c AEt. vii. Cap.
Item. De fure noölurno ingrediente domum,
nocturno tempore. Exod. xxn. Cap.
Item de Ayoth, qui interfecit Eglom Regem.
Judic. in. Cap. ö 6
Item. De Samuele^ qui in fruftraconcidit Regem
Legem divinam : nam idolatram per malefi- A Agag. 1. Reg. x v . Cap,
cia fideles a&ualiter impugnantem , licet unieuique
fubdito,authoritateLegis,perimere, finealio Manda-
to , quando juftitia non poteft bono modo fieri per
Supremum, vel quando illeSupremus non vult fäcere
Juftitiam.
Sed talis eft tyrannus de quo Aflertio loquitur
s Item. De David, qui fecit interfici Amalechitam,
cum nondum haberet poteftatem iudiciariam 11.
Reg. 1. Cap.
Item. Confilio Chufi deceptus Abfalon, ex ordi-
natione Regis David &c. ßc finaliter fuit interfe-
ctus Abfalon per Joab contra Regis David Prxce-
ptum. 11. Reg. xvii. 8c xvnr. Cap.
Item. De Sefbinedob, qui nifuseftpercutere David
in propofito.
Ergo 8tc.
Major patet. Quo enim Mandato interfecit Ma-
thathias idolis facrificantes , etenim qui compelle-
bat fäcrificare, nifi Prxcepto Legis. Scribitur e-
nim. i.Mac ch. 11.24. i f . Accenfus eft furor ejus,
fcilicet Mathathias , fecundum Judicium Legis, &
infiliens trueidavit eum fuper aram } fed & virum,
quem mißrat Rex Anthiochus, qui cogebat immolare
occidit inipfi tempore.
Minor probatur: quia_ Quafi peccatum ariolandi ß 1V. Reg. x. 30'.
, quem interfecit Abifai frater Joab. 11. W k
XXI. Cap., Ä
Item. Helias duxit quadringentos Prophetas Baal,
8c quadringentos leucorum ad torrentem Chifon 8c
eos interfecit. m. Reg. xvm. Cap.
Item. Hyeu congregavit omnes Prophetas Baai
infidiose, 8c cos interfecit 8cc. cuidixit Dominus,
jQuia ftudiose egifti quod reäum erat in. occulis meis 8cc.
eft Repugn are } & quafifcelus idolatrU nolle acquiefce-
re. 1. Reg. xv. 2 3. E t , Avaritia eft idolorum fervi-
tus, fecundum Apoftolum.Æp^y?v. y .
Talis autem tyrannus , fortilega, 8c maleficus
répugnât D eo } 8c adeo eft avarus, ut etiam in per-
ditionem Domini fui incidat, 8c per fortilegia fua
inclinât fämiliares fuos ad ferviendum diis alienis,
id eft, dæmonibus. De tali autemdicitur: Deut.
Xiii. 6. Si tibi perfitadere volueritfrater tuus, filius
Jldatris, vel filia, five uxor , qua eft in finu tuo, aut
amicus, quern diligis ut animam tuam, clam dicens }
camus, dr ferviamus diis alienis, quos ignoras tu, dr
Patres tui &c. Sequitur: Non acquiefcas ei, neque
parent ei oculus tuus, & miferaris, & occultes eum,
fed ftatim interfiles Sec. Sed talis eft tyrannus,
qui per fortilegia fua fuadet fervire diis alienis.
Pro confirmatione prxmiflorum, notentur, fi place
t, fequentia.
San&us Thomas in Libro fuo : Deregimine Prin-
cipum. Libro primo. Capite xi. Ubi dicit : „ Fortafi-
„ fis autem nec fidelitati contrarium reputabitur,
„ fecundum opinionem multorum , fi tyrannic*
„ ncquitix qualitercumque obvietur 8cc.
Item. Nicolaus de L y ra , fbper quarto capite Ju-
dicum, dicit, quod Jahel in interfeéfione Sifär* fecit
rem licitam, 8c meritoriam 8cc.
Item.Salberienfis:o6favo Libro fui Policraticon^ca-
pitexvii. Ubi dicit: „Tyrannus vocat Deum, 8c
„ provocatadprxlium Principem, 8comnes, dum
„nititurpopulumredigere in fervitutem} „ infuper
„ tyrannus eft imago Luciferian* pravititis.,,
Item. Idem eodemLibro.C .x x . dicit: „Finito
„ tempore divin* difpenfätionis,licebat nece tyranno-
„rum excutere Jugum dc cervicibus inferiorum
8c c. „
Item. Eodem Libro. C . xx. „ Per impietatem t y - ,
Item. De Judith, dc qua dicit Beatus Hieronymus,
in Prologo, quod Pro liberatione populi fui cru-
deliter oppreffi inviblum ab hominibus vicerit, ac
infuperabilem fuperavit. E t paulo ante ibidem.
A c c ip i t e , inquit, J u d ith v iduam, caftitatis exemplum,
& triumphali laude perpetuis praconiis-eam declarate.
Ergo interficiendo Olophernem fecit aélum lauda-.
bilem, meritorium, 8c virtuofum.
Item. De Antiocho, quem interfecerunt Sacerdo-
tes Nane* inTemplo. 11. Mach. 1. Cap.
Item.
Non eft L e x eequior ulla.
Quàm ne eis artificem artepérir efua. Glo. Daniel v.
Cap. Neque enim 8cc.
Item. De Judith, in. Qui eftis Presbyteri in populo.
Glo. Portifl doEla Parrurn documenta funt filiorum.
q Glo. In fimili cafit licitum eft &c.
Sequuntur aliqua Correlaria ex di&is
Adagiflri joannis Gerfoni.
E x oppofito Aflèrtionis, Licitum eft unieuique , fia
i t quidam videtur aflèrere * di&us opponens : fe-
quitur, quod aliquis viator, in cafuprædiâo, exi-
ftens in gratia, ftante Legeperplexus, imo de fäfto ,
efl'et in dido cafu inter duo mala culpabilia prohi-
bita per Præceptum : quod eft erroneum in Fide,
& moribus.
Item. In dido cafu,ftante veritate oppofiti,perim-
poflibile, ftaret aliquem licite, 8c abfque culpa poffe
confentire in mortem fui Regis, & fuperioris Domini
ju fti, & innocentis : quod eft erroneum, ut fiipra.
Item. Staret, aliquem licite venire contra jura-
mentum fidelitaris, quo aftringitur fuperiori Domino,
cui poftDeum fùmmè obligatur , magis quameui-
,, rannicam perdit tyrannus Jura Principatus : quia D cumque convaflallo poffit obligari : quod*eft erro-
„ non flat, aliquem efle tyrannum, 8c tenere juftum — ‘
„ Imperium 8cc.
Item. In cafu fubiti,8c imminentis periculi,non pa-
Item.Eodemlibro. C . xxxm.dicit: „Tyrannis
„ non modo publicum crimen eft} fed fi fieri poflet
„plus quam publicum, omnefque perfecutoresad-
„mittit 8cc.
■ Item. Notetur Deut, xin/ß. Si frater tuus^amicus
dr uxor 8cc. Sequitur : Effunde fangumem eorum
8cc.
tientis moram, ut ad Superiorem poflit haberi recur-
fus, aut alitcr evitari, abfque diferimine graviori, ne-
ceflitatcm ex tali periculo indudam non habere dif-
penfätionem, aut interpretationcm fibi annexam, ä
communi cafu Legis abfolventem} videtur efle ef-
roneum: eo quod neceflitas non habet Legem, nec
aliquis peccat in illo quod vitari non pöteft.
* Locus comptut. Zz 3 Item.