tra honorcm Regis j & quod fperabat, quodipfi Domini Patriarcha, 6c Gondiflalvus, 6c de caula
fuum debitum femper fecerant apudConcilium,tam iuas proteftationis , 6c utrum habuit juftum me-
in debita libertate conlervanda , in civitace , & turn , aut non fatis conftare poteiat ex prasdidis.
viis publicis, eundo, 6c veniendo ad Concilium* Interrogatus poll prasdida, quid intelligebat in
quam in a t e . penultimo Articulo, cumdicitur, quod prater ea
Propter quod , ex parte Dominorum Cardina- quas intrinfecus latent, quaslatis publicedicuntuf:
lium, per vocis organum Domini Cardinalis Pilaoi, ctiam dixit, 8c refpondit, quod dbmmumtei dicitui,
quod Vila declaratione didi Domini Cardinalis Ca- quod Dominus Sacrisberienfis,cum quibufdam aliis*
meracenfiSjdebebant remanere contenti: 6c refpon- eft datus, 6c deputatus ad confulendum Domino
derunt, quod ita facieban't, & contentabantur. E t A Duciin omnibus agendis, nomine Regis Romand-
petierunt Inftrumentum de dicta refponfione , 6c rum, 6c per eum vocatur in omnibus expediendisi
declaratione: 6c ita fecit idem Dominus Cardina- 8c etiam quod major pars Nationis Germanic« alfifi*
lis Cameramen (is. tit Nationi Anglican« , faltem potjores Praslatij
Item. Quod procurantibus quibuldam de Natio- 6c multa alia plenius, fi opus fuerit, declaranda.
ne Anglicana, de proxime did is, non obftante, E t finaliter referebat le ad ilia , quas per Am-
iterato voluerunt elevate materiam , 8c elevarunt, bafliatores Regis liiper prasmilfis^ eflent dicenda,
fub nomine Re gis , 6c d idi Domini Ducis j fumpto
colore , quod per didam proteftationem videba-
tur inferendum, pofle locum argui de non fecuri-
tate, quod eflet enervativum eorutn quas fada funt
in Concilio, 6c reddcre fufpedum quod fieret in
futurum* ficut dicebant,quamvis proteftatio nul-
lo modo refpiciebat prasterita , fed tantum modo
futura, nec habentaliquamrelationem ad Regem,
nec Dominum Ducem, neque ad fecuritatem, vel
non lecuritatem lo ci, fed tantummodbad notan-
6c declaranda in audientia prasdicta, petens quôd
ante earn non procederetur ultrà per Deputatos
prædidos.
S E Q . U U N T U R Cod
PROTESTATIONES f f
Domini Cardinalis Cameracenfis,
âcTreïngî’c,“ ^ attemPtabant & voluerunt ELedæ in Natione Gallicana. Die Sab-
Item. D ix it , 6c narravit, quod proptereàDo-
inihus Dux. convocavit plures Prælatos, 6c nota-
biles viros de fingulis Nationibus, in quorum pras-
fentia fuit propofita materia prædidta, congravan-
do contra eundem Dominum Cardinalem Came-
racenfem : propter quod fuerunt milli ad eüm Domini,
Epifcopus Gebenenlis ,Cancellarius Ecclefias
T> Rimo. Proteftor, quod in omnibus, 6c per om-
ultimo prasterita, fadas coràm facro Collegio D o -Nov*.
minorum Càfdiifalium, per Dominos Ambalfiatores -
Chriftianilfitfii Domini Fràncoriim R e g is , de qua
patet per Inftrümentüm publicum, ad quod me re-
fero, 6c quod inpræfentia hujus inclytæ Nationis
legi requiro.
Parifienfis, 6c quidam alii, quidixerunt libi, quod
materia elevabytnr contra eum, 6cvidebatur pofle
oriri fcandalum* 6c quo dvellet aliquid conliderare
quod eflet placativum, 6c pacificativum materiasj
quibusdixit,ficut * quodaliàs remanferant contenti,
audita declaratione fua : tamen ad fubmovendum
turbationem, fi aliquid reftaret fiendum ulteriùs,
erat contentus quod Dominus D u x , 6c Dominus ^
Burgraviusprædiûi, ipfo priùsaudito, vidèrentj
bad. v i 1. Novertibris, antè pran-
dium. 1416.
nia adhæreo proteftationi quinta diè N ovembris vit.
Item. Proteftor, quod propter tumultuofum
ftrepitum fadum die prædida,de manè,inloco Sefi-
fionis, occafione cujufdam proteftationis fadæ per
Domirios Nationis Hifpanicas * 6c quia eaaem die,
nui rplannnf* Pis turTfliliiinpnriprnnr. _ . _ rr -__• r? _ i r
6c pacificarent: qui, relatione eis fada* fufpenderunt
ufque in craftinum , quod nollent recipere onus,
cum ipfi eflent la id , 6c deliberatio talis materiæ,
6c conclu fio Ipedaret ad Concilium , 8c elevave-
runt materiam plufquàm ante.
Item. Quoo poll prasdida, Ambalfiatores Regis
Franciæ convocaverant Regnicolas benivolos R e gis
, 6c Regni Franciæ * faltem aliquos ex eis, inter
quos materia fuit recitata, 6c per eos fuit de-
liberatum, quod per proteftationem tamprimam,
quàm fecundam, fpecialiter quantum habebat re-
lationem ad primam, erat Jus quæfitum Régi Franciæ
, 6c quod de toto non deberet recedcre ab ilia,
nec earn ponere in arbitrio alterius, fine confenfu,
6c deliberatione Ambafliatorum, 6c Procuratorum
d id i Regis hîc prælèntium, qui tenebantur, àce-
tero, materiam profequi, eo quod in utraque honor,
turn, inceflerunt cumarmis, etiam in Ecclefia,in
qua Deputati Concilii tractabant negotia Eccle-
iise , occafione cujus, pér amieds intimätum fuit
Ambafliatoribus R e g is , 6c mihi, quod nos, 6c familiäres
noftri ftraremus in domibus noftris, timen-
tes nobis periculum imminere : ideb nos protefi-
tationem pr«miflam,ad tuitionemJuris, 6chono^
ris Regis noftri, aCRegniFranci«, quam d iele-
quenti, coram di&a Natione Gallicana, 8c con-
fequenter coräm aliis intimare propofueramus, fa-
cere timuimus.
Item. Proteftor, quod pradi&us tumultuofus
ftrepitus in loco Selfionis fiaótus, 6c multb magis
ille armorum ufus, fuit, 6c eftmultipliciterfcan-
dalofus.
E t ideb conformatus# pro ut feripfit unus magnus
Dominus Praslatus, 6c D o d o r , quod ex ifto arvel
interefle Regis tangitur, diverfis refpedibus : £>rnorum ufu temerario, contemptum D e i, fcandaf
v n n nH n i r r i A m h s in i f lr n r p .s n e r if * r a n t f lu r iin . iv fn#»_ i.-: r. . • r>6c quod didi Ambalfiatores peticrant audiri,6c fue- . W&M •. . . t . • .
rat eis conceflum per Dominum Ducem, Burgra-
vium 6c alios Confiliarios Regis Romanorum Sere-
niflimi. Ideb aliam deelarationem,vel interpretatio-
nem non intendebat facere, pro præfenti 5 quia didi
Ambalfiatores R e g is , in Propofitione quam inten-
debant facere , dùm audirentur, magis ad plenum
poflunt inftruere materiam, ôcintendere de damno,
interefle, vel honore R egis, 6c quantum concernèrent
eum didæ proteftationes 5 6c quod ex præ-
milfis latis poterat recolligi illud propter quod ipfi
fuerant ad eum "f* per Dominos Deputatos ,• præfati
.* Locus corrupt us \ Locus corruptus
lum facri Concilii, impedimentum evidens rerum
in eo efficacitergerendarum, 6c fpecialiter procef-
fus inchoati contra Pêtrum de Luna, alia quoque
innumera pericüla manifeftilfimè imminere video,
6c maxime contumeliam, 6c injuriani Chriftianif-
fimi Regis mei, 6cc. 6c fuorumhîc Magiftrorum
etiam periculum -, attends maximèfavoribus, quos
fui hoftés, ex confoederatione multorum eis adhæ-
rentium, hîc habere dignolcuntur, quod etiam ne-
fasd idu éftj præterea quæ intrinfecus latent, quæ
tamen làtis publicè dicuntur.
Et
* ßrjrn coiifinnatuS'
E t nihilominiis volo D e o , 6c Ecclefias lute de-
bitum reddere, ac Regi meo, pro ut multiplici-
ter teneor, 6t fpecialiter propter ejuS Mandatum
mihi perfuas patentes Litteras fadum.
Item. Proteftor, quod fi in profecutione pr«-
didorum aliquo modo defifterem, hoc eflet propter
metum cadentem in conftantem virum j propter
quem habeo juftam, 6c manifeftam caulam am-
plius non comparendi in Congregationibus , aut
Selfionibus hujus facri Concilii , donee , 6c quopundis
: videtur quod ad hoc quod polfent valere
tales proteftationes,didus Cardinalis, 6c pr«-
didi deberent facere fidem de Mandato fpeciali’,
virtute cujus poflunt facere, 6c attemptare, 6c tales
reqüeftas; qüas viflis eft facere, per modum
fummationum.
Item. Cbm communiter quibuflibet Ambalfia-
toribus dentur inftrudiones deintentione, 6c vo-
luntate luorum Dominorum j maxime circa ardua.
in quibuscontinentur, per expreflum, Articuli, quos
ulque per ipfurn reprimatur, 6ctollaturiftaeffr«-A non licet Ambalfiatoribus tranfgredi, aut amplia-
nata audacia j ita quod nobis hie pro R ege nof- re, pro libito fuas voluntatis 5 didus Cardinalis 6c
^ «, - pr«didi deberent facere fidem Regnicolis, 6c N a .
tioni pr«didis de fuis inftrudionibus, ad hoc quod
eis debitê adhasrerent in prasmilfis , 6c ut appa-
reret d a re , quod talia ab intentioric didi Domini
Regis proceflbruiit.
Item. Cum voluntas didi Domini noftri R e gis
fit conformis divinte volimtati, 6c inftindui
Spiritus Sandi Ecclefiam hie congregantis, 6c adu-
nantis, gratiaunionis, pacis,6cquietisinDeiSan-
d a Ecclefia reformandaf, conftat quod voluntas
ejuldem Domini noftri Regis eft , quod foliim
tro fexiftentibus detur fecuritas , 6c plena libertas
loquendi, confulendi, proteftandi, 6c omnia alia,
6c lingula agendi, qu« expediunt in pr«milfis j
pro ut hujulmodi fecuritas 6c libertas omnibus debet
dari: alioquin fequi poterit diflolutio Conbilii,
in grave diferimen Ecclefias, 6c Fidei.
m o t i v a ,
Propter quæ Regnkola Francia non det
e n t â d h a r e r ê p r o teH a t io n ib u s fa B t s p "
qm n td d ie N a v em h r i s , A n m w . clefiæ. Manifeftum ettautemj quéa inatëriàai-
CCCCXVI. p e r C a r d in a lem C am e r a - ®a™m proreftationum artulitdifcordias&divifio-
■ ; H . , n . r, nes in hoc faero Concilio, & ex diâa adhæfiocen
jem j C T p e r A m b a js ia to r e s M e -n ne vcrifimiliter afïbrret graviorcs, Quare ilii dif-
gis Francia, coram D~ o mi'n i's C" a "r d"i- fentire, eft tnâgis;confpriilê divinæ, & r e g iæ v o -
nalibus, demanè,in«yfulaEpi/~6pa-
li Conflahtienfi, quas voluit ditius
Cardinalis repetere eadem die publics
in generali Seßione fed aßerit fe
fuiffe impeditumper tumult am. Delude
, in qaadam Cedula papyrea fecit
proteftationes j qms exhibait , Q f
legi fecit in Natione Gallicana, die
Sabbati,x n . ejü/dem A/Lenßs, cam
quodam Inftrumento depradiBis.
E t petiit adharentiam Nationis, nomiluntàti,
quàm äfleritirei
Item. Quamvis plures Chriftiani Principes temporales
diflentiones habeant, 6c guerras inter fe :
6c Dominia fua, etiam mortalcs ; attendentes quod
unus eft Deus, quem adorant> una Fides, quam
tenentj unum Baptifma, quofandificati funt: in
unum, magna cumdevotionehadeniis äd Concilia
Generalia, 6c nunc ad præfens facrum Concilium
per fuos Ambalfiatores folemnes convenerunt, ad
tradandum unanimiter dé iis, quæ in Conciliis
Generalibus funt tradanda ; quæ funt, augmentum
divini êültiis $ declaratio dubiorum circa Kdem }
feformatio morum Chrifticolarum -, impugnatio
hærefum, 6c hæreticorum j ordinätiö ad refiften-
dum infidelibus i 6c ad difponèndurri de pace to-
tius populi Chriftiani, prirho fpirituali, pofteà temn
e p r r fd iB i Regis J Q f de hïs om n i- c Poraii > fcifmata, 6cdifcofdiaséxtirparidö:honvibas
petiit Indrumentum. ?^ ,quèd aH<5ua matcria rfit I hoc WÊM
l J traccanda, per quam veteres dilcordi«, etiam temporales,
pofluntnutriri, lèu augmentari ,• velali-
qute de novo fufeitari. Clarüm eft au temquód
per materiam didarum proteftationum 6c veterès
difcordias roboraritur, 6c novae funt jam fufeitat«,
ut patet dé fado j ‘ 6c cuilibet intelligent!. Quare
6cc.
Item. Specialius loquendo; cum treug« fint
initaè inter Chriftianilfimum Regem noftrum, 6c
Illu'ftrilfimum Regem Angli« ,'fub fpe pacis iriter
eos rèformand«, 6cperpefüö,: Deo dante,: con-
firmand«} vel faltem treugarum firmandarum ufque
ad tempora lorigiora, 6c per deprèlfionem ho-
nörum, 6c titulorum inclyt« Nationis' Anglican«,'
Tradatus pacis,' vel treugarum pnedidarum non
immeritö pollet turbari i nullus fidélis Francigena
debet ad pr«miflas'proteftationes fuftinendas,; aut
fovendas, cüm fint honorüm, 6c titulorum di-
das inclyt« Nationis Anglicahce deprelfiv«, 6c
per confequens, pacis, vel treugarumpraedidarum
deftrudivse, dare aflenfumauxilium', confilium,
6c favorem. .
Item. Talia adh«fib, qu« p e t i t u f / cedéret in
grave detrimehtura pr«dar« Natioftis Gallican«,
6c Regnicolarum pr«didorum: quoniam h«c Na-
tio habet judicare cumCeris * , quiddedubtajfeu
* Lccus corruptus X X Z q u « -
■ pRimo. Quia fine fenfu, confilio,-deliberatio-
A n e, aut aflenfu Pra:latorum, 6cceterorumno-
tabilium virorum pra^fati Regni -Francis, didas
proteftationes fecerunt, qui fupratj quos tamen
debuiflent, 6c potuiflent vocafle 6c congregafle,
poitquam ieftimabant didi proteftantes, quod materia
fuarum proteftationum tangit Regem, 6c
Regnum pr«didos j quod tamen non fecerunt,
prasdidos Regnicolas contemnendo. Quare 6cc.
Item. Qiiando caufas fuarum didarum prote-
fiationum nunquam apparuerunt didis Regnicolis,
«tque Nationi preedida: j inde non poflunt co-
gnofeere, fi didos Regem 6c Regnum tangant;
aut fi l«dant honorem, pacem, 6c tranquillity-^*»
tem eorumdem. Ea propter, cum periculum fit
confentire ignoratis, videtur quod fit periculofum,
eis aflentiendo.
Item. Quia didas proteftationes materias tan-
gunt fpeciales, qu^ nullum habent refpedum ad
tria principalia p.unda, propter quas lacrum Ge-
herale Concilium dignolcitur hie congregatum’ 3
fed.tangunt difficultates novas, inauditas, 6cim-
prasvifas, qu« nullam habeht dependentiam, aut
Connexionem cum talibus pr^edidis principalibus